MAKE CANADA FREE FOREVER
CANADA TỰ DO MUÔN NĂM
𝗧𝗵𝘂̛ 𝗻𝗴𝗼̉ 𝗰𝘂̉𝗮 𝗰𝘂̛̣𝘂 𝘁𝗵𝘂̉ 𝘁𝘂̛𝗼̛́𝗻𝗴 𝗝𝗲𝗮𝗻 𝗖𝗵𝗿𝗲́𝘁𝗶𝗲𝗻
(Lời người dịch – 𝘋𝘶̛𝘰̛́𝘪 đ𝘢̂𝘺 𝘭𝘢̀ 𝘣𝘢̀𝘪 𝘥𝘪̣𝘤𝘩 𝘵𝘩𝘶̛ 𝘯𝘨𝘰̉ 𝘤𝘶̉𝘢 𝘰̂𝘯𝘨 𝘑𝘦𝘢𝘯 𝘊𝘩𝘳𝘦́𝘵𝘪𝘦𝘯 đ𝘶̛𝘰̛̣𝘤 đ𝘢̆𝘯𝘨 𝘵𝘢̉𝘪 𝘵𝘳𝘦̂𝘯 𝘯𝘩𝘪𝘦̂̀𝘶 𝘯𝘩𝘢̣̂𝘵 𝘣𝘢́𝘰 𝘭𝘰̛́𝘯 𝘰̛̉ 𝘊𝘢𝘯𝘢𝘥𝘢 𝘷𝘢̀ 𝘮𝘰̣̂𝘵 𝘴𝘰̂́ 𝘵𝘳𝘶𝘺𝘦̂̀𝘯 𝘵𝘩𝘰̂𝘯𝘨 𝘏𝘰𝘢 𝘒𝘺̀, 𝘨𝘰̛̉𝘪 𝘰̂𝘯𝘨 𝘋𝘰𝘯𝘢𝘭d 𝘛𝘳𝘶𝘮𝘱 𝘷𝘢̀ 𝘤𝘢́𝘤 𝘭𝘢̃𝘯𝘩 đạo 𝘩𝘪𝘦̣̂𝘯 𝘵𝘢̣𝘪 𝘤𝘶̃𝘯𝘨 𝘯𝘩𝘶̛ 𝘵𝘶̛𝘰̛𝘯𝘨 𝘭𝘢𝘪 𝘤𝘶̉𝘢 𝘊𝘢𝘯𝘢𝘥𝘢, cùng người dân Canada. 𝘖̂𝘯𝘨 𝘑𝘦𝘢𝘯 𝘊𝘩𝘳𝘦́𝘵𝘪𝘦𝘯 𝘭𝘢̀ 𝘵𝘩𝘶̉ 𝘵𝘶̛𝘰̛́𝘯𝘨 𝘊𝘢𝘯𝘢𝘥𝘢 𝘵𝘶̛̀ 𝘯𝘢̆𝘮 1993 đ𝘦̂́𝘯 2003. 𝘝𝘰̛́𝘪 𝘯𝘩𝘶̛̃𝘯𝘨 𝘯𝘨𝘶̛𝘰̛̀𝘪 𝘶̉𝘯𝘨 𝘩𝘰̣̂ 𝘰̂𝘯𝘨 𝘛𝘳𝘶𝘮𝘱, 𝘤𝘢́𝘤 𝘣𝘢̣𝘯 𝘴𝘦̃ 𝘯𝘨𝘩𝘪̃ 𝘨𝘪̀ 𝘬𝘩𝘪 𝘰̂𝘯𝘨 𝘛𝘢̣̂𝘱 𝘊𝘢̣̂𝘯 𝘉𝘪̀𝘯𝘩 𝘯𝘩𝘪𝘦̂̀𝘶 𝘭𝘢̂̀𝘯 𝘷𝘢̀ 𝘯𝘩𝘪𝘦̂̀𝘶 𝘯𝘰̛𝘪, 𝘤𝘰̂𝘯𝘨 𝘬𝘩𝘢𝘪 đ𝘦̂̀ 𝘯𝘨𝘩𝘪̣ 𝘝𝘪𝘦̣̂𝘵 𝘕𝘢𝘮 𝘯𝘦̂𝘯 𝘭𝘢̀𝘮 𝘵𝘪̉𝘯𝘩 𝘵𝘩𝘶̛́ 23 𝘤𝘶̉𝘢 𝘛𝘳𝘶𝘯𝘨 𝘘𝘶𝘰̂́𝘤?)
Hôm nay là sinh nhật thứ 91 của tôi. Đây là dịp để tôi ăn mừng cùng với gia đình và bạn bè, để nhìn lại cuộc sống mà tôi đã có vinh dự được lãnh đạo, và để nghĩ lại về việc đất nước mà tất cả chúng ta yêu mến đã phát triển và thay đổi như thế nào trong suốt chín thập niên tôi sống trên Trái đất này.
Năm nay, tôi quyết định tự tặng cho mình một món quà sinh nhật. Trong bài viết này, tôi sẽ làm một điều mà tôi không thường làm nữa, đó là lên tiếng về một vấn đề lớn ảnh hưởng đến tình hình đất nước và làm phiền sâu xa đến tôi và rất nhiều người Canada khác: Những lời thoá mạ hoàn toàn không thể chấp nhận được và những đe dọa chưa từng có đối với chính chủ quyền của chúng ta, đến từ tổng thống tân cử Hoa Kỳ Donald Trump.
Tôi có hai thông điệp rất rõ ràng và đơn giản.
Thông điệp thứ nhất gửi đến Donald Trump, từ một ông già gửi một ông già khác: Hãy tỉnh đi ông bạn! Điều gì có thể làm ông bạn nghĩ rằng người Canada sẽ từ bỏ đất nước tốt nhất thế giới – đúng thế, chính chúng tôi như thế– để gia nhập Hoa Kỳ?
Tôi có thể nói với ông bạn rằng người Canada chúng tôi coi trọng nền độc lập của mình. Chúng tôi yêu đất nước của mình. Chúng tôi đã xây dựng được một thứ khiến cả thế giới phải ghen tị - khi nói đến lòng trắc ẩn, sự cảm thông, lòng khoan dung và việc tìm ra cách để những con người có xuất thân và tín ngưỡng khác nhau có thể chung sống hòa thuận.
Chúng tôi cũng đã xây dựng được một mạng lưới an ninh xã hội vững mạnh – đặc biệt là dịch vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng – mà chúng tôi rất tự hào. Nó không hoàn hảo, nhưng 𝗻𝗼́ 𝗱𝘂̛̣𝗮 𝘁𝗿𝗲̂𝗻 𝗻𝗴𝘂𝘆𝗲̂𝗻 𝘁𝗮̆́𝗰 𝗿𝗮̆̀𝗻𝗴 𝗻𝗵𝘂̛̃𝗻𝗴 𝗻𝗴𝘂̛𝗼̛̀𝗶 𝗱𝗲̂̃ 𝗯𝗶̣ 𝘁𝗼̂̉𝗻 𝘁𝗵𝘂̛𝗼̛𝗻𝗴 𝗻𝗵𝗮̂́𝘁, 𝘆𝗲̂́𝘂 𝘁𝗵𝗲̂́ 𝗻𝗵𝗮̂́𝘁 𝘁𝗿𝗼𝗻𝗴 𝗰𝗵𝘂́𝗻𝗴 𝘁𝗮 𝗽𝗵𝗮̉𝗶 đ𝘂̛𝗼̛̣𝗰 𝗯𝗮̉𝗼 𝘃𝗲̣̂. Đây có thể không phải là “Cách của người Mỹ” hay “Cách của Trump”. Nhưng đây là điều mà tôi đã chứng kiến và sống cả cuộc đời dài của mình.
Nếu ông bạn nghĩ rằng việc dọa nạt và xúc phạm chúng tôi sẽ thuyết phục được chúng tôi, thì ông bạn thực sự chẳng biết gì về chúng tôi cả. Ông bạn không biết rằng khi nói đến việc chiến đấu trong hai thế chiến vì tự do, chúng tôi đã tham gia, cả hai lần, vài năm trước khi đất nước của ông bạn tham gia. Chúng tôi đã chiến đấu và hy sinh nhiều hơn các nước khác, so về dân số.
Chúng tôi cũng đã can đảm nói không với chính quyền quốc gia của ông bạn khi họ cố gắng lôi kéo chúng tôi vào một cuộc chiến tranh hoàn toàn không chính đáng và tạo bất ổn ở Iraq. Chúng tôi đã xây dựng nên một quốc gia trên địa hình phức tạp, cam go nhất mà ông bạn có thể tưởng tượng. Và chúng tôi đã làm điều đó vượt qua mọi khó khăn.
Chúng tôi có thể trông dễ tính, it muốn đụng chạm. Nhưng ông bạn đừng nhầm lẫn, chúng tôi có bản lĩnh và sự cứng rắn của chúng tôi.
Và điều này dẫn đến thông điệp thứ hai của tôi, gửi đến tất cả các nhà lãnh đạo của chúng ta, liên bang và tỉnh bang, cũng như những người đang muốn lãnh đạo đất nước: Hãy bắt đầu thể hiện bản lĩnh và sự cứng rắn của mình. Đó là những gì người dân Canada muốn thấy và cần thấy. Tôi gọi là sự lãnh đạo. Các bạn cần phải lãnh đạo. Và người dân Canada sẵn sàng đi theo các bạn.
Tôi biết tinh thần này vẫn còn đó. Kể từ khi ông Trump tấn công, mọi đảng phái chính trị đều lên tiếng ủng hộ Canada. Trên thực tế, tôi rất hài lòng khi ngay cả đảng Bloc Québécois cũng đang bảo vệ Canada.
Nhưng các bạn không thể thắng một trận khúc côn cầu chỉ bằng cách phòng vệ. Tất cả chúng ta đều biết rằng ngay cả khi chúng ta đáp ứng một yêu cầu, ông Trump sẽ quay lại với một yêu cầu khác lớn hơn. Đó không phải là ngoại giao, đó là tống tiền. là chèn ép.
Chúng ta cần một cách đối phó khác - một cách đối phó sẽ phá vỡ chu kỳ nhượng bộ và đòi hỏi thêm này. Ông Trump đã đạt được một điều: Ông đã đoàn kết người dân Canada nhiều hơn bao giờ hết! Tất cả các lãnh tụ trên khắp đất nước chúng ta đã đoàn kết trong quyết tâm bảo vệ lợi ích của Canada.
Khi tôi nhậm chức thủ tướng, Canada đã phải đối mặt với cuộc khủng hoảng trong việc thống nhất quốc gia. Mối đe dọa từ những người đòi tách ra của Quebec là rất rõ rệt. Chúng tôi đã hành động để giải quyết mối đe dọa lớn lao này theo cách khiến người dân Canada, bao gồm cả người Quebec, mạnh mẽ hơn, đoàn kết hơn và thậm chí tự hào hơn về những giá trị của đất nước Canada. Bây giờ lại có một mối đe dọa lớn lao khác. Và một lần nữa chúng ta cần làm giảm điểm yếu của mình. Đây cũng là thách thức đối với thế hệ các nhà lãnh đạo chính trị đất nước này.
Và các bạn sẽ không thể hoàn thành mục tiêu này bằng cách dùng các phương pháp cũ, như chúng ta đã làm cách đây 30 năm. Chúng ta cần một Kế hoạch B cho năm 2025. Vâng, hãy nói với người Mỹ rằng chúng ta là những bạn tốt nhất và là đối tác thương mại gần nhất của họ. Và hãy vận động mạnh mẽ ở Washington và các thủ phủ tiểu bang, chỉ ra rằng thuế quan cũng sẽ gây tổn hại đến nền kinh tế Hoa Kỳ. Và thuế quan trả đũa cũng vậy - khi bị tấn công, người ta phải tự vệ.
Nhưng chúng ta cũng phải tấn công nữa. Hãy nói với ông Trump rằng chúng ta cũng có vấn đề về biên giới với Hoa Kỳ. Canada có luật kiểm soát súng chặt chẽ, nhưng súng bất hợp pháp đang tràn vào từ Hoa Kỳ. Chúng ta cần nói với ông ấy rằng chúng ta trông đợi Hoa Kỳ hành động để giảm số lượng súng vượt biên giới vào Canada. Chúng ta cũng muốn bảo vệ Bắc Cực. Nhưng Hoa Kỳ từ chối công nhận Hành lang Tây Bắc, khăng khăng nhất định rằng đó là tuyến đường thủy quốc tế, mặc dù nó chảy qua Bắc Cực Canada như vùng biển của Canada. Chúng ta cần Hoa Kỳ công nhận Hành Lang Tây Bắc là vùng biển của Canada.
Và đầu tiên, chúng ta cũng cần giảm điểm yếu của Canada. Chúng ta cần phải mạnh hơn. Có nhiều rào cản thương mại giữa các tỉnh hơn là giữa Canada và Hoa Kỳ. Hãy cùng phát động một dự án toàn quốc để xóa bỏ những rào cản đó! Và hãy củng cố đoàn kết quốc gia rộng lớn này thông qua các dự án, thí dụ như một lưới điện toàn quốc thực sự.
Chúng ta cũng phải hiểu rằng ông Trump không chỉ đe dọa chúng ta; ông ấy còn nhắm đến một danh sách ngày càng dài các quốc gia khác, cũng như chính Liên Minh Châu Âu, và ông ấy chỉ mới bắt đầu. Canada nên nhanh chóng triệu tập một cuộc họp của các nhà lãnh đạo Đan Mạch, Panama, Mexico, cũng như với Chủ tịch Liên Minh Châu Âu Ursula von der Leyen, để lập một kế hoạch chống lại những mối đe dọa này.
Mỗi lần ông Trump mở miệng, ông ấy lại tạo ra những đồng minh mới cho tất cả chúng ta. Vì vậy, hãy bắt tay nhau! Để chống lại một tay ăn hiếp người lớn và mạnh, bạn cần cùng nhau làm việc chung.
Vấn đề chính không phải là sợ hãi chờ đợi những đòn giáng tiếp theo của Donald Trump. Mà là xây dựng một quốc gia và một cộng đồng quốc tế có thể chịu được những đòn giáng đó.
Người Canada biết tôi. Họ biết tôi là người lạc quan, biết tôi là người thực tế. Và biết tôi luôn nói lên suy nghĩ của mình. Tôi đã phạm phải nhiều sai lầm trong suốt sự nghiệp dài của mình, nhưng tôi chưa bao giờ nghi ngờ sự chừng mực chững chạc của những người đồng hương Canada của tôi - hoặc của những đối thủ chính trị của tôi.
Các thế hệ lãnh đạo chính trị hiện tại và tương lai nên nhớ rằng họ không phải là kẻ thù mà họ là đối thủ của nhau. Không ai thích sự cạnh tranh khốc liệt trong chính trị hơn tôi, nhưng tôi luôn hiểu rằng mỗi người chúng tôi đều đang cố gắng đóng góp tích cực để biến cộng đồng hoặc đất nước của mình trở thành một nơi tốt đẹp hơn. Tinh thần đó giờ đây quan trọng hơn bao giờ hết, khi chúng ta đang đương đầu với thách thức mới này. Các nhà lãnh đạo của chúng ta nên ghi nhớ điều đó.
Tôi đã 91 tuổi và được trời cho sức khỏe tốt. Tôi đang sẵn sàng ở các chiến tuyến để giúp việc bảo vệ nền độc lập của đất nước như tôi đã làm trong suốt cuộc đời tôi.
Đất nước Canada mãi trường tồn!
𝗝𝗲𝗮𝗻 𝗖𝗵𝗿𝗲́𝘁𝗶𝗲𝗻
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét