KÍNH MỜI XEM THƠ "ÁO DÀI VIỆT NAM" của MINH THÚY THÀNH NỘI và BÀI HỌA Của HỜ NGUYỄN

 

ÁO DÀI VIỆT NAM

Y phục Việt Nam đẹp rỡ ràng,
Bông màu đủ kiểu hợp hòa sang.
Đi trình lễ hội người tao nhã,
Đến dự hoa khôi nét dịu dàng.
Áo mỏng thân hình tăng quý phái,
Tà mềm dáng dấp tạo đài trang.
Tô vời phụ nữ thêm đằm thắm,
Bức họa thêu tranh đỏ tím vàng.

Minh Thúy Thành Nội
Tháng 6/1/2022

 

HỌA: NÉT ĐẸP NỮ NHI

Nhìn em ẽo lã nét thon ràng,
Chiếc áo dài xinh dáng quá sang!
Nhí nhảnh tới lui eo uốn éo,
Lẳng lơ ngang dọc bước dàng dàng.
Mơ màng hồn tựa ôm thân bóng,
Say đắm dạ dường vuốt nét trang.
Nhi nữ Việt nam xinh đẹp lắm!
Lung linh y phục đỏ xanh vàng.

HỒ NGUYỄN (18-6-2022)

Mời Quí Thi Hửu Họa tiếp....

Trên con đường đến thiên đàng… đã từ lâu cỏ mọc um tùm

– Ông có phải là thợ rèn không?
Một giọng nói bất ngờ vang lên sau lưng, làm cho Vasiliy giật mình. Ông cũng không nghe thấy có người mở cửa và đi vào trong.
– Bà đã bao giờ thử gõ cửa chưa? – ông trả lời thô, vừa trách mình vừa trách người khách quá nhanh nhẹn.
– Gõ cửa à? … Chưa thử, – giọng nói đáp lại.

Vasiliy lấy khăn trên bàn, lau tay và từ từ quay lại, lúc đó đang nghĩ trong đầu sẽ trách mắng khách lạ như thế nào. Nhưng rồi mọi lời nói còn nguyên trong đầu vì trước mặt không phải là một vị khách bình thường.

– Ông có thể uốn lại cái lưỡi hái của tôi không? – giọng nói nữ khàn hỏi.
– Vậy là hết? Kết thúc? – thợ rèn thở dài và vứt khăn lau tay đi.
– Chưa hết, nhưng tệ hơn trước rất nhiều – Thần Chết đáp.
– Hợp lý – Vasiliy đồng ý – không thể tranh cãi được. Giờ tôi phải làm gì?
– Uốn lại cái lưỡi hái – Thần Chết kiên trì nhắc lại.
– Và sau đó?
– Sau đó mài lại nếu được.

Vasiliy nhìn chiếc lưỡi hái. Đúng vậy, trên lưỡi có mấy vết sứt mẻ, và hình dạng cũng như sóng rồi.

– Tôi hiểu rồi – ông gật đầu – còn tôi phải làm gì? 

Vasiliy cầm nó bằng tay cứng đơ và bắt đầu xem kĩ hơn. Công việc này chỉ cần nửa tiếng, nhưng vì biết ai sẽ đứng sau lưng chờ, nên có lẽ phải mất ít nhất vài tiếng.

Thợ rèn từ từ bước đến cái đe và cầm lấy cây búa.

– Bà có thể ngồi xuống. Chẳng nhẽ cứ đứng mãi?! – Vasiliy đề nghị với giọng dễ chịu và mến khách.

Thần Chết gật đầu và ngồi lên ghế, dựa lưng vào tường.

Công việc đã gần xong rồi. Ông uốn cho lưỡi thẳng rồi, cầm đá mài và nhìn vị khách.

– Xin lỗi vì sự thẳng thắn, tôi không thể tin là tay tôi cầm thứ đã cướp đi không biết bao nhiêu sinh mạng! Không có vũ khí nào trên thế giới có thể so sánh với nó. Thực sự không thể tin nổi.

Thần Chết đang ngồi thoải mãi và nhìn nội thất trong xưởng bỗng dưng căng thẳng hơn. Đầu của vị khách từ từ quay về phía thợ rèn.

– Ông vừa nói gì? – vị khách hỏi nhỏ.
– Tôi nói là không tin là đang cầm vũ khí mà…
– Vũ khí? Ông nói vũ khí?
– Có lẽ tôi nói hơi quá, nhưng…

Vasiliy chưa kịp nói xong. Thần Chết ngay lập tức đứng dậy và đã đứng trước mặt thợ rèn rồi.

– Ông nghĩ tôi đã giết bao nhiêu người? – khách hỏi.
– Tôi… Tôi không biết, – Vasiliy cố gắng trả lời và nhìn xuống.
– Trả lời đi! – Thần Chết cầm vào cằm ông và bắt nhìn thẳng – bao nhiêu?
– Tôi không biết…
– Bao nhiêu? – vị khách hét vào mặt thợ rèn.
– Làm sao tôi biết được? – thợ rèn cố gắng nhìn đi chỗ khác.

Thần Chết thả ông và im lặng vài giây. Sau đó quay lại chỗ ngồi và thở dài.

– Vậy là ông không biết bao nhiêu? Tôi sẽ nói cho ông là tôi chưa bao giờ, nghe rõ không? Tôi chưa từng giết ai. Ông nghĩ sao?
– Nhưng… Là sao?…
– Tôi chưa từng giết người. Tôi đâu cần làm điều đó, con người tự làm việc đó rất tốt mà? Con người tự giết lẫn nhau. Con người! Con người có thể giết vì những tờ giấy, vì phẫn nộ và căm thù, thậm chí con người có thể giết chỉ để giải trí. Còn khi con người thấy chưa đủ, họ bắt đầu chiến tranh và giết nhau hàng trăm, hàng nghìn. Con người thích. Con người phụ thuộc vào máu của người khác. Và ông biết điều gì tệ nhất không? Con người không thể tự thừa nhận điều đó! Các người thà đổ hết lỗi cho tôi, – vị khách im lặng một lúc – ông có biết trước đây trông tôi thế nào không? Tôi là một cô gái xinh đẹp, tôi đón tiếp các linh hồn với hoa và dẫn họ đến nơi họ thuộc về. Tôi mỉm cười với họ và giúp họ quên đi những gì đã xảy ra với họ. Đã lâu lắm rồi… Hãy nhìn tôi bây giờ!

Vị khách hét lên, đứng dậy và bỏ mũ trùm ra.

Trước mặt Vasiliy là một bà già mặt mũi nhăn nheo. Những sợi tóc bác, môi khô, răng lệch. Nhưng đáng sợ nhất là đôi mắt. Đôi mắt vô hồn nhìn thợ rèn.

– Hãy nhìn xem tôi đã thay đổi thế nào! Ông biết vì sao không? – bà bước về phía Vasiliy.
– Không – ông lắc đầu.
– Tất nhiên là không biết rồi – bà nhếch mép – các người đã biến tôi thành như vậy! Tôi đã chứng kiến người mẹ giết con, anh em giết nhau, tôi chứng kiến một người có thể giết 100, 200, 300 người khác chỉ trong một ngày!.. Tôi đã khóc khi nhìn thấy, tôi la hét vì không hiểu, vì bất lực, vì sợ hãi…

Đôi mắt của Thần Chết bắt đầu lấp lánh.

– Tôi đã thay chiếc váy xinh đẹp sang bộ đen tối này, để không rõ vết máu của những người mà tôi tiễn. Tôi trùm mũ để họ không nhìn thấy tôi khóc. Tôi không tặng hoa cho họ nữa. Con người đã biến tôi thành quái vật. Xong lại đổ hết lỗi cho tôi. Tất nhiên rồi, vì như thế là đơn giản nhất… – bà nhìn chằm chằm ông thợ rèn, – tôi chỉ tiễn, chỉ lối, tôi không giết người… Hãy trả lại liềm của tôi, kẻ ngốc!

Thần Chết giật chiếc liềm, quay đi và bước về phía cửa.

– Tôi có thể hỏi thêm một câu không? – tiếng nói từ sau lưng.
– Ông muốn hỏi là vậy thì vì sao tôi luôn mang chiếc lưỡi hái này đúng không? – vị khách dừng lại trước cửa nhưng không ngoảnh mặt lại.
– Đúng vậy.
– Trên con đường đến thiên đàng… đã từ lâu cỏ mọc um tùm…

Theo Nguyễn Nam Plus (sưu tầm và lược dịch).

• 
  
  

Chọn lựa điện hạt nhân (Diển Đàn Khai Phóng )

Vì sao điện hạt nhân có thể là lựa chọn duy nhất của chúng ta

Tác giả: BRIAN BETHUNE, July 13, 2020, CPA Canada
Người dịch: Lê Nguyễn

                                    ****

Ghi chú: Châu Âu đang nhanh chóng thay thế nhiên liệu hóa thạch bằng năng lượng tái tạo. Châu Âu đã lệ thuộc rất lâu vào nhiên liệu hóa thạch mua từ Nga. Việc Nga quyết tiến hành chiến tranh xâm lược Ukraine và có triển vọng đe dọa an ninh các nước Đông Âu và ngay cả toàn Châu Âu, có thể là có lý do tiềm ẩn từ việc lệ thuộc đó. Vấn đề an ninh cho Châu Âu đã trở nên vô cùng thúc bách, nó cũng thôi thúc Châu Âu nhanh chóng phát triển năng lượng tái tạo, và trong ngắn hạn tìm cách đa dạng hóa nguồn cung cấp nhiên liệu hóa thạch. Khá tình cờ, đầu năm 2022 Ủy Ban Châu Âu của Liên Âu cũng có đề nghị mới về năng lượng hạt nhân khiến những người quan tâm đến nội dung này cảm nhận ra được áp lực rất lớn về an ninh ở Châu Âu cũng như về biến đổi khí hậu.

Năng lượng hạt nhân mà tác giả Robert Bryce đề cập đến trong quyển sách của mình phát hành năm 2020 chắc chắn sẽ bị mọi người quên lãng theo thời gian. Nhưng Ủy Ban  Châu Âu đã làm cho đề tài này trở nên sôi động trở lại khi đề nghị Khí đốt và Năng lượng hạt nhân nên được đưa vào ”Phân loại học” (Taxonomy) cho nghị trình tài chính bền vững của Liên Âu (https://www.spglobal.com/esg/insights/what-the-inclusion-of-gas-and-nuclear-in-the-eu-taxonomy-could-mean-for-investors-and-asset-managers). “Phân loại học Xanh” là nền tảng cho pháp luật của Liên Âu về chiến lược tài chính bền vững. Việc bao gồm năng lượng hạt nhân vào “Phân loại học” sẽ gây thêm phức tạp cho một trong những bộ phận cấu thành chính của  “Phân loại học”. Khuôn khổ của  “Phân loại học” có sáu mục tiêu  về môi trường, sự tiến triển của mục tiêu này không được gây tổn hại cho những mục tiêu khác. Điều đó được biết đến trong  “Phân loại học” là nguyên tắc “không gây ra thiệt hại đáng kể”(do no significant harm). Vì vậy năng lượng hạt nhân có thể được xem là có hai yếu tố tích cực trong  “Phân loại học” – thích nghi được với vấn đề biến đổi khí hậu và tạo thuận lợi cho nó vì khả năng phát thải khí nhà kính thấp – nhưng nhiều người vẫn không thấy có thể chấp nhận được vì sự nan giải trong giải quyết chất thải phóng xạ [1], nó không thỏa mãn được một điều kiện trong  “Phân loại học” là không gây ra ô nhiễm môi trường. Ủy Ban Châu Âu đã cố thử trả lời câu hỏi này bằng cách chỉ cho phép xây nhà máy điện hạt nhân nếu chất thải phóng xạ được xử lý và cất giữ an toàn. Một cuộc bỏ phiếu với kết quả đa số đơn giản ở Nghị Viện Châu Âu có thể tán thành hay bác bỏ đề nghị  việc bao gồm Khí đốt và Năng lượng hạt nhân vào “Phân loại học”. Nếu đã được thông qua ở Quốc Hội Châu Âu, nó phải cần đến 20 thành viên trong tổng số 27 nước thành viên bỏ phiếu chống để có thể phủ quyết việc bao gồm vào  “Phân loại học”.

Dưới đây là biểu đồ điện sinh ra từ tất cả  các nguồn năng lượng của một số thành viên thuộc Liên Minh Châu Âu:

( tỷ lệ dùng năng lượng hạt nhân cao nhất ở Pháp chiếm khoảng 70% và thấp nhất ở Đức với khoảng 13%)

 Nguồn: S&P Global Platts Analytics Global Integrated Energy Model; S&P Global Sustainable1

Theo tác giả Robert Bryce, đó là cách duy nhất để đáp ứng nhu cầu điện của các quốc gia nghèo mà không tàn phá khí hậu.

Theo ông, thế giới muốn được có nhiều năng lượng điện hơn nữa, bất luận chi phí, tài chính hay môi trường có ra sao.

Đó là ẩn dụ mạnh mẽ về điện năng  nhằm thật sự lột tả được hết quan điểm mấu chốt của Robert Bryce. Để chỉ rằng điện mang đầy tính thời đại, tác giả kỳ cựu về năng lượng  này có thể đã trích các  nội dung cực kỳ giật gân như ” thành tích vượt bậc điện khí hóa”,những người “sống ngoài lưới điện” hay  đầy phẫn nộ như “nổ tung cầu chì”, nhưng Bryce chịu dừng lại  với  tựa đề cho cuốn sách mới rất hấp dẫn của mình là: “Câu hỏi về quyền lực: Điện và sự thịnh vượng  của các quốc gia” [2]. Các hình thức khác của “quyền lực” —như chính trị, kinh tế, quân sự — thường được thêm vào bằng một tính từ để làm rõ nghĩa . Nhưng mọi người đều rõ sự thật “Quyền Lực” là gì theo nghĩa điện, đặc biệt  khi nó  bất  động — chỉ cần hỏi người dân Puerto Rico về hậu quả của cơn siêu bão Maria bạn sẽ rõ.

Quyền lực là từ ngữ thích hợp khi nói về điện. Điện là đỉnh cao trên  tất cả mọi đỉnh cao của vương quốc năng lượng, thứ tiêu thụ mọi thứ khác. Đối với tầm quan trọng của tất cả nhiên liệu hóa thạch trong việc sưởi ấm và vận chuyển, con người chủ yếu biến dầu, khí đốt và than đá thành điện năng. Điều đó đã đưa Bryce vào chủ đề đầu tiên trong hai chủ đề ông đặt ra: Điện là tác nhân thực sự của biến đổi khí hậu, chịu trách nhiệm về lượng khí thải carbon nhiều hơn so với tất cả các lò sưởi chạy bằng khí đốt hoặc ô tô thải ra. Thứ hai, điện gắn liền với sự thịnh vượng – không có cái gọi là một “quốc gia năng lượng thấp, thu nhập cao“. Mỗi năm người Mỹ tiêu thụ một lượng điện tương đương bằng cả nước Albania dùng hàng  năm chỉ để thắp đèn Giáng sinh. Bryce viết, thế giới muốn có nhiều năng lượng điện hơn nữa bất kể chi phí, tài chính hay môi trường, và công suất được tạo ra sẽ tăng gấp đôi trên toàn hành tinh trong vài thập kỷ tới.

Đừng xem nhẹ một yếu tố quan trọng trong cuộc chiến chống lại việc tăng nhiệt độ nóng lên do hiệu ứng nhà kính toàn cầu — đó là quá trình chuyển đổi ô tô từ chạy bằng  xăng sang chạy bằng điện — nó sẽ cần  điện hơn rất nhiều. Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính đến năm 2050, nhu cầu điều hòa không khí trên toàn cầu sẽ gần như bằng tất cả lượng điện mà Trung Quốc đang sử dụng hiện nay. Thật vậy, về tổng thể, nhu cầu sẽ được thúc đẩy bởi thực tế là xã hội đương đại phải sống với các mạng lưới của nó: Truyền thông, tính toán, giáo dục, chăm sóc sức khỏe và tài chính đều phụ thuộc vào điện. Hãy xem xét điều mà Bryce gọi là Năm người khổng lồ, những tập đoàn lớn của nền kinh tế mới: Apple, Amazon, Alphabet / Google, Facebook và Microsoft. Họ đang sử dụng chung một lượng điện đáng kinh ngạc và yêu cầu  lưới điện phải siêu an toàn, dẫn đến việc họ phải đầu tư hàng chục tỷ đô la vào hệ thống điện tư nhân hiện có công suất gấp ba lần Austin Energy, công ty đang cung cấp điện cho một triệu người ở Texas.

Bryce thấy không có gì là bí ẩn cả khi  năm tên khổng lồ này đã chuyển sang hệ thống thanh toán  riêng của họ, bởi vì  điện và chi phí  có ràng buộc chặt chẽ với nhau hơn bao giờ hết. Một công ty như VISA, điều khiển đến 3,3 tỷ thẻ tín dụng trôi nổi trên khắp hành tinh, không bao giờ muốn cho ai biết về vị trí tọa lạc của Trung tâm điều hành miền Đông Hoa kỳ, nhưng lại không ngần ngại và vui vẻ  chia sẻ rằng trung tâm được bao quanh bởi một con hào nước.

Điện ảnh hưởng nghiêm  trọng đến sức khỏe khi việc mất điện kéo dài. Trong những năm sau 1991, sau khi lực lượng không quân Hoa kỳ tàn phá lưới điện của Iraq trong Chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất, hệ thống thoát nước và nước sạch bị mất đã dẫn đến bùng phát dịch tả và các bệnh khác khiến khoảng 70.000 người Iraq thiệt mạng. Khi đại dịch COVID-19 tấn công Canada vào đầu tháng 3 và các chính phủ tỉnh  bang yêu cầu công dân của họ phải đóng cửa cách ly, nhiều tiện ích sử dụng  điện giảm mạnh, nhu cầu dân cư tăng lên cũng không bù vào được cho mức giảm do các nơi làm việc đóng cửa và việc hủy bỏ các sự kiện thể thao , giải trí. Hầu hết tất cả các tiện ích đều cho thấy tải trọng thay đổi, các khu dân cư tư nhân thường sử dụng điện cho nhu cầu của họ vào những thời điểm không trùng  giờ làm việc cao điểm . Tỉnh bang Ontario theo đó đã cho  chuyển tất cả giá điện theo thời giá sử dụng lúc điện dùng  ở mức thấp.

Một điều ngạc nhiên nhỏ là trong số các quốc gia mà Bryce gọi là “the Unplugged”, nơi sử dụng điện bình quân đầu người dưới 1.000 kilowatt giờ mỗi năm (ít hơn một phần tư mức sử dụng của Canada), các chính phủ đuổi theo công suất tạo ra cho phù hợp với cái mà ông ấy gọi là “ luật điện sắt ” nghĩa là khi buộc phải lựa chọn giữa điện bẩn và không có điện, các chính phủ luôn ” chọn điện bẩn ” không hề do  dự. Bryce khẳng định rằng năng lượng tái tạo không có khả năng ” gồng mình” chịu tải lúc khẩn cấp. Chúng rất không đáng tin cậy, quá tốn kém và sử dụng quá nhiều đất. Than đá, rẻ và đáng tin cậy đang chiếm 40% sản xuất điện toàn cầu. Ấn Độ, nơi có 300 triệu người sống không hề biết đến điện là gì, đã sử dụng 75% điện năng từ than đá và hiện có 36,000 MW công suất nhiệt điện than mới đang đi vào hoạt động. Các quốc gia đói năng lượng khác cũng làm như vậy.

Những điều đó đã đưa Bryce đến giải pháp của mình cho câu hỏi hóc búa về điện, một câu hỏi mà khi tác giả nhận ra đã mang lại cho ông ta nỗi khổ tâm. Bryce,  ngắn gọn, là người của điện hạt nhân. Đối với ông, đơn giản là không có cách nào khác làm vuông vòng tròn để đáp ứng nhu cầu điện của các quốc gia nghèo  mà không tàn phá khí hậu. Ông dùng Trung tâm Năng lượng Indian Point, một nhà máy điện hạt nhân nằm ở ngoại ô thành phố New York, để chứng minh quan điểm của mình. Hai lò phản ứng của nó có diện tích một kí lô mét vuông và sản xuất 16.4 terawatt điện không có khí thải carbon hàng năm, một lượng năng lượng sạch phải cần hàng trăm tuabin gió trải rộng trên 1335 cây số vuông mới đem lại được cùng kết quả. Bất chấp hai đặc tính được đánh giá cao đó – không phát ra khí thải và hạn chế dấu chân khí thải carbon- Indian Point lại là một trong 15 nhà máy điện hạt nhân của Mỹ bị đóng cửa sớm đã được công bố, theo suy nghĩ của Bryce, không có lý do gì được giải thích khác hơn là sự hoang tưởng phi lý. Thế giới cần nhiều Indian Point Energy Centre hơn, chứ không phải ít hơn, ông thúc giục. Điều suy nghĩ của ông  là một việc khó thực hiện trong thời đại chống hạt nhân, nhưng trong cuốn sách của ông “Câu hỏi về Quyền lực”, Bryce đã mạnh mẽ làm được.

Giới thiệu về tác giả

Brian Bethune, nhà phê bình và biên tập sách lâu năm của Maclean, là một nhà văn tự do sống ở Toronto, Canada.

Robert Bryce (sinh năm 1960) là một tác giả và nhà báo người Mỹ ở Austin, Texas. Các bài báo của ông về năng lượng, chính trị và các chủ đề khác đã xuất hiện trên nhiều ấn phẩm, bao gồm New York Times, Washington Post, Wall Street Journal, Forbes, Real Clear Energy, Counterpunch và National Review.

Nguồn:

https://www.cpacanada.ca/en/news/pivot-magazine/2020-07-13-robert-bryce-book-review

[1] https://www.france24.com/en/live-news/20220409-in-project-of-the-century-swiss-seek-to-bury-radioactive-waste

[2] https://www.amazon.com/Question-Power-Electricity-Wealth-Nations/dp/1610397495

CÓ CÔNG MÀI SẮT CÓ NGÀY NÊN KIM- XÂY NHÀ - Hồi ký Đặng Lê Hùng

Sau môt thoi gian định cư ở Pháp, tôi đã theo hoc 2 ngành và

đã đat duoc 2 văn bằng :

- Chuyên viên kỷ nghệ điện lanh (monteur dépanneur frigoriste)

- Chuyên viên thiết ké điện nhà (installateur en équipement électrique)

 

Nhờ có  trình độ cua 2 ngành này mà tôi có  khả năng « tự xây cất  nhà » từ A toi ´ Z ! ( thợ hô, mộc, điện,nước ,vẻ hoa dô kiến trúc )

 

Trong những ngày tôi di làm ở công ty,xong tôi về nhà vào buổi tối   Tôi xây 10-15 viên gạch bê-tông ».

 

Ngày nghỉ Week-End tôi làm việc xay cất suôt’ ngày.

Tôi hoàn thành can nhà trong 2 năm 6 tháng !

 

Hàng xóm nhin thấy tôi kiên nhẩn « tự minh xây dựng môt căn nhà » mà tôi không phai là nguời « chuyên nghiệp gi cả » ! 

Ho rất kinh ngạc và  phục tôi !

 

Mời Xem :CON THEO CHÂN MẸ ( 2 , 3 ) - Đặng Lê Hùng

Núi cầu vồng của đất nước Peru

Núi Vinicunca: Kỳ quan đẹp đến nỗi được mệnh danh là "cầu vồng" siêu thực nhất hành tinh

•    
  
  
  

  Khi nhắc đến du lịch Peru, người ta thường nghĩ ngay đến những địa điểm nổi danh như Machu Picchu. Tuy nhiên, còn một kỳ quan thiên nhiên nữa tại đất nước này mà những người đam mê khám phá luôn muốn một lần được đặt chân đến, đó là ngọn núi Vinicunca hay còn được biết đến với cái tên mỹ miều hơn là "Núi cầu vồng".  Vinicunca cao 4876 m so với mặt nước biển, là ngọn núi thuộc dãy núi Andes và nằm ở phía đông nam cách thành phố Cusco, Peru khoảng 100km. Khác với những ngọn núi đất đá hoặc được che phủ bởi rừng cây, ngọn núi này cho ta một cảm giác hoàn toàn khác khi được khoác lên mình "chiếc áo" đầy màu sắc dù không có một bóng cây ở xung quanh

  Ngọn núi Vinicunca với nhiều dải màu đan xen nhau tạo nên khung cảnh tuyệt diệu

  Vì sao Vinicunca lại có nhiều màu sắc đến vậy?

  Giống như những ngọn núi khác, Vinicunca thực chất cũng là một khối đá tự nhiên. Tuy nhiên, điều kiện khí hậu cùng sự khác biệt về thành phần khoáng chất có trong đất đã khiến ngọn núi này tự hình thành những dải màu như vậy.

  

  Ngọn núi Vinicunca với nhiều dải màu đan xen nhau tạo nên khung cảnh tuyệt diệu

  Ngọn núi được chia làm 5 dải màu chính

  Theo các chuyên gia về địa chất học, ngọn núi này được bao phủ bởi băng tuyết trong suốt một thời gian dài. Cho đến những năm 90, sự tan chảy của sông băng đã tạo ra hiện tượng đa màu của ngọn núi này.

  Trong đó, các loại màu sắc chủ đạo mà mắt thường có thể nhìn thấy rõ nhất trên Vinicunca thường là: hồng, trắng, đỏ, xanh, vàng. Hồng là sự kết hợp giữa đất sét đỏ pha với cát và đá bùn, xanh là sự kết hợp giữa phylit và đất sét magie, vàng là từ sa thạch vôi giàu sunfua và cuối cùng màu trắng là từ đá sa thạch kết hợp với các loại đá chứa canxi cacbonat.

  

  Sự tan chảy của băng đã giúp ngọn núi trở nên độc đáo như ngày nay

  Hành trình khám phá "cầu vồng" siêu thực nhất thế giới

  Được biết, người Inca tại đây đã khám phá ra ngọn núi tuyệt tác này từ khá lâu. Tuy nhiên, họ không hề có ý định thương mại hoá kỳ quan này bằng cách đẩy mạnh du lịch. Cho đến khoảng 5 năm trước, Vinicunca mới bắt đầu được nhiều người chú ý hơn khi những người ưa thích bộ môn leo núi đăng tải trên các mạng xã hội hình ảnh ảo diệu và hùng vĩ của ngọn núi đặc biệt này.

  Tour khám phá ngọn núi yêu cầu du khách phải có sức khỏe tốt để có thể đi bộ và leo qua những ngọn đồi cao

  Mặc dù đã trở nên nổi tiếng nhưng việc thăm quan chiêm ngưỡng ngọn Núi cầu vồng là không hề dễ dàng khi nó yêu cầu khách du lịch phải có sức khỏe cực tốt cùng những kiến thức nhất định về leo núi và sinh tồn, kể cả khi dịch vụ cung cấp lạc đà đã được triển khai tại đây.

  Theo đó, để đặt chân tới ngọn núi với 7 dải màu, du khách phải trải qua hành trình khá thử thách. Trong suốt chuyến đi, trong lúc di chuyển đến ngọn núi, những vị khác sẽ có cơ hội vượt qua những ngọn đồi, ghé thăm những thị trấn nhỏ và những ngôi làng đặc trưng của người bản địa và khám phá văn hóa của cộng đồng nơi đây.

  

  Du khách cũng có thể khám phá văn hóa và các đặc trưng của người bản địa khi đến Vinicunca

  
  

  
  

  
  

  Posted by: lpk 116

   

  Mời Xem : Chuyện về vùng đất sở hữu mỏ “vàng trắng” lớn nhất thế giới nhưng nghèo xác xơ
  

   

Những ốc đảo thu hút khách du lịch khắp thế giới

Ốc đảo là khu vực bị cô lập trong sa mạc, nơi có cây xanh và nước. Trên thế giới có nhiều sa mạc, nhưng chỉ vài nơi được đánh giá là đẹp. 

         Ốc đảo Huacachina Peru 

      Ốc đảo Lenóis Maranhenses Brasil  

Ốc đảo này thuộc công viên quốc gia Lenóis Maranhenses, bang Maranhao. Do nằm ngay bên ngoài lưu vực sông Amazon, khu vực nhận lượng mưa dồi dào vào đầu năm, giúp hình thành các hồ nước nhỏ tuyệt đẹp. Đây là một trong những điểm thu hút khách du lịch chính của Brazil.

Ảnh: World Viewers Stop/Youtube

Ốc đảo Tafilalt Morocco : Tafilalt được coi là một trong những ốc đảo lớn nhất thế giới. Ốc đảo nằm dọc theo bờ sông Ziz, trong sa mạc Sahara, khu vực thuộc địa phận Morocco. 

Ảnh: Lonely Planet.

Ốc đảo bán nguyệt Crescent, China : Hồ bán nguyệt Crescent, ở thành phố Đôn Hoàng là điểm dừng chân chính của các thương nhân buôn bán trên con đường tơ lụa, khi đi qua sa mạc Gobi. Ốc đảo được đặt tên theo hình dạng hồ nước ở đây. Bên cạnh hồ là một ngôi chùa cổ mang kiến trúc truyền thống Trung Hoa

Ốc đảo Liwa, UAE : Ốc đảo Liwa nằm ở Abu Dhabi, cách vịnh Persian 97,6 km về phía nam, là nơi tập trung của 50 ngôi làng. Du khách đến nghỉ dưỡng tại ốc đảo được tham gia các hoạt động cắm trại qua đêm trên sa mạc, cưỡi lạc đà. 

Ảnh: Abudhabi

Ubari, Libya: Nằm gần khu vực Fezzan, dãy hồ nước Ubari là một phần của ốc đảo Erg Awbari ở Sahara. Các hồ nước giống như nơi gặp gỡ của người dân địa phương, thường tập trung ở các bờ hồ để bán quà lưu niệm và hàng hoá khác. 

Ảnh: Geogre Steinmetz.

Ốc đảo Chebika, Tunisia : Nằm ở chân dãy núi Djebel el Negueb, ốc đảo Chebika được gọi là “Qasr el-Shams”, trong tiếng Ả Rập có nghĩa là “Lâu đài của Mặt Trời”. Đây là nơi được quay nhiều cảnh trong phim Chiến tranh giữa các vì sao, phần 4. 

Ảnh: Geoscope

                   Ốc đảo Turpan, China

Ốc đảo Ghardaa, Algeria : Ghardaa nằm ở miền bắc Algeria, được UNESCO công nhận là di sản thế giới vì những công trình kiến trúc thời Trung cổ của Ả Rập. 

Ảnh: Sone-service.

 

Mời Xem : Những nơi cực đẹp nhưng cực khó đến của thế giới

 

Tạp Ghi và Phiếm Luận : NHỮNG TỪ NGỮ LÝ THÚ BẤT NGỜ (10)*

Tạp Ghi và Phiếm Luận : 

                    NHỮNG TỪ NGỮ LÝ THÚ BẤT NGỜ (10)                                                                                PHỤ MẪU   父母 

                                 

            Nhân này LỄ CHA, xin được truy nguyên về sự hình thành của chữ PHỤ 父 là CHA. Theo "Chữ Nho...Dễ học" thì chữ PHỤ thuộc dạng chữ mượn Tượng Hình để Chỉ Sự theo diễn tiến của chữ viết như sau :

          Giáp Cốt Văn     Đại Triện       Tiểu Triện                        Lệ Thư

                    

Ta thấy :

            Giáp Cốt Văn và Đại Triện là hình tượng của một người đang cúi mình dang hai tay ra phía trước, một trên một dưới, ở giữa là một cây nọc dùng để xăm lổ để bỏ hạt giống gieo trồng. Đó là người lao động chính để nuôi sống gia đình, là hình tượng của NGƯỜI CHA trong xã hội nông nghiệp sơ khai. Đến Tiểu Triện thì các nét được kéo thẳng ra để tạo thành chữ viết, đến chữ Lệ của đời Tần thì chữ PHỤ 父 đã giống như chữ viết hiện nay.

        

      PHỤ 父 là CHA, là Chồng của Mẹ trong gia đình; còn ngoài xã hôi PHỤ là những bậc đáng hàng Cha Chú, như Hương Thân Phụ Lão 鄉親父老 là nhóm từ dùng để chỉ "Những bậc trưởng thượng trong làng xóm". Sư Phụ 師父 là Thầy dạy, Thần Phụ 神父 là Ông Cha (trong nhà thờ)  ... Trong gia đình ta còn có :

      TỔ PHỤ 祖父 là Ông Nội, NGOẠI TỔ PHỤ 外祖父 là Ông Ngoại, BÁ PHỤ 伯父 là Bác, THÚC PHỤ 叔父 là Chú, CỬU PHỤ 舅父 là Cậu...  

      PHỤ khi đọc là PHỦ (dấu hỏi) còn dùng để chỉ những người già, người cao niên, được gọi một cách thân thiết và kính trọng, như :

      ĐIỀN PHỦ 田父 : là Ông già làm ruộng, là Lão Nông ,là ông Nông dân già.

      NGƯ PHỦ 漁父 : là Ông lão đánh bắt cá, là Ông Câu, là Ngư Ông.

      Chúa Nhật thứ ba của Tháng Sáu hằng năm, là ngày LỄ CHA (Father's Day) của nước MỸ. Ngày LỄ CHA năm nay nhằm ngày Chúa Nhật 19 tháng 6 năm 2022.

           

      Ta thường gọi ngày LỄ MẸ là NGÀY HIỀN MẪU, nên khi đến ngày LỄ CHA thì rất nhiều người theo thói quen, thay chữ MẪU bằng chữ PHỤ, và gọi ngày Lễ Cha bằng NGÀY HIỀN PHỤ ?!. Thực ra...

      Ngày Lễ Cha, Father's Day, không thể gọi là ngày HIỀN PHỤ được, vì Hiền Phụ 賢婦 là VỢ HIỀN, chớ không phải CHA HIỀN. Muốn nói Cha Hiền thì phải gọi là TỪ PHỤ 慈父, lấy trong thành ngữ "Phụ Từ Tử Hiếu 父慈子孝", tương đương trong tiếng Nôm ta là "Cha Hiền Con Thảo". Trong gia đình phong kiến ngày xưa, ngoài việc phải nuôi sống gia đình, người Cha còn luôn luôn nghiêm khắc và nghiêm cẩn trong mọi hành vi cũng như sinh hoạt của gia đình, nên còn được gọi là NGHIÊM ĐƯỜNG 嚴堂 hay NGHIÊM PHỤ 嚴父. Lời dạy của Cha thì gọi là NGHIÊM HUẤN 嚴訓, như trong Truyện Kiều, khi Thúc Ông bắt Thúc Sinh phải bỏ Thúy Kiều, cụ Nguyễn Du đã viết :

                      Thấy lời NGHIÊM HUẤN rành rành,

                     Đánh liều sinh mới lấy tình nài kêu.

     Theo phép lịch sự xã giao thì gọi Cha của người khác bằng LỆNH NGHIÊM 令嚴 hay LỆNH NGHIÊM ĐƯỜNG 令嚴堂, còn tự xưng cha của mình với người khác là GIA NGHIÊM 家嚴 (Cái ông già nghiêm nghị của nhà tôi) Nhưng bây giờ mà ta xưng hô và gọi như thế thì nghe nghiêm khắc và xa rời con cháu quá !   

      Còn một từ dùng để gọi cha ngày xưa nữa là XUÂN ĐƯỜNG (còn đọc là THUNG ĐƯỜNG) 椿堂. Theo sách Trang Tử 莊子, chương Tiêu Dao Du 逍遙遊, thì XUÂN 椿 là loại cây cao bóng cả, tàng lá sum suê, có tám trăm năm là mùa xuân, tám trăm năm là mùa thu, nên được dùng để ví với người cha là cột trụ chống đỡ và che chở cho gia đình.  Khi Thúy Kiều khuyên Thúc Sinh về thăm Hoạn Thư, thì chàng mới...

                       Rạng ra trình lại XUÂN ĐƯỜNG,

                 Thúc Ông cũng vội khuyên chàng quy gia.

         

        Sẵn trình bày luôn về từ dùng để chỉ Mẹ, đó là từ HUYÊN ĐƯỜNG 萱堂.  HUYÊN 萱 là một loài thảo mộc được trồng trong nhà như cây Trường sinh, lá thon dài, nở hoa màu vàng và cho hương thơm dìu dịu, ăn được, ta thường gọi là Hoa KIM CHÂM, dùng để chỉ sự dịu dàng của người mẹ nên ta có từ gọi chung CHA MẸ là XUÂN HUYÊN 椿萱.  Khi hay tin Kiều đã bán mình chuộc cha, Kim Trọng đã vật vã khóc than đến nỗi "Máu theo nước mắt, hồn lìa chiêm bao", khiến cho :

                       XUÂN HUYÊN lo sợ xiết bao,

                     Hóa ra khi đến thế nào mà hay !

       Xin được trở lại với từ HIỀN PHỤ 賢婦 là VỢ HIỀN; Như ta đã biết ở bài viết trước, chữ PHỤ 婦 là Đàn bà , là Vợ. Đây là kiểu chữ HỘI Ý, được ghép bởi bộ NỮ 女 bên trái là Cô Gái, và chữ TRỮU 帚 bên phải là Cây Chổi, với  hàm ý là cô gái mà cầm cây chổi (để quét dọn nhà cửa) là đã trở thành người chủ của gia đình rồi, đã kết hôn rồi, nên PHỤ là Đàn Bà, là Người Vợ. Vì thế mà HIỀN PHỤ là VỢ HIỀN. Vì HIỀN 賢:  Ngoài nghĩa trái với Dữ là Hiền Thục ra, Hiền còn có nghĩa là GIỎI GIANG.  Ví dụ như Hiền Thần là Bề tôi giỏi giang để phò Vua giúp nước.  Hiền Tài là người có Tài Giỏi và đây cũng là một chức sắc trong Cao Đài Giáo. Nên PHỤ NỮ 婦女 là từ chỉ chung tất cả CÁC BÀ CÁC CÔ có chồng hoặc "chổng chừa", và PHU PHỤ 夫婦 là Vợ Chồng. Hồi nhỏ thường hay nghe Má tôi hát ru em như thế nầy:

                              Sông dài cá lội biệt tăm,

                 Phải duyên PHU PHỤ ngàn năm em cũng chờ.

                              Lòng dạ anh có nghi ngờ,

                     Mực đen giấy trắng làm tờ cam đoan.

                             Thùng thùng trống đổ vừa tan,

                         Vắng anh một bửa ruột gan rả rời !

   Nên...

       HIỀN PHỤ 賢婦 : Chẳng những chỉ người đàn bà hiền thục, mà còn chỉ người đàn bà giỏi giang "Tướng phu giáo tử 相夫教子" (Giúp đỡ phò trợ cho chồng và nuôi dạy con cái).

       Ca dao của Việt Nam ta có câu :

                        Công cha như núi Thái sơn,

               Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra ! 

 

      Trong văn chương không thiếu những áng văn, những bài thơ ca tụng mẹ hiền, mà lại rất hiếm, rất khó kiếm được một bài thơ, một áng văn hay ca ngợi công cha, có thể sự dịu dàng hòa ái của bà mẹ gần gũi với con cái hơn là bộ mặt lúc nào cũng "Lập nghiêm" của ông cha. Cha thì lo việc lớn hơn, ngoài việc duy trì và nuôi sống gia đình, lắm ông còn phải chăm lo việc nước, việc ngoài xã hội... 

      Sau PHỤ là MẪU : 

      Cũng theo "Chữ Nho... Dễ Học" MẪU 母 cũng là chữ từ Tượng Hình sang Chỉ Sự, theo diễn tiến của chữ viết như sau :

                       Giáp Cốt Văn     Đại Triện       Tiểu Triện       Lệ Thư

  

Ta thấy :

            Giáp Cốt Văn và Đại Triện là hình tượng của chữ NỮ 女 được khép kín phần trên lại, và chấm thêm HAI CHẤM hai bên tượng trưng cho hai cái VÚ để cho con bú. Cô gái khi vú có sữa cho con bú thì đã là Mẹ rồi; đến Tiểu Triện thì kéo thẳng các nét và Lệ Thư thì đã giống như chữ viết hiện nay rồi. Nên MẪU 母 là MẸ, là Má, là Vú, là U...

        Ta có rất nhiều từ để chỉ tính cách của các bà MẸ như :

      - Hiền Mẫu 賢母 là bà mẹ hiền lành, giỏi giang.

      - Từ Mẫu 慈母 là bà mẹ hiền hòa từ ái, bà mẹ nhân từ.

      - Lương Mẫu 良母 là bà mẹ Lương Thiện giỏi giắn. Ta có thành ngữ  Hiền Thê Lương Mẫu 賢妻良母 để chỉ Các bà vợ hiền thục giỏi giang và các bà mẹ lương thiện giỏi giắn; đây vừa là câu nói khen tặng mà cũng là tiêu chuẩn phấn đấu của các bà các cô làm sao để đạt được là Hiền Thê Lương Mẫu, là Vợ Hiền Mẹ Đãm.

      - Thân Mẫu 親母 là bà mẹ thân thiết nhất, là Mẹ Ruột; còn Mẫu Thân 母親 là từ kép để chỉ mẹ và để gọi mẹ... 

        Ngoài việc chỉ mẹ ruột ra MẪU còn dùng để gọi các bà mẹ nuôi dạy trẻ một cách thân thương và kính trọng như :

      - Nhũ Mẫu 乳母 là bà vú, là bà mẹ được mướn để cho ta bú từ nhỏ. 

      - Bảo Mẫu 保母 là bà mẹ được mướn để nuôi dạy và chăm sóc trẻ em.

      - Dưỡng Mẫu 養母 là bà mẹ nhận ta làm con nuôi, không phải là mẹ ruột, còn được gọi là 義母 Nghĩa Mẫu.

                

        MẪU còn dùng để chỉ các bà và các mẹ trong dòng tộc thân thích, như :

      - Tổ Mẫu 祖母 là Bà Nội; Ngoại Tổ Mẫu 外祖母 là Bà Ngoại.

      - Bá Mẫu 伯母 là Bác gái; Thúc mẫu 叔母 hay Thẩm Mẫu 嬸母 là Thím; Cửu Mẫu 舅母 hay Cấm Mẫu 妗母 là Mợ.

      - Cô Mẫu 姑母 là Cô : Chị em gái của cha; Di Mẫu 姨母 là Dì : Chị em gái của mẹ. Ta còn có một bà DI rất đặc biệt, đó là PHONG DI 風姨 là Bà Thần Gió theo truyền thuyết dân gian Trung Hoa mà cụ Tản Đà đã hỏi trong bài thơ Hỏi Gió :

                                     Cát đâu ai bốc tung trời ?

                                Sóng sông ai vỗ cây đồi ai rung ?

                                    Phải rằng DÌ GIÓ hay không ?

                               Phong tình quen thói lạ lùng trêu ai ?!

        Ngoài ra, MẪU còn dùng để chỉ gốc gác hay những cái căn bản, như :

      - Mẫu Quốc 母國 là Nước Mẹ, nước nơi mình sinh ra; Ngày xưa, các nước theo chủ nghĩa thực dân xưng với các nước thuộc địa bị cai trị là Mẫu Quốc. Như Pháp ngày xưa xưng là Mẫu Quốc của Việt Nam ta vậy.

      - Mẫu Tự 母字 hay Tự Mẫu 字母 là các chữ Cái dùng để ghép vần thành một chữ hay một từ, như : Mẫu Tự ABC... hay La-Đinh Tự Mẫu 拉丁字母 là Các chữ cái La-tinh... 

      - Mẫu Số 母數 là Số gốc nằm bên dưới của một phân số.  

      - Hàng Không Mẫu Hạm 航空母艦 là Chiến Hạm Mẹ có cả sân bay trên đó...

        MẪU còn dùng để chỉ chung các Giống Cái, như :

      - Mẫu Kê 母雞 là con Gà Mái. Mẫu Trư 母豬 là con Heo Nái. 

      - Mẫu Lão Hổ 母老虎 là con Cọp Cái, thường dùng để ví với đàn bà hung dữ mạnh bạo.

      - Mẫu Dạ Xoa 母夜叉 là con Dạ Xoa Cái, thường dùng để chỉ đàn bà xấu xí hung tợn. 

        MẪU còn dùng để gọi những người đàn bà lớn tuổi một cách thân thương, như : 

      - Bần Mẫu 貧母 là những bà mẹ nghèo nàn. 

      - Cần Mẫu 勤母 là những bà mẹ siêng năng cần cù.

      - Phiếu Mẫu 漂母 là những bà già  giặt giũ ở bờ sông bờ suối. Bà Phiếu Mẫu nổi tiếng nhất lịch sử Trung Hoa là bà đã chia nửa phần cơm của mình cho Hoài Âm Hầu Hàn Tín và đã được Hàn Tín trả ơn cho ngàn lượng vàng để ta có  thành ngữ Nhất Phạn Thiên Kim 一飯千金 là Một bửa cơm giá đáng ngàn vàng. Cụ Nguyễn Du đã dẫn tích nầy khi Thúy Kiều báo ân báo oán đã nói với sư Giác Duyên và Mụ Quản gia rằng : 

 

                            Nhớ khi lỡ bước sẩy vời,

                  Non vàng chưa dễ đền bồi tấm thương.

                          Nghìn vàng gọi chút lễ thường,

                    Mà lòng PHIẾU MẪU mấy vàng cho cân !

         

         Theo chương Tiểu Nhã, Lạo Nga của Kinh Thi 詩經•小雅•蓼莪 có bài thơ nói về CÔNG ƠN của PHỤ MẪU như sau :

          蓼蓼者莪，匪莪伊蒿。   Lạo lạo giả nga, phi nga y cao.

          哀哀父母，生我劬劳.    Ai ai PHỤ MẪU, sanh ngã cù lao.

             .........

          父兮生我，母兮鞠我。   Phụ hề sanh ngã, mẫu hề cúc ngã.

          拊我畜我，長我育我，   Phủ ngã xúc ngã, trưởng ngã dục ngã,

          顧我復我，出入腹我。   Cố ngã phục ngã, xuất nhập phúc ngã.

          欲报之德，昊天罔极.    Dục báo chi đức, hạo thiên võng cực.

* Có nghĩa :

         Cha mẹ mong ta xanh tốt như rau nga (giống như rau ngỗ của ta), nhưng ta lại giống như rau cao (giống như rau đắng của ta. Ý muốn nói là không giống được như cha mẹ mong mõi). Thương thay cha mẹ ta, sanh ra ta thật là vất vả khó nhọc.  

         Cha sanh ra ta, mẹ thì mang nặng ta, vuốt ve ta nâng niu ta, nuôi ta khôn lớn. Chăm sóc chiếu cố ta, ra vào bồng ẵm ta. Muốn báo cái ơn đức đó của cha mẹ. thì như trời cao lồng lộng vô cùng tận. (Ý chỉ không sao báo nổi công ơn của cha mẹ đâu).

* Diễn Nôm :

                 

                                 Kìa xem xanh tốt rau nga,

                             Hóa ra chẳng phải đó là rau cao. 

                               Thương thương cha mẹ biết bao,

                             Nuôi ta khôn lớn cù lao nhọc nhằn.

                              .......................

                                 Cha sanh mẹ dưỡng khó khăn,

                            Đẻ đau mang nặng ân cần nâng niu.

                                 Ra vào bồng ẳm cưng chìu,

                           Dưỡng nuôi chăn sóc thương yêu vô ngần.

                                 Làm con muốn báo thâm ân,

                           Trời cao lồng lộng khó mong đáp đền !

                                                                           ( ĐCĐ )

          9 chữ màu đỏ ở trên (生,鞠 sanh, cúc,拊,畜, phủ, xúc, 長, 育, trưởng, dục, 顧, 復, Cố, phục, 腹 phúc). gọi là Cửu Tự Cù Lao 九字劬劳, ta nói là : CHÍN CHỮ CÙ LAO, như trong Kiều, khi ở lầu xanh, Thúy Kiều đã :

                                   Nhớ ơn CHÍN CHỮ cao sâu,

                              Một ngày một ngã bóng dâu tà tà ...         

        Mong rằng tất cả con cái trên đời đều biết phụng dưỡng kính yêu hiếu thuận với cha mẹ của mình mà không cần phải đợi đến ngày LỄ CHA, LỄ MẸ gì cả ! 

                                                                                             杜紹德

                                                                                         Đỗ Chiêu Đức

 Mời Xem Tạp Ghi và Phiếm Luận : NHỮNG TỪ NGỮ LÝ THÚ BẤT NGỜ (9)