Có Chút Gì Đó Bốn Mùa Tặng người có tên một trong bốn mùa, mới quen ở góc sân trường trung học Tây Ninh xưa của những ngày đầu năm học một chín sáu tám. Xuân Gốc mai già hoa nở Người níu người đón Xuân Đường lao xao bước ngập ngừng Theo người người bảo thôi đừng nhớ nhung Hạ Phố thay màu phượng đỏ Hạ nắng nép sân trường Người đi người ở cuối đường Xếp trang giấy mỏng gởi thương cho tình
Thu Người đứng nhìn lá rụng Trời chừng đã vào Thu Cây rừng hát khúc mộng du Ừ thôi tình đã thiên thu ngậm ngùi
Đông Gió lạnh len khung cửa Vườn hồng chớm lập Đông Hoa cài đò dọc xuôi giòng Người đem theo cả nổi lòng riêng mang Thuyên Huy Melbourne tháng chưa dứt mưa 2019
Các sự kiện như đại dịch COVID-19, vụ sụp đổ thị trường nhà ở tại Mỹ
năm 2007-2009 và các cuộc tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001
thường được gọi là sự kiện “thiên nga đen”. Thuật ngữ này có nghĩa là
không ai có thể đoán trước chúng sẽ xảy ra. Nhưng, trên thực tế, những
sự kiện này đều liên quan đến những ẩn số đã biết (known unknowns), hơn
là những gì cựu Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Donald Rumsfeld từng gọi là
“ẩn số chưa biết” (unknown unknowns).
Rốt cuộc, trong mỗi trường hợp, các nhà phân tích am hiểu đều biết được không chỉ điều đó có thể xảy ra, mà còn cả khả năng
nó sẽ xảy ra trên thực tế nữa. Mặc dù tính chất và thời điểm chính xác
của những sự kiện này không thể dự đoán được với độ chính xác cao, nhưng
mức độ nghiêm trọng của hậu quả là có thể đoán được. Nếu các nhà hoạch
định chính sách đã xem xét các rủi ro và thực hiện các bước phòng ngừa
trước, họ có thể đã ngăn chặn hoặc giảm nhẹ được thiệt hại do thảm họa.
Trong trường hợp COVID-19, các nhà dịch tễ học và các chuyên gia y tế khác đã cảnh báo về sự nguy hiểm của một đại dịch virus trong nhiều thập kỷ qua, bao gồm gần đây nhất là năm ngoái.
Nhưng điều đó đã không ngăn được Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố
rằng cuộc khủng hoảng là “không lường trước được”, rằng đó là “một vấn
đề mà không ai từng nghĩ sẽ là vấn đề”. Tương tự như vậy, sau các cuộc
tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001, Tổng thống George W. Bush đã khẳng
định sai rằng, “ít nhất, không có ai trong chính phủ của chúng tôi, và
tôi không nghĩ rằng cả chính phủ tiền nhiệm, có thể hình dung được việc
máy bay đâm vào các tòa nhà với một quy mô lớn như vậy.”
Trước những tuyên bố như vậy, người ta thường dễ quy kết những thảm
họa này chỉ là do sự bất tài của chính phủ điều hành. Nhưng lỗi của các
lãnh đạo phía trên khó có thể là một lời giải thích đẩy đủ, nếu ta thấy
rằng thị trường tài chính và công chúng nói chung cũng thường bị bất
ngờ. Thị trường chứng khoán đã đạt mức đỉnh lịch sử ngay trước cuộc
khủng hoảng tài chính 2008, và một lần nữa trước vụ sụp đổ mới nhất bắt
đầu vào cuối tháng Hai năm nay. Trong cả hai trường hợp, có rất nhiều
rủi ro có thể thấy trước mà đáng lẽ ra đã phải làm giảm sự hưng phấn vô
lý đó.
Trong cả hai lần, các nhà đầu tư không chỉ theo dõi các dự báo cơ bản
quá lạc quan. Họ còn gần như không nhìn thấy rủi ro nào. VIX – thước đo
mức độ biến động của thị trường tài chính (đôi khi được gọi là chỉ số
sợ hãi) – ở gần mức thấp kỷ lục trước cả hai năm 2007-2009 và 2020.
Một số yếu tố giúp giải thích tại sao các sự kiện cực đoan thường
khiến chúng ta bất ngờ. Thứ nhất, ngay cả các chuyên gia kỹ thuật cũng
có thể không nhìn thấy bức tranh lớn nếu họ không phân tích đủ dữ liệu.
Đôi khi họ chỉ nhìn vào các tập dữ liệu gần đây, cho rằng trong một thế
giới thay đổi nhanh chóng, các sự kiện từ 100 năm trước là không liên
quan. Người Mỹ thường có một yếu tố gây hạn chế tầm nhìn khác: tập trung
quá mức vào Hoa Kỳ. Không quan tâm đến phần còn lại của thế giới là một
trong những rủi ro của chủ nghĩa biệt lệ Mỹ.
Ví dụ, vào năm 2006, các chuyên gia tài chính đã định giá chứng khoán
có thế chấp bảo đảm ở Mỹ chủ yếu dựa vào lịch sử giá nhà ở gần đây của
Mỹ, về cơ bản cho rằng giá nhà đất không bao giờ giảm theo giá trị danh
nghĩa. Nhưng quy tắc đó chỉ đơn thuần phản ánh thực tế rằng chính các
nhà phân tích chưa bao giờ chứng kiến giá nhà đất danh nghĩa giảm
trong đời họ. Giá nhà đất thực sự đã giảm ở Mỹ vào những năm 1930 và ở
Nhật Bản lần gần đây là vào những năm 1990. Nhưng những giai đoạn đó
không trùng khớp với kinh nghiệm sống của các nhà phân tích tài chính ở
Hoa Kỳ.
Nếu các nhà phân tích đó tham khảo một bộ dữ liệu lớn hơn, các ước
tính thống kê của họ sẽ cho phép xác suất giá nhà đất cuối cùng sẽ giảm
và do đó các chứng khoán có thế chấp bảo đảm cũng sẽ sụp đổ theo. Các
nhà phân tích tài chính chỉ phân tích dữ liệu nước họ và trong một
khoảng thời gian hạn chế thì cũng giống như các nhà triết học người Anh ở
thế kỷ 19 đã kết luận từ quan sát cá nhân rằng tất cả thiên nga đều màu
trắng. Họ chưa bao giờ đến Úc, nơi người ta phát hiện ra những con
thiên nga đen từ một thế kỷ trước, và họ cũng không tham khảo ý kiến các
nhà điểu học.
Hơn nữa, ngay cả khi các chuyên gia đúng, thì các lãnh đạo chính trị
vẫn thường không nghe lời họ. Ở đây, vấn đề là các hệ thống chính trị có
xu hướng không phản ứng trước các cảnh báo mà ước tính khả năng xảy ra
thảm họa ở mức thấp chỉ khoảng 5% mỗi năm, ngay cả khi thiệt hại nếu bỏ
qua xác suất như vậy là rất lớn. Các chuyên gia cảnh báo về một đại dịch
nghiêm trọng đã đánh giá đúng rủi ro. Tương tự là Bill Gates cũng như
nhiều nhà quan sát sắc sảo khác làm việc trong các lĩnh vực từ sức khỏe
cộng đồng tới kinh doanh điện ảnh. Nhưng chính phủ liên bang Hoa Kỳ đã
không chuẩn bị cho điều đó.
Tồi tệ hơn, năm 2018, chính quyền Trump đã giải tán bộ phận thuộc Hội
đồng An ninh Quốc gia do Tổng thống Barack Obama thành lập để đối phó
với nguy cơ dịch bệnh; và chính quyền này cũng thường xuyên cố gắng cắt
giảm ngân sách dành cho Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh và
các cơ quan y tế công cộng khác. Không có gì đáng ngạc nhiên khi khả
năng xử lý đại dịch của Mỹ – như tỉ lệ xét nghiệm thấp và thiếu hụt trầm
trọng các trang thiết bị y tế quan trọng – đã thua xa các nền kinh tế
tiên tiến khác, không chỉ Singapore và Hàn Quốc.
Nhưng, ngoài việc làm giảm khả năng ứng phó đại dịch của Mỹ, Nhà
Trắng đơn giản là không có kế hoạch nào, cũng như không nhận ra rằng họ
cần một kế hoạch ngay cả sau khi rõ ràng là sự bùng phát virus ở Trung
Quốc sẽ lan rộng ra toàn cầu. Thay vào đó, chính quyền đã thiếu quyết
đoán và đổ lỗi cho người khác, không chịu tăng cường năng lực xét
nghiệm, và do đó khiến cho số lượng các trường hợp nhiễm bệnh được xác
nhận thấp một cách giả tạo, có lẽ là nhằm hỗ trợ giá cổ phiếu.
Còn đối với tuyên bố của Trump rằng “Không ai từng nhìn thấy bất cứ
điều gì như thế trước đây”, người ta chỉ cần nhìn lại bốn năm trước khi
dịch Ebola giết chết 11.000 người. Nhưng họ ở rất xa, tận Tây Phi. Đại
dịch cúm 1918-19 đã giết chết 675.000 người Mỹ (cùng với khoảng 50 triệu
người trên toàn thế giới), nhưng đó là 100 năm trước.
Rõ ràng, các nhà lãnh đạo chính trị của chúng ta chỉ bị ấn tượng khi
một thảm họa giết chết một số lượng lớn công dân trong chính đất nước họ
và trong ký ức gần đây mà họ còn nhớ. Nếu bạn chưa bao giờ tận mắt nhìn thấy một con thiên nga đen, chúng chắc chắn không tồn tại.
Thế giới hiện đang phải trả một mức học phí quá đắt cho các bài học
về đại dịch. Chúng ta chỉ biết hy vọng rằng thiệt hại nhân mạng không
quá cao – và người ta sẽ học được những bài học phù hợp. Jeffrey Frankel, giáo sư Trường Quản lý Nhà nước Kennedy thuộc
Đại học Harvard, nguyên là thành viên Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tổng
thống Bill Clinton. Ông điều hành Chương trình Tài chính Quốc tế và Kinh
tế Vĩ mô tại Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Hoa Kỳ, nơi ông là
thành viên của Ủy ban Xác định Chu kỳ Kinh tế, cơ quan chính thức của
Hoa Kỳ chuyên xác định thời điểm suy thoái và phục hồi của nền kinh tế
*Thị trưởng Tiểu bang California Newsom trong nổ lực ngăn chận Corona Vũ Hán lây lan, đã tuyên bố sắc lệnh ngày 19/3/2020 yêu cầu người dân phải ở trong nhà trong suốt 3 tuần lễ.
Mạng 5g dự kiến sẽ được triển khai thương mại tại Việt Nam vào
năm nay (2020). Bên cạnh tiềm năng to lớn trong cuộc cách mạng 4.0 của
mạng 5g, công nghệ này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với sức khỏe.
Một bài bình luận
có tựa đề “Chúng ta chưa có lý do để tin rằng mạng 5G là an toàn (đối
với sức khỏe)” trên tạp chí Scientific American ngày 17/10/2019 của TS
Joel M. Moskowitz – giám đốc Trung tâm Sức khỏe Gia đình và Cộng đồng
tại Trường Y tế Công cộng tại Đại học California, Berkeley (Mỹ) – đã đưa
ra một cái nhìn khái quát về vấn đề này. Dưới đây là nội dung bài bình
luận:
Chúng ta chưa có lý do để tin rằng công nghệ 5G an toàn đối với sức khỏe
Ngành công nghiệp viễn thông và các
chuyên gia trong ngành đã cáo buộc nhiều nhà khoa học tiến hành nghiên
cứu tác động của bức xạ điện thoại di động là đang tỏ ra “sợ hãi quá
trớn” trước sự ra đời của mạng công nghệ không dây 5G. Bởi phần lớn
nghiên cứu của chúng tôi được tài trợ công khai, chúng tôi tin rằng
trách nhiệm đạo đức của mình là thông báo cho công chúng về những rủi ro
sức khỏe của bức xạ không dây từ kết luận của các tài liệu khoa học
bình duyệt.
Sự phát triển của công nghệ (Ảnh chụp màn hình Youtube/phim 5G APOCALYPSE – THE EXTINCTION EVENT/New Earth Project).
Tuy nhiên, kể từ khi FCC áp dụng các mức
giới hạn này chủ yếu dựa trên nghiên cứu từ những năm 1980, một số
lượng đáng kể các nghiên cứu bình duyệt, khoảng hơn 500 nghiên cứu bình
duyệt đã tìm thấy các tác động sinh học hoặc sức khỏe có hại khi phơi
nhiễm với RFR ở cường độ thấp hơn rất nhiều so với cường độ sinh nhiệt
(cường độ làm nóng) thông thường.
Viện dẫn khối lượng nghiên cứu lớn này,
hơn 240 nhà khoa học từng đăng tải nghiên cứu bình duyệt về tác dụng
sinh học và sức khỏe của trường điện từ không kích thích (EMF) đã ký tên
vào Bản đề xuất của các nhà khoa học quốc tế về EMF ( International EMF Scientist Appeal ), kêu gọi thiết lập các mức giới hạn phơi nhiễm chặt chẽ hơn. Bản đề xuất đưa ra những nhận định sau:
“Rất nhiều ấn phẩm khoa học gần đây đã
chỉ ra rằng EMF ảnh hưởng đến các sinh vật sống ở mức độ thấp hơn hầu
hết các chỉ dẫn ở tầm quốc gia và quốc tế. Các tác động bao gồm sự gia
tăng nguy cơ ung thư, căng thẳng tế bào, gia tăng các gốc tự do có hại,
tổn thương di truyền, thay đổi cấu trúc và chức năng hệ sinh sản, khả
năng học tập và ghi nhớ sa sút, rối loạn thần kinh và tác động tiêu cực
đến sức khỏe nói chung ở người. Các tổn hại không chỉ ghi nhận ở người,
khi ngày càng có nhiều bằng chứng về tác hại đối với cả thực vật và động
vật”.
Phần lớn các chuyên gia về ảnh hưởng của
bức xạ không kích thích đối với sức khỏe con người đều có tên trong bản
đề xuất này. Những chuyên gia này đã xuất bản hơn 2.000 bài viết về EMF
trên các tạp chí chuyên ngành.
Giới hạn phơi nhiễm RFR của FCC được
điều chỉnh dựa trên cường độ phơi nhiễm, có tính đến tần số của mức sóng
nhà mạng, nhưng lại không tính đến các đặc tính tín hiệu của RFR. Bên
cạnh khuôn mẫu và thời gian phơi sáng, một số đặc điểm nhất định của tín
hiệu (ví dụ: xung, phân cực) sẽ làm gia tăng các tác động sinh học và sức khỏe
của tình trạng phơi nhiễm. Do đó cần thiết lập các mức giới hạn phơi
nhiễm mới để bao hàm các hiệu ứng khác biệt này. Hơn nữa, những giới hạn
này phải được dựa trên các tác động sinh học, chứ không phải đơn thuần dựa trên sự thay đổi hành vi của chuột trong phòng thí nghiệm.
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế của Tổ chức Y tế Thế giới (IARC) đã liệt bức xạ RFR vào loại “tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư ở người”
vào năm 2011. Năm ngoái, một nghiên cứu trị giá 30 triệu USD, kéo dài
10 năm được tiến hành bởi Chương trình Chất độc Quốc gia Hoa Kỳ (NTP) đã
tìm thấy “bằng chứng rõ ràng” rằng chỉ cần hai năm phơi nhiễm với bức
xạ RFR của điện thoại di động là có thể làm gia tăng nguy cơ ung thư ở
chuột đực và làm tổn hại DNA ở loài chuột cả hai giới. Viện Ramazzini ở Ý
đã tiến hành thí nghiệm độc lập và đi đến cùng một kết luận căn bản
tương đương của NTP bằng cách sử dụng một tần số sóng mạng khác và mức
độ phơi nhiễm với bức xạ điện thoại di động yếu hơn khá nhiều.
Dựa trên nghiên cứu công bố năm 2011,
bao gồm các nghiên cứu về người và động vật và dữ liệu cơ học, IARC gần
đây đã ưu tiên việc xét duyệt lại RFR trong 5 năm tới. Vì nhiều nhà khoa
học EMF tin rằng chúng ta hiện có đủ bằng chứng để coi RFR là chất gây
ung thư tiềm năng hoặc đã biết ở người, IARC có thể sẽ gia tăng mức độ
gây ung thư tiềm ẩn của RFR trong tương lai gần.
Xem biểu đồ tế bào máu của người trước
và sau khi tiếp xúc với các đồng hồ đo thông minh (smart meter), trong 1
thí nghiệm gồm 30 người của bác sĩ Frank Springob.
Biểu
đồ trước khi phơi nhiễm của các tế bào máu của 3 đối tượng (ảnh chụp
màn hình Youtube/phim 5G APOCALYPSE – THE EXTINCTION EVENT/New Earth
Project).Biểu
đồ sau khi phơi nhiễm của các tế bào máu của 3 đối tượng. Trong cả 3
trường hợp, đều ghi nhận sự thoái hóa (thương tích) của các tế bào máu
(ảnh chụp màn hình Youtube/phim 5G APOCALYPSE – THE EXTINCTION EVENT/New
Earth Project).Biểu
đồ kết hợp. Nửa trên: Trước phơi nhiễm. Nửa dưới: Sau phơi nhiễm (ảnh
chụp màn hình Youtube/phim 5G APOCALYPSE – THE EXTINCTION EVENT/New
Earth Project).
Tuy vậy, dù không thực hiện đánh giá rủi
ro chính thức hoặc đánh giá có hệ thống về các nghiên cứu về ảnh hưởng
đến sức khỏe của RFR, FDA gần đây đã tái khẳng định quyết định muốn giữ
nguyên mức giới hạn phơi nhiễm năm 1996 của FCC trong một lá thư gửi cho
FCC, khi cho biết cơ quan này “đã kết luận rằng không có sự thay đổi
nào đối với các tiêu chuẩn hiện hành là hợp lý tại thời điểm hiện nay”,
và rằng “những kết quả thử nghiệm của NTP không nên được áp dụng cho
việc sử dụng điện thoại di động trên người”. Bức thư nói rằng, “cho đến
nay các bằng chứng khoa học hiện tại không cho thấy các tác động sức
khỏe bất lợi đối với người do phơi nhiễm tại hay ở dưới các mức giới hạn
phơi nhiễm hiện tại”.
Công nghệ di động mới nhất hiện nay, 5G,
sẽ lần đầu tiên sử dụng sóng milimet, song hành với vi sóng vốn được sử
dụng cho các công nghệ di động cũ hơn, từ thế hệ 2G đến 4G. Với phạm vi
tiếp cận hạn chế, việc hiện thực hóa 5G sẽ yêu cầu thiết lập ăng-ten di
động cứ sau 100 đến 200 mét, khiến nhiều người bị phơi nhiễm trước bức
xạ sóng milimet. 5G cũng sử dụng các công nghệ mới (ví như ăng ten có
khả năng hình thành chùm tia, mảng pha, nhiều đầu vào và đầu ra lớn,
được gọi là các MIMO lớn) đặt ra những thách thức đặc thù trong trong
việc đo lường mức độ phơi nhiễm.
Sóng milimet chủ yếu được hấp thụ trong
vòng một vài milimet cách da người và trong các lớp bề mặt của giác mạc.
Việc tiếp xúc ngắn hạn có thể mang đến tác dụng sinh lý bất lợi đối với
hệ thần kinh ngoại biên, hệ miễn dịch và hệ tim mạch. Nghiên cứu cho
thấy việc tiếp xúc lâu dài có thể gây ra các rủi ro cho sức khỏe của da
(ví dụ, khối u ác tính), mắt (ví dụ, khối u ác tính ở mắt) và tinh hoàn
(ví dụ, sự vô sinh).
Bởi 5G là một loại công nghệ mới, do đó
chưa có nghiên cứu về ảnh hưởng đối với sức khỏe của nó. Tuy nhiên,
chúng ta đã có nhiều bằng chứng về tác hại của sóng 2G và 3G. Người ta
biết rất ít về những ảnh hưởng của việc phơi nhiễm với sóng 4G, một công
nghệ đã có 10 năm tuổi, bởi các chính phủ khá chểnh mảng trong việc tài
trợ cho nghiên cứu này. Cùng lúc, chúng ta đang chứng kiến sự gia
tăng một số loại khối u ở đầu và cổ trong hệ thống dữ liệu về ung thư,
có thể ít nhất một phần là do sự gia tăng của bức xạ điện thoại di động.
Những sự gia tăng này tương thích với kết quả từ các nghiên cứu kiểm
soát về nguy cơ ung thư ở người dùng điện thoại di động nặng.
5G sẽ không thay thế 4G; nó sẽ đồng hành
cùng 4G trong tương lai gần và có thể trong thời gian dài. Nếu có tác
động hiệp đồng từ tình trạng phơi nhiễm bức xạ đồng thời đến từ nhiều
loại RFR, thì nguy cơ gây hại chung từ RFR có thể gia tăng đáng kể. Ung
thư không phải là nguy cơ duy nhất vì có bằng chứng đáng kể cho thấy RFR
gây ra tình trạng rối loạn thần kinh và tổn hại sinh sản, có khả năng
là do stress oxy hóa.
Là một xã hội, chúng ta có nên đầu tư
hàng trăm tỷ đô la để triển khai mạng 5G, một công nghệ di động đòi hỏi
phải lắp đặt 800.000 ăng ten di động mới ở Mỹ, ngay cạnh những nơi chúng
ta sinh sống, làm việc và vui chơi hay không?
Thay vào đó, chúng ta nên ủng hộ khuyến
nghị của 250 nhà khoa học và bác sĩ y khoa đã ký bản đề xuất 5G kêu gọi
một lệnh trì hoãn tức thì đối với việc triển khai 5G và yêu cầu chính
phủ tài trợ cho nghiên cứu cần thiết để thiết lập các giới hạn phơi
nhiễm sinh học nhằm bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của chúng ta.
Bác sĩ Sharon Goldberg bàn về ảnh hưởng của 5G đối với sức khỏe tại Ủy ban Năng lượng bang Michigan:
(Moustapha Dahleb, Nhà văn rất nổi tiếng của Chad)
Người dịch: Ngô Thị Phương Thiện
Một thứ xoàng xỉnh nhỏ nhoi, kích thước siêu nhỏ, tên là coronavirus đang xáo trộn hành tinh. Một thứ gì đó, không nhìn thấy được, đã đến đây đặt ra luật của nó. Nó đặt lại mọi thứ thành vấn đề và đảo lộn mọi trât tự đã được thiết lâp. Moi thứ đang bi sắp xếp lai theo kiểu khác, cách khác. Điều các cường quốc phương Tây không làm được ở Syria, Lybia, Yemen... thứ xoàng xỉnh nhỏ nhoi kia đã đạt được (ngưng bắn, đình chiến..) Điều quân đội Algeria không làm được, thứ xoàng xỉnh nhỏ nhoi kia đã đạt được (Hirak đã chấm dứt....) Điều các nhà đối lập chính trị không làm được, thứ xoàng xỉnh nhỏ nhoi kia đã đạt được (lùi ngày bầu cử)
Điều doanh nghiệp không làm được, thứ bé con xoàng xỉnh nhỏ nhoi kia đã đạt được (hoàn trả thuế, miễn thuế, cho vay lãi bằng không, quỹ đầu tư, giảm giá nguyên liệu chiến lược...) Điều các chiếc áo vàng và công đoàn không làm được, thứ xoàng xỉnh nhỏ nhoi kia đã đạt được (giảm giá bán xăng dầu, tăng quyền lợi xã hội....) Bổng nhiên, người ta thấy trong thế giới phương Tây nhiên liệu xuống giá, ô nhiễm giảm, mọi người bắt đầu có thời gian, nhiều đến mức không biết làm gì với nó. Cha mẹ bắt đầu tập tìm hiểu con cái, con cái tập sống nhiều hơn với gia đình, công việc không còn là ưu tiên, du lịch và thú vui không còn là chuẩn mực của một cuộc đời thành đạt. Bổng nhiên, trong thinh lặng, chúng ta quay về với nội tâm của mình và thông hiểu giá trị của các từ đoàn kết và sự dễ tổn thương.
Bổng nhiên, chúng ta nhận ra tất cả đang trên cùng một chiếc thuyền, giàu nghèo gì cũng thế. Chúng ta biết chúng ta đã cùng nhau vét sạch ngăn kệ trong các cửa hàng và bệnh viện đang đầy ắp người và tiền không còn mảy may quan trọng. Rằng chúng ta đều có cùng căn cước là con người đối mặt với coronavirus. Chúng ta nhận ra trong nhà để xe, những chiếc ô tô cao cấp đang phải nằm im vì không còn ai được ra đường nữa.
Chỉ cần một vài ngày để vũ trụ này xây dựng được bình đẳng xã hội, điều mà trước đây không thể hình dung được. Nỗi sợ đã xâm chiếm mọi người. Nỗi sợ đã đổi phe. Nó đã bỏ rơi người nghèo để sang ở với người giàu có và quyền lực. Nó đã làm cho những người này nhớ lại bản chất con người và tính nhân văn của họ. Mong rằng điều này sẽ giúp hiểu ra sự dễ tổn thương của con người, vốn vẫn tìm cách lên Sao Hỏa mà ở và vốn vẫn cho rằng mình đủ giỏi để nhân bản con người với mong mỏi được trường sinh bất tử.
Mong rằng điều này sẽ giúp nhìn ra được giới hạn của sự thông minh của con người khi đối mặt với sức mạnh của thiên nhiên. Chỉ cần vài ngày để điều xác tín trở thành điều bất định, sức mạnh trở thành sự yếu kém và quyền lực biến thành tình đoàn kết và sự phối hợp ý chí.
Chỉ cần vài ngày để châu Phi trở thành châu lục an toàn. Điều tự huyển hoặc trở thành điều dối trá. Chỉ cần vài ngày để nhân loại ý thức được rằng mình chỉ là làn hơi và hạt bụi. Chúng ta là ai? Giá trị của chúng ta là bao? Chúng ta làm gì được trước con virus này? Hãy nhìn thẳng vào sự thật trong khi chờ hồng ân của Thượng Đế. Hãy tự vấn về bản chất người trong bối cảnh "toàn cầu hóa" đang bị coronavirus thách thức. Hãy ngồi nhà và suy nghĩ về đại dịch này. Hãy yêu nhau khi đang còn sống! (Từ Cảnh chuyển )
NHỚ NHÀ Gót bước, quê nhà xa lắc lơ, Chiều buông mắt
ngóng hướng tây mờ. Tàu cau gợi nhớ
vuông vườn ngoại, Tiếng mẹ ru hời những giấc mơ. Đất lạ mà
quen danh địa chí (*) Trời quen nhưng
lạ mái nhà thờ. Vẳng đâu tiếng
quạ cung sầu thảng, Nửa mảnh hồn ta tựa vất vơ … CAO BỒI GIÀ (*): L. Saigon Santa Anna (08-03-2020)
CHIỀU BUÔNG
(Kính họa bài Nhớ Nhà của huynh CBG)
Đồi vắng mây chiều treo lửng lơ
Dừng chân dõi mắt tít xa mờ
Ngời ngời nét ngọc khơi duyên đắm
Đạo mạo dung nghi gọi ước mơ
Hà cớ thần quang dường dã dượi
Can chi sắc vóc toát ơ thờ
Ai hay viễn khách lòng đau đáu
Đất tổ trông vời trí vẩn vơ
Phương Hoa - Mar 8th 2020
HỌA: NHỚ QUÊ Xứ người quê
ngóng bóng xa lơ, Nhớ quá nhìn quanh chỉ bóng mờ. Lời mẹ mãi
in như giấc mộng, Tiếng ba dường
ẩn tợ trong mơ. Nghìn trùng đất Mỹ ngồi hiu quạnh, Viễn hút quê xưa
nghĩ thẩn thờ. Nhớ quá Việt
nam! Ôi nhớ quá! Mượn vần thơ thẩn đọc vu vơ. HỒ NGUYỄN (09-3-2020)
Họa :THANH THẢN TỪ ĐÂY Phố xá Saigon, xa tít lơ Quê hương bỏ lại, lệ hoan mờ Vì đâu lưu lạc về nơi lạ Chẳng nhẽ kiếm tìm lại giấc mơ Gian khổ đũ rồi, thôi tạ biệt Nghĩa tình còn chút, đáng tôn thờ Đất lành chim đậu, vui sum họp Thanh thản từ đây hết vẫn vơ. Thanh Trương
Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ
(NIAID) công bố những hình ảnh mới nhất về nCoV chụp bằng kính hiển vi
điện tử quét.
Một tế bào chết rụng (màu xanh) bị nhiễm nặng virus SARS-CoV-2 (màu vàng). Ảnh: NIAID.
Những hình ảnh đã xử lý màu cho thấy hàng trăm virus bám dày đặc trên bề mặt tế bào người, được lấy từ
một bệnh nhân Covid-19 ở Mỹ, khi nó rơi vào tình trạng chết rụng tế bào
hay apoptosis. Chúng được chụp tại Cơ sở nghiên cứu tích hợp của NIAID ở
Fort Detrick, Maryland.
Những hình ảnh đã xử lý màu cho
thấy hàng
Virus corona trông giống
khối cầu được tạo thành từ một chuỗi ARN bọc trong lớp màng lipid và
protein. Chúng có đường kính chỉ 120 - 160 nanomet, quá nhỏ để nhìn thấy
bằng kính hiển vi quang học và chỉ có thể quan sát bằng kính hiển vi
điện tử có độ phân giải cao. Thay vì sử dụng ánh sáng, các nhà nghiên
cứu dùng một chùm tia điện tử để quét mẫu vật và chụp những gì được phản
xạ lại
nCoV (màu tím) bám dày đặc trên tế bào bệnh nhân Covid-19 ở Mỹ. Ảnh: NIAID.
Mặc dù có kích thước rất nhỏ,
nCoV có thể gây tổn thương tế bào nghiêm trọng. Để lây nhiễm, chúng sử
dụng các protein gai liên kết với màng tế bào, giống như chìa khóa và ổ
khóa. Khi xâm nhập vào bên trong, virus chiếm quyền kiểm soát tế bào chủ
để sao chép, tạo ra hàng nghìn bản sao của chính nó. Cuối cùng, chúng
giết chết tế bào chủ và tràn ra ngoài, lây lan sang các tế bào mới.
