Ngày 20 tháng 8 năm 1911, tòa soạn The New York Times đã thực hiện một thí nghiệm chưa từng có khi gửi đi bức điện tín ngắn gọn “This message sent around the world” để kiểm nghiệm sức mạnh và tiềm năng thương mại của công nghệ viễn thông toàn cầu. Tín hiệu khởi phát lúc 19 giờ từ tòa nhà tại Quảng trường Thời Đại, nơi nay được biết đến với tên One Times Square, điểm hẹn đêm giao thừa mỗi năm với nghi thức thả quả cầu pha lê. Từ New York, bức điện băng qua San Francisco, Honolulu, Midway, Manila, Hồng Kông, Sài Gòn, Singapore, Madras, Bombay, Aden, Suez, Port Said, Alexandria, Malta, Gibraltar, Lisbon, Azores trước khi quay về Mỹ. Sau hành trình dài 45.000 km, qua tay 16 điện báo viên, thông điệp trở lại nơi xuất phát chỉ sau 16 phút 30 giây, tạo nên một khoảnh khắc chấn động thế giới truyền thông.
Trong chuỗi trạm trung chuyển ấy, Sài Gòn giữ vai trò đặc biệt. Vào đầu thế kỷ XX, đây là trung tâm viễn thông quan trọng của Đông Dương thuộc Pháp, nơi các tuyến cáp ngầm quốc tế hội tụ để nối châu Á với châu Âu và châu Phi. Sự hiện diện của Sài Gòn trong đường đi vòng quanh thế giới cho thấy vị trí chiến lược của thành phố trong mạng lưới truyền tin toàn cầu thời kỳ đầu.
Sự kiện bức điện vòng quanh trái đất đã mở ra viễn cảnh mới cho báo chí. Lần đầu tiên, các tòa soạn có thể hình dung về tin nóng toàn cầu, khi độc giả New York có khả năng tiếp nhận tin tức từ Bombay hay Alexandria trong thời gian gần như tức khắc, thay vì phải chờ đợi hàng tuần. Đây là dấu mốc báo hiệu sự chuyển dịch từ báo chí chậm rãi sang kỷ nguyên tốc độ, nơi việc đưa tin nhanh chóng trở thành lợi thế sống còn.
Cùng thời điểm đó, các cường quốc viễn thông lao vào cuộc đua mở rộng mạng lưới. Người Anh với Eastern Telegraph Company kiểm soát phần lớn các tuyến cáp biển chiến lược, trong khi Pháp đẩy mạnh củng cố các trạm liên lạc ở Đông Dương. Thông tin trở thành công cụ để khẳng định quyền lực, còn mỗi tín hiệu điện báo là minh chứng cho tầm vóc quốc gia.
Ngày nay, tin nhắn điện thoại hay email chỉ mất phần triệu giây để đi vòng quanh địa cầu, khiến những cuộn giấy điện báo Morse dường như thuộc về một thời xa xưa. Thế nhưng bức điện năm 1911 vẫn là một cột mốc không thể quên, nhắc nhở nhân loại rằng kỷ nguyên toàn cầu hóa thông tin đã bắt đầu từ những âm vang chấm gạch yếu ớt trên đường dây đồng mỏng manh hơn một thế kỷ trước.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét