Góc Đường Thi : PHONG KIỀU DẠ BẠC - Trương Kế (Đỗ Chiêu Đức biên soạn )

Góc Đường Thi :  

                 PHONG KIỀU DẠ BẠC   

                           Trương Kế

                                                      

        Tương truyền, khi làm xong 2 câu đầu của bài "Phong Kiều 

Dạ Bạc 楓 橋 夜 泊" nầy là :

  月 落 乌 啼 霜 满 天,    Nguyệt lạc, ô đề, sương mãn thiên,    

  江 枫 魚 火 對 愁 眠.    Giang phong, ngư hỏa, đối sầu miên.  

     … thì nhà thơ Trương Kế 張 繼 (715~779) của ta bí lối, bí vần,

 "bí xà lù"... không biết phải làm tiếp 2 câu kế như thế nào, nên cứ

 trằn trọc mãi, không ngủ được. Thời may, từ đâu vọng đến tiếng 

chuông chùa trên núi Hàn San gần đấy, làm cho ông xúc cảnh sinh

 tình mà hạ nốt 2 câu chót rất bất hủ là: 

  姑 蘇 城 外 寒 山 寺,    Cô Tô thành ngoại, Hàn San tự,               

  夜 半 锺 聲 到 客 船.    Dạ bán chung thinh đáo khách thuyền.    

              

       Tiếng chuông vừa khuấy động không gian tĩnh mịch của đêm

 thanh, vừa như cảm thông với người lữ thứ cô đơn mà vọng đến

 để an ủi, vỗ về... Nhưng, tại sao giữa đêm khuya (dạ bán: là nửa 

đêm) lại có tiếng chuông chùa vọng đến thế kia ? Thường thì rựng 

sáng chùa mới có hồi chuông công phu, sao chùa Hàn San lại công

 phu giữa đêm. À, thì ra lại có một câu chuyện giai thoại văn 

chương như thế nầy:

                  

                                             

       Tương truyền, đêm hôm ấy, khoảng mùng 3, mùng 4 gì đó, 

nên vành trăng non đầu tháng    Tương truyền,  Tương truyền đêm hôm ấy, khoảng mùng 3, mùng 4 gì đó, 

nên vành trăng non đầu tháng treo lơ lửng trên không, khiến cho

 Sư Cụ trong chùa ngắm trăng rồi xúc động mà ngâm thành 2 

câu thơ sau:treo lơ lử Tương 

 一 片 玉 弧 分 两 段,   Nhất phiến ngọc hồ phân lưỡng đoạn,    

 半 沉 水 底 半 浮 空.   Bán trầm thủy để, bán phù không.         

    Có nghĩa :

             Một cây cung bằng ngọc, được chia ra làm 2 đoạn. Một

 nửa chìm dưới đáy nước, một nửa nổi ở trên không trung. Ý 

thơ hay quá, vì 2 mảnh trăng lưỡi liềm, một trên trời, một dưới

 nước, nếu ráp lại với nhau thì như là một vành cung bằng ngọc.

       Nhưng, khổ nỗi, là thầy cũng không tìm ra được 2 câu nối 

để hoàn tất bài thơ Thất Ngôn Tứ Tuyệt. Nên chi, thầy không ngủ

 được, thao thức mãi mới bật dậy đi quanh chùa, tình cờ thầy gặp

 một chú Tiểu cũng đang thơ thẩn cạnh hồ sen. Sau phút ngạc 

nhiên, hỏi ra, thì ra chú Tiểu ta cũng thấy trăng non mà xúc động

 nên làm ra 2 câu thơ, và cũng không tìm được 2 câu nối, nên 

cũng không ngủ được mà còn thơ thẩn ở đây. Quả là sự ngẫu 

nhiên trùng hợp. Sư Cụ mới bảo chú Tiểu đọc ra 2 câu thơ đó 

xem sao. Chú Tiểu bèn đọc là:

初 三 初 四 月 朦 朧,   Sơ tam sơ tứ nguyệt mông lung,        

半 似 银 钩 半 似 弓.   Bán tự ngân câu, bán tự cung.            

     Có nghĩa : 

               Mùng 3 mùng 4 ánh trăng còn mông lung mờ ảo, Nửa

 giống như là cái móc bạc, nửa giống như là cánh cung...                         

  ... thì cũng vừa vặn ráp với 2 câu của Sư Cụ thành một bài Tứ

 Tuyệt như sau:

  初 三 初 四 月 朦 朧,    Sơ tam sơ tứ nguyệt mông lung,           

  半 似 银 钩 半 似 弓.    Bán tự ngân câu, bán tự cung.               

  一 片 玉 弧 分 两 段,    Nhất phiến ngọc hồ phân lưỡng đoạn,    

  半 沉 水 底 半 浮 空.    Bán trầm thủy để, bán phù không. 

      Có nghĩa :

                    Mùng ba mùng bốn trăng mờ,

                Nửa như móc bạc nửa ngờ cánh cung.

                    Ngọc bình hai nửa chia phân,

                Nửa chìm đáy nước nửa phần trời cao.        

       Hay quá, lại vừa đúng niêm luật, lại vừa đúng vận, thành một

 bài thơ Thất Ngôn Tứ Tuyệt hoàn bích. Sư Cụ mới bảo với chú 

Tiểu là: Không biết sau nầy thầy trò ta có cùng tu thành chánh 

quả hay không, chứ hiện nay thì thầy trò ta đã cùng gặp nhau 

trong văn chương rồi, âu đây cũng là ý của Phật Tổ chứng chiếu,

 vậy thì con hãy vào nấu nước pha trà, để thầy trò ta cùng tạ ơn 

Phật Tổ. Chú Tiểu vâng lời thầy, nên sau khi thắp nhang cúng

 Phật, mới có tiếng chuông chùa nửa đêm vọng xuống thuyền của

 Trương Kế, để nhà nhơ hoàn tất bài thơ bất hủ "Phong Kiều Dạ 

Bạc" là thế! (楓 橋 夜 泊 Đêm ghé thuyền ở bến Phong Kiều).

                        

                                       

       Sau đây là bài thơ diễn nôm bằng thể Lục bát của nhà thơ 

Tản Đà :

                       Trăng tà, tiếng quạ kêu sương

                   Lửa chài, cây bến, sầu vương giấc hồ

                        Thuyền ai đậu bến Cô Tô,

                  Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San.

     ... Và sau đây là bài diễn nôm của Đỗ Chiêu Đức :

                     Trăng lặn qụa kêu sương khắp trời,

                     Bờ phong leo lét lửa chài phơi.

                     Cô Tô chùa lạnh Hàn San ấy,

                     Chuông vẳng nửa đêm não dạ người.

         Thơ Tám chữ :

                     Trăng tà lạnh, tiếng quạ kêu sương xuống

                     Giấc sầu miên, sông vắng, đối lửa chài

                     Chùa Hàn San ngoại thành Cô Tô ấy

                     Nửa đêm buồn, chuông vẳng đến thuyền ai !                      

                   

                                       

       Giai thoại trên đây có thể do người đời sau đặt ra để tô điểm

 thêm cho bài thơ "Phong Kiều Dạ Bạc 楓 橋 夜 泊" càng huyền 

hoặc và hấp dẫn hơn, đồng thời cũng giải thích cho việc tại sao vào

 lúc nửa đêm lại có tiếng chuông chùa công phu bất chợt. Nhưng

 dù sao thì chúng ta cũng được thưởng thức thêm môt bài thơ hay 

nữa, chả tốt hơn sao !?...

        Hẹn bài dịch tới !

                                                                    杜 紹 德

                                                                 Đỗ Chiêu Đức  

                        

 

Ký Ức Thời Thơ Ấu - Thadée Thái Quang Đáng

Tui  ở Saigon đường Nguyễn Duy Dương / Da Bà Bầu - Q.10 , Saigon ! Má tui còn vườn ở Cái Mơn . huyện Mỏ Cày , tỉnh Bến Tre cho cô 9 góa chồng coi dùm .Hỏng biết sao Má tui dắt 3 thằng tui dìa 

Hồi đó tui còn nhỏ lắm chừng lớp tư hay lớp ba gì đó nhưng nhớ tới giờ vì đó là thời gian vui nhứt .

Đây là vườn nhà Má tui ở Cái Mơn .

Vườn mặt tiền , có con đường đất nhỏ trước nhà , lâu lâu có người qua người lại , nhà tui có cái sân rộng bằng phẳng trắng nhưng có rất ít cát mà không có nhà nào có nên khi tan trường buổi chiều là mấy trò lớp nhì , lớp nhứt tụ tập vô sân bắn đạn , tụi nó kêu là bắn cu ly , con gái thì nhảy dây , chơi đánh đũa rất là vui .

Nhà tui lúc đó có 5 thằng con trai là 3 anh em của tui , 2 đứa kia là con cô Chín , em bà con của tui , tui lớn nhứt , anh hai mà ....hìì...

Tối khi không có mưa là tui và tụi nó đem lá dừa khô đốt lửa vừa vui vừa đuổi mấy con bù mắc bay vô nhà , vừa bắt nhiều con đom đóm bỏ vô mùng , bỏ vô keo , chớp chớp đẹp lắm 

Phía sau lưng nhà tui có nhiều trùng lắm ,ngày nào cũng có anh vô xin bắt trùng hổ để " Cắm Câu " ban đêm , vừa ăn ,có nhiều thì bán 

Nhờ đó mà tui được mấy anh lớn chỉ , tui bắt 1 con trùng hổ , cắt 1 khúc , lấy chỉ luồn vô con trùng rồi cuốn thành vòng tròn làm lưỡi câu , cắt 1 sợi chỉ dài dài chừng 1 thước , buộc vô cây trúc làm cần câu , câu cá bóng dừa .

Trong vườn có vài cái mương khô còn chút nước , và các mương của vườn quanh nhà , dừa khô , lá dừa rớt xuống không trúng vô đầu Vân Tiên mà rớt xuống mương , lâu ngày dừa mụt là nơi có nhiều cá bóng dừa làm hang ổ trong mấy trái dừa khô , lá dừa đó .

Câu cá không cần lưỡi câu ...như Khương Tữ Nha là câu thời câu vận ....còn tụi tui thì câu thiệt ....hìì.... 

Tui và thằng con lớn của cô 9 nhỏ hơn tui 1 tuổi cầm đầu đi câu , rê cái vòng có con trùng trên mặt nước , trên mấy trái dừa khô lủng lổ vừa kêu ....tút tút tút ,,,cá cắn , là giựt lên , cá bóng bay vô bờ , tụi tui bắt về cho Má kho tiêu , ăn với canh rau bù ngót , trời mưa lâm râm , phái nhứt là cơm cháy , ngon nhứt đời .

Về sau tui và thằng con lớn của cô 9 đi tu , tui tu xuất ở Tiểu Chủng Viện Thánh Giuse , đường Cường Để .Q.1 thuộc địa  phận Saigon , con cô 9 trở thành Linh Mục , là Cha Sở một họ trong Địa phận Vĩnh Long mới qua đời cách đây vài năm ở VN .

Kế sân có cây Lê qui ma và Sa bô chê lão , cao lắm , có mấy cái tổ ong ruồi , Ông nội tui lấy cành dừa khô bó thành cây đuốc , rà dưới ổ ong , , ổ rớt xuống , lấy mấy con ong còn trong kén chấm với mật , ăn thiệt là ngon .

Trong vườn có cái gò mối rất bự , cứ trời mưa lâm râm là sáng sớm Má , cô 9 , bà 9 ( người giúp việc do Má tui mướn ) lấy tre ra đào nấm mối mới nhú , vô nhà nấu canh ,xào mở , rất ngọt và thơm .

Vườn có nhiều dừa , cây nào bị đuông ăn là Má mướn người tới đốn , củ hủ dừa thì xào , con đuông thì chiên dòn , chèn ơi , ta nói nhen , ngon hết sức luôn .

Mỗi tháng Ba của tui từ Xì gòn dìa thăm , đi đò , trước vườn là con sông cái , 3 anh em tui ra bờ sông đón , đò ngừng , ba tui xuống , cỏng thằng Út dắt 2 thằng tui vô nhà , Ba tui đem về bánh mì , thịt heo quay , vịt quay , mỡ , tôm khô , còn đem mấy cái ruột bánh xe cam nhông và 1 cái ống bơm , bơm lên , để anh em tui làm phao tắm ở cái con rạch chảy ngay hông nhà khi mỗi chiều nước đứng.

Bửa đó cả nhà 9 người ăn đã luôn .

Thịt quay , vịt quay còn dư , bà 9 kho nước dừa với trứng vịt , ăn cả tuần chưa hết 

Hôm sau , bà 9 ra sông cái trước vườn câu cá lòng tong , lưỡi câu nhỏ xíu , mồi là cơm nguội , vậy mà bả câu nhiều cá lòng tong , con bự lắm , đem vô lăn bột chiên ăn với rau sống , chuối chát , khế chấm nước mắm , món mà ba tui lần nào về cũng đòi ăn .

Khi Ba tui về là sáng sớm , cô 9 rải lúa , trong nhà có cái bồn lúa lớn đầy lúa , trước sân , gà vịt nuôi tới ăn đầy sân , canh con nào vừa ý là bắt

Tụi tui và cả nhà được ăn gà vịt xé phai , nấu cháo , rô ti .

Khi nào nhà hết gạo thì cô 9 lấy 1 thúng lúa , chèo xuồng băng qua sông cái trước nhà , bên kia có nhà máy xay lúa , họ lấy trấu và cám , còn gạo trả cho mình , không tính tiền .

Còn cái này mới vui , phía sau nhà , thường có hang dế cơm , thấy đất đùn lên là biết liền , tụi tui múc nước đổ , nó có hang ngách nhen , bắt dế cơm chừng 10 con , Má tui rang , ăn ngon lắm .

Huê lợi vườn Má tui là Bòn Bon , tới mùa chín vàng rực cả khu vườn , đó là lúc dơi Quạ hoành hành , dơi này chỉ ăn trái cây chín , lớn bằng con gà giò , anh Ba con của bác Tư , cứ tối là giăng lưới , sáng lần nào cũng 10 con trở lên dính lưới , ảnh đem về cắt cổ , lấy máu cho vô ly đế , để bác Tư trai uống bồi bổ sức khoẻ , rô ti để bác nhậu , nấu cháo đậu xanh cho cả nhà ăn , ngon lắm .

Miệt Vườn Cái Mơn ngày đó rất thanh bình , đó là thời TT Ngô Đình Diệm .

Hình như chưa tới 1 năm là Má dắt 2 em tui về Saigon vì ba của tui có vợ bé .

Vườn giao cho gia đình bác Tư săn sóc , dọn qua nhà Ông Bà Nội ở .

Tui còn học dở dang chưa hết lớp ba ở trường Fatima nên không được về Saigon được cho qua nhà Ông Bà Nội để học tiếp cho hết lớp 

Qua nhà Ông Bà Nội còn vui nửa chứ , có 2 đứa con gái nhỏ tuổi hơn tui 1,2 tuổi , con của bác Sáu ở Rạch giá gửi , là con Lê và con Đào , vai chị nhưng đều kêu mày tao , tui , 2 con trai của cô 9 là 5 .

Lúc đó đám tụi tui nuôi cá lia thia cho đá chơi , tui nhớ nhứt là chuyện này , nhớ lại là cười và thấy lại khung cảnh đó như mới ngày hôm qua .

Con Đào qua nhà thằng cách đó không xa mua 1 con cá lia thia 5 cắc , con cá này đá thua nên trắng nhách không có mun , con Đào ham rẻ , mua về mấy ngày mà con lia thia cũng trắng nhách , không phùng mang khi gặp cá khác , nó qua thằng đó mắng vốn , thằng đó nói :

- Mày muốn nó mun thì mày về lấy lọ nghẹ thoa vô nó là nó mun liền .

Con Đào tưởng thiệt , về bắt con lia thia ra , lấy lọ nồi thoa được 1 chút , tui thấy , hỏi ra mới biết , tui kể cho cả nhà nghe , cười là cười .....hììì.....

Đây là bài Thơ tui làm cho nhà Ông Bà Nội tui ở miệt vườn Cái Mơn .

*****      Quê Nội      *****

Ngoài đường có cây cầu

Bắc ngang dòng sông nhỏ

Con sông rất hiền hòa

Chảy ngang nhà Nội tui 

Trước sân là hàng rào.

Đỏ rực màu bông Bụp

Trong sân vài cây cau

Che mát mái nhà tranh 

Ngày ngày tui đi học

Ông Nội đan rổ tre

Bà Nội đi xúc cá

Làm thức ăn cả nhà 

Chúa Nhựt sau khi Lễ.

Tui thường đi bắn chim

Cũng có khi đi hớt

Cá lia thia ngoài ruộng 

Thời thơ ấu quê tui

Thật mộc mạc êm ềm

Như dòng sông trước nhà

Không khói lữa chiến tranh 

Montreal - Jan. 21 , 2006

Thadée Thái Quang Đáng 

Sau này lớn lên tui dìa Cái Mơn thăm mồ mã Ông Bà Cố vài ngày , chỉ có lần đó là lần chót tui dìa Cái Mơn .

Hình đính kèm là tui từ nhà bác Tư qua nhà Ông Bà Nội .

 😅😅😅😅😅😅😅😅😅Thơ từ  NTTD

Phải chi anh cứ là "thằng nhỏ" miệt vườn

Vui cùng mấy bạn bắt trùng câu cá

Anh "dìa" chi quận 10 thành phố

"Công tử miệt vườn" thời cuộc, đạp xích lô.

Hôm nay ở quê người anh nhớ quê xưa

Con Lê con Đào, cá lia thia đâu nhỉ?

Anh em họ hàng mỗi nơi một đứa

Anh kể chuyện mình "tui" cũng buồn lây !!!!

                                                    ( NTTD )

  

 

Trang Tho Ngô Kế Đang (T.11.2025.2 ): NHÀ TRỌ ,TRƯỚC MẶT,DẰN LÒNG , BẤT CHỢT, KHÓ KHĂN

 NHÀ TRỌ

Dãy nhà xây bán từng căn

Gom tiền vừa bén thị phần người kêu

Với ta , trân quý nó nhiều

Cả đời nhà giáo , bấy nhiêu thôi mà !

Làm công bộc, chẳng xa hoa

Cố mà chân chính mới ra thế này

Người ta ác miệng lắm thay

Nói rằng " nhà trọ" hơn ai đâu nào !

Ừ thì là "trọ" chứ sao !

Ruộng , nhà, xế hộp ai nào mang theo

Chết rồi giàu cũng hóa nghèo !

Chỉ đôi tay trắng cũng nghèo như nhau

Trần gian " quán trọ " đấy nào

Cuối cùng đều vậy , cớ sao coi thường ?

18g14.19/11/2025

Ngô Kế Đang.

TRƯỚC MẶT

Trái tim khô đóng cổng

Già rồi chẳng xôn xao

Lặng thầm lo cuộc sống

Chật vật lắm thôi nào !

Lương hưu tăng nhỏ giọt

Cắt xén mắt mờ thôi

Hết tiền thì vét mót

Bánh vẽ , vẽ đẹp trời

Cõi đời thì vạn biến

Ca mãi chẳng còn hay

Muốn đời luôn vượt tiến

Trước mắt phải đối thay

8g49.19/11/2025

Ngô Kế Đang

.DẰN LÒNG

Nằm bệnh viện, xem tin mà nản

Đời , ôi chao, có chán lắm không ?

Thiên tai bão lũ xa gần

Mạng người trôi nổi, cầm bằng rẽ ghê !

Lớp tai nạn, đi về kiếm sống

Ghét ganh nhau lại bỗng té lầu

Giận gì , không rõ vì đâu

Để xe, hành lý , nhảy cầu giữa sông !

Ta tự hỏi , mênh mông lắm chuyện

Chết vì yêu , vì tiếng buồn đau ?

Vì là tuyệt vọng ? Tự hào ?

Vì là thua thiệt, không sao bằng người ?

Người vào viện , hỏi thời muốn chết?

Chắc là không, trông hết " nhà thương" !

Thương thì được mấy người thương

Lương y chẳng hiếm , ma vương cũng nhiều !

Ở trần gian lắm điều oan khuất

Người sống còn , được mất an yên

Giữa dòng ma quỷ lụy phiền

Sống cho phải đạo, diệu huyền Trời cho !

Ta ít nói , bẽ bàng tịnh khẩu

Mặc đúng sai mà giấu đời thôi

Lá lay cái chuyện ở đời

Dằn lòng thôi vậy, mặc người hơn thua !

5g38.29/11/2025

Ngô Kế Đang

BẤT CHỢT...

Trời vừa mở cửa cho đông

Gió heo may thổi, lạnh không hỡi người ?

Thiên tai ve vản khắp nơi

Bão còn hẹn bão, lũ thời chưa ngưng

Hỏi bao lạ lẩm đã từng

Tang thương dồn dập đủ bừng tỉnh chưa ?

Sao đời cứ mãi hơn thua

Được gì ? Tay trắng cũng thừa hiểu thôi !

Chết rồi lại nợ ơn đời :

Nằm trong hòm đó , để người khiêng chôn !

Nhà cao , xe xịn còn hơn ?

Ra đi cũng chỉ tay trơn thôi mà !

9g51.30/11/2025

Ngô Kế Đang.

KHÓ KHĂN

Làm quen trong bệnh viện

Người gợi chuyện Tây Ninh

Chốn xưa giờ phát triển

Chợt thấy buồn một mình

Bạn bè nhiều trên đó

Già quá nhớ gì không ?

Sao nghe lòng nức nở

Cô độc giữa mênh mông !

Ngoài kia trời vẫn đẹp

Cửa kính thấy tự nhiên

Mở ra buồn khôn xiết

Gió lạnh cứ triền miên

Phải chăng ta lạc bước ?

Sức khỏe chẳng như xưa

Đi về đâu dễ được

Muốn lắm cũng bằng thừa

5g55.30/11/2025

Ngô Kế Đang.

GIỄU CHỊ HẰNG - Thơ Đỡ Quang Vinh Và Thơ Họa

 

GIỄU CHỊ HẰNG

Mặt trời tắm biển sóng chiều êm,

Chị Hằng trên cao ngó thấy thèm.

Tiếc nuối không ai đưa áo tắm,

Mỉm cười chẳng kẻ vén màn đêm.

E rằng lắm đứa ưa dòm ngó,

Lại sợ nhiều người thích lén xem.

Đến lượt ngày mai ta cũng lặn.

Để chàng vùng dậy tới phiên lên.

Đỗ Quang Vinh

tức cảnh hoàng hôn nơi biển San Diego

nhân ngày lễ Tạ Ơn đi giải trí

27-11-2025

Thơ Họa :

HỌA: DÁNG NGUYỆT

Xa xa bóng Nguyệt dịu dàng êm,
Lủng lẳng đưa khêu thấy quá thèm.
Trắng nõn mịn mà bung dáng tắm,
Lung linh trêu ghẹo lộ tình đêm.
Trần gian bao kẻ nồng tim kéo,
Bến thế lắm chàng núp ngắm xem.
Nghĩ lại mình ta hiu chết cứng,
Che đôi mắt đỏ lén nhìn lên.
*
Nàng Nguyệt bây giờ khó đặt tên.

HỒ NGUYỄN (27-11-2025)

NGHÍA CHỊ HẰNG

Chị Hằng nằm giữa thảm nhung êm
Vóc ngọc thon thon nghía mắt thèm
Bởi nhành đa xanh vờn bóng Cuội
Thêm màn lụa trắng quyện sương đêm
Khe trăng loáng thoáng không nhìn rõ
Cửa nguyệt lờ mờ chẳng thể xem
Tức muốn điên đầu, răng ngủ được
Quyết tìm thang bắc để trèo lên…

Lý Đức Quỳnh

 28/11/2025

GHẸO BÓNG HẰNG NGA

       (Hỷ thi -tiếu đàm)

Mặt hồ gờn gợn sóng ru êm

Núng nính,...Hằng Nga khéo gợi...thèm"?"

Hoa nhũ nhộng trần?...xô giỡn nước

Xiêm y lột sạch?...hợt hùa đêm?

Đầy cô gái xóm che mày ngắm

Khối gã trai làng  trố mắt xem!?

Ờ ỡm, Cuội hờn ghen ngó xuống

Thang mây gấp thả kéo nàng lên!?

                    Nguyễn Huy Khôi

                          28-11-2025

TRĂNG

Kính họa cùng thầy Đổ Quang Vinh

Trời thanh man mát gió ru êm

Lồ lộ nhục thân thấy phát thèm 

Sợ áng phù vân che kín mắt

Lo làn sương tuyết phủ mờ đêm

Nhâm nhi dăm cốc trà ngồi ngắm

Thả lỏng từng hơi thuốc để xem

Giữa cảnh đông về xao xuyến dạ

Một mình lặng lẽ nhìn trăng lên.

2025-11-28

Võ Ngô

  NGẮM Ả HẰNG 

Biển vắng xa xa nhìn sóng êm 

Ả Hằng tắm sáng lộ thân thèm 

Ước gì gan tất sờ coi thử 

Mong muốn ở gần một giấc đêm 

Nắng chiếu ban mai mây kéo vội 

Chập chờn luồng gió khó mà xem

Mùa đông se lạnh sao thầm nghĩ 

Nếu có thang dài móc kéo lên …

                        

                         Yên Hà 

                      28/11/2025

BIỂN TRĂNG

Mặt biển tối mờ, trải lặng êm

Nhìn trăng vằng vặc bỗng dưng thèm

Ước cùng vùng vẫy trong làn nước

Mơ sánh vui đùa giữa bóng đêm

Nguyệt thỏa mộng say, buông bóng xuống

Sóng run hồn đắm, rộn tình lên

Lung linh tựa rải ngàn sao sáng.

Tinh tú trên trời ngơ ngẩn xem.

Sông Thu

( 28/11/2025 )

DẠO BIỂN ĐÊM.

Dạo biển khuya này sóng nhẹ êm 

Lung linh ánh nguyệt tự nhiên thèm 

Xuôi thuyền giỡn nước trong màn tối

Ngửa mặt soi trời giữa cảnh đêm 

Phong thủy hữu tình,trăng sáng tỏ 

Vì sao lấp lánh, mắt vui xem

Đắm chìm mơ mộng quên giờ giấc 

Sương đẫm vai rồi,vội trở lên.

LAN.

(28/11/2025).

TƯƠNG TƯ CHỊ NGUYỆT

Mỗi lúc chiều tà gió dịu êm

Tương tư chị Nguyệt dạ ưng thèm

Chờ vầng dương lặn giăng màn tối

Đợi bóng trăng về ngã bóng đêm

Điếu thuốc phập phều nghe lá động

Chung trà nhấm nháp ngóng trăng lên

Mơ màng trộm liếc về Cung Quảng

Dung mạo yêu kiều háo hức xem!!

songquang 

20251128

GIỄU CHỊ HẰNG

Nắng chiều phản ánh, sóng trôi êm
Nào thấy hằng mô bảo phát thèm?
Cứ nghĩ như bên tim cảm hứng
Còn ôm thật sát nghỉ qua đêm
Si tình đến thế, cho đời thấy
Mến cảnh vậy ư, kể mạng xem
Khom gối, tỏ tâm cùng khẩu phục
Trắng ngà lòng biển nguyệt ngoi lên!

Thái Huy 11/29/25

THƯỞNG NGUYỆT

Nguyệt lạc sa vào chén rượu êm

Trinh nguyên trong trắng ngần ngơ thèm

Dung nhan lộng lẫy say sưa ngắm

Tướng mạo ngọc ngà mê mẩn xem

Lưỡi chạm ngọt ngào phê mỗi tối

Môi kề ngây ngất nhớ hằng đêm

Tàn canh chếnh choáng hồn phiêu lãng 

Mơ thấy cùng nàng nhẹ vút lên

Hưng Quốc 

Texas 11-30-2025

TIẾN SĨ VẬT LÝ LƯỢNG TỬ TRẺ NHẤT LỊCH SỬ NHÂN LOẠI.

 

TIẾN SĨ VẬT LÝ LƯỢNG TỬ TRẺ NHẤT LỊCH SỬ NHÂN LOẠI.

Antwerp, Bỉ – 28/11/2025, chỉ một tuần trước, tại Đại học Antwerp, cậu bé người Bỉ Laurent Simons (sinh năm 2009) đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ với điểm tối đa. Ở tuổi 15, cậu trở thành người trẻ nhất trong lịch sử hiện đại nhận bằng Tiến sĩ Vật lý Lượng tử.

Luận án mang tên “Bose polarons in superfluids and supersolids” nghiên cứu việc dùng ngưng tụ Bose–Einstein làm mô hình mô phỏng lượng tử cho các hiện tượng hố đen – một trong những chủ đề nóng nhất của vật lý lý thuyết và thực nghiệm hiện nay.

Cậu bé có một hành trình không tưởng:

4 tuổi: bắt đầu tiểu học

8 tuổi: tốt nghiệp trung học phổ thông

12 tuổi: lấy bằng Cử nhân Vật lý (18 tháng, thay vì 3 năm)

13 tuổi: lấy bằng Thạc sĩ Vật lý Lượng tử

15 tuổi: bảo vệ tiến sĩ Vật lý Lượng tử (25/11/2025)

Không dừng lại ở đó. Ngay sau lễ nhận bằng tại Antwerp, Laurent cùng gia đình bay đến Munich (Đức) và nộp hồ sơ chương trình Tiến sĩ thứ hai - lần này là về Khoa học Y tế với trọng tâm Trí tuệ Nhân tạo (AI).

Trong các cuộc phỏng vấn gần đây với truyền thông Bỉ và quốc tế, cậu bé 15 tuổi tuyên bố rõ ràng mục tiêu cuộc đời mình: “Tôi muốn tạo ra siêu nhân. Mục tiêu cuối cùng là đánh bại lão hóa và tiến tới bất tử sinh học.”

Laurent cho biết cậu sẽ kết hợp vật lý lượng tử, quang học lượng tử, kỹ thuật y sinh và AI để “nâng cấp phần cứng sinh học con người” - từ trí nhớ, trí tuệ cho đến tuổi thọ.

Giáo sư hướng dẫn của Laurent tại Đại học Antwerp, GS. Jacques Tempère, nhận xét: “Laurent không chỉ học nhanh. Cậu ấy đặt câu hỏi mà nhiều nhà nghiên cứu dày dạn kinh nghiệm còn chưa nghĩ tới.”

Viện Max Planck (Đức) - nơi Laurent từng thực tập – cũng xác nhận cậu đã có đóng góp thực sự trong lĩnh vực giao thoa lượng tử và ứng dụng y học.

Hiện tại, nhiều tập đoàn công nghệ lớn từ Mỹ và Trung Quốc đã tiếp cận gia đình Laurent để mời hợp tác nghiên cứu. Tuy nhiên, cậu và cha mẹ vẫn muốn tiếp tục con đường học thuật độc lập trong vài năm tới.

Laurent Simons không chỉ phá kỷ lục tuổi tác. Cậu đang mở ra một hướng đi hoàn toàn mới: khi vật lý lượng tử, sinh học và trí tuệ nhân tạo hợp nhất trong tay một thế hệ mới, loài người sẽ bước sang phiên bản nào tiếp theo?

Câu trả lời, có lẽ, chỉ còn là vấn đề thời gian.

(Nguồn: Đại học Antwerp, VTM Nieuws, The Brussels Times, ScienceAlert, phỏng vấn gia đình Laurent Simons – cập nhật đến 28/11/2025)

Xem thêm:

#KIENTHUCTHUVI_CS

(FB Cao Sơn )