TỰ NHỦ, MỘT CHÚT BÂNG KHUÂNG - Ngô Kế Đang (t3.24 )

 

TỰ NHỦ

 

Chẳng làm gì có thêm tiền

Nhiều khi lắm kẻ xỏ xiên tuổi già

Lỡ sinh làm kiếp " người ta"

Thật thà thì ít , điêu ngoa lắm người

Nói ra lời lẽ trêu ngươi

Dằn lòng ta cố nhếch cười, làm thinh

Đã không hiểu rõ sự tình

Thì đừng buông tiếng như mình hanh thông

Lương hưu nào phải cho không !

Một đời trích góp, giờ trông cậy vào

Việt kiều chẳng chịu hiểu nào !

Bệnh "than" mãn tính, hồ bao không quyền !

Chẳng ai lắm của nhiều tiền

Cho người "xa lắc" muộn phiền biết bao ?

Nhớ lời xưa dạy đi nào !

Tự thân vận động, trước sau vậy mà

Già rồi mới kịp nghĩ ra

Ít thì ăn ít, kẻo mà khó tiêu .

11g42.28/3/2024.

Ngô Kế Đang.

 

ảnh Vũ văn Tiến

 

2./ MỘT CHÚT BÂNG KHUÂNG

 

Chèo đò ta phải đưa người

Sang sông bến vắng, cuối trời hoàng hôn

Người đi riêng nỗi cô đơn

Ta về chợt thấy héo hon lòng mình

Thương người phận bạc lênh đênh

Rằng ta cũng phải giữ gìn lòng ta

Đời người dẫu lắm phong ba

Trước cơn giông tố cố mà vững tâm

Người đi về chốn xa xăm

Ta về khuất nẻo, lặng thầm đò đưa

Trời quang sau mỗi cơn mưa

Đón bao giông gió vẫn chưa ngã lòng !

7g35.30/3/2024.

Ngô Kế Đang.

CÁI GHẾ, THÀNH PHỐ GÒ CÔNG,CHUYỆN VUA QUAN - Thơ Ngô Kế Đang

Chúc Mừng Sinh Nhựt - LHN , Hồ Nguyễn Họa

Ảnh Pikbest

 

Chúc Mừng Sinh Nhựt

 

Người ta ưa chúc mừng sinh nhựt

Con nít , mừng mau lớn , đúng rồi

Còn lão , già thêm , sao lại chúc ?

Chúc thêm gần đất với xa trời ?

Sinh nhựt chúc mừng thêm một tuổi

Là mừng ngắn bớt một năm đời

Vừa đâm vừa dỗ vừa an ủi

Nghịch lý sao ai cũng thích ? Trời !

LHN

Họa : THẬT THÀ

Chúc nhau sinh nhựt chẳng gì mời,
Thơ đến là vui vẻ lắm rồi!
Muốn chúc cứ an tâm kính chúc,
Trẻ hay niên lão cũng lên Trời.
*
Mấy ông bô lão chúc mừng rồi,
Chẳng bận lâu mau sống cõi đời.
Thấy chúc là nhanh chân đón tiếp,
Buồn chi mà cứ oán than Trời!
*
Thật thà chẳng có giỡn đùa chơi!

 HỒ NGUYỄN (28-3-2024)

“Dược thảo không hoá chất vô hại” của Nhật l;àm chết 5 người và vô nhà thương trên 100 người

Nguồn tin và chi tiết: https://abcnews.go.com/International/wireStory/5-dead-100-hospitalized-recalled-japanese-health-supplements-108646805

HCD tóm tắt bản tin : 5 người chết và hơn 100 người nằm nhà thương do các “dược thảo” “thực phẩm chức năng” (suplements) của Nhật Bản ABC News • ABC News
Byyuri Kageyama Associated Press
 

Công ty dược phẩm Kobayashi có trụ sở tại Osaka đã bị chỉ trích vì không công bố nhanh chóng với các “thực phẩm chức năng » bị thu hồi
Các quan chức công ty cho biết 114 người đang được điều trị tại bệnh viện vì uống các “dược thảo thảo dược », bao gồm Benikoji Choleste Help làm giảm cholesterol, có chứa benikoji, một loài nấm mốc đỏ.
Một số người bị “hư thận” sau khi uống “dược thảo không hoá chất vô hại” kể trên. Chủ tịch Akihiro Kobayashi nói với các phóng viên hôm thứ Sáu, “Chúng tôi xin lỗi sâu sắc”, cúi đầu trong một thời gian dài để nhấn mạnh lời xin lỗi cùng với ba quan chức hàng đầu khác của công ty.

Ông bày tỏ sự hối hận đối với những người đã chết và đã bị bệnh, và gia đình họ. Ông cũng xin lỗi vì những rắc rối gây ra cho toàn bộ ngành công nghiệp thực phẩm y tế và ngành y tế, thêm rằng công ty đang làm việc để ngăn chặn thiệt hại thêm và cải thiện quản lý khủng hoảng.

Các sản phẩm của công ty đã bị thu hồi – cũng như hàng chục sản phẩm khác có chứa benikoji, bao gồm bột nhão, bánh quy giòn và nước sốt giấm. Bộ Y tế Nhật Bản đã đưa ra một danh sách trên trang web chính thức của tất cả các sản phẩm bị thu hồi, bao gồm một số sản phẩm sử dụng benikoji để tạo màu thực phẩm.

Bộ cảnh báo số người chết có thể tiếp tục tăng. Các chất bổ sung có thể được mua tại các cửa hàng thuốc mà không cần toa bác sĩ (“dược thảo không hoá chất vô hại” đâu cần có toa), và một số có thể đã được mua hoặc xuất cảng trước khi thu hồi, bao gồm cả khách du lịch mua mang về, có thể họ không nhận được những thông báo trên.

Kobayashi Pharmaceutical đã bán các sản phẩm benikoji trong nhiều năm, với một triệu gói được bán trong ba năm tài chính vừa qua, nhưng một vấn đề đã nảy sinh với các chất bổ sung được sản xuất vào năm 2023. Kobayashi Pharmaceutical cho biết họ đã sản xuất 18,5 tấn benikoji vào năm ngoái.

Một số nhà phân tích đổ lỗi cho các sáng kiến bãi bỏ quy định gần đây, đơn giản hóa và tăng tốc độ phê duyệt cho các sản phẩm y tế để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
HCD: Bạn nói sao chớ xưa nay “đài” tiếng Việt ra rả nói “dược thảo không hoá chất vô hại” mà.
Món “thực phẩm chức năng” nầy rất phổ thông đang bán ở nhiều quốc gia, Việt Nam và Mỹ chắc là có bán.
Nấm mốc men dễ gây bịnh lắm, chao là một. Dưa cải muối cũng vậy, mắm thịt muối cũng cùng nhóm. MTC nhắc mươi lần rồi, nay không lập lại nữa.
 

___Cũng như mọi chuyện khác, các bạn hãy tin ở chính mình, đừng tin tôi, có khi tôi sai. 

Bầy bò rừng bên bờ sông Yellowstone - Lê Thanh Hoàng Dân

Trong vườn quốc gia Yellowstone, các bạn có thể tìm thấy khoảng 60 loài động vật khác nhau. Trong hai ngày thăm viếng Yellowstone, vợ chồng tôi chỉ thấy được một vài loại.

Lần gặp bầy bò rừng đang ăn cỏ trên bờ sông Yellowstone thật vui. Bầy bò rừng ở đây rất đặc biệt. Đây là một trong vài bầy bò rừng ở Mỹ được tự do sống trong thiên nhiên, và được bảo vệ. Theo Wikipedia đây là bầy bò rừng lâu đời nhất, và đông nhất nước Mỹ.

Từ hồ Yellowstone nơi chúng tôi đến ăn trưa và ngắm cảnh, chạy về hướng Bắc công viên, phong cảnh núi rừng và bờ sông Yellowstone rất đẹp và thơ mộng.

Sông Yellowstone là một nhánh của sông Missouri dài 1,114 cây số (km). Sông Yellowstone chảy từ hồ Yellowstone về hướng Bắc, tạo thác nước phía trên (Upper Falls), và cách đó 400 thước (m) tạo nên thác phía dưới (Lower Falls), nơi trong Chương trước tôi đã đến chụp hình chia sẻ với các bạn. Đây là nơi nhiều họa sĩ đến vẻ cảnh vật rừng núi, và thác nước phía dưới (Lower Falls).

Trong hình là cảnh đoàn xe du khách phải dừng lại cho đám bò rừng qua đường.

Trong Yellowstone thú vật được ưu tiên sử dụng đường nên chúng tôi phải dừng xe chờ. Nhân dịp này chúng tôi xuống xe đi chụp cảnh bò rừng nhởn nhơ ăn cỏ bên bờ sông Yellowstone, đặc biệt lắm.

Bò rừng trông hiền lành, nhưng có lúc nó làm cho du khách bị thương. Do đó hướng dẫn viên du lịch khuyên du khách không nên tới gần đám bò rừng này.

Bầy bò rừng đang ăn cỏ và sống nhởn nhơ trên bờ sông Yellowstone thơ mộng.

Bò rừng có lãnh tụ, là con đực cao lớn nhất trong đám. Ngày lảnh tụ già, mấy con bò đực trai trẻ sẽ thách thức quyền uy của lãnh tụ.

Nếu bò lảnh tụ thua, nó phải về hưu, rời đàn và đi lang thang một mình. Trong đám bò rừng nếu các bạn thấy một con bò rừng to lớn đứng ăn cỏ một mình, con đó là lãnh tụ về hưu.

Theo thống kê năm 2015 bầy bò rừng trong Yellowstone có 4,900 con.

Bầy bò rừng này được chia thành hai đoàn. Bầy bò rừng phía Bắc gồm 2,300 con sống lẩn quẩn phía Bắc Vườn Quốc Gia Yellowstone, ở khu cửa ra vào Vườn thuộc tiểu bang Montana, vùng Gardiner Montana.

Bầy bò rừng thứ hai thuộc miền Trung Vườn Quốc Gia Yellowstone gồm 1,400 con sống lẩn quẩn thung lũng sông Madison, thung lũng sông Hayden, và vùng Thác Trên và Thác Dưới (Upper and Lower Falls).

Thời xa xưa bò rừng ở Mỹ rất đông. Theo một thống kê ở đây sống từ 25 đến 60 triệu bò rừng. Tuy nhiên ngày xưa người ta thích săn bò rừng, nên số nầy giảm sút mau lẹ, gần tuyệt giống.

Vườn Quốc Gia Yellowstone là nơi duy nhất bảo vệ bò rừng. Vài chục con bò rừng ở đây được bảo vệ, và sanh sản ngày càng đông, đến số khoảng 5,000 con như ngày hôm nay. Có lúc số nầy tăng nhiều hơn, nhưng người ta đã giết bớt, để giữ số nầy dưới 5,000 con..."

 

(Trích sách "Các Vườn Quốc Gia Lớn Nước Mỹ" thuộc bộ sách "Nước Mỹ nơi tôi đang sống" của Lê Thanh Hoàng Dân, đã phát hành trên Amazon và BookBaby)

GS.Lê Thanh Hoàng Dân đã dạy Môn Triết Tại Trung Hoc Công Lập Tây Ninh từ niên khóa 1962-63

PUT SOME PORK ON YOUR FORK ).

Chúng ta hãy nghe lời của một thị trưởng DORVAL tại tỉnh bang QUEBEC bên Canada trong một quảng cảo trên TV:

"Hãy xiên miếng thịt heo trên cái nĩa ăn của các bạn" ( PUT SOME PORK ON YOUR FORK).

Vị thị trưởng từ chối nguyện vọng của người Hồi Giáo là bỏ món thịt heo ra ngoài thực đơn của các trường công lập và giải thích như sau:

Các cha mẹ gốc đạo Hồi Giáo đòi bỏ món thịt heo trong thực đơn của các trường học trong vùng thành phố MONTREAL thuộc tỉnh bang Quebec. Vị thị trưởng của vùng phụ cận DORVAL trong thành phố Montreal đã từ chối nguyện vọng đó và giải thích tại sao:

* Tất cả người Hồi Giáo phải hiểu rằng họ phải sát nhập vào phong tục tập quán, nếp sống và truyền thống của Canada và nhất là tại tỉnh bang Quebec khi họ chọn lựa di cư đến nước của chúng tôi.

* Họ phải hiểu rằng họ phải sát nhập vào nếp sống tại Quebec. Họ phải hiểu rõ là chính họ phải thay đổi nếp sống cũ chứ không phải đòi hỏi người Canada phải thay đổi theo họ, vì người Canada đã mở rộng vòng tay đón họ.

* Người Hồi Giáo phải hiểu rằng người Canada không có phân biệt chủng tộc và bài ngoại. Nước Canada đã chấp nhận cho nhiều người đến định cư trước khi người Hồi Giáo đến.

* Cũng như nhiều quốc gia khác, Canada không muốn mất đi bản sắc và văn hoá của mình. Và nếu Canada giang tay chào đón bạn không phải là mình là thị trưởng của Dorval mà chính là toàn dân Canada.

* Và sau cùng người Hồi Giáo phải hiểu rằng Canada có nguồn gốc là Thiên Chúa Giáo với cây thông Giáng Sinh, nhà thờ và tập tục lễ lậy và tôn giáo phải được diễn ra trong khuôn viên riêng.

Hội Đồng thành phố DORVAL đã hành động đúng khi từ chối những nguyện vọng của người Hồi Giáo và đạo Sharia của họ.

* Đối với những người Hồi Giáo mà không đồng ý cùng với bản chất duy vật chủ nghĩa và không cảm thấy thoải mái sinh sống ở Canada, thì trên thế giới còn có 57 quốc gia Hồi Giáo xinh đẹp khác mà đa số rất ít dân cư và đang sẵn sàng đón tiếp các bạn theo luật Sharia .

* Trước đây nếu các bạn đã rời bỏ quốc gia của các bạn mà chọn Canada mà không chọn các nước Hồi Giáo khác thì chắc chắn là các bạn đã so sánh và nhận thấy đời sống tại xứ Canada này tốt hơn nơi khác. Chúng tôi không muốn bị các bạn kéo nước Canada xuống ngang bằng 57 quốc gia Hồi Giáo kia. Các bạn hãy tự đặt cho mình một câu hỏi:

"Tại sao đời sống Canada tốt hơn đời sống nơi bạn ở trước đây?"

"Một miếng thịt heo trong thực đơn tại các trường học" là một phần của câu trả lời này..

* Nếu bạn đến định cư tại Canada với ý định dùng nhiều kiểu tuyên truyền để đảo chính thể chế Canada thì xin bạn hãy dọn quần áo rời bỏ Canada về lại nơi xứ sở cũ. Ở đây không có chỗ cho tư tưởng Hồi Giáo và đạo Sharia. Nếu bạn đồng ý với bức thư này thì xin chuyển tiếp, nếu bạn không đồng ý thì xin dọn hành lý đi trở về quê cũ.
 

 Đây là bản chánh bằng tiếng Anh như sau : *****

A commercial promoting pork says:
“PUT SOME PORK ON YOUR FORK” The MAYOR REFUSES TO REMOVE PORK FROM SCHOOL CAFETERIA MENU AND EXPLAINS WHY:
Muslim parents demanded the abolition of pork in all the school canteens of a Montreal suburb.
The mayor of the Montreal suburb of Dorval has refused, and the town clerk sent a note to all parents to explain why.
“Muslims must understand that they have to adapt to Canada and Quebec, its customs, its traditions, and its way of life, because that’s where they chose to immigrate.
“Muslims must understand that they have to integrate and learn to live in Quebec. “They must understand that it is for them to change their lifestyle, not the Canadians who, so generously, welcomed them.
“Muslims must understand that Canadians are neither racist nor xenophobic.Canada accepted many immigrants before Muslims showed up (whereas the reverse is not true, in that Muslim states do not accept non-Muslim immigrants).”
“Just like other nations, Canadians are not willing to give up their identity or their culture.
“And, if Canada is a land of welcome, it’s not the Mayor of Dorval who welcomes foreigners, but the Canadian-Quebecois people as a whole.
“Finally, they must understand that in Canada ( Quebec ) with its Judeo-Christian roots, Christmas trees, churches and religious festivals, religion must remain in the private domain.”
The municipality of Dorval was right to refuse any concessions to Islam and Sharia.
“For Muslims who disagree with secularism and do not feel comfortable in Canada, there are 57 beautiful Muslim countries in the world, most of them under-populated and ready to receive them with open halal arms in accordance with Sharia.
“If you left your country for Canada, and not for other Muslim countries, it is because you have considered that life is better in Canada than
elsewhere. We will not let you drag Canada down to the level of those 57 countries.
“Ask yourself this question – just once: “Why is it better here in Canada than where you came from?”
“A canteen with pork on the menu is part of the answer.”
If you came to Canada with the idea that you will displace us with your prolific propagation and eventually take over the country, you should pack up and go back to the country you came from. We have no room here for you and your ideology.
Your Everyday Freedom is Not Free, Your Military Paid For It!

Đính kèm là lá cờ Canada màu đỏ , phía sau là lá cờ tỉnh bang Quebec màu xanh !

Monntreal là thành phố của tỉnh bang Quebec :

 

 TQĐ chuyển

 

Và Đây :Bảng Xếp Loại 10 QG Hạnh Phúc Nhất ( cho người trên 60  T ):

 

Ảnh lấy trên Mạng

9 Thực Phẩm Cực Tốt Cho Người Cao Huyết Áp

 

VUI : ST Trên Mạng : BÊN NÀO CŨNG ĐƯỢC .....

 

1./ Trong 1 trận bóng đá, trên khán đài, một cổ động viên gào to: "Chơi cùi chỏ gãy hết răng bọn nó đi".

Người ngồi kế bên thắc mắc :
- Anh nói bên nào thế?
- Bên nào cũng được. Tôi là nha sĩ mà!

2./Bản lĩnh đàn ông

Chồng vừa dắt xe ra ngoài đã nghe thấy vợ quát to:

"Vào nhà ngay".

Chồng mạnh mồm hét lên:

-Sợ gì không vào.

3./Cẩn tắc. ...

Một ông cụ đến quầy vé nhà ga xe lửa trong làng và hỏi anh nhân viên:

- Này cậu, chuyến tàu lúc 3 giờ 10 phút đã đi chưa?
- Đã rời ga cách đây 15 phút.
- Còn bao lâu nữa chuyến 4 giờ mới đến?
- Còn lâu lắm.
- Vậy trước đó còn chuyến tàu khác nào không?
- Không.
- Tàu chở hàng?
- Không.
- Không có chuyến nào hết?
- Hoàn toàn không?
- Anh có chắc không?
- Chắc chứ! - nhân viên bán vé nổi nóng.
- Vậy thì, mình ơi - ông quay sang gọi bà vợ - bây giờ chúng ta có thể băng qua đường ray được rồi.

TQĐ chuyển

 

CỎ NỘI HOA ĐỒNG - Thơ Thái Huy Và 12 Bài Họa Của Các Thi Hửu

                                                      Tranh của Hugues Merle (1823-1881) - Người Pháp

Bài Xướng :

CỎ NỘI HOA ĐỒNG

Thân em bé nhỏ với đơn sơ
Chẳng ở lầu son mà bụi bờ
Sáng cậy nhờ sương ban sức sống
Chiều nương ánh nắng trải hồn thơ
Thẹn thùng ái ngại lo ong ghé
E ấp xuyến xao sợ bướm rờ
Xin được cám ơn Trời tạo dựng,
Thân em bé nhỏ với đơn sơ.
Thái Huy
3/17/24

 

Thơ Họa :

 

1./ HOA -  CỎ.

 

Hoa đồng cỏ nội chốn hoang sơ

Lắm sắc,muôn màu mọc rãnh bờ

Nắng đổ thân càng thêm lực sống

Mưa dầm cảnh lại đẹp nên thơ

Người qua thích thú nhìn chiêm ngưỡng

Kẻ lại say mê đến ngắm rờ

Lá ngọc cành vàng nơi gác tía

Hoa đồng cỏ nội chốn hoang sơ.

LAN.

(23/03/2024).

 

2./ HOA CỎ

Cỏ nội hoa đồng tốt sởn sơ

Gió đưa hạt giống mọc ven bờ

Vô thường xứ sở đeo bầu rượu 

Vạn biến tha hương xách túi thơ

E ấp thân cò “lo bướm ghé”

Thẹn thùng chân sáo “sợ ong rờ”

Em mơ mát mẻ mình cao lớn 

Cỏ nội hoa đồng tốt sởn sơ…!

MAI XUÂN THANH

Bay Area March 23, 2024

 

 

3./ HOA DẠI VÀO XUÂN Ở DALLAS

Đến mùa hoa dại mọc tràn bờ

Tuy chẳng bón phân sống sởn sơ

Thân thiết nhàn nhân đưa mắt ngắm

Say sưa du khách lấy tay rờ

Lung linh nắng sớm hoà cung nhạc

Óng ả mưa chiều dệt ý thơ

Cảnh trí thiên nhiên ôi tuyệt mỹ 

Đến mùa hoa dại mọc tràn bờ

songquang 

20240323

 

4./ HOA XUÂN TEXAS 

Bên dòng suối nhỏ nét hoang sơ 

Bông tím tràn lan phủ khắp bờ

Rạng rỡ xinh tươi đầy nhựa sống

Đơn thuần mộc mạc tựu nguồn thơ 

Yêu hương lãng tử say sưa ngắm 

Mến sắc  du nhân mê mẩn rờ

Chiều xuống giả từ lòng tiếc nuối 

Bên dòng suối nhỏ nét hoang sơ

Hưng Quốc 

Texas 3-24-2024

 

5./   RONG CHƠI HOANG Dà

 

Rong chơi hoang dã thủa ban sơ

Một vạt cỏ may trải kín bờ

Sắc biếc chân mây trưa ngập nắng

Mầu xanh lưng núi chiều vương thơ

Nhị hồ ai thả nghe ray rứt

Ti trúc người so thấy rẩm rờ 
Tất cả không gian chìm tĩnh lặng 

Rong chơi hoang dã thuở ban sơ  ...

   Hawthorne  24 - 3 - 2024

           CAO MỴ NHÂN 

6./HOA MUA

Đón nắng, cành vươn dáng sởn sơ
Mọc nơi sông rạch ở ven bờ
Lá xanh bóng mượt ngời sương gió
Hoa tím dịu dàng đậm nét thơ
Xa chốn phồn hoa nhiều mắt ngó
Bỏ nơi đô hội lắm tay rờ
Sống đời thanh thản nơi thôn dã
Đón nắng, cành vươn dáng sởn sơ.
Sông Thu
( 21/03/2024 )

7./ KHEN THAY!

Cỏ nội hoa đồng mang dáng sơ,
Cô đơn nay bụi tiếp bên bờ.
Ngày qua chẳng bận yên bình sống,
Tháng lại âm thầm vui khúc thơ.
Phủi sạch thói tình ong ghé vuốt,
Không màng hệ lụy bướm đeo rờ.
Trời thương ban tánh tình hiền thục,
Cỏ nội hoa đồng mang dáng sơ.
*
Bền vững bao ngày mặc gió quơ!
HỒ NGUYỄN
(21-3-2024)

8./ HOA DẠI

Cỏ dại hoa chèn chiếu nắng sơ
Đường đi nở rộ dọc bên bờ
Bông vàng cảm xúc dâng vào mộng
Nụ đỏ giao hòa cuộn với thơ
Gió thổi lay cành hình nhắm chớp
Chiều hong nhuộm sắc ngón nâng sờ
Dù loài mộc mạc đều tô điểm
Cỏ dại hoa chèn chiếu nắng sơ
Minh Thúy Thành Nội
Tháng 3/ 21/2024

9./ CỎ DẠI

Em là cỏ dại chốn tiêu sơ
Bám víu triền sông vắng lặng bờ
Lúc ngắm chim bay về viễn thẳm
Khi nhìn cá lượn sống ngây thơ
Bâng khuâng gió hạ chiều ve vuốt
Lạ lẫm mưa xuân tối rẫm rờ
Hoa nở đợi tàn…xao xuyến rụng
Em là cỏ dại chốn tiêu sơ.
Lý Đức Quỳnh
22/3/2024

10./ĐÓA HOA HƯỚNG NỘI

Đóa hoa hướng nội có đơn sơ
Sống ở phương xa, vẫn nhớ bờ
Nhụy mọng hương thơm, xinh quá mộng
Thân gầy óng mượt, đẹp như mơ
Đong đưa óng ả nhiều ong đợi
Lộng lẫy kiêu sa lắm bướm chờ
Tạo hoá ơi, ơn người mãi mãi
Đóa hoa hướng nội có đơn sơ..?
03-22-2024
Hồng Hà

11./CỎ HOA TRINH NỬ-" HOA MẮC CỠ"

Em là loài cỏ chốn hoang sơ,
Mắc Cỡ tên em khắp cõi bờ...
Gai gốc đầy cành mang lá xếp,
Nhưng là Thảo mộc có hồn thơ...
Hoa màu vàng, tím trông xinh xắn,
Trinh Nữ thẹn thùng có kẻ rờ...
Khép nép lá xanh tua xếp lại,
Giữ gìn Tiết hạnh chốn hoang sơ...
Mỹ Nga
25/03/2024 AL, 16/02/Giáp Thìn.


12./ CỎ NỘI HOA ĐỒNG

Cỏ nội hoa đồng sống sởn sơ
Xuyến Chi Cúc dại mọc xanh bờ
Râu vàng đã chộ không là phú
Cánh nõn từng chê chẳng xứng thơ
Kẻ giã bôi nhanh vì rắn cắn
Người đâm đắp vội bởi ong rờ
Em làm thuốc cứu đời vương nạn
Cỏ nội hoa đồng sống sởn sơ
ThanhSong ntkp
CA.Mar/25/2024

Hoa gao-Ảnh Lê Hiệp

Vùng đất cuối cùng của vương quốc Champa nay là hai tỉnh nào của nước ta?

Vanvn- Tỉnh Bình Thuận và tỉnh Ninh Thuận nguyên là vùng đất Panduranga – phần lãnh thổ cuối cùng của vương quốc cổ Champa (hay còn gọi là Chiêm Thành). Đầu năm 1693, những đạo quân của chúa Nguyễn do Nguyễn Hữu Cảnh chỉ huy tiến vào. Đất Bình Thuận được mở ra từ đó, với tên gọi ban đầu là Thuận Thành trấn.

Trên cơ sở tham khảo sách Đại Nam thực lục (tập 1, bản dịch 2002), bài viết dưới đây xin được lược thuật lại vài chuyện diễn ra cách nay đúng 330 năm trước.

Sự ra đời của trấn Thuận Thành…

Đến cuối thế kỷ XV, lãnh thổ của nước Đại Việt chỉ kéo dài đến địa phận tỉnh Bình Định ngày nay. Sau khi vào Nam ổn định tình hình, năm 1611, chúa Nguyễn Hoàng (1558-1613) cho quân đánh lấy và đặt ra phủ Phú Yên.

Năm 1653, nhân việc vua Chăm xâm lấn, chúa Nguyễn Phúc Tần (1648-1687) sai quân đánh dẹp, lãnh thổ Phú Yên vì thế được mở rộng đến sông Phan Rang.

Tháp Po Sah Inư do người Chăm xây dựng khoảng cuối thế kỷ VIII đến đầu thế kỷ IX, là di tích ở Bình Thuận thu hút rất đông du khách trong và ngoài nước đến tham quan – Ảnh: Lê Duy Tân.

Tháng 8 năm Nhâm Thân (1692), quân vương quốc Champa lại nổi dậy mong khôi phục lại những phần đất đã mất nên chúa Nguyễn Phúc Chu (1691-1725) sai Nguyễn Hữu Cảnh (hay còn gọi là Kính) làm Thống binh tiến đánh.

Tháng Giêng năm Quý Dậu (1693), quân Champa bị đánh bại, vua nước ấy là Kế Bà Tranh bỏ chạy. Đến tháng 3, Bà Tranh cùng bầy tôi bị bắt sống. Chúa Nguyễn cho sáp nhập đất ấy vào lãnh thổ xứ Đàng Trong, đổi Panduranga làm trấn Thuận Thành.

Tháng 7 năm đó, Nguyễn Hữu Cảnh áp giải chiến tù về Phú Xuân (Huế), sau khi nghe chúa Nguyễn hạch tội, Bà Tranh bị giam ở núi Ngọc Trản, hàng tháng được cấp tiền, gạo và vải lụa để dùng. Tháng Giêng năm sau (Giáp Tuất 1694), Bà Tranh qua đời. Chúa Nguyễn ban cho 200 quan tiền và gấm vốc để hậu táng.

Trấn Thuận Thành có địa giới từ nam sông Phan Rang trở vào đến hết tỉnh Bình Thuận ngày nay và được chia thành 3 khu vực. Để đề phòng dư đảng Champa nổi dậy, chúa sai Cai đội Nguyễn Trí Thắng giữ Phú Hài, Cai cơ Nguyễn Tân Lễ giữ Phan Rí và Cai đội Chu Kiêm Thắng bảo vệ Phan Rang.

Tháng 8 (tức 1 năm sau ngày Nguyễn Hữu Cảnh khởi binh trấn áp), chúa Nguyễn đổi trấn Thuận Thành thành phủ Bình Thuận. Như vậy, tên gọi Bình Thuận ra đời từ năm Quý Dậu (1693), tức cách nay đúng 330 năm. Với mong ước các dân tộc (nhất là Việt – Chăm) cùng chung sống hòa thuận trên vùng đất mới được bình định này.

Là phần đất mới sáp nhập, lại rất đông người Chăm sinh sống nên chúa Nguyễn đã chủ trương sử dụng những quan chức cũ của vươn quốc Champa. Theo đó, cho Kế Bà Tử (em Bà Tranh) giữ chức Khám lý đứng đầu phủ Bình Thuận; 3 người con của Bà Ân làm Đề đốc, Đề lãnh và Cai phủ. Điều đáng chú ý là, chúa Nguyễn yêu cầu những quan chức này phải mặc trang phục theo lối của người Kinh.

… và phản ứng của dân bản địa

Việc đổi trấn Thuận Thành làm phủ Bình Thuận và những chính sách của chúa Nguyễn, cộng với tinh thần phản kháng sẵn có của người Chăm nên đã xảy ra một cuộc nổi loạn chống lại chúa Nguyễn.

Theo Đại Nam thực lục, trước đây ở Thuận Thành có một người gốc Hoa tên A Ban đi lại rất thân với Ốc Nha Thát. Từ lúc Bà Tranh bị bắt thì 2 tên này cũng bỏ chạy về đất Đại Đồng (?), A Ban đổi tên thành Ngô Lãng, rồi tự xưng mình có phép thuật hô phong hoán vũ, gươm đao không thể làm bị thương.

Do vậy y đã lôi kéo được Chế Vinh và rất đông người Chăm đi theo. Tháng 12 năm Quý Dậu (1693), nhóm người Chăm do A Ban đứng đầu đã nổi dậy đánh chiếm các vị trí xung yếu, có lúc chiếm tới 2 phần 3 phủ Bình Thuận.

Ban đầu nhóm A Ban cướp Phú Hài. Nguyễn Trí Thắng đem quân chống lại, A Ban bèn giả thua bỏ chạy. Trí Thắng truy đuổi nên bị phục binh giết chết. Hay tin, Cai đội dinh Bà Rịa là Dực và thư ký Mai đem quân đến cứu viện nhưng cũng không thành, đều bị giết chết cả. Thừa thắng A Ban tiến ra đánh Phan Rí.

Lo sợ quân của Nguyễn Tân Lễ quá mạnh nên y đã sai một phụ nữ người Chăm dùng thuốc đầu độc. Kết quả Tân Lễ không chết nhưng bị câm. Không những thế, y còn dùng tiền bạc để mua chuộc thuộc hạ của Tân lễ làm nội ứng. Đến khi đánh, Tân Lễ bị bọn phản binh đâm chết, dinh trại của cải ở Phan Rí bị đốt và cướp gần hết.

Sau đó A Ban lại kéo quân vây Phan Rang. Chu Kiêm Thắng hay tin, nhưng vì quân ít nên không ra đánh trả mà đóng cửa thành tự thủ, và bắt Kế Bà Tử làm con tin, dọa sẽ đem chém nếu A Ban tiếp tục vây thành Phan Rang. Được sự tư vấn của Ốc Nha Thát, A Ban cho lui binh.

Không lâu sau đó, tháng Giêng năm Giáp Tuất (1694), A Ban lại tiến đánh thành Phan Rang. Chu Kiêm Thắng hỏa tốc báo tin lên nên chúa Nguyễn cử Trấn thủ Nguyên Hữu Oai và Lưu thủ Nhuận (không rõ họ) tiến binh theo thượng đạo cứu viện, quân A Ban rút lui, vì thế Phan Rang được giải vây.

Tháng 2 năm đó, quân A Ban lại nổi lên, Lưu thủ Nhuận và các Cai cơ Tống Tuân và Nguyễn Thành chia quân giáp đánh. A Ban bỏ chạy, sau bị quân của Cai cơ Nguyễn Thắng Hổ dẹp yên.

Chính sách của chúa Nguyễn đối với trấn Thuận Thành

Trước sự phản kháng dữ dội của dân bản địa, chúa Nguyễn phải sai Nguyễn Hữu Cảnh vào Bình Thuận cùng với văn chức Trinh Tường ổn định vùng đất mới bình định này.

Tháng 8 năm Giáp Tuất (1694), chúa Nguyễn Phúc Chu lại cho phủ Bình Thuận trở lại làm trấn Thuận Thành, do Kế Bà Tử giữ chức Tả đô đốc, đến tháng 11 thì phong làm phiên vương. Sách Đại Nam thực lục cho biết nguyên nhân như sau (theo lời trình tấu của Khám lý Kế Bà Tử): “Từ khi vị hiệu đời trước cải cách đến giờ xảy ra nạn đói kém luôn, nhân dân chết về tật dịch rất nhiều. Chúa thương tình, bèn cho trở lại gọi là Thuận Thành trấn” (trang 109).

Phiên vương Thuận Thành được phép vỗ về chiêu tập quân dân, hàng năm nộp cống. Theo đó lệ cống bao gồm: 2 thớt voi đực, 20 con bò lông vàng, 6 chiếc ngà voi, 10 tòa sừng tê, 500 bức khăn vải trắng, 50 cân sáp ong, 200 tấm da cá nhám, 400 thúng cát sủi (dùng để tắm gội), 500 lá chiếu tre trắng, 200 cây gỗ mun, 1 chiếc thuyền dài. Những ấn, gươm, yên, ngựa và thuộc hạ bị bắt trước đây đều được trao trả lại cho Kế Bà Tử.

Sau năm 1694 tình hình ở trấn Thuận Thành đi vào ổn định nên sang tháng 8 năm Đinh Sửu (1697), chúa Nguyễn Phúc Chu bắt đầu lập phủ Bình Thuận, lấy đất từ Phan Rang, Phan Rí trở về tây chia làm 2 huyện An Phước và Hòa Đa cho thuộc vào. Trấn Thuận Thành cũng là một đơn vị trực thuộc phủ Bình Thuận, nhưng có quy chế riêng.

Tháng 9 năm Nhâm Thìn (1712) nhân việc phiên vương Thuận Thành xin định điển lệ, xét thấy hợp lý và có lợi cho việc an dân, bảo đảm trật tự trong xứ nên chúa Nguyễn sai các văn thần biên soạn và ban cho. Điển lệ gồm 5 điều, trong đó đáng chú ý là điều 2 và điều 5.

Điều 2, phàm người Kinh kiện nhau hoặc kiện với dân Thuận Thành (người Chăm) thì do phiên vương và Cai bạ (quản lý ngân khố), Ký lục (giữ việc tư pháp) xử đoán; dân Thuận Thành kiện nhau thì một mình phiên vương xử đoán.

Điều 5, dân Thuận Thành xiêu tán đến dinh Phiên Trấn (Gia Định), đều thả về cho làm ăn, nên để lòng thương yêu, đừng nên bóc lột hà khắc, cho dân ở yên. Chính từ việc thi hành chính sách dân tộc đúng đắn và thận trọng của chúa Nguyễn Phúc Chu mà đa số người Chăm vẫn ở lại đất cũ, vẫn bám đất, bám làng tiếp tục cuộc sống.

Qua quá trình cộng cư, 2 dân tộc Việt – Chăm đã tiếp thu những nét tốt đẹp trong đời sống kinh tế và truyền thống văn hóa của nhau. Ví như trong nghề đóng ghe thuyền, làm nước mắm, kỹ thuật trồng lúa, trồng bông, mía đường, thủy lợi, tín ngưỡng (tục thờ Cá Ông) và cả ngôn ngữ.

Ngày nay một số địa danh ở Ninh Thuận, Bình Thuận có nguồn gốc từ tiếng Chăm. Ví dụ Phan Rang là Panrang rút ngắn từ Panduranga, Phan Rí là Parik, Phan Thiết là Hamu Lithit, Phố Hài là Pajai…

Sách Hoàng Việt nhất thống dư địa chí (do Lê Quang Định biên soạn vào đầu triều Nguyễn, bản dịch 2005) thì cho biết: Người Kinh và người Thuận Thành có đắp con đê từ bên bắc sang bên nam dài 130 tầm dẫn nước vào bàu để tưới ruộng. Hay miếu Thần Nông do dân thôn Bình Thủy (nay thuộc Bắc Bình) dựng lên vào năm Kỷ Mùi (1799)… đây là nơi cầu được mùa của người Kinh và người Thuận Thành.

Còn học giả Li Tana trong công trình Xứ Đàng Trong: Lịch sử kinh tế – xã hội Việt Nam thế kỷ 17 và 18 (bản dịch, 1999) cũng nhận xét: Tiến xuống phía Nam, người Việt ở Đàng Trong đã tiếp xúc chặt chẽ với các dân tộc địa phương thuộc các nền văn hóa khác biệt.

Đứng đầu trong số các dân tộc này là người Chăm. Các di dân người Việt đã tiếp nhận và thích nghi một cách thoải mái nhiều yếu tố của nền văn hóa Chăm trong một quá trình dài vay mượn có chọn lọc cái mới và loại bỏ cái cũ.

Thay lời kết

Quá trình mở rộng lãnh thổ cũng đồng thời là quá trình hợp tác trong đời sống kinh tế – xã hội, và giao lưu văn hóa giữa các dân tộc Việt Nam.

Đối với Bình Thuận, niên điểm 1693 thật sự là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình lịch sử – văn hóa của tỉnh. Sự ra đời của trấn Thuận Thành rồi phủ Bình Thuận và sự cộng cư giữa 2 dân tộc Việt – Chăm đã tạo nên sức mạnh tinh thần và vật chất to lớn trong việc phát triển Bình Thuận trong những ngày đầu mở đất.

ĐỖ THÀNH DANH

Báo Bình Thuận

Xem thêm:

Mario Vargas Llosa cho biết tiểu thuyết mới nhất sẽ là cuốn sách cuối cùng của ông 
 

Cảnh đẹp Việt Nam: 7 thiên đường có thật 

MỪNG SINH NHẬT MUỘN - Đỗ Chiêu Đức Và Các Thi Hữu

 

                       Ân cần tạ lỗi với thi nhân,

                   Sinh nhật hăm lăm nhạc đã ngân.

                   Thân chúc miên trường vui thượng thọ,

                   Kính mừng kim khánh hỉ sinh thần.

                   Vẩy tay văn bút kinh thiện hạ,

                   Xướng họa thi đàn hạ tuyệt vần.

                   Trường thọ bách niên tranh tùng bách,

                   Mãn Đường Phúc Lộc chúc Cao Nhân !

                                                                          Thầy đồ dỏm

                                                                                   Đỗ Chiêu Đức

                                                                                    03-27-2024

2./Mừng Sinh Nhật Chị Cao Mỵ Nhân 

Họa theo thầy Đỗ chiêu Đức

 

Học biết bao điều tánh nghĩa nhân

Vang danh một thủa chức oai thần 

Thơ cài thoải mái buông tròn chữ 

Bút vẫy an nhiên thả đẹp vần 

Chén nguyệt bần thanh tô nhạc điểm 

Sông hồ nhã tục biến đàn ngân 

Vui mừng chị cả ngày sinh nhật 

Phước thọ yên lành nữ Mỵ Nhân 

            Minh Thúy Thành Nội 

               Tháng 3/27/2024

 

3./ THI NHÂN TUỔI HẠC

Nức tiếng thi đàn, Cao Mỵ Nhân

Văn tài trác tuyệt tựa chuông ngân

Cao vời ý tưởng so trăng sáng

Dồn dập vần câu sánh sóng thần

Vẫn giữ tinh thần luôn mẫn tiệp

Mặc cho ngày tháng mãi xoay vần

Mừng người tuổi hạc thêm trường thọ

Thanh thản tâm hồn, đẹp nghĩa nhân.

Sông Thu

( 28/03/2024 )

 

4./  KÍNH HỌA VẬN : CHÚC MỪNG SINH NHẬT CHỊ MỴ

Sinh Nhật mừng vui Chị Mỵ Nhân…

Cổ bàn đãi tiệc, tiếng đàn ngân…

Cao niên vóc hạc, đời văn hóa 

Phụ lão thân ngà, ngọn bút thần 

Mẫn tiệp kinh luân giàu chữ nghĩa 

Thông minh tài trí giỏi câu vần 

Thọ trường, phước báu cho con cháu 

Bách tuế chúc lành Chị Mỵ Nhân

MAI XUÂN THANH 

Bay Area, March 27, 2024

5./QUÝ MẾN CHÚC CHỊ CAO MỴ NHÂN MỘT SINH NHẬT THẬT VUI KHỎE 

VẠN THỌ VẠN LÀNH TRĂM TUỔI HẠC ĐẸP NHƯ NHỮNG VẦN THƠ TUYỆT VỜI CHỊ NHÉ !...

TUYẾT PHAN

6. MỪNG SINH NHẬT CHỊ YÊU!

(Hoán vận)

Ngưỡng mộ vô vàn tính thiện nhân

Miền xa mến gửi chị đôi vần 

“Phúc Như Đông Hải” bao lời tặng

“Thọ Tỷ Nam Sơn” bấy giọng ngân 

Gọt bút thời nao tròn đạo nghĩa

Hòa thơ dạo ấy vững tinh thần 

Nói cười trước ngõ mừng sinh nhật 

Rôm rã câu chào chúc Mỵ Nhân.

Như Thu 

03/27/2024.

 

7./ MỪNG SINH NHẬT THI TỶ

CAO MỴ NHÂN – 2024.

 

Thắm thoát ngày vui tỷ Mỵ Nhân

Chúc mừng Sinh Nhật rượu khui ngân

Cụng ly nghiêng ngả tình thi phú

Xướng hoạ tao đàn vận xuất thần

Một thuở nào xưa còn đẹp mãi

Giờ đây chính định mặc xoay vần

Bách niên vẫn giữ trang đài các

Cánh hạc tung bay giữa thế nhân!

Hải Rừng

27/3/2024

 

8./ HỌA: MỪNG SINH NHỰT MUỘN

Tạm gởi thư về Chị Mỵ Nhân,
Đôi câu tạm mượn chuyển dòng ngân.
Phương trời xa cách người luôn bận,
Xứ lạ ta yên phận vững thần.
Thân mến suốt bên nhau họa bút,
Chung vui năm tháng xướng trao vần.
Hồn thơ quy tụ vườn tương hiệp,
Lão luyện thay hình bóng Mỵ Nhân.
*
Đẹp mãi tuyệt vời dáng mỹ nhân!
Bao người chung ý kết thơ thân! 

HỒ NGUYỄN (28-3-2924)

 

9./ KÍNH HỌA: CHÚC MỪNG SINH NHẬT .

Chúc mừng Sinh Nhật Nữ Thi Nhân,
Muội ở Việt Nam gởi chút vần.
Kính chúc Tỷ Hiền Phúc Lộc mãi...,
Văn thơ trau chuốt tiếng vang ngân.
Bách niên Thượng thọ mừng Hiền Tỷ....
Vẫn giữ phong lưu Tuyệt bút thần.
Xướng họa Thi Đàn luôn tiếp bút.
Tâm hồn An lạc ,chúc Thi Nhân.
Mỹ Nga,28/03/2024 - AL,19/02/Giáp Thìn.

10./    MỘT CHỮ NHÂN

Binh nghiệp sắc tài chị Mỵ Nhân

Cầu vai lấp lánh đóa mai ngân.

Quê hương phụng sự ngời thành tích

Thi phẩm lưu đời đẹp áng vân 

Thanh nhả lời thơ vời vợi ý

Trầm tư tuổi hạc sáng trong thần.

Chúc mừng sinh nhật người trường thọ

Sâu thẳm tâm hồn một chữ nhân !

     Mailoc

    Mar-28-24

11./CHÚC MỪNG SINH NHẬT CHỊ CAO MỴ NHÂN.

 

Kính chúc ngày sinh Chị Mỵ Nhân,

An bình khỏe mạnh tuổi kim ngân.

Phước như đại hải vui như mộng,

Thọ tựa trường sơn bút tựa thần.

Thi tứ vô biên châu ngọc tự,

Tình thơ bất tận tuyết hoa vần.

Sống trăm tuổi lẻ bên con cháu,

Hạnh phúc gia đình Chị Mỵ Nhân.

Mỹ Ngọc.

Mar. 28/2024.

 

12./  Kính Họa Vận : MỪNG THỌ CHỊ MỴ 

Bảy tấm hình lưu niệm Mỵ Nhân

“Hăm lăm” Sinh Nhật, nhạc vàng ngân 

“Tháng ba” hiền tỷ Cao hàng chín  (?)

Xuân Giáp Thìn niên kỷ thọ thần 

Vẫy bút văn chương đầy trác tuyệt 

Họa thơ bát cú đủ hay vần 

Trăm năm giai lão mừng trường thọ

Phúc lộc Trời ban tỷ Mỵ Nhân…

MAI XUÂN THANH 

Bay Area, March 28, 2024

* Nhà Biên Khảo thâm Nho là “Anh Đồ” ĐỔ CHIÊU ĐỨC thông minh nhớ dai, có một bài Xướng “Mừng Sinh Nhật Muộn” thật hết ý, có kèm theo một số hình ảnh Chị Mỵ thật tuyệt vời của một thời vang bóng… kính yêu (thật cảm động biết bao…!)

13./CHÚC SINH NHẬT MUỘN CHỊ CAO MỴ NHÂN

            (Hoạ 4 vần)

Son vàng nức tiếng bậc thi nhân,

Sinh nhật mừng vui ngọn bút thần.

Sông núi thời xưa tròn cấp chức,

Suối đời đất khách sáng thơ vần.

Sắt đanh lòng nặng quê dời đổi,

Sâu sắc tình đau nước chuyển vần !

Sống tạm quê người duyên lão hạc,

Suy tư thời thế ngẫm thiên nhân !  

     Liêu Xuyên

 

14./ CHÚC MỪNG CHỊ CAO MỴ NHÂN

Bác nhà ắt hẳn bậc CAO nhân

Chọn đặt tên con quá xuất thần!

Ý đẹp êm đềm dòng suối chảy 

Lời hay dìu dặt tiếng tiêu ngân

Thanh tao… Lục bát vung ngàn chữ 

Phóng khoáng …Đường thi họa mấy vần

Ả Tạ, nàng Ban chừng chi thế

MỴ NHÂN lừng lẫy một thi nhân!

Thy Lệ Trang

 

15./ HAPPY BIRTHDAY CHỊ CAO MỴ NHÂN

Mừng chúc tuổi vàng chị Mỵ Nhân
Cuộc đời là chuỗi ngọc thanh ngân
Kỳ thơ tuôn trải đan lời thánh
Mỹ ngữ hòa chan quyện ý thần
Khắp chốn diễn đàn trân quý điệu
Muôn phương bằng hữu mến yêu vần
“Mai A” sinh nhật, bài lưu giữ
Hạnh phúc vô vàn, Cao Mỵ Nhân.
Phương Hoa - MAR 27, 2024

 

16./ MỪNG SINH NHẬT CAO SƯ TỶ 

Nối mạng phương xa biết chị Nhân

Vui vầy sinh nhật nhạc vàng ngân 

Trước mừng trí tuệ ngời thông suốt 

Sau chúc tâm thiền định sắc thần 

Thơ phú từng hay càng trác tuyệt 

Văn chương đã giỏi mãi siêu vần

Cháu con đại thọ quây quần tụ

Bè bạn thi ca kính Mỵ Nhân

Hưng Quốc 

Cartagena , Colombia 3-28-2024

17./MỪNG SINH NHẬT 25/03

Nhà Thơ Hải Ngoại Cao Mỵ Nhân 

Thiết nghĩ thâm tình tỉ Mỵ Nhân

Ngày sinh xướng họa thảo đôi vần

Quây quần nghĩa cả đồng âm điệu

Ngưỡng mộ thi đàn bủa tiếng ngân

Tặng nữ hoàng thơ lồng lý tưởng

Mừng kim khánh cổ nạm câu thần

Ngôn từ hiển thị nguồn cao kiến

Bổng lộc, thanh nhàn thết lão ân. 

Mai Thắng 240329  

 

18./ MỪNG SINH NHẬT MUỘN
Nương họa vui
Mừng trễ sinh nhật của chị Nhân
Thái Huy đùa chút thiếu kim ngân
Mua hoa để tặng người thi nữ
Viết phú hầu khen một vị thần…
Khiến các diễn đàn đều góp họa
Làm nhiều mạng lưới tiếp gieo vần
Phần đây sai sót mong tha thứ,
Mừng trễ sinh nhật của chi Nhân.
Thái Huy 3/30/24