Căn nhà lịch sữ - Hồ Xưa

                                    CĂN NHÀ LỊCH SỬ

          Tại Thị Xã Tây Ninh vẫn còn tồn tại một căn nhà lịch sử cổ kính với tuổi thọ trên 119 năm. Căn nhà tọa lạc tại Khu phố 2, Phường 1, Thị Xã Tây Ninh, gần chùa Vĩnh Xuân. Nếu đi từ dốc Tòa Hành Chánh xuống, vừa qua khỏi cây cầu đầu đường Gia Long, quẹo phải dọc theo sông Tây Ninh chừng vài trăm thước, nhìn trái sẽ thấy căn nhà cổ.

               Núi Bà Tây Ninh

            

             Cầu Quan Tây Ninh(xây lại giống thiết kế ban đầu)

 

        Căn nhà lịch sử.

          Nhà được khánh thành vào ngày 17-01-1894; tính đến nay được 119 năm. Chủ nhân là ông Nguyễn Tâm Kiên, Đốc Phủ Sứ của Chánh quyền Pháp thuộc, sanh năm 1851 và mất năm 1914, lúc ông 63 tuổi.

          Căn nhà rộng 240 m2 (ngang 12 mét, dài 20 mét) được làm bằng gỗ quí, khắc chạm phù điêu từ cột, vách cho đến kèo, đòn tay phía bên trên. Nền xây bằng những viên gạch tàu đặc chế hình lục giác.

           Nổi bật nhất trong ngôi nhà là hai hàng câu đối được chạm trổ tinh vi:

          Tùng chầu nhật chiếu đơn tâm cộng, (1)

          Bách thọ phong diêu kiếm khí hùng. (2)

Diễn nôm: (1) Cây tùng chầu dưới mặt trời chiếu rọi thì chỉ một tấm lòng trong sáng.

                  (2) Cây bách cổ thụ truyền lại phong cách của mình như một cây hùng kiếm dưới trời xanh      

                                                                       

         Vào gian thứ nhứt, có thêm hai câu đối khác mang đầy ý nghĩa:

         Thượng tiếp thanh sơn thể phụng kim long tiện thị cao môn đệ nhất. (1)

         Tiên hoàn bích thủy, châu y, huỳnh cái, phương xưng thắng địa vô cùng. (2)

Diễn nôm: (1) Ngước mặt thấy núi xanh hình chim phụng, rồng vàng, đúng là một cửa cao nhất.

                 (2) Phía trước là dòng nước chảy như tấm lụa son ánh vàng, thật xứng là thế

đất vô cùng đẹp.

     

     

                    

          Việc xây ngôi nhà được thực hiện theo đúng phong thủy Á đông. Phía trước mặt là sông Tây Ninh nước chảy quanh năm. Phía sau là dốc đất cao trụ vững, giống như những ngôi đền hay lăng mộ triều đình xưa ở Huế, Hà Nội, Động Hoa Lư.

          Bên trong vẫn còn nhiều hình điêu khắc mang đầy vẻ bí ẩn cổ kính.

          Ngôi nhà hiện nay do con cháu của ông Nguyễn Tâm Kiên gìn giữ. Thỉnh thoãng các đoàn văn nghệ tân, cổ các nơi về mượn làm nơi sinh hoạt, trình diễn cho công chúng xem. Rất tiếc chưa có cơ quan văn hóa nào có kế hoạch nghiên cứu thực hiện để đưa vào làm địa điểm di tích lịch sử cho khách du lịch.  

                                              

Bài và ảnh: HỒ XƯA____________________________________________________