Thứ Sáu, 25 tháng 10, 2013

Kỳ Ngoai Hầu Cường Để

     CUỘC TÌNH TUYỆT ĐẸP CỦA KỲ NGOẠI HẦU CƯỜNG ĐỂ
                                ____________________

Đôi dòng tiểu sử:
          Kỳ Ngoi hu Cường Đ (ch Nho: 畿外侯彊柢; 1882-1951) là Hoàng thân triu Nguyn (cháu năm đi ca Nguyn Phúc Cnh), và là mt nhà cách mng Vit Nam vào đu thế k 20.
          Đc Ngoi Hu tên tht là Nguyn Phúc Đan (阮福單), sinh ngày 11 tháng Giêng năm Nhâm Ng (tc 28 tháng 2 năm 1882) ti Huế, là con ca Hàm Hóa Hương Công Tăng Nhu. Ông là cháu đích tôn 6 đi ca vua Gia Long, là cháu trc h ca Hoàng t Cnh. Do hoàng t Cnh mt sm, t ph ông là Hoàng Tôn Đán by gi còn nh tui, ngôi vua truyn cho dòng th 2 là Hoàng t Đm, tc vua Minh Mng.
             Đc Kỳ Ngoi Hu mt ngày 06 tháng 4 năm 1951 Tokyo, Nht Bn. Ông còn có tên khác là Nguyn Phúc Hng Dân, Nguyn Trung Hưng, Lâm Đc Thun, Nam Nht Hùng (Minami Kazuo). Có v Nht tên An Đng Thành Hành (Aniò Shigeyuki).
nh: Cường Để (bên trái) và Phan Bội Châu (bên phải) chụp năm 1907.
                                                       
Quá trình hoạt động:
          Vì là dòng dõi chính thng trong hoàng tc nên nhiu nhà ái quc như Phan Đình Phùng, Phan Bi Châu đã có kế hoch liên lc vi gia đình ông đ lp li ngôi vua, thay cho vua Khi Đnh vì v vua này hp tác vi thc dân Pháp. Tuy nhiên vì lý do tui già, cha ông t chi, nhưng gii thiu ông thay mt gia đình tham gia phong trào. Bit danh Nguyn Trung Hưng (阮中興) ca ông có t đó. Khi Phan Đình Phùng mt, kh năng đu tranh bng lc lượng vũ trang cũng không còn, ông chuyn sang hot đng chính tr.
Sang Nhật Bản 1906-1910:
         Năm 1906, ông Cường Đtrn sang Nht và cùng vi Phan Bi Châu c đng phong trào Đông Du. Là mt hoàng thân nhà Nguyn, ông có tư tưởng quân ch lp hiến và nhn làm người lãnh đo Vit Nam Phc quc Đng minh Hi. Đa bàn nh hưởng ca ông mnh nht trong gii giáo dân Cao Đài. Phong trào đó gi là Phc Quc Hi. Thi gian Nht ông gi dng là người Tàu hoc Nht và dùng mt s bí danh như Lâm Đc Thun (ch Hán: 林徳順, Lin De Shun, Rin Toku Jun), Nam Nht Hùng (ch Hán: 南一雄, Minami Kazuo) đ tránh s theo dõi ca nhà chc trách Nht và Thc dân Pháp.
Sang Trung Hoa và Xiêm La 1910-1915:
          Năm 1910, người Nht do mun vay 300 triu francs t chính ph Pháp nên chp thun yêu sách ca Pháp trc xut ông và Phan Bi Châu, cũng như các hc viên thuc phong trào Duy Tân ti Nht. Ông phi ri b Nht sang Trung Quc và lưu lc mt thi gian Xiêm và sang c Âu Châu. Các hc viên ca phong trào Duy Tân cũng theo ông sang Trung Quc tiếp tc hot đng phn kháng Pháp, đa s sau này không tr v Vit Nam mà tr thành công chc trong b máy chính quyn Trung Quc, hoc làm quan nh như quan huyn đa phương.
Trở lại Nhật Bản:
Năm 1915 ông tr v Nht Bn, cư ng phường Ômori, Tokyo, giao du vi nhng chính khách Nht như Inukai Tsuyoshi, Kashiwabara Buntaro, và Matsui Iwane. Nhng nhân vt này cũng tham gia hip hi Kissaragi-Kai vi ch trương ng h tinh thn và tài chánh cho Cường Đ. Vì trông cy vào người Nht, ông ng h quân đi Đế quc Nht Bn xâm chiếm Vit Nam thi Đ nh Thế chiến vì nghĩ h có th gii phóng đt nước khi tay thc dân Pháp.
          Tuy nhiên sau đó vì thy h không tht tình mun giúp người Vit mà ch mun tranh giành nh hưởng vi các cường quc Tây phương ti Á Đông, ông đã tht vng.
Phong trào Cường Để:
          Ti Vit Nam nhng người đu tranh cho đc lp dân tc đã hình thành nên phong trào Cường Đ vào nhng năm 1940 ch yếu hot đng min Trung gm có cu Thượng thư B Li Ngô Đình Dim, bác sĩ Nguyn Xuân Ch, bác sĩ Lê Toàn, Vũ Đình Di, k sư Vũ Văn An. Tuy nhiên năm 1945 sau khi đo chính Pháp ti Đông Dương, người Nht không đưa Cường Đ lên nm quyn nên phong trào Cường Đ dn suy tàn.
Qua đời:
           Kỳ Ngoi Hu Cường Để mt ngày 6 tháng 4 năm 1951, ti Tokyo, Nht Bn, hưởng th 69 tui.
           Theo Di chúc ông dn trao li hài ct và các tài vt cho Hi Thánh Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninhđo Cao Đài đã tng mnh m ng h hot đng cu nước ca ông. Vì vy, năm 1954, mt phn di ct ca ông được người Nht trao cho Giáo ch Đo Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninh là Đc H Pháp Phm Công Tc đem v Tây Ninh. Linh cu Ông đang được th ti Báo Quc T gn ch Long Hoa Tây Ninh. Năm 1957 phn th hai di ct ca ông cũng được hi hương. Tng thng Vit Nam Cng hoà Ngô Đình Dim đã c hành trng l đón nhn. Phn th ba di ct được chôn trong m phn ca Đông Du hc sinh Trn Đông Phong nghĩa trang Zōshigaya(雑司ヶ谷 霊園) thuc tuyến Toden Arakawa (都電 荒川線), phường Toshima (豊島區 Toshima-ku, Phong Đo khu). H thn vì không vn đng quyên góp đ s tin cho Phong trào, Trn Đông Phong đã t sát năm 1908. Cm kích trước nghĩa khí đó, chính Hoàng Thân Cường Đ đã xây m phn cho ông và ri m phn đó li được dùng làm nơi an ngh cui cùng cho lãnh t Vit Nam Phc quc Đng minh Hi.
           Trong thi gian ông Nht, Kỳ Ngoi hu đã kết hôn vi Andō Shigeyuki (安藤成行) con gái nuôi ca Thiên hoàng Chiêu Hòa.



                              CHUYỆN TÌNH RẤT ĐẸP
                CỦA KỲ NGOẠI HẦU CƯỜNG ĐỂ TẠI NHẬT

                            
Nơi có những cây tùng xanh biếc
Tác giả: Trần Thùy Mai
           Ando Chie cúi xu
ng, nhúng ngón tay vào chu nước. Nước m va đ tm.
Nàng kéo màn che c
a s. Ngoài kia, mt cây anh đào va n, nhng nhành hoa r xung trng hng.
- Xin ngài vào t
m ko nước ngui.
Gi
ng nàng nh nh và l phép.
          Ngoài ba m
ươi tui, Chie mnh khe và bu bĩnh trong b kimono gin d
màu lam. Là ng
ười giúp vic cho hoàng thân Cường Đ, cô đến đây đã hai năm theo s b trí ca đi tá Wanatabe.
Năm
y hoàng thân đã ngoài năm mươi tui, dáng vóc nho nhã nhưng khuôn
m
t gy đượm bun. Ông chăm chú viết, nhng ch Nho chân phương rt đp trên giy trng.
          Th
y Chie, ông ngng lên, v mt ngn ng:
- L
i tm. Ta mi tm hôm kia...
Chie m
m cười. Ông hoàng Vit Nam này rt lười tm gi. Người Nht vn rt sch s. Bao gi cũng thế, Chie rt cương quyết vi ông.
Chie đ
ến gn, đt tay lên nút áo ông. Chiếc áo năm thân màu nguyt bch vi rt nhiu khuy vi. Nht đã hai mươi năm, ông vn mc áo Vit. Nhng chiếc áo ông đem theo t Vit Nam đã cũ nát t lâu, chiếc áo này là do Chie phng theo áo cũ đ may cho ông, kiu áo Vit trên nn la Nht.
Nh
ưng hôm nay, ông hoàng dường như trái tính hơn mi ngày. Ông chùn li, xua tay, ánh mt đy nghi k:
- Đ
ta yên!
         T
lúc Chie mi đến đây, ông vn đã không tin nàng. Ông không cho nàng sp xếp thư t giy t trên bàn ông, dù chúng thường rt ln xn. Mi ln đau m, ông c giu không cho nàng săn sóc.
        Chie là ng
ười do quân đi Nht c đến. Ông nghi k nàng nhưng không th t khước nàng. Ông khư khư không cho nàng chm ti đng thư t, nhưng li quá cn nàng thu dn giường nm b bn, pha cho m trà bui sáng, khâu li áo xng, c ánh mt cương quyết ca nàng mi ln bt ông đi tm...
        Nh
ưng hôm nay nhìn v mt ông, Chie lng lng không nài ép gì na.
Nàng quay ra m
t lúc ri tr vào vi khay trà. Nàng đã quen, nhng lúc căng  thng thế này ch có mt m trà Tàu mi có th làm ông du li.
B
ước qua ngch ca, nàng khng li. Kỳ ngoi hu Cường Đ, hoàng đích tôn đi th năm ca vua Gia Long đang bưng mt khóc.
Ando Chie v
i vã đt khay xung án thư, chy đến đ ly mái tóc chm bc đang rũ rượi gc v phía trước. Tm thân gy mng ca người đàn ông như mun sp xung trong tay nàng.
- Đi
n h... hoàng t...
          Chie c
nghĩ ông s đy nàng ra. Nhưng ln này Cường Đ ch ngng lên, mt nhìn sng vào khong không trước mt. Nàng nh nhàng chm nhng git nước a ra quanh đôi mt tht thn. "Có chuyn gì...?".
          C
ường Đ không kim chế được, khóc nc lên: "Bác Phan mt ri!". Ti Tokyo mt bui chiu tháng tư, Cường Đ nhn được thư báo. Phan Bi Châu, người đã tìm đến ông khi ông mi hai mươi mt tui, đã tôn ông làm minh ch ca phong trào Đông du chng Pháp. Người đã đón ông sang Nht đ tính chuyn phc quc lâu dài. Vic Phan Bi Châu b bt Thượng Hi đã là mt đòn quá mnh đi vi ông. T ngày y, ông không thôi cm thy lc lõng, hoang mang; cm giác thi chí thnh thong li ám nh ông, ông phi hết sc chng li.
Bây gi
Phan Bi Châu đã mt. Hơn ba mươi năm lưu vong trên đt Nht, bao nhiêu ý chí, ngh lc ca ông dường như được truyn t sc mnh tinh thn ca con người này. Vy mà gi đây người y không còn na. Sphn đã b rơi ông gia mt thế gii mênh mông xa l, trong cnh tiến thoái lưỡng nan.
           Không ph
i là chuyn có th chia x vi Ando Chie, nhưng biết nói cùng
ai
nơi l th này. Phong trào Đông du đã tan rã, Trn Đông Phong đã t vn, Tăng Bt H, Nguyn Siêu đã trn đi, ch còn mình ông trơ tri gia tri cùng đt tuyt.
Chie c
gng an i ông, dù không biết người chết là ai. Nàng dìu ông vào giường, đp chăn, buông màn cho ông.
mc ta" - Cường Đ nói, xua tay, quay mt vào góc ti.
Chie g
t đu, nàng ém màn vào dưới nm, bước lùi my bước.
"Chie, đ
ng đi!".
Ông ta bíu l
y tay nàng. Chie cm thy tt c ni cô đơn, hong lon ca người đàn ông. Nàng cúi xung, lng tay vào chăn, ôm ly ông vv, bt giác nàng cũng rơi nước mt.
"Thi
ếp thương đin h lm". Chie nói, nhng tiếng rt gin d, nàng biết rõ Cường Đ không gii tiếng Nht, và nàng cũng không biết li an i nào hơn. Nhưng linh cm dy cho nàng biết phi làm gì: nàng ghé nm bên ông và p ông bng thân th m áp ca mình.
***
           Đêm
y tri mưa, khi tri sáng Chie cun màn, m hé ca s, nàng nhìn  thy nhng cành anh đào sũng nước. Nàng đt chu nước nóng cnh giường, nhúng chiếc khăn bông trng mut ri vt tht ráo. Người đàn ông ca nàng đã tnh gic. Nàng cúi xung, mm cười du dàng, lau mt cho ông.
           Kỳ ngo
i hu nm ly tay nàng, v mt ông l v biết ơn. Chc lát, ông quên người đàn bà này là người ca quân đi Nht. Ba mươi năm lưu lc trên đt nước này, ông đã nhiu ln được ch che. Ông Innukai và Kashiwabara đã bo bc ông, thuyn trưởng tàu Yayomaru đã hết lòng che ch ông thoát khi s truy lùng ca mt thám Pháp. Đó là chuyn hai mươi, ba mươi năm trước. Lúc đó ông còn tr, chí khí còn hăng hái; gn mười năm nay, t khi Innukai b ám sát ri, ông quá cht vt vi cuc sng, cô đơn, mt mi. Phi nhn s bo tr ca lc quân Nht là bt đc dĩ, ông không th không da vào người Nht, nhưng ông biết Nht và Pháp có th bt tay vi nhau bt kỳ lúc nào. Ando Chie có phi là tai mt ca quân Nht không? Ai biết đâu được. Dù sao lúc này bên ông chcòn có nàng thôi. Gi phút này nàng đang du dàng lau mt ông. Cm giác được chăm sóc làm ông bùi ngùi a l.
          Chie chuy
n dn chiếc khăn nóng xung c và ngc ông, nàng nh nhàng
m
khuy áo đ lau vai và lưng. Bng Cường Đ but ming:
- V
Vit Nam ! Ước gì ta được v Vit Nam!
Chie kh
ng li mt giây, ri nàng hiu, nh v vào lưng ông như d dành:
- R
i ngài s v, nht đnh có ngày ngài s v mà.
          Ông hoàng l
ưu vong cm thy m lòng, ông siết cht tay nàng như mun cm ơn. Trong lúc đó Chie li thy lòng âm thm mt ni bun. Ông sđi, s xa nàng, chc chn s có ngày y...
Cu
i tháng, đi tá Wanatabe gp Ando Chie B Tư lnh lc quân. Như thường l, Chie nói vi ông v tt c nhng sinh hot ca Cường Đ.
Wanatabe h
i:
- Cô có th
y ông ta tiếp khách kha t xa ti không?
- Không
.
- Ông ta có nh
n thư t, tin tc gì t Vit Nam ?
- Không
.
Chie tr
li, chc chn đến ni Wanatabe không hi thêm gì na. Ông ta nhìn Chie t đu đến chân như mun đánh giá li quan h gia nàng và người ngoi quc lưu vong y. Chie đ mt, nàng hiu cái nhìn ca đi tá. Chc chn là ông ta rt khuyến khích vic nàng lên giường vi người đàn ông kia, điu đó rt có li cho công vic. Ch có điu, ông ta không biết hôm qua nàng đã m cho Cường Đ, không phi vi tư cách mt nhân viên ca lc quân Nht, mà vi tt c tm lòng ca mt người đàn bà.
Năm năm sau.
          Chi
ến tranh khc lit trên khp đt nước hoa anh đào. Nhng trn bom M di xung. Nhng ngôi nhà bng g và giy cháy phng phng trong các góc ph Tokyo .
Đang mùa lá đ
nhưng chng còn ai nghĩ đến l hi mùa thu... Ch còn nhng đoàn người tn cư dt díu nhau chy. Ando Chie gói qun áo vào hai chiếc tay ni. Vi vàng, nhưng nàng không quên nhng chiếc áo la năm thân, áo dài the, khăn xếp, và c b bình trà Tàu nh xíu.
- Ông
ơi!
Chie g
i. Hoàng thân git mình, quay ra. Hôm nay ông mc Âu phc chnh t. Trong cnh chn rn ca Tokyo , v chnh t ca ông trông tht lc lõng.
"Mình đi thôi, ông
. Mi người đu tn cư v quê, chiu nay là chuyến chót".
Hoàng thân h
t hong:
- Nh
ưng ta còn phi ch máy bay... Biết đâu ngày mai máy bay s ti.
Chie nhìn ông, xót xa. Cu
i tháng by, ni các Suzuki Kantaro đã tchc ba tic linh đình đưa ông v nước. Sau ba mươi hai năm xa quê, cái tin được v nước làm ông bàng hoàng. Trong ba tic linh đình ti khách sn Đế Quc, ông hân hoan t giã hết các chính khách đã ng hông...Mãi đến lúc sp ra sân bay Haneda, cm gói thc ăn đi đường t tay Chie, ông mi nhìn thy v bun trong mt nàng. "Đng bun Chie, ta v nước ri s tính chuyn đón nàng sang". Chie mm cười.
Vit Nam, ông còn có người v c và hai con nay đã ln. Người v mà ông đã xa cách t năm hai lăm tui. Ông sp v vi người đàn bà y. Nàng cm thy bun, nhưng nàng mng cho ông.
           Ngày hôm
y ông đi, ri đến ti mt li quay v. Ông k, trên sân bay, nhân viên B Tham mưu lc quân Nht và ký gi báo chí t tu đ tin chân ông. Nhưng máy bay t Sài Gòn không đến đón. Ông quay v, ngã vt trên giường, mt m trng trng nhìn lên cao...Chie tháo giày cho ông, lau mt cho ông. Nàng nh nh bo ông: "Ông , đng bun, chc máy bay b tr ngi gì đó thôi, mai li đến y mà!".
T
đó hôm nào nàng cũng qun sushi cho ông đem theo... Hôm nào ông cũng ra phi trường Haneda, hôm nào ông cũng tr v. Hơn năm hôm sau, nhân viên lc quân ln ký gi không còn ai đến na, ch còn ông ngày ngày mt mình ngi đi. Li thi ti, ri li thi v.
Và hôm nay, ngày cu
i tháng by, bom B29 ca M đã trút xung Tokyo, ông vn còn nghĩ đến chuyn đến phi trường ch đi. Chie bo ông:
- Mình ph
i đi thôi ông ! Phi chy v quê, nếu không là chết.
- Đúng r
i, nàng c đi, ta li, biết đâu...
Chie n
m ly tay ông. Bàn tay ông gy quá. Vi mi người, ông là mt hoàng thân, được các cơ quan tiếp đón, các ký gi săn tin, được các ngh sĩ bo tr...Còn vi nàng, đây là mt người đàn ông tha hương, lc lõng, túng thiếu, cô đc... Lúc này, nàng nht đnh phi cng rn vi ông, như nhng lúc bt ông phi đi tm vy; nàng khoác tay ni lên vai ông và đy ông đi. Cường Đ gượng li, phn đi, nhưng khi b đy đến ca, dòng người tay xách nách mang chy lon đp vào mt ông, và
ông hi
u ngay điu gì đang xy ra.
          Đêm đó trên chi
ếc xe bò lc lư trong dòng xe qua vùng ngoi ô, ông nhìn thy Tokyo bc cháy, la rc đ dưới nhng ln máy bay M vút ngang. Căn nhà mà lc quân Nht cp cho ông đã cháy ri.
         Tháng tám, bom nguyên t
di xung NagasakiHiroshima, Nht Bn
đ
u hàng. Không còn ai đ sc nghĩ đến v hoàng t lưu vong. Ch có mt người đàn bà thm lng mi ngày làm thuê cho mt xưởng than vùng quê đ nuôi mt người chng ln tui. Ando Chie lúc này không còn là nhân viên ca lc quân Nht na. Bui sáng, nàng thc dy nu nước nóng cho chng ri tt t đi; nàng vn thế, dù làm xưởng than nhưng lúc nào v nhà cũng rt sch s, còn chng nàng vn vy, rt lười tm và sut ngày ngi chép nhng trang sách ch Hán đã cũ nhàu.
Nhi
u người hi sao ông chng nàng chng làm vic gì mưu sinh, Chie ch cười.                 Ông y là mt ông hoàng. Dù rt nghèo và chng h có quyn uy. Ông chng làm được gì cho nàng c, nhưng nàng yêu thương ông vi tt c s trìu mến xót xa. Trong lúc ông thì đau đáu ch mun v quê hương - nghĩa là ri xa nàng. Nhưng nếu ông không có gic mơ hi hương, liu ông có còn là người đàn ông mà nàng thương yêu không?
***
         Năm năm sau. C
ơ hi v nước li đến. Ando Chie li chun b hành lý cho Cường Đ lên đường. Nước Nht đã tr li thanh bình. Trước ngày Cường Đ v nước, bn bè làm tic tin đưa. Ký gi Báo Asahi cũng đến d. Cng ly mng, nhà báo ng ý mun đưa tin chuyến tr v ca v hoàng thân sau gn bn mươi năm bit x.
         Chuy
ến đi ln này bng đường bin, t cng Kobe đáp tàu Hi Minh đến
Bangkok r
i theo đường b qua Campuchia v Tây Ninh. Vì sao phi vnước qua ca khu Tây Ninh? Vì Vit Nam đang thi kỳ chiến tranh Vit Pháp, Pháp vn còn đóng quân Nam kỳ. Nhưng Tây Ninh nm trong lãnh đa ca Đc Giáo ch Đo Cao Đài Phm Công Tc. Vi s bo tr ca Đc Phm Công Tc, ông có th lên b an toàn.
Ký gi
Asahi dn dò:
- Khi ngài t
i nơi ri, xin đin ngay cho tôi biết.
C
ường Đ ngm nghĩ:
- Trong n
ước hin đang chiến tranh, tin tc khó gi. Có l c tính theo hi trình, đến trung tun tháng by thì b nhân đã đến quê nhà, quý ông có th đưa tin được ri.
          Ando Chie đ
ưa ông đến bến cng. Mùa thu, khí tri se lnh. Tiếng qukêu vang sau nhng tàn cây lá đ. Ông đi ri, Chie tr li căn h hai phòng ph Ogikubo. Con đường bng dài hơn bao gi hết. Ông ha s có ngày đón nàng sang Vit Nam . Lúc đó nàng ch bo: "Bao lâu cũng được". Đến bây gi, mt mình trên con đường v nhà, nàng mi thm thía c khong trng chơ vơ trước mt, rng có th nàng s mãi mãi mt mình trên đon đường còn li...
Nàng ti
ếp tc khâu nhng con búp bê vi - nhng con búp bê đã nuôi sng nàng và ông t lúc v li Tokyo .
Đ
ến ti, ch nhà, bà Hashimoto gõ ca hi thăm nàng. Bà đem vào cho nàng mt gói bánh do.
"Trông em xanh quá. Tôi pha cho em m
t chén trà nóng nhé?".
Chie u
ng chén trà t tay bà ch nhà tt bng. Trà nóng làm nàng hi tnh. Nhìn hp bánh do xinh xn, nàng nh đến chng. Ông y vn thích loi bánh này. Nhưng dùng trong khi ung trà Tàu - ông vn không quen vi trà Nht.
Bây gi
ông y đi đến đâu ri nh? Bà Hashimoto vut tóc nàng, dn nàng sang phòng làm vic ca chng bà, giáo sư Hashimoto Masukichi.
          Trên vách, gi
a nhng t sách đ s là tm bn đ châu Á. Bà ch cho Chie xem ch nào là Nht Bn, Thái Lan, Vit Nam . Chie chăm chú nhìn. Chng nàng đang trên vùng bin xanh xanh kia, ngoài khơi cái khi màu hng rt ln mà bà Hashimoto bo là nước Trung Hoa.
"Em đ
ng bun, ri ông y s đt chí nguyn, s tr li đón em sang, em phi gng gi sc khe nhé!" - Bà Hashimoto an i.
Chie m
m cười, nàng cúi đu tht thp t lòng cm ơn bà ch. Chiu hôm y nàng đến chùa Senso, bên chiếc đnh ln nghi ngút khói nhang gia sân chùa, nàng vt nh khói hương vào nơi lng ngc. Ln trong tay áo, nàng ly ra s tin nh, đ cúng dường đ xin mt li nguyn cu.
         V
sư già hi nàng cu nguyn gì đ ghi vào tm th g trng ngà. Nàng cúi đu ngm nghĩ. Nàng mun cu nguyn nhng gì, chng nàng s có quyn uy, s thành lãnh t, s giàu sang, s đón nàng v cùng hưởng cuc sng cao sang? Cu cho chng nàng s không quên nàng? S... Thc lòng nàng mun gì?
        Chie ng
p ngng mt lát ri se s đc cho v sư già chép vào th g:
- Tôi là Ando Chie...C
u cho chng tôi là Cường Đ vượt sóng gió vđến quê nhà bình yên, sum hp vi gia đình.
          V
sư già ngng nhìn nàng. Ông đã viết giúp cho thin nam tín n hàng ngàn li nguyn. Ông nhìn Ando Chie mt lát như mun hi điu gì, nhưng ri li thôi, cúi xung cm cúi viết.
         Khi tr
v nhà, nàng thy giáo sư Hashimoto đang ch trước cng.
"Ando, có tin m
ng cho cô đây". Ông đưa nàng t nht báo Asahi. "Hoàng
t
Vit Nam đã v đến quê nhà sau 32 năm ly hương". Chie mng rơi nước mt. Chiu hôm đó nàng làm món mì Nht và sushi cá hi, mi ông bà Hashimoto đ t lòng biết ơn.
Ông bà v
ri, còn li mt mình Chie trong căn h vng lng. Mt đon đi đã chm dt, đon đi mi bt đu, mt chng đường dài hun hút mà nàng s phi đi mt mình.
         Nàng gi
t báo Asahi, đc li bài viết, ri lt dn ra nhng trang sau: nhng mc tìm nhà, tìm vic.
Cu
i tháng by, bng bà Hashimoto đp ca căn h ca Ando Chie, ht hong:
- Ando, ng
ười ta va đin đến cho ông nhà tôi. Cô phi ra ngay cng Yokohama!
Chie cu
ng quýt, hai chân run cm cp, lưỡi líu li. Nhưng người phn Nht dường như được tri phú cho mt ngh lc phi thường, nàng kim chế tht nhanh cơn hong ht, cm ly chiếc ô, chy ra ca.
Bà Hashimoto t
t bng đã kp thuê giúp nàng mt chiếc xe nga.
          Trên c
ng Yokohama v chiu, có mt ông già ngi trên chiếc ghế dài, ngn ngơ nhìn quanh vi đôi mt vô hn, mc k bao nhiêu người qua li. Chie chy li gn. Sao mi có mt tháng mà chng nàng đi thay đến thế, y phc nhàu nát, khuôn mt gy tp rám nng, mái tóc bc xn đi và bê bết bi.
- Ông
ơi...
          Chie c
m ly tay chng. Bàn tay ông gy trơ xương, nhưng vn là bàn tay ca ông, ông đang đây, bên nàng. "Ông ơi, sao ông li v được?".
          Chie h
i, nhưng người đàn ông ngn ngơ nhìn mông lung, v mt sng s
tuy
t vng, dường như không còn nhn ra gì chung quanh na. Ông chkhông ngt lm bm: "Không v được! Không v được na! Không v na!". Vi Chie, v là v Nht Bn; còn vi ông, v là v Vit Nam .
         H
ơn mt tháng Chie ra sc chăm sóc, Cường Đ mi dn dn hi tnh li.
Ông k
vi nàng: tàu Hi Minh b trc trc bánh lái nên đã ghé Thượng Hi mt tun. Trong khi đó, Báo Asahi đã đưa tin, và mt v Pháp biết được rng chuyến tàu phi cp cng Bangkok, đã đin cho B Ngoi giao Thái. Vì quan h giao thương vi Pháp, Chính ph Thái đã không cho Cường Đ nhp cnh Thái Lan, buc lòng phi theo tàu quay v Nht Bn.
C
ường Đ không bao gi còn tr li như trước kia na. Tuyt vng, suy sp, ông đã hoàn toàn là mt ông già trái tính trái nết, đau m trin miên. Đôi khi, căm hn s phn, ông ném bt c cái gì v được vào vách. Chie phi ct b đ trà ông đem theo t Vit Nam tht k, mi sáng pha trà xong nàng đng ch ông ung xong, đem ct m chén ri mi dám di mt.
          Cu
i mùa thu có hai người khách Vit Nam sang ghé thăm. H là hai chính khách đang có thế lc, ha s tìm cách đưa Cường Đ v nước.
          Khách v
ri, Chie dn tách chén trên bàn, đnh bưng đi. Cht ông níu tay nàng:
- Nàng
ơi, nàng có tin ta còn v nước được không?
           Chie đ
t khay xung, quay li cm c hai bàn tay ông, v v:
- Thi
ếp tin.
- Ta cũng tin v
y. Nghe nói chng bao lâu na người Pháp s rút khi Đông Dương...
          Chie lau nh
ng git m hôi đang a ra trên trán người đàn ông. Do này ông yếu quá, ch mt cơn xúc đng cũng đ làm m hôi toát ra dm d.
M
y hôm sau ông bn chn đến mt ng, lúc nào khe li lt gi nhng thư t, sách v đã ct gi t bn mươi năm trước, c bc Thư huyết lca người Vit Nam mà ông viết khi mi ngoài ba mươi tui.
Ba m
ươi năm đã qua, s mnh cu nước không còn nm trong tay thế hông na ri. Nhưng nhng bc thư cũ này s mãi mãi là k nim rc rnht ca đi ông.
- Nàng c
t k nhng giy t này cho ta. Khi ta v nước, đng bào nht đnh s hi đến.
          Chie đ
t chén thuc xung bàn ri đ ly nhng t giy cũ vàng tên tay ông.
Bây gi
ông đã tin nàng tht s, ông giao cho nàng nhng t giy này, đi vi ông nó còn quý hơn c bc vàng.
- U
ng thuc đi mình - Chie nhc. Cường Đ gt đu, không đi Chie nài ép d dành như mi ln, ông bưng chén thuc đng ngt ung cn.
G
ương mt đang rng r ca ông bng nhăn nhúm li, mt cơn đau đang âm dưới sườn non cht nhói lên.
Chie đ
cái bát, tay kia v nh lên lưng chng như mun xoa du phn nào cái but nhói trong cơ th ông. Tun trước, bác sĩ Bnh vin Nihon Ika Daigaku đã nói cho nàng biết, Cường Đ đã mc bnh ung thư gan, ông ch còn sng nhiu lm là ba tháng na.
Chie gi
kín tin d không cho ai hay. Nàng biết đây là lúc nàng phi mnh hơn bao gi hết.
C
ường Đ c ung thuc cho mau khi bnh. Ông xem đi xem li bc thư ca my người Vit va ghé thăm tháng tám năm ngoái, bc thư ha stìm cách vn đng cho ông hi hương. Mi ln đc thư ông thy khe hn lên như va ung mt thang thuc b.
           Nh
ưng đến đu tháng tư, sau nhiu cơn đau hành h, Cường Đ cũng nhn
ra r
ng mnh ca mình đã hết. Ông c m đôi mt mt mi, gng nhìn tht k nhng gì chung quanh: khung ca s nh, nhng chiếc áo Vit may bng la Nht treo trên vách, chiếc chu đng dưới chân giường, nhng vt dng thường ngày ca
cu
c sng lưu vong tm b, gi phút này ông nhìn chúng vi ánh mt bn
r
n vô cùng.
          M
t ông dng li nơi khuôn mt Chie đang nhìn xung, v thm lng và
nh
n nhc đy yêu thương. Ông qu qung nm ly tay nàng: Mình ơi, mình có phi là Pht Bà Quan Âm ca tôi không? Đó là ln đu tiên ông nói li tri ân vi nàng sau bao nhiêu năm chung sng. Nhưng nàng không hiu gì c, vì ông không biết là mình không dùng tiếng Nht. Như mt bn năng, my hôm nay ông ch nói toàn tiếng Vit.
          Chie v
n cúi nhìn, vn v mt âu yếm xót xa, nàng áp sát mình xung thân th còm cõi ca ông, tay nm ly c hai tay ông như mun bo:
        - Đ
ng s, có thiếp đây, dù đi đến đâu ngài cũng không cô đc.
C
ường Đ dn thiếp đi. Lúc y là năm gi 5 phút sáng mng 6 tháng 4 năm 1951. Mt mình Ando Chie úp mt khóc lng l trên thi th ông.
           Ngoài c
a s, hoa anh đào đang n. Hôm y là ngày đu ca l hi hoa anh đào trên đt Nht.
          C
a m ra, hai người đàn ông theo Ando Chie bước vào căn h. Đp vào mt h là nhng tm hình ca Kỳ ngoi hu Cường Đ trên vách. V hoàng thân tr măng hai mươi lăm tui ngày mi đến Nht. Hi ch Hi Đông du Phc Quc, sinh viên trường Đi hc Waseda, hình chp vi Th tướng Innukai, hình chp vi ký gi Asahi trong ba tic long trng ti khách sn Đế Quc...Tt c là nhng  trang đi đp nht ca Cường Đ.
          Còn hình
nh bun thm nhng ngày ch đi trên sân bay Haneda, nhng
ngày ch
y lon nghèo túng cơ cc, ngày v tang thương trên cng Yokohama... Nhng hình nh y gi đây ch còn trong ký c Chie mà thôi.
                                                              *
          Hai tay b
ưng bình tro, Ando Chie trao di ct Cường Đ cho hai con ca
ông. Nàng cúi m
t thm nghĩ: Thế là ngài sp v nhà, gic mơ c đi ca ngài gi đây mi thành tu. Ngài lên đường bình an, ln này thiếp không phi gói sushi cho ngài mang đi na ri.
          Ng
ười con trai c ca Cường Đ đ ly bình tro di ct ca cha. Mt ông
đ
y nước mt. Ông ngc nhiên thy người đàn bà Nht này vn bình thn, nét mt trang nghiêm du dàng ch hơi phng pht bun. Nhưng người con trai th hai đng cách đó vài bước thy rt rõ đôi bàn tay ca Chie sau khi trao xong bình tro. Đôi bàn tay y bu cht vào nhau, nhng móng tay qup vào da tht, ri chúng run ry bu víu ly đôi tay áo kimono, và đến lượt th vi ging co như sp b xé rách ra.
          Khi hai ng
ười đàn ông đi ri, Chie khép ca, quỳ xung sàn. Nàng ly trong ng tay áo ra mt mu xương và mt nhúm tro nh. Chie đã gi li cho mình mt phn thân th ca chng.
         Nàng bi
ết mình không làm trái vi ý nguyn ông. Dù chng hiu ông nói gì khi sp mt nhưng nhìn vào mt ông nàng biết, ông rt mun li vi nàng. Hình như vào gi phút y ông nhn ra mình sp đi vào mt cõi xa thăm thm, nơi y ông s gi c trn gian này là quê nhà. Và quê nhà đó, mt trong nhng gì gin d và thân thương nht chính là Chie...
          Ando Chie m
t bn mươi năm sau, trước khi mt bà đ li di chúc mun
đ
ược chôn cùng vi nm tro tàn ca chng bà là Kỳ ngoi hu Cường Đ. Nhưng cho đến nay l hài ct ca bà vn còn trong phòng m tp th ca nghĩa trang Zoshigaya, nơi có nhng cây tùng xanh biếc và tiếng qu kêu man mác bun trong nhng bui sáng mùa xuân….......
Tác giả: TRẦN THÙY MAI
Sưu tầm: Phạm Mỹ Hoàn
Hồ Xưa: Sắp xếp, trình bày, sưu tầm thêm tiểu sử của Đức Cường Để.

           Sẽ được đăng lại trong Tạp Chí ÁNH SÁNG PHƯƠNG ĐÔNG 16 sắp tới.                                 

2 nhận xét:

  1. Năm 1954,đang học lớp trung đẳng(lớp 4 bây giờ )tại Đạo Đức học đường trong Tòa thánh TN,tôi được dư lễ đón tiếp một phần tro cốt Đức Kỳ Ngoại Hầu Cường Để

    Trả lờiXóa
  2. @Hoa Pham học trường của người Pháp à bạn?

    Trả lờiXóa

NHỚ MỘT NGƯỜI - Thơ Songquang và Bài Họa Của Các Thi Hửu

Ảnh của Đào Anh Dũng NHỚ MỘT NGƯỜI Ta có mối tình mãi khắc sâu Bóng hình người ấy, mối duyên đầu Có khi thương mến khôn tìm được Lắm lúc u h...