Nga Sô: Những Cái Quan Tài Oan Nghiệt Ở Ngôi Làng Buryatia Hẻo Lánh Miền Viễn Đông Siberia

                             FM 974 Úc Châu                     

                           Chuyên Muc Blog- 15/4/2022 

Hôm sáng thứ Hai, trong cái phòng rộng ở trung tâm thể dục thể thao tại Ulan – Ude, thủ phủ của làng Buryatia, cái làng hẻo lánh vùng viễn đông Nga sô, nén nhang trên tay, một nhóm thầy tu Phật giáo, ngồi trước bốn cái quan tài mở nấp của bốn người lính Nga chết ở Ukraine, cùng đọc hồi kinh cầu siêu, kéo dài nảo nuột trong khi hàng trăm người dự đám tang đứng vòng quanh sụt sùi khóc.

    Olga Odeova, chị dâu của Bulat Odeova, một trong bốn người lính Nga đang chờ đưa đi chôn, giọng nức nở “họ, những người dự đám tang rất đau đớn, chuyện đẩm máu này cần phải chấm dứt, con cái họ đang chết đây”. Odeova, gia nhập quân ngủ từ 10 năm trước, đã chết trong một trận chiến bên ngoài thủ đô Kyiv của Ukraine ngày 15 tháng 3, một nơi cách xa quê nhà gần 8000 cây số. Cũng chị Olga, giọng vẫn buồn như vậy, vài giờ sau khi đám tang chấm dứt, “anh lính Olga không muốn bạn mình nản chí, anh cùng họ nhập cuộc lên đường nhưng gia đình chị có ý tưởng khác biệt với những người đang cầm quyền ở điện Cẫm Linh, nhưng, Olga thở dài “họ có thể làm được gì hơn”.

    Nga chỉ phổ biến những tin tức giới hạn về mức độ thiệt hại trong trận chiến Ukraine, loan báo chỉ có 1,351 lính tử trận, con số ít hơn rất nhiều so với ước tính của NATO và Ukraine. Nhà cầm quyền Nga cũng không cung cấp tên họ của người lính chết hay bất cứ chi tiết nào thêm về binh chủng và nơi đóng quân nhưng cuốc chiến Ukraine đã sang tháng thứ hai, các đám tang như đám của anh Olga và chiến hửu của anh ta và những tin tường trình của báo chí độc lập, cho thấy làng Buryatia và các tiểu cộng hòa khác, xa vời vợi từ Mạc Tư Khoa, đều cho là, con số lính từ các nơi này bất cân xứng ảnh hưởng bởi cuộc chiến. Rõ ràng là, có quá nhiều quân lính chết từ các vùng dân tộc thiểu số nghèo khó tại các tiểu cộng hòa như Buryatia, Kalmykia và Dagestan, theo lời của một chuyên gia quân sự Nga, Pavel Luzin.

    Nga sô gồm có 85 định chế hành chánh liên bang trong đó 22 là các tiểu cộng hòa, được lập nên như là những vùng sắc dân không thuộc sắc tộc Nga. Luzin nói rằng, quân lính cấp bậc thấp trong quân đội Nga phần lớn là những người thanh niên từ các tiểu cộng hòa, bị kêu tái ngủ sau khi thời hạn quân dịch đã chấm dứt, chính là do các lý do về tài chánh, việc tái ngủ sẽ là cái vé vàng cho rất nhiều thanh niên nhập cuộc vì không có viễn ảnh tương lai nào hết, thất nghiệp, quân đội cho họ việc làm, tiền lương hậu hỉnh và một tương lai thấy được ngay. Buryatia, cái làng nằm giữa hồ Baikal và Mông Cổ ở tận cuối vùng viễn đông của Siberia, là một trong số miền nghèo nhất nước Nga, mức lương hàng tháng trung bình khoảng 44 ngàn Rubbles (390 đồng bản Anh), mặc dù nơi này có trử lượng nhiên nguyên liệu lớn nhất, giữa 30% và 40% của dân số chừng 1 triệu người là sắc dân Buryats, theo tập tục truyền thống pha trộn hành đạo Phật giáo và thờ cúng ‘chủ nghĩa shamar”.

    Ludi Baikala, một nhóm truyền thông nhỏ độc lập ở địa phương, chuyên đăng bài vở và tin tức trong vùng, cho tới lúc này đã xác định lý lịch và tên tuổi của 45 người lính từ Buryatia chết ở Ukraine nhưng người ta tin rằng con số thật sự cao hơn. Tại một tiểu cộng hòa khác, cuộc điều tra của ký giả địa phương và sự nhìn nhận hiếm hoi từ viên chức nhà nước đã hé lộ có con số tử vong đáng kể. Mutovina, người ký giả địa phương cho biết “rất khó tìm ra tất cả tên thật của người lính tử trận, nhà cầm quyền không muốn công khai chuyện này trong khi đó báo chí lại chọn cách không tường thuật về nó, họ sợ phải chịu lảnh hậu quá năng nề”. Nga đã ban hành một chuỗi luật lệ, đe dọa những ai được biết là loan truyền “tin tức thất thiệt, giả” về quân đội Nga và cơ sở nhà nước sẽ bị phạt nặng và án tù tới 15 năm. Mutovina và hai người bạn đồng nghiệp khác là những người ký giả đến dự đám tang tại Ulan – Ude ngày thứ Hai, miêu tả không khí hôm đó rất ngộp thở và căng thẳng.

    Theo cô Mutovina, họ không nghĩ là cả bốn người chết sẽ được chôn cùng một lượt giữa sự bao quanh than khóc của những người thân trong gia đình, mùi tử thi và mùi khói nhang đạo Phật hòa nhau quyền lên thành cái mùi buồn nôn, nhưng cô  và hai người bạn đồng nghiệp đã bị cảnh sát địa phương tìm ra họ là ký giả, đuổi ra không lâu sau đó. Nhiều người lính từ Buryatia đang có mặt ở Ukraine bao gồm hai người vừa chôn hôm thứ Hai thuộc lữ đoàn “không vệ tấn công 11”, tham gia trận giao tranh lớn tại phi trường Antonov hai ngày sau khi cuộc xâm lăng bắt đầu. Điểm lại cuộc chiến năm 2015 và Ukraine hiện nay, ông Luzin nói rằng, có một lý do khó hiểu là tai sao con số quân lính từ các tiểu cộng hòa hẻo lánh đang tử trận quá nhiều. Tiếc thay, cũng theo ông, người dân trung bình Nga sẽ không cần nhọc tâm để ý con số bao nhiêu người lính Buryat hay Dagestani chết mà chỉ lo cho con số của người lính “mắt xanh dương” Bạch Nga từ Mạc Tư Khoa và St Petersburg.

    Sự giận dữ của người dân địa phương bắt đầu lan truyền rộng rãi vì con số quân lính người Buryat đang chết tăng lên đáng kể. Vyacheslav Markhaev, một dân biểu của quốc hội tiểu cộng hòa Buryatia là một trong số ít công chức của nước Nga, đã lên án cuộc chiến và cáo buộc Putin giấu diếm kế hoạch tổng tấn công nước láng giềng bên cạnh Ukraine. Những người Buryat sống ờ nước ngoài cũng đã phát động một chiến dịch gọi “người Buryat chống chiến tranh”, họ là nhóm sắc tộc thiểu số duy nhất của nước Nga khởi đầu phong trào phản chiến. Karina Promina, một tường thuật viên khác của tờ báo Ludi Baikala, ở Ulan – Ude nói rằng “cô nghĩ, khi túi đựng xác lính chết bắt đầu đem về nhà thêm lên, người ta sẽ thấy sự giận dữ tăng lên nữa, có thể sẽ dâng cao trong hàng ngủ những người Buryat theo chủ nghĩa quốc gia”.

    Số người khác, những người không đồng ý với chiến tranh nói một cách đơn giản là họ quá sợ khi nói lên, chỉ vì cái luật “tin giả” mà Mạc Tư Khoa vừa ban ra. Một nghệ sĩ từ Buryatia, yêu cầu được giữ kín tên vì sợ bị kết tội bày tỏ “họ cảm thấy họ đang chết trong một cuộc chiến không phải để cho họ chiến đấu nhưng nói ra điều này rất nguy hiểm cho tính mạng”. Với nhiều người khác, im lặng không phải là một sự chọn lựa, Irina Ochirova, đã một thân một mình đứng cầm tấm bảng chống cuộc chiến xâm lăng, sau khi nhận ra đứa con trai của bà bị quân đội Ukrainian bắt trên một đoạn phim ngắn của đài Ukrainian Telegram, chỉ hai ngày sau khi chiến trận bắt đầu.

    Và từ đó, bà bắt đầu vận động cho việc thả tự do cho con trai bà, người lính tên Sergey, nhưng than phiền là lời kêu cứu của bà chỉ lọt vào những lổ tai điếc, bà bùi ngùi khóc “bà thức trắng từng đêm, nhớ, mong chờ và cứ nghĩ con mình, Sergey vẫn còn sống, như vầy làm sao bà sống nổi”.

Thuyên Huy 

 

Mời Xem : FM974 Úc Châu : CM Blog 4/4/2022 : Phi Luật Tân: Cuối Cùng Thì Cũng Mời Hoa Kỳ Trở Lại