Khai quật Hoàng thành Thăng Long: Cuộc khai quật lớn nhất lịch sử Việt Nam và khu vực

TPO - Hội thảo khoa học Quốc tế “20 năm nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội” do UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Văn phòng UNESCO Hà Nội và Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam tổ chức, khai mạc sáng 8/9. Theo lãnh đạo UBND TP. Hà Nội, cuộc khai quật ở di sản Hoàng thành là cuộc khai quật lớn nhất lịch sử khảo cổ Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.

Dự hội thảo có Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương; Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam; các chuyên gia thuộc UNESCO, ICOM, ICOMOS; lãnh đạo các Bộ, ngành, cơ quan trung ương và Hà Nội; đại diện các bảo tàng, khu di sản thế giới của Việt Nam, đông đảo các nhà khoa học Việt Nam và các nước trong khu vực.

Về phía quốc tế, có bà Nao Hayashi, đại diện Trung tâm Di sản thế giới, phụ trách khu vực Châu Á - Thái Bình Dương; bà Marie Laure Lavenir, Chủ tịch Hội đồng Di tích và Di chỉ quốc tế (ICOMOS) -cơ quan tư vấn độc lập cho UNESCO; ông Christian Manhart, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam…

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương phát biểu trong lễ khai mạc hội thảo quốc tế sáng 8/9.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh: Trong suốt hơn 10 thế kỷ, từ thời Lý (thế kỷ XI - thế kỷ XII) đến thời Nguyễn (thế kỷ XIX - thế kỷ XX), các triều đại phong kiến Việt Nam liên tục kế thừa, xây dựng và phát triển Thăng Long-Đông Kinh-Hà Nội với vai trò trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế của cả nước. Trải qua bao biến thiên của lịch sử, dấu tích kinh thành Thăng Long còn hiển hiện qua hệ thống di tích, di vật được tìm thấy tại Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long ngày nay.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh phát biểu khai mạc hội thảo.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cũng khẳng định cuộc khai quật Khu di tích Hoàng thành Thăng Long là cuộc khai quật lớn trong lịch sử ngành khảo cổ học Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Những kết quả khai quật đã phát lộ những dấu tích lịch sử trải dài 13 thế kỷ, với các di tích và tầng văn hóa chồng xếp lên nhau, khẳng định đây là một quần thể di tích, di vật mang bề dày lịch sử-văn hóa lâu đời, là một di tích văn hóa, lịch sử và khảo cổ tiêu biểu, đồng thời là bằng chứng vật chất, phản ánh trình độ kỹ thuật cao, chứa đựng các giá trị về lịch sử, kiến trúc và nghệ thuật cũng như phản ánh sự giao thoa văn hóa trong một quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới.

“Với những giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học đặc biệt của di tích, Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long-Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt năm 2009, được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa thế giới, đúng dịp tổ chức Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội”, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh.

Ông Christian Manhart, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam đánh giá cao Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long- Hà Nội về tính liên tục, lâu dài. “Tại Hà Nội, Hoàng thành Thăng Long là minh chứng cho hơn 10 thế kỷ giao lưu và ảnh hưởng văn hóa từ khắp châu Á. Ngày nay, các tầng văn hóa khảo cổ phản ánh những bước phát triển nối tiếp nhau của các triều đại đã trị vì. Hiếm có di sản nào trên thế giới thể hiện tính liên tục lâu dài như Khu di tích Trung tâm Hoàng thành Thăng Long. Vẫn còn nhiều lớp khảo cổ chưa được khám phá dưới lòng đất”, ông Christian Manhar nêu.

Ông Christian Manhart, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam đánh giá cao Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long- Hà Nội về tính liên tục, lâu dài

Theo ông Phạm Vinh Quang, Tổng thư ký Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam, Vụ trưởng Vụ Ngoại giao Văn hóa và UNESCO, trong suốt 35 năm tham gia Công ước 1972, Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam thường xuyên cam kết là kênh kết nối nhanh nhất, mang lại hiệu quả cao nhất trong việc thúc đẩy các hoạt động nâng cao năng lực, chuyên môn bảo tồn di sản, thúc đẩy hợp tác quốc tế và giáo dục di sản. Bên cạnh đó, ông cũng cho rằng công tác quản lý Di sản thế giới Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long-Hà Nội còn gặp một số khó khăn trong việc nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị của di sản, nhất là việc bảo tồn và phát huy các di tích khảo cổ nằm sâu dưới lòng đất.

“Hội thảo ngày hôm nay sẽ là diễn đàn quan trọng và là dịp để các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách quốc tế và trong nước cùng nhau nhìn lại chặng đường hoạt động 20 năm qua của Trung tâm, cùng thảo luận, trao đổi các kinh nghiệm và bài học quý giá giữa các cơ quan quản lý di sản tương tự của các nước trên thế giới và nước ta để cùng nhau tháo gỡ những rào cản, xây dựng chính sách tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị của di sản”, ông Phạm Vinh Quang nêu.

Bên cạnh đó, các chuyên gia, nhà khoa học cũng cho rằng kết quả của Hội thảo sẽ là cơ sở để Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long-Hà Nội đưa ra được các chính sách và các biện pháp phù hợp, nhất là các giải pháp khảo cổ và ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ để phát huy giá trị của di sản thế giới, mở rộng hợp tác quốc tế. Đồng thời, hội thảo cũng là dịp thúc đẩy hoạt động quảng bá các giá trị đặc sắc văn hóa Thăng Long-Hà Nội, Việt Nam lan tỏa trong cả nước và ra thế giới.

PGS.TS Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam-người chủ trì nhiều cuộc khai quật lớn ở Trung tâm Hoàng thành Thăng Long.

Ban tổ chức Hội thảo đã nhận được 31 tham luận bao gồm tham luận của các chuyên gia quốc tế và tham luận của các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, các nhà bảo tồn, quản lý... thuộc các Viện/Trung tâm nghiên cứu, các trường đại học, các cơ quan quản lý văn hóa, các bảo tàng và các Di sản văn hóa thế giới ở Việt Nam.

Trong phiên thảo luận sáng 8/9, các chuyên gia tập trung báo cáo tham luận đánh giá kết quả 20 năm nghiên cứu di sản Hoàng Thành Thăng Long- Hà Nội. Những tham luận nhận được sự đóng góp, thảo luận có thể kể đến là tham luận của PGS.TS Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam, TS Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch Hội Sử học Hà Nội, PGS.TS Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam...

Hội thảo quốc tế diễn ra hai ngày 8-9/9 tại Trung tâm Hoàng thành Thăng Long-Hà Nội. Ban tổ chức kỳ vọng, hội thảo tổng kết những thành tựu nổi bật trong công tác quản lý, nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội từ 2002 đến nay, đặc biệt giới thiệu kết quả khai quật khảo cổ học 10 năm gần đây tại khu vực Chính điện Kính Thiên (2011 - 2021). Trao đổi, để qua đó tìm hiểu kinh nghiệm của những người làm công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy di sản trong nước và quốc tế; nghiên cứu so sánh thực tế Việt Nam và các nước khu vực Đông Bắc Á (kinh nghiệm của các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc)... trong công tác nghiên cứu, phục dựng các cung điện thời xưa.

Tham vấn khoa học định hướng cho công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy các giá trị của Di sản thế giới Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long – Hà Nội nhằm bảo tồn và phát huy một cách tốt nhất các giá trị của khu di sản giai đoạn 2022 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Hội thảo là dịp góp phần thúc đẩy hoạt động quảng bá các giá trị đặc sắc văn hóa Thăng Long - Hà Nội, Việt Nam lan tỏa trong cả nước và ra thế giới.