Vanvn- Hai mươi năm sau khi huyền thoại văn học Roberto Bolano qua đời, Nhã Nam cho ra mắt tiểu thuyết “Thám tử hoang dã” – tác phẩm đã gây tiếng vang khắp thế giới và từng đoạt giải thưởng lớn.
“Chúng ta không bao giờ ngừng đọc, dù cuốn sách nào cũng kết thúc, giống như chúng ta không bao giờ ngừng sống, dù cái chết là điều chắc chắn.” Cái chết chắc chắn này đến sớm một cách bi thảm đối với nhà thơ và tiểu thuyết gia người Chile, Roberto Bolano, tác giả của câu nói sửng sốt trên, người đã ngừng thở ở tuổi 50.
Tuy nhiên, những năm sau khi ông qua đời, thế giới bên kia trong văn học của ông đã trở thành một trong những thế giới văn học đặc biệt nhất, đặc biệt đối với một nghệ sĩ chủ yếu viết về những nhà thơ tuyệt vọng và những nhà văn ít tên tuổi – chứ không phải những tài liệu thường dự đoán về doanh thu cao hoặc danh tiếng trên toàn thế giới.
Là một nhà văn có nguồn gốc tiên phong, người đã làm việc gần như hoàn toàn mù mờ trong phần lớn sự nghiệp của mình, Bolano bằng cách nào đó đã nổi lên như một hiện tượng xuất bản toàn cầu đầu tiên của thế kỷ 21, để lại đằng sau một khối lượng lớn các tác phẩm vẫn đang được mở rộng và một câu chuyện cuộc đời.
Nếu Roberto Bolano không mất sớm, chắc hẳn ông sẽ là một trong những ứng viên nặng ký cho giải Nobel Văn chương. Năm 2020, Nhã Nam đã cho ra mắt tiểu thuyết “2666” của ông, và năm 2023, Nhã Nam tiếp tục giới thiệu đến độc giả cuốn tiểu thuyết “Thám tử hoang dã” của cùng tác giả.
Roberto Bolaño (1953 – 2003) được nhận định là nhà văn kiệt xuất người Chile, tác giả nhiều tiểu thuyết, truyện ngắn và tiểu luận văn chương. Năm 1999 ông đoạt giải thưởng Rómulo Gallegos cho tiểu thuyết “Thám tử hoang dã”, và năm 2008 ông được truy tặng Giải thưởng Hội Phê bình sách Toàn quốc (National Book Critics Circle Award) của Hoa Kỳ cho tiểu thuyết 2666.
Qua đời vì bạo bệnh, nhưng với di sản đồ sộ mà Roberto Bolaño để lại, Thời báo New York đã đánh giá ông là “tiếng nói văn chương Mỹ Latin quan trọng nhất trong thế hệ của ông”.
Trong một cơn bùng nổ sáng tạo giờ đã trở thành huyền thoại trong giới văn học tiếng Tây Ban Nha đương đại, Bolano mười năm cuối đời mình đã viết trong sự gấp gáp của cái nghèo và bệnh tật, tạo dựng nên một khối lượng trước tác gồm truyện ngắn và tiểu thuyết đáng kể.
“Thám tử hoang dã” là câu chuyện về các thám tử. Những thám tử kiêm nhà thơ, truy tìm dấu vết một người mất tích – một nhà thơ khác. Một cuộc truy tìm trải suốt nhiều năm, diễn ra khắp ba châu lục nhưng trước hết là Mỹ Latin, miền đất mênh mông của vô vàn phức tạp, nhộn nhạo, bạo tàn và đẹp mê mẩn, với hầu như mọi thứ trên đời: đế quốc, cách mạng, độc tài, loạn lạc, rượu, ma túy, cảnh sát, mại dâm, tội phạm, nhà thơ.
Nhà thơ, một nòi lạ, nảy nòi một cách khó hiểu và hữu cơ trên bối cảnh tạp nham đầy bất trắc này, và, xuyên suốt câu chuyện dài, ngồn ngộn chi tiết và cảm xúc, tán xạ qua hàng chục giọng khác nhau, hai nhà thơ đơn độc đi tìm nhà thơ đơn độc thứ ba, như hành trình tìm lại một thành viên của cái bộ tộc hiếm gồm những kẻ yêu cái đẹp và đau đời đó.
Có thể nói, “Thám tử hoang dã” là câu chuyện về sự hiện hữu hiểm nghèo, ngây ngô, hoang dại, nực cười của nhà thơ, một giống nòi ngày càng lạc lõng giữa thế giới hiện đại. Là khúc tụng ca ngời chói và bi tráng, có lẽ là cuối cùng, về các nhà thơ.
Từ “2666” đến “Thám tử hoang dã”, hết lần này đến lần khác, Roberto Bolano đưa vào các tác phẩm hư cấu độc đáo của mình những nhà văn nhà thơ, vừa nổi tiếng lại vừa khao khát thành công, vừa toàn hảo lại vừa tuyệt vọng, vừa thờ ơ lại vừa cực đoan, cả cánh tả lẫn cánh hữu.
Bằng một sự khéo léo phi thường, những nhà văn, nhà thơ hiện diện khắp nơi trong thế giới của Bolano, sải bước trên sân khấu như những người hùng lãng mạn, bị khiếp sợ như những tên phản diện, ấy vậy nhưng họ cũng khăng khăng giữ địa vị bên lề, lách qua giữa những khe nứt thời gian và địa lý, vĩnh viễn ẩn dật, biệt tăm, không hình bóng.
Đôi nét về tác giả Roberto Bolano
Trong bài phê bình văn học của mình, Bolano thường viết về vai trò của lòng dũng cảm và người anh em đen tối của nó, sự hèn nhát – trong cuộc đời của các nhà văn. Ông bày tỏ sự ghê tởm với bất cứ ai bán đứng lý tưởng nghệ thuật hoặc chính trị, và ông cũng khiến nhiều người khó chịu với những nhận xét mang tính phân loại sắc bén của mình.
Phẩm chất không khoan nhượng của khối óc và trái tim này đã khiến Bolano phải chấp nhận những rủi ro thực sự, cả về mặt hình thức lẫn chủ đề, mà không có hứa hẹn về thành công về mặt nghệ thuật hay thương mại.
Vào những năm 1970 – 1980, Bolano không có máy tính, thay vào đó, ông chỉ có sổ ghi chép, bút, giấy, máy đánh chữ cơ học. Phần lớn di sản Bolano để lại là tự truyện, chúng thể hiện sâu sắc đời sống nội tâm của ông.
Nhưng đến nay, ngay cả những đồng nghiệp và đối tác thân cận của Bolano cũng không thể biết hết về cuộc đời ông. Valerie Miles, một biên tập viên và dịch giả người Mỹ, nói: “Có rất nhiều thứ, đặc biệt là những suy đoán về cuộc đời của Bolano, còn rất nhiều điều chúng ta chưa được biết về ông ấy.”
TIỂU MAI
Tiểu thuyết rất hay
Trả lờiXóa