Chủ Nhật, 4 tháng 12, 2022

Ngạn ngữ Hán: Thụ nhân (Phạm văn Bân )

Hán Việt: thập niên thụ mộc, bách niên thụ nhân 

Hán tự: 十年樹木,百年樹人 

Bính âm tiếng Bắc Kinh : [shí nián shùmù, bǎinián shù rén]

Ý nghĩa: kế 10 năm không gì bằng trồng cây, kế 100 năm không gì bằng trồng người (gầy dựng nhân tài) 


Xuất xứ: 

管子 – 權修 => Quản tử - Quyền tu

[guǎnzi – quán xiū]

Quản Tử – Quyền tu: Thầy Quản – Chỉnh sửa quyền hành


管仲 [guǎnzhòng] Quản Trọng, chính trị gia nổi tiếng thời Xuân Thu, được cho là người soạn thảo bộ sách Quản Tử 管子,

trong đó thiên Quyền tu 權修 tiết 11: 


一年之計,莫如樹穀;十年之計,莫如樹木;終身之計,莫如樹人。一樹一穫者,穀也;一樹十穫者,木也;一樹百穫者,人也。我苟種之,如神用之,舉事如神,唯王之門。

(https://ctext.org/guanzi/quan-xiu)


[yī nián zhī jì, mòrú shù gǔ; shí nián zhī jì, mòrú shùmù; zhōngshēn zhī jì, mòrú shù rén.

yīshù yī huò zhě, gǔ yě;

yīshù shí huò zhě, mù yě; yīshù bǎi huò zhě, rén yě.

wǒ gǒu zhǒng zhī, rú shén yòng zhī, jǔshì rú shén, wéi wáng zhī mén]:

nhất niên chi kế, mạc như thụ cốc; thập niên chi kế, mạc như thụ mộc; chung thân chi kế, mạc như thụ nhân.

nhất thụ nhất hoạch giả, cốc dã; nhất thụ thập hoạch giả, mộc dã; nhất thụ bách hoạch giả, nhân dã. ngã cẩu chủng chi, như thần dụng chi, cử sự như thần, duy vương chi môn:

Kế 1 năm thì không gì bằng trồng lúa; kế 10 năm thì không gì bằng trồng cây; kế suốt đời thì không gì bằng trồng người. Trồng 1 mà thu 1, đó là trồng lúa; trồng 1 mà thu 10, đó là trồng cây; trồng 1 mà thu 100, đó là trồng người.

Nếu mà tôi gieo trồng, nếu làm một cách phi thường, nếu khởi sự một cách phi thường thì chỉ có vua chúa mới có thể làm được.

 Nguồn :http://tneu.blogspot.com/2022/12/ngan-ngu-han-thu-nhan.html

 

Xem Thêm : Biến thể Omicron XBB - Pham văn Bân

1 nhận xét:

Trường thi Hương Nam Định, kỳ thi năm Tân Mão [1891]

  Trường thi Hương Nam Định, kỳ thi năm Tân Mão [1891], các thí sinh đang lều chõng đi thi, một cụ làm bài xong ra ngoài ngồi, còn các cụ kh...