VỀ THĂM LẠI TRƯỜNG XƯA VÀ BÀI CÀM ĐỀ CỦA NGÂN TRIỀU

 VỀ THĂM LẠI TRƯỜNG XƯA

 

Chiều cuối Hạ tôi về thăm trường cũ

Nơi một thời tuổi nhỏ học ở đây

Sáu mươi năm ôm kỷ niệm thật đầy

Theo vận nước bồng bềnh trôi muôn ngã

*

Đâu thể nào quên những ngày êm ả

Mái trường yêu hình ảnh của ngày thơ

Bao năm qua còn đó tuổi dại khờ

Cho mãi đến giờ vẫn hằn nỗi nhớ!

*

Ngoài kia “Hoa Lim” [160] vàng đang rực nở

Theo gió đong đưa ngập cả sân trường

Trước mái hiên còn đọng dáng em thưong

Trang sách cũ ghi vần thơ dệt mộng

*

Tôi trở lại đây một chiều gió lộng

Như thấy người xưa, ánh mắt thơ ngây

Tóc xỏa vai gầy vạt nắng bay bay

Áo trắng phất phơ, lá lay [161] xào xạc 162]

*

Chiều dần xuống hương “Hoa Lim” thơm ngát

Nhớ lúc tan trường anh bước theo em

Đuổi bướm tung tăng nắng đổ bên thềm

Bướm bay mất em rưng rưng nước mắt

*

Anh đền em Hoa Bí vàng mới ngắt

Thay con bướm vàng, thương nhớ mênh mang

Nay trường xưa Hoa Bí vẫn nở vàng

Nhưng thiếu em, anh ngỡ ngàng héo hắt

*

Cảnh cũ đã hiện ra ngay trước mắt

Còn em đang lưu lạc phương trời nào?

Em thiên thần có lạc chốn trăng sao?

Nghe vang mãi giọng ngọt ngào em hát

*

Hoa Bí tươi màu, trời xanh bát ngát

Tôi lặng nhìn hoa, thương mối tình đầu

Trường cũ giờ, có phải Hoàng Hạc Lâu?

Bướm vàng bay mất còn đâu tìm thấy?!

Nguyễn Cang

*

Cảm tác nhân đọc bài thơ "Hoàng Hạc Lâu" [158] của Thôi Hiệu, 崔顥, (704–754) và mượn ý từ bài hát "Màu hoa bí”. [159] Để nhớ trường xưa nơi tôi ngồi học lúc tuổi thơ...giờ tìm đâu thấy! Nguyễn Cang).

 

 

Ngân Triều cảm đề:

Trường xưa cuối Hạ nắng hanh,

Một thời thơ ấu học hành nơi đây.

Sáu mươi năm, kỷ niệm đầy,

Nổi trôi vận nước lạc loài muôn phương.

*

Làm sao quên những dư hương,

Đáng yêu hình ảnh mái trường ngày thơ.

Bao năm tuổi mộng dại khờ,

Khắc sâu nỗi nhớ đến giờ buốt tim!

*

Sân trường rực nở “Hoa Lim”,

Đong đưa theo gió vàng trên sân trường.

Bồi hồi tưởng dáng em thương,

Nhớ trang sách cũ, mộng thường dệt thơ.

*

Gió lộng, về mái trường mơ,

Ngẩn ngơ ánh mắt ngây thơ những ngày.

Vai gầy xỏa tóc mây bay,

Phất phơ áo trắng hay hay rộn ràng.

*

Sao quên được, buổi chiều vàng,

Hoa Lim thơm ngát không gian êm đềm.

Bướm bay nắng xuống bên thềm,

Bướm em bay mất, mi mềm rưng rưng.

*

- Đền em Hoa Bí, người dưng!

Hoa như con bướm tần ngần [164] nhớ thương.

Bí xưa vẫn nở bên trường,

Người xưa biền biệt về phương trời nào.

*

Cảnh xưa cảnh vẫn đeo sầu,

Em đang lưu lạc phương nào lao đao!

Thiên thần ngự bến trăng sao?

Chừ nghe tiếng hát ngọt ngào trăm năm.

*

Hoa vàng đất, trời xa xăm,

Nhìn hoa thương nhớ ngàn năm tình đầu.

Trường xưa nào phải Hạc Lầu,

Tiếc thương con bướm, còn đâu bây giờ?!

Ngân Triều

Ghi chú:

  Hoàng Hạc lâu 黃鶴樓 • Lầu Hoàng Hạc

Ảnh Lầu Hoàng Hạc

黃鶴樓

昔人已乘黃鶴去，

此地空餘黃鶴樓。

黃鶴一去不復返，

白雲千載空悠悠。

晴川歷歷漢陽樹，

芳草萋萋鸚鵡洲。

日暮鄉關何處是，

煙波江上使人愁。

☆

Phiên âm

Hoàng Hạc lâu

Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ,

Thử địa không dư Hoàng Hạc lâu.

Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản,

Bạch vân thiên tải không du du.

Tình xuyên lịch lịch Hán Dương thụ,

Phương thảo thê thê Anh Vũ châu.

Nhật mộ hương quan hà xứ thị?

Yên ba giang thượng sử nhân sầu.

☆

Dịch nghĩa

Lầu Hoàng Hạc

Người xưa đã cưỡi hạc vàng bay đi,

Nơi đây chỉ còn lại lầu Hoàng Hạc.

Hạc vàng một khi bay đi đã không trở lại,

Mây trắng ngàn năm vẫn phiêu diêu trên không.

Mặt sông lúc trời tạnh, phản chiếu cây cối Hán Dương rõ mồn một,

Cỏ thơm trên bãi Anh Vũ mơn mởn xanh tươi.

Trời về chiều tối, tự hỏi quê nhà nơi đâu?

Trên sông khói toả, sóng gợn, khiến người sinh buồn!

*

Lầu Hoàng Hạc ở phía tây nam thành Vũ Xương.

Bài thơ này được sử dụng trong các chương trình SGK Văn học 10 giai đoạn 1990-2006, SGK Ngữ văn 10 giai đoạn từ 2007

Màu hoa bí, Võ Đông Điền: