Nghiên Cứu Quốc Tế
Tác giả: Nguyễn Hải Hoành
Ông Gary Locke (tên chữ Hán: Lạc Gia Huy) Đại sứ Mỹ ở Trung Quốc
nhiệm kỳ 2011-2014 đã trở thành nhân vật làm rung chuyển dư luận đất
nước có 1,3 tỷ dân này. Ngay từ hôm ông tới sân bay Bắc Kinh lần đầu
trong tư cách Đại sứ, giới truyền thông và hàng trăm triệu dân mạng
Trung Quốc đua nhau đưa tin và bàn tán về cách hành xử của ông. Họ ngạc
nhiên rồi chân thành ca ngợi ông hết lời, và nhân dịp này họ so sánh ông
với các quan chức nước mình. Gary Locke đi đâu cũng có nhiều người
Trung Quốc bám theo chụp ảnh, đưa tin, khiến ông ngạc nhiên và giới quan
chức Trung Quốc khó chịu.
Vì sao có chuyện như vậy?
Hôm 13/08/2011, Gary Locke, một người gốc Hoa 100%, đem theo vợ con đến Bắc Kinh nhậm chức. Trang mạng Chính Nghĩa
đưa tin: Khi ông ra khỏi sân bay, người ta thấy vợ chồng ông cùng 3
người con, trừ cô út 6 tuổi ra, tất cả đều khệ nệ tay xách nách mang
hành lý, chẳng thấy nhân viên nào xách giúp. Tới bãi đỗ xe, ông dẫn cả
nhà lên chiếc xe 7 chỗ, chứ không lên chiếc xe con có cắm cờ Mỹ dành
riêng cho Đại sứ.
Hôm sau, mạng Diễn đàn Trung Hoa đưa tin này dưới cái tít Bài học đầu tiên Gary Locke lên lớp cho quan chức cấp cao Trung Quốc hay tuyệt!
Bài báo viết: Người Mỹ rất khôn, họ chẳng hề bỏ tiền ra để tuyên truyền
hình ảnh nước mình, mà chỉ riêng một việc Đại sứ Mỹ đến nhậm chức đã
sinh động thể hiện hình ảnh ấy, vô cùng có sức hút. Chính phủ Mỹ chẳng
bao giờ giáo dục quan chức họ “toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân” thế mà
số lượng quan tham của họ vẫn ít hơn chúng ta. Vì sao thế? Vì họ không
có kiểu “Đảng quản lý cán bộ” mà là dân chúng quản lý cán bộ. Bao giờ
quan chức Trung Quốc liêm khiết hơn Mỹ thì ta hãy nói “Trung Quốc trỗi
dậy” nhé!
Dăm ngày sau, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden chính thức đến thăm Trung
Quốc. Trưa hôm 18/8, sau khi hội đàm với lãnh đạo Trung Quốc xong, ông
Biden cùng cô cháu gái được Đại sứ Gary Locke dẫn đến ăn trưa tại một
cửa hàng ngoài phố. Ông Biden từ chối lời mời vào phòng ăn riêng mà ngồi
lẫn với các thực khách Trung Quốc tại phòng lớn. Năm vị khách Mỹ gọi 5
bát mỳ (mỗi bát 9 Nhân dân tệ, 1 NDT đổi hơn 0,15 USD hoặc hơn 3.000
VNĐ), 10 bánh bao (10 NDT), một đĩa dưa chuột (6 NDT), 1 đĩa sơn dược
trộn đường (8 NDT), 1 đĩa khoai tây chiên (6 NDT) và 2 chai Coca-cola (4
NDT), tất cả hết 79 NDT. Họ vừa ăn vừa thoải mái trò chuyện với các
thực khách người Trung Quốc ngồi gần. Ăn xong, ông Biden rút ví lấy tờ
100 NDT (300.000 VNĐ) trả ông chủ, và không lấy lại tiền thừa, coi đó là
tiền thưởng theo thói quen của người Mỹ. Ông còn xin lỗi các thực khách
Trung Quốc và xin lỗi chủ cửa hàng là đã làm phiền họ (vì khiến nhiều
người qua đường tò mò xúm vào xem). Một số người Trung Quốc đã lấy điện
thoại di động ra chụp ảnh cảnh bữa ăn ấy và tung ảnh kèm thực đơn lên
mạng. Lập tức hàng chục nghìn người truy cập tin này và tiếp tay truyền
đi. Người ta đua nhau bình luận và không quên liên hệ với thói quan
dạng, kênh kiệu, xa hoa lãng phí của các quan chức nước mình.
Sự việc ngày càng có nhiều người Trung Quốc tham gia dàn hợp xướng ca
ngợi tác phong “giản dị, liêm khiết, gần dân” của vị Đại sứ Mỹ, đồng
thời chê trách giới quan chức bản xứ đã làm cho giới này từ khó chịu tới
giận dữ. Và khi không chịu được nữa, giới quan chức đã lên tiếng trên
hai tờ báo lớn.
Ba ngày sau khi Gary Locke đến Bắc Kinh, bản điện tử Quang Minh Nhật Báo (báo lớn thứ hai ở nước này) hôm 16/8 đăng bài Cảnh giác với chủ nghĩa thực dân mới do Gary Locke đem lại.
Bài báo gọi tác phong thanh liêm của Locke là “chủ nghĩa thực dân mới
kiểu Mỹ”, và tỏ ý e ngại quan chức Mỹ sẽ “cướp mất” lòng dân Trung Quốc,
lên án Mỹ có dụng ý bỉ ổi “lấy người Hoa trị người Hoa”, kích động sự
rối loạn chính trị ở Trung Quốc. Nhưng cuối cùng bài báo lại than thở:
“Nếu Đảng CSTQ không thể chủ động tự giác diệt trừ vi-rút quan liêu để
giữ cho mình khỏe mạnh, không thể tách đảng với chính quyền để thu phục
lòng dân, thế thì chẳng khác gì để Gary Locke cướp mất lòng dân ta!”
Thời báo Hoàn Cầu (phụ trương của Nhân dân Nhật báo) ngày 22/9 đăng xã luận dưới tít Mong rằng Gary Locke sẽ làm tốt (nhiệm vụ) Đại sứ ở Trung Quốc,
cảnh cáo không chút khách sáo: “Sự quan tâm mà Gary Locke nhận được (từ
dư luận Trung Quốc) đã vượt xa vai trò một Đại sứ nên có”, chỉ trích
ông dùng cách trình diễn bộ mặt liêm khiết để can thiệp dư luận Trung
Quốc, làm tăng sự hiểu lầm và nghi ngờ giữa hai nước. Tác giả bài báo
nhắc nhở: Cái giá bảo đảm an ninh (mà phía Trung Quốc phụ trách) cho Phó
Tổng thống Mỹ Biden ăn bữa mỳ ở một quán ăn đầu đường xó chợ Bắc Kinh
còn cao hơn nhiều lần khi ông chén các món sơn hào hải vị trong nhà
khách chính phủ. Bài báo còn răn dạy các cơ quan truyền thông Trung Quốc
“nên có thái độ tự trọng” khi đưa tin về sự liêm khiết của Gary Locke.
Có điều không ngờ là hai bài báo trên đã gây phản tác dụng tai hại, gậy ông lại quật lưng ông đau điếng!
Dư luận nước này nhao nhao hỏi: Vì sao tác phong của quan chức Mỹ lại “chạm thần kinh” quan chức Trung Quốc?
Trên Weblog Tân Lãng hôm 20/9, một dân mạng viết: “Nói thực
lòng nhé, tôi dang cả hai tay đón chào chủ nghĩa thực dân mới ấy!”. Blog
của Hàn Chí Quốc viết: Tôi biết thế nào là vô liêm sỉ, nhưng quả thật
chưa nghĩ tới chuyện Thời báo Hoàn Cầu lại vô liêm sỉ đến như vậy!
Một nhà báo viết: Đại sứ nước người ta đi máy bay hạng vé phổ thông,
còn các “đày tớ dân” của chúng ta đã ngồi chuyên cơ lại còn muốn cất
cánh sớm, muốn hạ cánh nơi nào cũng được. Phó Tổng thống cùng Đại sứ
người ta cả đoàn 5 người ăn bữa trưa hết có 79 NDT, trong lúc mấy vị
“đày tớ dân” cỡ tép riu của Hội Hồng Thập Tự chúng ta nhậu một bữa trưa
hết hơn chục nghìn NDT thì được coi là chuyện bình thường. Thử hỏi ai
sai ai đúng mà Thời báo Hoàn Cầu đổi trắng thay đen viết bài
như vậy? Khó lắm mới có một vị Đại sứ huyết thống Trung Quốc đến nước
ta, lại có tác phong liêm khiết như thế, điều đó đáng quý lắm chứ, cớ
sao chúng tôi không xúc động?
Một luật sư Bắc Kinh nói bài xã luận ấy phản ánh lối tư duy của quan
trường Trung Quốc, tác phong bình dân của Gary Locke vốn dĩ là chuyện
cực kỳ bình thường ở nước Mỹ, nhưng ở Trung Quốc lại trở thành lạc loài (ling lei).
“Quan chức chính phủ Mỹ hoặc Trung Quốc đều sống bằng tiền đóng thuế
của dân, lẽ ra phải gần dân, phải bình dân hóa chứ” – ông này nói. Trong
cuộc họp báo hôm 13/9 tại Diễn đàn Kinh tế thế giới (họp ở Đại
Liên, Trung Quốc), Gary Locke cũng nói đi máy bay hạng ghế phổ thông là
quy chế chung từ năm 2010 của quan chức Mỹ, kể cả thành viên chính phủ,
tức Bộ trưởng.
Trước sức ép dư luận, bài viết trên mạng Quang Minh Nhật Báo
đăng được vài hôm đã phải gỡ xuống. Nhân dịp này truyền thông Trung
Quốc moi móc ra lắm chuyện kỳ quặc về tác phong của quan chức nước này.
Tạp chí Tân Thế kỷ đưa tin một huyện nghèo ở tỉnh Hồ Bắc bỏ
ra 800.000 NDT (120.000 USD hoặc 2,4 tỷ VNĐ) để thết đãi mấy quan chức
cấp tỉnh về huyện làm việc 20 ngày.
Một người kể: một quan chức cấp Sở tỉnh Tứ Xuyên đến thăm nơi xảy
động đất ở huyện Vấn Xuyên, trước khi đến cảnh sát phải dọn sạch hiện
trường!
Mạng Đông Phương cho biết mới đây Cục Kiểm toán thành phố
Hải Môn cử 24 cán bộ tiếp 15 quan chức tỉnh Tứ Xuyên đến công tác 2 ngày
2 đêm, thời gian làm việc hết có 4 tiếng đồng hồ, còn lại là ăn nhậu,
chơi bời, quà cáp, tốn hơn 100.000 NDT (300 triệu VNĐ).
Nhà bình luận văn hóa Diệp Khuông Chính ở Bắc Kinh nói “Sự phản kháng
của (chính quyền) Trung Quốc đối với Mỹ là sự lo sợ của độc tài đối với
dân chủ”.
Báo chí nước ngoài cũng lấy làm lạ trước phản ứng của dân Trung Quốc đối với tác phong sinh hoạt của Gary Locke.
Tờ The Christian Science Monitor đăng bài dưới tít Vì sao người Trung Quốc say mê Đại sứ Mỹ Gary Locke như vậy? (Why China seems so fascinated by US Ambassador Gary Locke?) Bài báo cho biết Tuần báo Kinh tế Trung Quốc
đưa tin ông Gary Locke cùng gia đình xếp hàng như mọi người khác, chờ
hơn 1 giờ để lên xe cáp treo thăm Vạn Lý Trường Thành mà không đòi hỏi
ưu đãi nào. Nhà bình luận Yao Bo nói công chúng Trung Quốc say sưa bàn
chuyện ấy chủ yếu vì vị Đại sứ này tuy có khuôn mặt người Trung Quốc
nhưng cách hành xử lại rất “không Trung Quốc”. Bài báo viết: Ở nước Mỹ
chúng ta, chẳng ai chuyên làm việc xách hành lý cho một viên chức cấp
Đại sứ. Người ta còn chụp được ảnh tại sân bay Seattle (nơi Gary Locke
sống) ông dùng phiếu mua hàng giảm giá xếp hàng mua cà phê Starbucks nữa
kia. Tại Trung Quốc, nơi dân chúng chửi rủa “quan chức tham nhũng thành
bệnh kinh niên”, hành vi khiêm nhường giống hệt một người bình thường
ấy của Gary Locke như làn gió mát giúp ông khi vừa tới Bắc Kinh đã được
công chúng khen ngợi. Tuy rằng Mao Trạch Đông từng kêu gọi đảng viên
cộng sản phải “phục vụ nhân dân”, nhưng hiện nay phần lớn mọi người coi
đó là khẩu hiệu rỗng tuếch.
Dù ai nói gì đi nữa, Gary Locke với diện mạo một người Hoa chính
cống, da vàng, tóc đen, mắt đen đã trở thành vị Đại sứ Mỹ thành công
nhất ở Trung Quốc. Hình ảnh Gary Locke vai đeo ba lô, tay xách túi
laptop, điện thoại di động giắt ở thắt lưng ngoài quần, dùng phiếu mua
hàng giảm giá xếp hàng mua cà phê … đã làm dân Trung Quốc hả hê khoái
chí ca ngợi, tạo ra cơn sốt dư luận chưa từng thấy, làm cho giới quan
chức Trung Quốc lúng túng, xấu hổ hết cỡ, nhưng họ chẳng biết làm thế
nào để hạ nhiệt cơn sốt ấy.
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
EM MÙA THU, CHIỀU MƯA THÁNG MƯỜI - Thơ Ngọc Ánh
Tranh Hứa Xuân Trường EM MÙA THU Em ďi dưới nắng Xuân hồng đó Mái tóc mây trời trong trắng bay Má đào đã ửng hây hây đỏ Em thướt tha ngời tr...
-
CON MỂN VÀ ĐIỀM BÁO KHÔNG MAY MẮN Con thú rừng có tên “ Mển ” hay“ Mang” , còn gọi là hoẵng , kỉ , là mộ...
-
Năm nào cũng vậy, do thức dậy sớm đi chợ sớm, nên má là người đầu tiên mở ngày ba mươi Tết ra. Không biết có phải số má cực, vía má cực kh...
-
Bối cảnh lịch sử: Nguyễn Du (chữ Hán: 阮攸; sinh ngày 3 tháng 1 năm 1766–1820), tên tự Tố Như (素如), hiệu Thanh Hiên (清軒), biệt hiệu Hồ...
Cách ứng xử rất đơn giản của vị đại sứ Mỹ đã được người dân Trung Quốc nhiệt tình ủng hộ
Trả lờiXóa