Thứ Sáu, 31 tháng 5, 2024

MẮT NHÒA QUÊ MẸ - Nhạc và Lời : Từ Nguyên,Tiếng Hát Diêu Thương và Bài Mới Sáng Tác:TÔI ĐÃ LỠ


 Cùng quý thân hữu, xin ra mắt bài hát mới TÔI ĐÃ LỠ. Thưa quý thân hữu, tưởng gì chứ lỡ thì mình đã lỡ nhiều lắm rồi, và điều lỡ lớn nhất là lỡ...làm người. Vì thế cụ Nguyễn Công Trứ từng nói:
Kiếp sau xin chớ làm người,
Làm cây thông đứng giữa trời mà reo.
Con xin lỗi cụ, thông bây giờ mà mọc chỗ đắc địa thì cũng như...người không có thế lực vậy cụ ơi.
Dù sao, lỡ làm người nhưng mình cố gắng sống cho ra hồn thì biết đâu kiếp sau khỏi phải...làm người nữa chăng.
Từ Nguyên


 

Bước Chân Minh Tuệ - Thơ LHN

 
Bước Chân Minh Tuệ
 
Lẹ làng thoăn thoắt gót chân chai
Vạn dặm đường xa nắng đổ dài
Ma sãi bực mình lo lợi thất
Xàm tăng xót dạ sợ tiền bay
Con nhang ngộ lẽ , thôi dâng lễ
Phật tử nhìn ra , hết cúng tài
Tâm cứng đá mềm lòng nhẹ nhõm
Âm thầm thức tỉnh cõi trần ai .
LHN

 

CẦM TINH - Văn Thênh

 CẦM TINH
 
Gà tôi xưa ở Tây Ninh.
Đủ lông, đủ cánh… linh đinh. … Sài thành.
Sân khấu… đỏ, tím, vàng, xanh….
Điện ảnh cũng bước đành hanh đôi miền.
Trường lớp vẫn cứ triền miên.
Lục niên ngơi nghỉ ghé miền Cần Thơ.
Một mình ên vẫn vươn tơ…
Buồn thương còn đợi …mộng mơ hết rồi…!!!…
Bây giờ …tôi vẫn…bên tôi.,,
Thôi…..,,,…

 😛😛😛😛😛😛

Xem bài thơ nầy thấy NSMA năm nayy cũng 67 .......?

Mời Xem :

1./ YÊU THẦM...-Thơ Văn Thênh 

2./Bến sông trăng - Thầy Võ Văn Thênh | Lễ kỷ niệm 63 năm ngày Điện ảnh VN | 


Văn Thênh  từng là GV tại trường DH.Sân Khấu ĐA-Saigon

Phan: LIÊN TƯỞNG THÁNG NĂM (T.Vấn và Bạn Hửu )

                            Hồi Tưởng – Tranh: Michael Wallace (Nguồn: www.saatchiart.com)
 

Hồi nhỏ có học nhưng chỉ nhớ loáng thoáng về thí nghiệm Pavlov. Thay vì cứ tới giờ ăn thì cho chó ăn, nhưng trước khi cho ăn, ông lắc chuông leng keng cho con chó của ông nghe rồi mới cho ăn. Kết quả thu được sau một thời gian là nghe tiếng chuông lắc leng keng, dịch vị trong bao tử con chó tiết ra để sẵn sàng tiêu hoá thức ăn. Tôi cũng nhớ từng đọc báo, con người sau khi ăn tám phút thì dịch vị trong bao tử tiết ra để tiêu hoá thức ăn. Nhớ hồi nhỏ ngồi ghế nhà trường hơi khó hiểu về thí nghiệm Pavlov, lớn hơn chút biết đọc báo thêm khó hiểu người ta ăn vào, tám phút sau dịch vị trong bao tử mới tiết ra để tiêu hoá thức ăn. Sao con chó chưa ăn thì bao tử đã tiết ra dịch vị khi nghe tiếng chuông leng keng chứ không phải sau khi ăn tám phút như con người. Thầy cô giải thích đó là hiện tượng tâm lý. Con chó nghe tiếng chuông leng keng thì biết sắp được ăn nên dịch vị tiết ra trong bao tử để sẵn sàng tiêu hoá thức ăn. Tôi tự suy ra con người không ngu như chó vì chắc ăn là đã được ăn thì bao tử mới tiết ra dịch vị sau tám phút bởi cõi người với nhau lắc chuông thì cứ lắc nhưng chưa chắc cho ăn, tiết ra dịch vị trước khi ăn như chó thì đau bao tử có ngày với một bao tử toàn hoá chất vì thức ăn chỉ là bánh vẽ.

   Tâm lý là gì trong cái hộp sọ trẻ con chỉ biết bắt dế, thả diều, tắm sông, đá banh, được đạp xe đi học sẽ thích hơn cha đưa mẹ đón. Nhưng đời người chết đi sống lại cũng thường thôi mới biết tháng năm về, trường liên tưởng hay nghĩ tới thí nghiệm Pavlov học hồi nhỏ. Ở Mỹ và riêng tôi không quan tâm tới cuốn lịch trên tường vì ngày nào mở mắt ra cũng đi cày như mọi ngày, đêm nào về cũng thoáng nhớ quê xưa trước khi chìm vào giấc ngủ với những đời thường tới không ngờ, đơn giản tới trong mơ với mớ rau dền cơm mọc dại lẫn trong cỏ, trái mướp nhà bên vượt rào trái phép mang thông điệp tặng nhau tô canh ăn chiều. Thấm thía tiền nhân dạy, “của cho không bằng cách cho”. Tôi quý người cho nên chưa bán nhà, càng quý khi đi ngủ thấy nhẹ bụng hơn ăn cơm đường cháo chợ, ngon ngọt lời mời chứ đêm về lạnh bụng mình ên.

   Lòng biết ơn hàng xóm làm cho ký ức xa xưa hiện về mùi hương canh rau dền, mồng tơi, mướp hương nấu với cua đồng; hôm chỉ bắt được mớ còng về giã nấu canh rau mướp cũng ăn quên thôi bởi vị ngọt của nước canh trong veo như nước mưa, hương vị rau mướp và sự ngọt béo của của miếng gạch cua thì hết đời không quên nên thèm nhỏ dãi đi vào giấc ngủ bởi chẳng có hương vị thực phẩm nào ngọt, mềm, và thơm như pho mai đồng ở quê nhà. Tại sao là quê nhà mà không phải quê tôi vì quê tôi nhà ai cũng có thể ăn món dân dã ấy, người quê thì tự ra đồng bắt về ăn, người thị thành nghèo nhất thành thị cũng có tiền mua món dân dã ấy vì rẻ lắm. Chính vì rẻ mà ngon nên chịu thèm chứ có tiền mua tiên thì cũng không mua được miếng gạch cua đồng trong tô canh rau mướp ở Mỹ. Trường liên tưởng ta bà tới câu cà khịa ngoài quán cà phê, “được voi đòi Hai Bà Trưng”. Được ăn canh rau dền hoang với mướp vượt rào ở Mỹ đã là diễm phúc thì mơ hàng xóm nấu cho ăn luôn chăng? Nhưng ký ức tháng năm vào hè với miếng gạch cua trong tô canh bún bỏ bạn rau mướp bếp mẹ đi theo hàng gánh. Trưa hè trốn ngủ đi thọc ổ kiến câu cá rô, cá sặc. Bỗng tiếng rao dì Mười canh bún theo gió văng vẳng xóm làng yên giấc ngủ trưa, “canh bún đây… canh bún cua đồng… đây.” Nghe thôi là nước bọt tứa ra trong miệng như con chó của ông Pavlov nghe tiếng chuông leng keng vì vị nước lèo canh bún ăn một lần là nhớ mãi như tiếng chuông gọi hồn ai của con chó tội nghiệp bị làm thí nghiệm. Dì Mười không phải nhà khoa học, nhà tâm lý học nhưng đã làm thí nghiệm với tôi bằng tiếng rao trưa hè của dì.

   Nhưng con người bị hoàn cảnh phải bỏ nước ra đi thì hương vị quê nhà như mùi nước lèo canh bún màu cam cam, trong trong; chan lên tô bún hơi to sợi như bún ăn bún bò huế, dì Mười gắp cho một gắp rau nhút lợp lên mặt tô bún bốc khói, khói thở hương bay thơm lừng mùi cua đồng, miếng gạch cua hấp dẫn hơn bất cứ thứ gì trên đời. Thứ chết người, chết đi sống lại vẫn muốn ăn là một chút mắm tôm, chút ớt xay dì múc lên tô bún như thứ cho thêm, mà cái gì cho thêm cũng ngon bởi không phải trả tiền. Thôi, đêm đã cạn mà sao thèm chưa dứt. Rau nhút đầy đồng sao không ăn mà ăn tô canh bún thì trước sau cũng xin thêm gắp rau bởi nó giòn ngọt hơn trong tô canh bún thì phải. Gắp những sợi bún nóng nên vừa thổi vừa ăn, gắp chút rau càng nhai càng khoái khẩu, húp nước lèo ngọt cua đồng là trúng kế gây nghiện của mắm tôm, vị cay cay của ớt xay làm ngây ngất linh hồn; ăn vã mồ hôi mờ mắt nhưng vẫn chừa miếng gạch khêu gợi, hấp dẫn tới khó cưỡng vì ăn canh bún cũng phải có bản lãnh là chừa lại miếng gạch tới cuối cùng. Tô bún hết nóng rồi nên đặt miếng gạch vào lưỡi, ép nó lên nóc họng là trời xập cũng cam lòng không né để tận hưởng hương quê. Hồi nóc họng chê lưỡi gạt xuống vì còn gì đâu mà úm hoài thì húp hết nước lèo một hơi là biểu hiện lòng biết ơn trời đất ban tặng, ơn dì Mười bán gánh mưu sinh là chuyện  nhỏ, chuyện lớn dì làm được cho con cháu trong xóm làng là đi xa tới đâu cũng không quên nơi chốn quê nhà.

    Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, nằm nhớ hôm nào rủnh rỉnh tiền thưởng nhờ có giấy khen trong lớp như chó ngáp phải ruồi, hay từ bi bất ngờ trong lòng mẹ hiền sau trận đòn đánh thằng con quá tay. Thôi cho nó chút tiền ăn vặt coi như đền bù… Thì canh bún thường quá! Chơi với dì Năm bún riêu một tô cho đã đời vì đậu hũ chiên ngon hơn trong chùa khi nó nằm trong tô bún riêu. Cái ngon chỉ một miếng đậu hũ hình tam giác trong tô bún riêu làm cho nó ngon hơn ăn no thì thôi ngoài chùa; ngon tiếp ngon hơn đậu hũ chấm nước tương ngoài chùa vì miếng đậu trong tô bún riêu thấm nước lèo cua nên ngọt quyến rũ, cắn vào cái phập thì nó tứa ra tinh túy đậu nành béo ngậy và ngọt thơm mùi cua thành hỗn hợp mê li. Tới miếng da heo trong món thịt kho trứng ở nhà thì lè bỏ vì ngán chết người ăn, nhưng miếng da heo trong tô bún riêu thì chớ có lơ là, đứa khác nó gắp mất là tức chết luôn vì đâu có miếng thứ hai. Đến miếng huyết luộc tuy cũng chỉ một thì có gì ngon mà trân qúy, giữ gìn? Thì cứ ăn thử huyết xào giá hẹ sẽ biết món ngon dân dã, ăn thử miếng huyết trong tô bún riêu sẽ thử lại vì ngon. Đến trái cà chua chỉ thua cà chớn là đứa không ăn cà chua, “con không ăn cà chua, dì đừng múc cho con cà chua nha dì Năm…” Cà chớn thì làm sao biết trái cà chua chưa bao giờ hài lòng hơn được góp mặt trong tô bún riêu, nhưng nó là trái cây lành tính nên không trách đứa cà chớn húp nước cà chua vô tư, nước lèo bún riêu mà không nhiều cà thì hỏng bét. Và trên hết của món rau ăn bún riêu là tình bắc duyên nam khi rau muống bào trộn chung với giá sống. Đâu ai nói chồng bắc vợ nam thì không thương nhau, nhưng không có sự kết hợp nghịch vùng miền nào trọn vẹn hơn rau muống ăn chung với giá sống trong món bún riêu thành món rau nam bắc một nhà là dấu ấn của món ăn dân dã suốt đời không quên, là còn chưa kể đến chút mắm tôm xứ bắc hoà quyện với nước me đặc sản trong nam thành hương vị đặc biệt của món bún riêu khi vị chua thanh nhẹ của me át đi mùi thum thủm của mắm tôm thành huyền thoại. Lại còn rau kinh giới là linh hồn của món gỏi cá sống ngoài bắc, nhưng nó hợp với bún riêu trong nam tới khó tả; rau kinh giới có vị cay nồng để át đi mùi tanh trong gỏi cá sống thì nó át đi mùi tanh của giá sống trong tô bún riêu, như đa số người bắc không ăn được giá sống và rau dấp cá trong nam bởi không quen với vị tanh của giá sống và rau dấp cá, nhưng ăn kèm với rau kinh giới lại đề huề như người nam ít ai ăn rau kinh giới nhưng ăn bún riêu thì xin thêm…

   …Tháng năm, trời thường nhiều mây và những cơn mưa bất chợt. Tháng năm lưu lạc làm sao quên tháng năm quê nhà. Đã bao giờ chúng ta trở về hàn huyên cùng sỏi đá, bưng tô canh bún, bún riêu một trưa hè để quên đi quãng đời phiêu bạt. Quê không đuổi ai đi, kẻ ở vẫn chờ người về, nhưng khoảng cách không thước đo trong lòng người là tâm lý Pavlov. Con chó nghe tiếng chuông leng keng biết sắp được ăn, người ta nghe tiếng AK 47 là biết Việt cộng về, mau chạy cho xa…

    Tôi không xem lịch vì như nói ở trên, đời sống nơi đây thức dậy đi làm. Hết năm là lễ tết của ai – chúc mừng người đó. Với tôi hết năm là đóng thuế nhà trào bảng họng, còn chưa phục hồi nguyên khí trương mục nhà băng thì mười lăm tháng tư đã đến – hạn chót đóng thuế thu nhập cũng từ chết tới bị thương; còn đang ngáp ngáp thì ông bảo hiểm nhà, xe đã gởi thơ đáo hạn tới rồi… cộng ba thứ ra tiền lớn ấy lại với nhau thì thu nhập nguyên năm không đủ đóng nên còn sống mới là khó hiểu vì sao vẫn còn nhà để ở, việc làm và xe để đi làm, đi câu như một phép màu. Tháng năm chưa nằm đã sáng vì ngày dài đêm ngắn theo độ nghiêng trái đất so với mặt trời là chuyện ai không biết! Nhưng tháng năm chuyển tiết xuân sang hạ nên cơ thể con người chưa thích nghi kịp với tự nhiên nên khó ngủ, cứ tin vậy đi để có riêng tư về tháng năm vào hè -đồng nghĩa với chia tay, giã từ… Cuộc đời bước sang một chương mới, bước ngoặt trưởng thành nên khó ai quên thời đẹp nhất trong đời để thời trách trời trách đất cũng như mưa gió tới nhanh thôi, mớ tóc xanh rậm đầu mới đó đã le hoe tóc bạc, nằm trách trời sinh voi sinh cỏ đủ rồi, nhưng trời sinh sự làm chi cho khổ con người, sao trời sinh tôi ra với canh cua đồng nấu rau mướp, tô canh bún, tô bún riêu thật ngon rồi đày tôi đến nơi toàn hamburger với taco, burrito… ngán chết tôi luôn.

   Nhưng người ta ăn để mà sống chứ không phải sống để mà ăn, sống để tạ ơn đời đã cho thưởng thức món ngon từ khi còn nhỏ để nhớ mãi quê nhà. Sống để tạ ơn trời cho đi xa để kích hoạt giác quan thứ sáu khi tháng năm về với không gian lá mới, con chim bỏ bạn ham vui suốt mùa lạnh nơi đâu đã trở lại vườn sau, cất tiếng hót như lời xin lỗi một hai hôm là đổi giọng như hỏi như hờn… “gạo đâu, cơm nguội đâu, bánh mì cũ đâu… sao không ném ra vườn? Lạm phát thì nhịn xài chứ nhịn đói được sao…?”

   Ôi tháng năm đã về, thí nghiệm Pavlov với cái bao tử hồi nhỏ học trường làng có gì đâu không hiểu mà không hiểu? Nhưng không hiểu vẫn là không hiểu khi tháng năm về không giống tháng nào khác trong năm, tháng năm năm nay cũng không giống tháng năm năm ngoái là hiểu sơ sơ… tiếng chuông báo giờ ăn cho con chó như tháng năm báo hè về, ký ức thường sống lại những thân thương ngày cũ, ân oán qua vai thoáng hết đời người. Tâm lý nhớ cố hương kích hoạt người ta buông bỏ…

Phan

Thứ Năm, 30 tháng 5, 2024

LẮM CHIÊU, PHẨU THUẬT, TRÁI NGƯỢC - Ngô Kế Đang (T.5/24 - 2)

 
1./ LẮM CHIÊU
 
Dạo này quỷ lộng, nhiều kinh hãi
Gọi điện tống tiền ,lại công khai
Đủ chiêu lừa đảo thật hay
Nghe qua, ai cũng đổ ngây tấc lòng
 
Phải thắc mắc về thông tin ấy
Số , tên mình nó lấy từ đâu ?
Biết bao cái số thuê bao
Thằng nghèo gặp nạn, khác nào chiêm bao !
 
Lương hưu đói, làm sao mua nổi
Chiếc xe con đời mới đi chơi ?
Chạy ra Đà Nẵng quẹt người
Bỏ luôn, nhưng bị "cam"thời đã ghi
 
Đưa tiền cho nó đi lo là vậy!
Nếu không thì gặp phải lôi thôi
Cảnh sát đường bộ nẳm rồi
Đôi ba trăm triệu , ôi trời , quả ngu !
 
Nay cũng bọn ma đầu lừa đảo
Bảo tin rằng mình tạo hồ sơ
Lãnh tiền Bảo Việt đền cho
Bốn mươi lăm triệu ! Bao giờ chẳng hay ?
 
Đã nhận tiền , giờ đây phải chạy
Nếu không thì nó lại chuyển Tòa
Ôi trời ! Sợ quá đi mà
Không làm đếch sợ , mặc cha chúng mày !
 
Đời nhiễu loạn dẩy đầy vô lý
Tự dưng đâu lại nghĩ lắm chiêu
Rung cây nhát khí cho nhiều
Có ngày bại lộ gặp điều tài ương !
11g26.25/5/2024
Ngô Kế Đang.
 

2./ PHẨU THUẬT
 
Ký xác nhận cho con phẩu thuật
Đành rằng là thủ tục mà thôi
Bình thường chưa cảm cho người
Đến mình trong cuộc, rối bời ruột gan
 
Vào phòng mổ, cố tin bác sĩ
Nặng từng giây, chậm ví bao năm
Trong kia ê kíp tận tâm
Ngoài này thấp thỏm, lâm râm khấn cầu
 
Mố đã xong, nào đâu cho gặp
Đưa về phòng hậu phẫu chờ thôi
Đến giờ chỉ được một người
Vệ sinh đâu đấy ,chuyển thôi xuống phòng
 
Quy trình ấy , nóng lòng chẳng được
Chờ thời gian cho thuốc mê tan
Khi vào , tươi tỉnh đàng hoàng
Khi ra thay sắc, trông càng đừ câm
 
Chuyện mổ xẻ cầm bằng đi biển
Mạng con người, ôi chuyện rủi may !
Vững tin vào những bàn tay
Lương y dốc sức , gặp may mắn nhiều
6g50.27/5/2024.
Ngô Kế Đang
 
 
3./ TRÁI NGƯỢC...
 
Chẳng ai bắt phải đón chào
Người ta tự giác rủ nhau đợi chờ
Chẳng ăn của cắp bợn nhơ
Chỉ ăn của thí , đơn sơ qua ngày
Chẳng ngồi chễm chệ trên ngai
Để cho đệ tử quạt tay mõi mòn
Giản đơn ngồi ngủ mình trơn
Nghĩa trang thanh vắng rủ hồn nhân gian
Chẳng cần đưa rước xe sang
Lội bộ chân đất đi ngàn dặm xa
Chẳng cần tịnh xá nguy nga
Nhận bao công đức để mà dựng xây
Chỉ là khổ hạnh trần ai
Đi tìm lối thoát khổ sai kiếp người.
7g35.30/5/2024.
Ngô Kế Đang.

 

Mời Xem :

CHỜ MƯA CÒN CHÚT GÌ CHO ĐỜI ?, CHO VỪA - Thơ Ngô Kế Đang ( T. 5./ 24- 1

Góc Đường Thi : ĐỘ TANG CÀN: Giả Đảo (Đỗ Chiêu Đức Diển Giãi )

 Góc Đường Thi :  

               ĐỘ TANG CÀN:  Giả Đảo

                                                    Giả Đảo và bài thơ 

         Lại tiễn biệt, lại chia tay, nhưng không phải với người, cũng không phải với vật, mà là với ĐẤT...  Đất là Đất Nước nơi mà ta đang cư trú, là Quê Hương, nơi chôn nhau cắt rốn, Quê Hương thứ hai, thứ ba... Nơi đã bảo bọc ta trong cuộc sống lưu vong xa rời Quê Cha Đất Tổ...
          Xin kính mời tất cả cùng đọc và cùng dịch để thắm thía hơn nỗi niềm xa xứ với bài thơ sau đây:

              渡 桑 乾                             Độ Tang Càn
  客 舍 併 州 已 十 霜,   Khách xá Tinh Châu dĩ thập sương,
  歸 心 日 夜 憶 咸 陽。   Quy tâm nhật dạ ức Hàm Dương.
  無 端 更 渡 桑 乾 水,   Vô đoan cánh độ Tang Càn Thủy,
  卻 望 并 州 是 故 鄉   Khước vọng Tinh Châu thị cố hương! 
                賈 島                                           Giả Đảo 
          
             

Chú Thích :
          1. Khách Xá 客 舍 : là Ở nơi đất khách.   Xá : là chỗ trọ, là nhà ở.
          2. Thập Sương 十 霜 : Mười mùa sương giáng. Mỗi năm chỉ có một mùa sương giáng. Thập sương là mười năm.
          3. Ức 憶 : là Nhớ. Hồi ức là Nhớ lại.
          4. Vô Đoan 無 端 : là Khi khổng khi không. là Tình cờ , là chuyện đến mà không có dự tính trước, ta nói là Bỗng Dưng.
          5. Khước ; là Lại, là Phó từ bổ nghĩa cho Động từ đi sau nó. Khước Vọng  卻 望 : là Lại nhìn, lại ngắm.

Dịch nghĩa :    
                              Qua sông TANG CÀN
              Ở trọ nơi đất khách là xứ Tinh Châu nầy đã mười năm nay, nhưng trong lòng ngày đêm luôn luôn nhớ về quê cũ là xứ Hàm Dương. Hôm nay, tình cờ lại phải đi qua sông Tang Càn để rời xa xứ Tinh Châu, thì lại cảm thấy quyến luyến nơi nầy, mặc dù thuyền đi đã xa rồi, nhưng vẫn còn trông ngóng về phía Tinh Châu như là trông ngóng về phía cố hương vậy!
 
Diễn nôm :
                      Tinh Châu đất khách mười năm trường,
                      Lòng vẫn nhớ về đất Hàm Dương.
                      Tang Càn nay lại sang sông nữa,
                      Trông ngóng Tinh Châu ngỡ cố hương !
         Lục bát :
                      Mười năm quán khách Tinh Châu,
                      Lòng quê thường vẫn nhớ sầu Hàm Dương.
                      Tang Càn qua bến vấn vương,
                      Rời Tinh Châu ngỡ Hàm Dương dạo nào !

       Xúc cảnh sinh tình, xin được cảm tác qua thực tế của cuộc sống định cư trên đất MỸ như sau:

                   Đất khách Ca-li mấy chục sương,
                   Việt Nam không lúc nhớ cùng thương !
                   Di cư nay lại qua Tết xát ( TAXAS ),
                   Rời đất Ca-li ngỡ cố hương !!!

          Đọc bài thơ trên đây, lại làm cho ta nhớ đến bài "題 平 陽 郡 汾 橋 邊 柳 樹 Đề Bình Dương Quận Phần Kiều Biên Liễu Thọ" của Sầm Tham như sau: 

               此 地 曾 居 住,      Thử địa tằng cư trú,
               今 來 宛 似 歸.      Kim lai uyển tự quy.
               可 憐 汾 上 柳,      Khả lân Phần thượng liễu,
               相 見 也 依 依!      Tương kiến dã y y!
                         岑 參                        Sầm Tham
Có nghĩa :
                      Ngày xưa từng trọ nơi đây,
                   Giờ quay lại ngỡ nơi nầy cố nhân.
                     Thương thay bờ liễu sông Phần,
                   Gặp nhau quyến luyến như không nở rời !
                  

            Hẹn bài dịch tới !

                                                             杜 紹 德
                                                           Đỗ Chiêu Đức
 
 

Người đầu tiên được cấy ghép chip não ra sao sau 100 ngày?

Sau khi được cấy ghép chip điều khiển máy tính bằng suy nghĩ, Noland Arbaugh đã có thể duyệt web, chơi game và giao tiếp online với bạn bè.

Trong xã hội kỹ thuật số ngày nay, phần lớn công việc, hoạt động giải trí và đời sống xã hội của chúng ta phụ thuộc vào việc sử dụng máy tính và thiết bị thông minh.

Tuy nhiên, những người bị liệt tứ chi thường gặp khó khăn trong việc hòa nhập vào thế giới kỹ thuật số, dẫn đến giảm khả năng tự lập và bị cô lập.

Nghiên cứu PRIME (Precise Robotically Implanted Brain-Computer Interface) - một thử nghiệm thiết bị y tế cho giao diện não-máy tính không dây (BCI) do công ty Neuralink của Elon Musk tài trợ - đã ghi nhận hoạt động ban đầu của BCI khi người được cấy ghép chip điều khiển các thiết bị bên ngoài bằng suy nghĩ của họ.

Noland Arbaugh, người đầu tiên tham gia Nghiên cứu PRIME đã được cấy thiết bị của Neuralink, gọi là Link vào tháng Giêng năm nay. Theo thông báo của Noland, ca phẫu thuật rất đơn giản và anh ta đã được xuất viện vào ngày hôm sau mà không bị suy giảm nhận thức.

Noland sinh năm 1995, là một sinh viên và vận động viên tại Đại học Texas A&M. Năm 2016, khi đang làm cố vấn trại hè, Arbaugh gặp tai nạn bơi lội và bị chấn thương tủy sống nghiêm trọng dẫn đến liệt tứ chi, liệt từ vai trở xuống

Từ khi cấy ghép Link, các nhà nghiên cứu vẫn tiếp tục giám sát hiệu suất của thiết bị từ xa. Họ muốn đánh giá lợi ích mà nó mang lại thông qua ghi nhận thời gian sử dụng độc lập cũng như ảnh hưởng của nó đến chất lượng cuộc sống.

Trải nghiệm của người tham gia đầu tiên

Trước khi có Link, Noland thường dùng một bút cảm ứng dạng thanh ngậm (một thiết bị hỗ trợ người khuyết tật điều khiển máy tính bằng miệng) do người chăm sóc của anh đặt vào miệng. Chiếc gậy miệng này chỉ có thể sử dụng ở tư thế ngồi thẳng để điều khiển máy tính bảng. Sử dụng chúng trong thời gian dài có thể gây khó chịu, mỏi cơ và bị loét do tì đè.

Noland chia sẻ: “Điều thoải mái nhất là tôi có thể nằm trên giường và sử dụng [Link]. Bất kỳ công nghệ hỗ trợ nào khác đều cần có người giúp đỡ hoặc bắt buộc tôi phải ngồi dậy. Ngồi nhiều gây căng thẳng cho tinh thần và cơ thể, khiến tôi bị loét hoặc co cứng cơ. [Link] cho phép tôi tự do sinh hoạt theo cách riêng của mình, không cần ai phải điều chỉnh tư thế cho tôi, v.v. trong suốt cả ngày.”

Noland sử dụng Link để chơi game Slay the Spire. Nguồn: Neuralink

Trong những tuần đầu sau phẫu thuật, Noland đã sử dụng Link để điều khiển máy tính xách tay của mình. Anh chơi game trực tuyến với bạn bè (Cờ vua, Civilization VI), lướt web, phát livestream và sử dụng các ứng dụng khác trên MacBook, tất cả đều bằng cách điều khiển con trỏ bằng tâm trí. Anh thậm chí còn dùng Link để chơi Mario Kart trên máy Nintendo Switch - điều mà anh đã không thể làm kể từ khi bị chấn thương tủy sống cách đây 8 năm.

"Link giúp tôi kết nối lại với thế giới, bạn bè và gia đình. Nó cho tôi khả năng tự làm mọi thứ mà không cần sự hỗ trợ liên tục của gia đình," Noland cho biết.

Sử dụng BCI

Vào các ngày trong tuần, Noland tham gia vào các buổi nghiên cứu kéo dài tối đa 8 giờ mỗi ngày. Vào cuối tuần, thời gian sử dụng cho mục đích cá nhân và giải trí của anh có thể vượt quá 10 giờ mỗi ngày. Gần đây, anh đã sử dụng thiết bị 69 giờ một tuần, bao gồm 35 giờ cho các phiên nghiên cứu và 34 giờ cho việc sử dụng riêng.

Noland nói: "Tháng trước, tôi nghĩ rằng gậy miệng tốt hơn nhiều so với BCI. Tuy nhiên, khi so sánh, tôi nhận thấy BCI cũng tốt ngang hoặc thậm chí còn tốt hơn và nó vẫn đang được cải tiến. Tôi có thể chơi trò chơi hơn hẳn trước kia. Với tư cách là một người liệt tứ chi, tôi đánh bại bạn bè trong những trò chơi mà đáng lẽ ra tôi không thể thắng họ."

Việc tham gia của Noland vào các buổi nghiên cứu cho phép nhóm nghiên cứu đánh giá hiệu suất của Link. Họ dùng thước đo tiêu chuẩn về tốc độ và độ chính xác khi điều khiển con trỏ là bit trên giây (BPS) trên một ô lưới. Giá trị BPS cao hơn cho thấy khả năng điều khiển con trỏ tốt hơn.

Trong buổi nghiên cứu đầu tiên, Noland đã lập kỷ lục thế giới mới về điều khiển con trỏ BCI ở con người với 4,6 BPS. Sau đó, anh đạt được gần 8,0 BPS và hiện đang cố gắng vượt qua điểm số của các kỹ sư Neuralink khi họ sử dụng chuột (khoảng 10 BPS).

Link có thể phân biệt cú nhấp chuột trái hoặc phải. Nó cho phép điều khiển con trỏ đủ chính xác để chọn các mục tiêu có kích thước tương tự như các biểu tượng và nút nhỏ nhất trên màn hình máy tính xách tay.

Khả năng chọn các mục tiêu nhỏ bằng nhiều cách nhấp chuột cho phép Noland dùng các ứng dụng và chơi game trên máy tính xách tay, điều mà trước đây anh không thể làm được với gậy miệng.

Kiểm tra tốc độ nhấp chuột của BCI trên ô lưới. Nguồn: Neuralink

Trong những tuần sau phẫu thuật, một số sợi dây điện đã được rút ra khỏi não, dẫn đến việc giảm số lượng điện cực hoạt động. Điều này khiến tốc độ BPS giảm xuống. Để đáp ứng sự thay đổi này, các nhà nghiên cứu đã cải tiến thuật toán ghi tín hiệu để chúng trở nên nhạy hơn với các hoạt động thần kinh, nâng cao các kỹ thuật chuyển đổi tín hiệu thành chuyển động con trỏ và tối ưu hóa giao diện người dùng. Những tinh chỉnh này mang lại sự cải thiện về tốc độ nhấp chuột của Noland.

Hiện nay, Neuralink tập trung vào việc nâng cao hiệu suất điều khiển con trỏ lên ngang tầm với những người khỏe mạnh và mở rộng chức năng để bao gồm cả khả năng nhập văn bản.

Trong tương lai, họ dự định mở rộng chức năng của Link ra thế giới thực, cho phép điều khiển cánh tay robot, xe lăn và các công nghệ khác nhằm giúp tăng cường tính tự chủ cho những người sống với liệt tứ chi.

Nguồn:

Dư luận Mỹ về cấy chip máy tính vào não

Năm 2021, Pew đã thực hiện một khảo sát từ ngày 1-7/11/2021 để xem những người trưởng thành ở Mỹ ủng hộ hoặc phản đối việc cấy ghép chip máy tính vào não cho từng mục đích khác nhau như thế nào.

Kết quả cho thấy, đa số ủng hộ việc cấy ghép chip để tăng cường vận động cho những người bị liệt (gần 80%) và cho những người bị suy giảm chức năng thần kinh liên quan đến tuổi tác (gần 65%)

Có khá nhiều người phản đối việc cấy ghép chip cho những mục đích đơn giản như lên Internet bằng suy nghĩ (trên 40%) hoặc để đọc suy nghĩ (trên 32%)

(Theo Báo Khoa Hoc Và Phát Triển )

Thứ Tư, 29 tháng 5, 2024

HẠ BUỒN SANG : Thơ Hồ Nguyễn Và 14 Bài Họa Của Các Thi Hửu


HẠ BUỒN SANG

Nhâm nhi trà uống một mình ta,
Nắng hạ bao vây nóng khắp nhà.
Chậu cúc trước thềm nhe nụ nhú,
Vườn đào sau cửa nở môi ra.
Gốc tre ôm lá vàng bung tủa,
Mương ruộng nước tuôn cuốn mượt mà.
Tiếng réo ve gần xa gọi bạn,
Nhâm nhi trà uống một mình ta.
*
Hạ đến kia rồi ha há ha!
HỒ NGUYỄN (24-5-2024)

Các Bài Họa :

1./CÔ ĐƠN

Vào ra chỉ một bóng hình ta
Lê bước loanh quanh khắp cả nhà
Ngồi trước mâm cơm nào muốn gắp
Đứng bên ngạch cửa chẳng buồn ra
Nắng mưa ngoài ngõ không tha thiết
Sáng tối trong hiên chả mặn mà
Ngày tháng cô đơn buồn lặng lẽ
Vào ra chỉ một bóng hình ta.
Sông Thu
( 25/05/2024 )


2./ QUÊ MƯA LŨ

Lang bạt, phiêu bồng mấy bạn ta
Tha phương, biền biệt bỏ quê nhà
Nguồn trôi e đã tràn sông nổi
Mưa lụt còn đang ngập lũ ra
Đồng úng nước bùn thương đất quá
Ruộng hong sương muối kêu trời mà
Từ đi không hẹn ngày quay lại
Lang bạt, phiêu bồng mấy bạn ta...
Utah 25 - 5 - 2024 CAO MỴ NHÂN

3./
HẠ BUỒN

Hạ đến gây thêm nhức nhối ta
Phượng khoe rực rỡ nhớ kia nhà
Trường xưa họp mặt khi vào lớp
Bạn cũ chia tay lúc bước ra…
Tiếng trống thúc thôi luôn hiện đó
Lời em nhe nhắn vẫn đây mà
Thế nên nhắc tới liền thương cảm,
Hạ đến gây thêm nhức nhối ta!
Thái Huy 5/26/24

4./HẠ NHỚ…

Gọi bạn tri âm đến với ta !
Nhớ ai như nhớ…kẻ xa nhà
Khi vui mở cửa mong người tới
Lúc giận vào buồng lục ảnh ra
Rã rít ve sầu kêu thảm quá
Mơn man phượng vĩ đẹp ghê mà !
Tha phương, hạ đến buồn chi lạ 
Hỏi bạn tri âm hiểu được ta ?!!!
songquang 
20240528
 
5./ LÃO NAY…
 
Đối bóng từng ngày lủi thủi ta
Lão nay đành chịu nhốt trong nhà
Ngoài hiền lúc khỏe thò chân nhún
Trước cửa khi buồn ló mặt ra
Đợi hóng nhân tình, lo nhớ quẩn
Chờ nghe thế sự, sợ quên mà
Bao đồng thói cũ thầm xao xuyến
Đối bóng từng ngày lủi thủi ta.
Lý Đức Quỳnh
 27/5/2024

6.: NỖI BUỒN

Nỗi buồn chia xẻ với cùng ta,
Chống gậy lanh quanh khắp góc nhà.
Lẩm bẩm một mình tai khó rõ,
Suốt ngày đau nhức cứ nhoi ra.
Trẻ thời vui vẻ nhiều người đến,
Bóng xế ngả nghiêng già biết mà.
Khép lại thôi rồi đều vẫn nhớ,
Nỗi buồn chia xẻ với cùng ta!..
Yên Hà (27/5/2024)

HỌA 7: CỤ CŨNG NGHỈ HÈ…

(Học Trò Nghỉ Hè, Tất Nhiên)

Hè sang nghỉ học trẻ quanh ta,
Nhảy nhót cười vui rộn cửa nhà.
Máy lạnh điều hòa không khí mát,
Trời oi bức nực quạt tay ra.
Đồng khô ruộng rẫy cây còi héo,
Cỏ cháy bờ sông nước cạn mà.
Điệp khúc ve sầu đang tấu nhạc
Hè sang nghỉ học trẻ quanh ta…
MAI XUÂN THANH
Silicon Valley, May 28,2024 
 
 
HỌA 8: ẨN
 
Đêm nhìn trăng dõi bóng riêng ta
Bàng bạc làn sương lạnh mái nhà
Cuối quãng đời bao giờ trở lại
Suốt thời gian đợi nào phơi ra
Chân lê từng bước ly hương cũng...
Thân gởi phương xa tỵ nạn mà...
Những buổi chiều tan công việc sở
Nỗi buồn dai dẳng ẩn trong ta.
2024-05-28
Võ Ngô

9./  KÝ ỨC

Ký ức đêm về khắc khoải ta
Hồn vương man mác cảnh quê nhà.
Chùa xưa những sáng chuông vang vọng
Khói trắng mỗi chiều mái tỏa ra.
Tiếng ếch mưa khuya còn nhớ lắm
Nhạc ve trưa nắng mãi thương mà!
Nửa đời lữ thứ lòng tê tái
Ký ức đêm về khắc khoải ta!
        Mailoc
    5-28-24
 
10./ NGHỈ HÈ 

Đã mấy hôm rồi bạn hỏi ta
Hè mi trở lại viếng quê nhà?
Nha Trang biển đẹp thì nên đến
Đà Lạt sương mờ hãy nhớ ra
Gỏi cuốn, cơm bì luôn thích nữa
Gà chiên, lẩu cá chửa quên mà 
Chương trình hấp dẫn xôn xao dạ
Đã mấy hôm rồi bạn hỏi ta.
Như Thu 
05/28/2024
 
11./BUỒN.
 
Đi,về sớm tối mỗi ên ta
Lặng lẽ cô đơn ngó cảnh nhà
Dọn sẵn cơm canh nào muốn đụng
Mặc vào áo gấm lại tuồn ra
Gọn gàng tóc ngắn,màu đen mượt
Rám nắng da ngăm,nét mặn mà
Mở nhạc giải khuây,nằm thưởng thức
Đi,về sớm tối mỗi ên ta.
LAN.
(29/05)2024).
 
12./MÙA HẠ VÀ HOMELESS 


Cười ruồi lắm kẻ rộn quanh ta

Kiếp sống lang thang chẳng có nhà

Góc phố sa- lon ngườI lại tới

Hầm cầu phòng ngủ khách vào ra

Gió hè xào xạc da đen bóng 

Mưa hạ râm ran tóc bạc mà

Chiếu đất màn trời thân tứ đại 

Cười ruồi lắm kẻ rộn quanh ta 

Hưng Quốc 

Texas 5-29-2024

 


13./ HỌA 13: CHỈ RIÊNG TA

Sao giờ đối ẩm chỉ riêng ta,
Hừng sáng vàng tia óng ánh nhà.
Lấp lánh cụm hoa vừa hé mở,
Lung linh nhị búp mới nhô ra.
Đắm mê toàn cảnh thanh bình đó,
Yêu lắm cuộc đời lắm mặn mà.
Dẫu biết rằng vui cần có bạn,
Sao giờ đối ẩm chỉ riêng ta.
PHƯỢNG HỒNG (29-5-2024)
 
14./ NGHỈ HÈ VỀ QUÊ

Bao người chờ đợi ,chẳng riêng ta!
Nắng tỏa muôn nơi,rộn nhớ nhà
Sóng lúa vàng ươm,nằm rạp xuống,
Hoa cau trắng nõn nở bung ra
Đàn cò tấp nập vui mừng đó,
Tiếng sáo chơi vơi hứng khởi mà.
Tha thiết tình tôi,hương sắc hạ,
Bao người chờ đợi,chả riêng ta !
Thanh Hoà


 Mời Xem :
 
 
 
 
 
 
 

Hai cách kiểm tra tim mạch phòng đột tử - Phương Thúy ( Vietnamnet )

Bệnh tim mạch rất nguy hiểm có thể cướp đi mạng sống của bất cứ ai. Bạn có thể kiểm tra, phát hiện sớm và loại trừ các vấn đề liên quan tới tim mạch.

Thưa bác sĩ, tôi 23 tuổi, mấy tháng gần đây thường xuyên hồi hộp, đánh trống ngực, nhói tim, đứng lên ngồi xuống nhanh có dấu hiệu hoa mắt. Như vậy, tôi có phải đang mắc bệnh tim mạch không? Bác sĩ tư vấn làm thế nào để biết mình có vấn đề về tim mạch? Xin cảm ơn! (Hà Thu Hằng, Hà Nội)

Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng - Trung tâm Oxy cao áp Việt Nga, Bộ Quốc phòng (Hà Nội) tư vấn:

Bạn muốn kiểm tra mình có bệnh tim mạch hay không có hai cách rất đơn giản:

Thứ nhất, bạn đi bộ từ tầng 1 lên tầng 3 bằng cầu thang bộ. Nếu trong 1 phút, bạn không thấy hụt hơi, khó thở, sức khỏe của bạn bình thường. Nếu bạn có bệnh tim mạch sẽ thấy mệt, nhọc, hụt hơi, khó thở ngay.

Thứ hai, bạn có thể kiểm tra tim mạch tại các cơ sở y tế bằng điện tâm đồ, siêu âm tim, điện tim gắng sức. Các xét nghiệm này rất rẻ. Điện tâm đồ hiện nay tại các bệnh viện có giá tiền 30-50.000 đồng. Qua các xét nghiệm này, bạn được đánh giá chức năng tim mạch. Các xét nghiệm công thức máu cũng rất quan trọng. 

Leo cầu thang liên tục trong một phút là cách bạn kiểm tra sức khỏe tim mạch của mình. Ảnh: AWT 

Bệnh tim mạch đứng đầu danh sách nguyên nhân gây tử vong trên toàn thế giới, vượt qua cả bệnh ung thư, kể cả ở các quốc gia đang phát triển hay đã phát triển. Ở Việt Nam, theo số liệu của Bộ Y tế, mỗi năm có khoảng 200.000 người mất vì bệnh tim mạch. 

Bệnh tim mạch không trừ một ai. Người càng lớn tuổi, nguy cơ tổn thương hay hẹp động mạch càng cao, cũng như cơ tim càng dày và yếu đi. Nam giới thường có nguy cơ cao mắc bệnh tim, tuy nhiên, nữ giới cũng có nguy cơ cao mắc bệnh sau mãn kinh, tiền căn gia đình.

Người thường xuyên ăn thực phẩm chứa nhiều muối, đường, dầu mỡ và cholesterol dễ tăng nguy cơ mắc các bệnh tim. Cao huyết áp, mỡ máu, đái tháo đường, béo phì, hoạt động thể chất ít, thường xuyên stress có thể gây ra các vấn đề về tim mạch.

Trong các bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim là nguy hiểm nhất. Hiện nay, bệnh này ngày càng trẻ hóa. Theo ước tính, bệnh nhân dưới 40 tuổi chiếm 10%.

Nhồi máu cơ tim do cục máu đông, mảng xơ vữa tách ra di chuyển trong động mạch vành và tắc lại, khiến một vùng cơ tim có thể chết đi, gây suy tim cấp, ngừng tim khiến người bệnh tử vong nhanh chóng. Để phòng bệnh tim mạch, bạn nên duy trì thói quen khám bệnh định kỳ. Thông qua các đợt khám, bạn biết trước mình có mỡ máu, đường máu, tăng huyết áp hay không.

Ngoài ra, bạn cần có lối sống khoa học ăn, ngủ, luyện tập phù hợp. Tốt nhất bạn nên đi ngủ trước 22h, ngày ngủ đủ 8 tiếng. Mỗi tuần, bạn cần tập luyện 3-4 buổi, từ 30-45 phút. Người có bệnh mạn tính cần kiểm soát sức khỏe chặt chẽ.

 

 Xem Thêm :

Một điều bác sĩ tim mạch người Mỹ làm ngay sau khi ngủ dậy

 

Hồn ma đêm Giáng Sinh (Báo Mai )

  Hồn ma đêm Giáng Sinh _ câu chuyện vượt qua lòng tham quỷ dữ Tất cả chúng ta đều từng gặp những người tham lam, và dường như với họ không ...