Sinh, bệnh, lão, tử - bốn giai đoạn của đời người, có ai
thoát được không? Sinh, Tử - điều dĩ nhiên của Tạo Hoá. Bệnh - có người
suốt đời bệnh rề rề, có người đương khỏe bất thần xuất hiện căn bệnh nan
y, tháng trước còn mạnh cùi cụi, tháng sau
đã gục ngã vì căn bệnh ung thư hiểm nghèo, tháng trước còn khiêu vũ lả
lướt, tháng sau bò lết vào cầu tiêu vì nàng Vertige chợt đến hành hạ, đi
đứng loạng choạng, ngả nghiêng, tháng trước còn thuyết trình, nói năng
hùng hồn trước máy vi âm tháng sau đứng trước
cử tọa không biết mình nên nói gì, nên nói như thế nào, nhìn những
người quen mà như chưa từng biết. Ôi! Alzheimers tới, làm sao chặn
được?! Chỉ có Lão là có người thoát được. Tôi biết một người, một anh
bạn rất thân cùng tuổi với tôi mà trông trẻ hơn tôi
đến cả hai thập niên từ vóc dáng đến làn da, mái tóc. Chúng tôi đều
bước đến “bát tuần thượng thọ” nhưng anh trông không quá 60! Anh chưa
bao giờ đả động tới chuyện “cái già xồng xộc nó thì theo sau” nhưng thế
nào tôi cũng phải tìm ra bí quyết của người tránh
được hung thần của tuổi xuân này.
Một lần gặp gỡ, tôi hỏi: “Anh ơi! Sao hung thần của tuổi
xuân không đến thăm anh? Sao bác sỹ giải phẫu thẩm mỹ tồi tệ nhất, tàn
nhẫn nhất là Thời Gian lại né anh?”
Anh trầm ngâm, rồi nhỏ nhẹ: “Nhiều lý do lắm. Vắn tắt thôi nhé.
Thứ nhất là vệ sinh ăn uống. Mình là loại ăn tạp. Thịt, cá, rau, đậu, đồ biển (nếu không bị dị ứng), ăn hết nhưng với số lượng vừa phải. Sau bữa ăn, nhìn thức ăn phải còn thấy khoái khẩu, chớ tham ăn quá hay nể bạn nể vợ ép ăn đến căng bụng. Các loại rau xanh đa phần đều cần cho bộ máy tiêu hoá, thuộc loại hàn, âm tính. Ớt vàng, ớt đỏ thuộc loại nhiệt, dương tính. Nếu bộ máy tiêu hoá của mình tốt, nên ăn hết các loại thực vật đủ màu. Theo đông y là để giữ cho âm dương quân bằng. Màu vàng, màu đỏ thuộc dương, màu xanh thuộc âm. Nhưng nếu cơ thể yếu ăn ớt vàng, ớt đỏ nhiều dễ sình bụng. Kefir-một loại nấm mà dân vùng Himalaya đã xử dụng như một loại thuốc tăng cường sức khỏe từ mấy trăm năm nay. Kefir là loại thực phẩm rất tốt cho bộ máy tiêu hoá. Blackstrap Molasses-mật mía cần cho những người ngoài 50 hay lớn tuổi đã bắt đầu bị Arthritis. Mình dùng những thứ này càng sớm càng tốt tránh được đau nhức. Đại khái là thế. Nếu muốn biết kỹ lưỡng phải tham khảo thêm với chuyên viên dinh dưỡng.
Thứ hai là tập thể dục thường xuyên. Mình đã cao tuổi đâu cần tập tạ đòi cơ bắp cuồn cuộn. Chỉ cốt sao cho thịt tay chân khỏi nhão, bụng không phát triển vuợt ngực. Đi bộ hàng ngày. Mùa đông, đành đi bộ trong nhà ít nhất 20 phút. Cái hay là nhà ai cũng có gương soi, càng lớn tuổi dáng người càng gù, lưng càng còng. Đi ngang qua gương thấy dáng trông già và khòm, mình sửa ngay, cố giữ cho lưng thẳng, hai vai không xệ. Thường phong cách trẻ trung làm mình trông bắt mắt thiên hạ, trông đẹp hơn.
Thứ ba, giữ cho tâm hồn được thanh thản, sảng khoái. Đây là yếu tố quan trọng nhất. Trong cuộc sống luôn luôn chúng ta bị căng thẳng, bị dồn nén với bao nhiêu điều bất như ý từ trong gia đình ra ngoài xã hội. Là người nhậy cảm, cầu toàn càng dễ đau khổ, bực tức, cay cú, giận hờn. Là người luôn luôn mong muốn hơn người, ham danh lợi dễ vọng động trong bon chen, tranh đua tại trường đời đưa đến ganh ghét, tị nạnh, chèn ép, ích kỷ, nhỏ nhen. Nghĩ xấu cho ai, vu khống người khác để giành phần thắng đều làm “tâm” mình cằn đi, trái tim khô cạn. Đừng nghĩ là vượt thiên hạ, hơn ai là mình sung sướng. Cái buồn sẽ đến mau chóng, cái hối hận sẽ kéo mình quị dần. Mình sẽ chóng già! Đấu trí, đấu lực, thoạt mới nghe có vẻ hách, có hùng khí. Nhưng theo tôi, những cái đó chính là nguyên nhân đẩy chúng ta xuống vực sâu, lao đao tinh thần, héo mòn thể xác. Phải chăng đó là cách mời mọc hung thần của tuổi xuân đến thăm sớm hơn trời định?
Tôi chọc quê: “Vậy thì chỉ có đi tu thôi”
Anh cười nhẹ: “Thế đấy. Nhưng cứ gì phải “đi tu” hay ở chùa, trong tu viện. Mình tu thân, tu tâm, cố rèn luyện tư tưởng, sửa đổi cung cách đối đãi tha nhân, biết tội nghiệp thương yêu người mà cũng chính là biết tội nghiệp thương yêu mình. Tránh chỉ trích, chê bai, so sánh. Thấy điều bất như ý thà cứ lờ đi còn hơn gân cổ bàn cãi để mất đi một người bạn. Xét thấy đối tượng là người có thể chung ý kiến với mình không, là người có nhiều tự ái không, lúc nào nên lựa lời khuyên nhủ. Tình người vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Mấy ai tịch cốc tu tiên hay sống đơn độc xa lánh nhân loại? Trong xã hội càng quen biết nhiều cũng dễ được thương yêu, dễ gặp may mắn mà cũng dễ đối đầu với bi lụy. Thế nào mà chẳng có lúc đụng chạm. Nhẫn nhịn - không dễ đâu. Nhưng làm được điều này mình thấy hãnh diên cho bản thân. Nóng nẩy, thô lỗ, cục cằn - phải cố sửa - cũng khó lắm. Nhưng sẽ được yên lòng khi mình chuyển hóa, thắng được những điều làm người khác phiền lòng. Tươi tắn, một nụ cười trên môi - chẳng phải ai cũng có - nếu không tập luyện. Được như vậy, chính bản thân sẽ tràn đầy hạnh phúc vì cảm thấy sự hiện diện của mình là món quà đáng quý cho kẻ khác, lòng ta sẽ được “an nhiên tự tại”.
Tôi hỏi tới: “Còn gì nữa không?”
Anh nghiêm chỉnh: “Còn nhiều… nhiều lắm. Đại loại thì thế. À! Tính tiếu lâm , có tinh thần khôi hài cũng cần để ngăn chặn hung thần tuổi xuân tránh đến gặp mình nữa. Chuyện gì trên đời cũng có thể kéo theo một chút cười. Dù là cười nụ, cười mím chi nhưng là cái cười sâu sắc, hiền hòa mà dễ thương. Nhưng mấy ai bẩm sinh đã sẵn duyên dáng, cuốn hút, làm người khác vui? Cái này phải học, đúng hơn, phải sống nhiều, phải đọc nhiều và có tâm hồn thứ tha.
Bạn ơi! Bạn có mê giàu sang phú quý không? Bạn có cật lực kiếm tiền không? Nếu có, nó là con dao hai lưỡi. Giầu có, danh vọng làm bạn mát mặt với thế gian, nhiều khi lấy được những tia nhìn thán phục, nhưng rất dễ lôi kéo sự chú ý của hung thần tuổi trẻ. Lao vào công việc nhiều, suy tư lắm chỉ đưa tới tâm hồn căng thẳng. Cố gắng làm sao cho vừa đủ sống. Mà biết thế nào là “vừa đủ”?! Nghĩ đi! Sự thư giãn, thoải mái không có thì làm sao chẳng chóng già nua? Dao, kéo, độn, cắt, vá, khâu, bơm, hút… sửa sắc đẹp với thời gian chỉ đưa tới tồi tệ hơn!
Bạn ơi! Người có tâm hồn thi nhân, lãng mạn, đa cảm, dễ bén nhậy, dễ hờn giỗi mà cũng dễ quên. Những người yêu chuộng cái đẹp, cái đẹp thu hút tuyệt diệu của vũ trụ, của thiên nhiên, cái đẹp lãng mạn của văn chương thi phú, cái đẹp đầy màu sắc sống động của các loại cầm thú và đương nhiên, cái đẹp của con người từ thể xác đến tâm hồn là những gì mà các bác sĩ sửa sắc đẹp tàn nhẫn thế mấy cũng không thể tạo những vết nhăn, những rãnh cầy, những cặp mắt đục ngầu với tia nhìn đờ đẫn trên mặt chúng ta được, Đấy là bửu bối khiến hung thần của tuổi xuân phải chào thua.
Mặc cảm tự tôn hay tự ti đều làm ta cằn cỗi. Tự tôn dễ đưa ta tới kiêu ngạo, coi rẻ người khác. Như vậy sẽ vấp phải lòng đố kỵ của tha nhân và dễ bị xa lánh ghét bỏ. Tự ti sẽ đưa ta tới cử chỉ khúm núm, tính sợ hãi. Như vậy sẽ vấp phải sự khinh thường, lạnh nhạt của người đời. Chúng ta, ít nhiều ai cũng mang mặc cảm. Thôi thì, ráng tập dần, loại bỏ mặc cảm từ từ để bản thân nhẹ nhàng, thoải mái, tự nhiên khi tiếp xúc với đời. À! Tôi thường tránh gồng mình, tránh vẻ kẻ cả để lấy “oai”, để “hù” thiên hạ!
Điểm quan yếu là có thể lịch sự, tử tế, dễ thương với bất cứ ai như với những người ta thương yêu không? Tình mến trọng của tha nhân cho ta cũng như sự thuơng yêu của ta với nhân loại sẽ làm ta thấy vui vẻ, thấy sung sướng, thấy mình hữu ích, thấy mình đáng giá hơn lên. Đó là chân hạnh phúc. Đó là tình người. Tình người chính là vũ khí tự vệ chống lại hung thần của tuổi trẻ, bạn ạ!
Lối sống trong tĩnh lặng, thanh bình, thân ái, nhân hậu, khiêm nhường, nhã nhặn dễ mang Hạnh Phúc tới hơn là suốt đời chỉ đeo đuổi sự thành công và quên đi sức khoẻ của chính mình. Kinh nghiệm đã mở mắt cho tôi thấy như thế.
Nhưng trên hết, điều mà ta không thể đoán biết, trù liệu là Thiên Định. Làm đủ mọi cách nhưng “cái già xồng xộc nó thì theo sau” thì đó-Dieu seul le sait (chỉ có Trời biết) số mệnh của ta Trời định cho như thế. Đây cũng là hậu quả của những việc ta đã và đang làm. Có phải là nghiệp chăng?
Anh trầm ngâm, rồi nhỏ nhẹ: “Nhiều lý do lắm. Vắn tắt thôi nhé.
Thứ nhất là vệ sinh ăn uống. Mình là loại ăn tạp. Thịt, cá, rau, đậu, đồ biển (nếu không bị dị ứng), ăn hết nhưng với số lượng vừa phải. Sau bữa ăn, nhìn thức ăn phải còn thấy khoái khẩu, chớ tham ăn quá hay nể bạn nể vợ ép ăn đến căng bụng. Các loại rau xanh đa phần đều cần cho bộ máy tiêu hoá, thuộc loại hàn, âm tính. Ớt vàng, ớt đỏ thuộc loại nhiệt, dương tính. Nếu bộ máy tiêu hoá của mình tốt, nên ăn hết các loại thực vật đủ màu. Theo đông y là để giữ cho âm dương quân bằng. Màu vàng, màu đỏ thuộc dương, màu xanh thuộc âm. Nhưng nếu cơ thể yếu ăn ớt vàng, ớt đỏ nhiều dễ sình bụng. Kefir-một loại nấm mà dân vùng Himalaya đã xử dụng như một loại thuốc tăng cường sức khỏe từ mấy trăm năm nay. Kefir là loại thực phẩm rất tốt cho bộ máy tiêu hoá. Blackstrap Molasses-mật mía cần cho những người ngoài 50 hay lớn tuổi đã bắt đầu bị Arthritis. Mình dùng những thứ này càng sớm càng tốt tránh được đau nhức. Đại khái là thế. Nếu muốn biết kỹ lưỡng phải tham khảo thêm với chuyên viên dinh dưỡng.
Thứ hai là tập thể dục thường xuyên. Mình đã cao tuổi đâu cần tập tạ đòi cơ bắp cuồn cuộn. Chỉ cốt sao cho thịt tay chân khỏi nhão, bụng không phát triển vuợt ngực. Đi bộ hàng ngày. Mùa đông, đành đi bộ trong nhà ít nhất 20 phút. Cái hay là nhà ai cũng có gương soi, càng lớn tuổi dáng người càng gù, lưng càng còng. Đi ngang qua gương thấy dáng trông già và khòm, mình sửa ngay, cố giữ cho lưng thẳng, hai vai không xệ. Thường phong cách trẻ trung làm mình trông bắt mắt thiên hạ, trông đẹp hơn.
Thứ ba, giữ cho tâm hồn được thanh thản, sảng khoái. Đây là yếu tố quan trọng nhất. Trong cuộc sống luôn luôn chúng ta bị căng thẳng, bị dồn nén với bao nhiêu điều bất như ý từ trong gia đình ra ngoài xã hội. Là người nhậy cảm, cầu toàn càng dễ đau khổ, bực tức, cay cú, giận hờn. Là người luôn luôn mong muốn hơn người, ham danh lợi dễ vọng động trong bon chen, tranh đua tại trường đời đưa đến ganh ghét, tị nạnh, chèn ép, ích kỷ, nhỏ nhen. Nghĩ xấu cho ai, vu khống người khác để giành phần thắng đều làm “tâm” mình cằn đi, trái tim khô cạn. Đừng nghĩ là vượt thiên hạ, hơn ai là mình sung sướng. Cái buồn sẽ đến mau chóng, cái hối hận sẽ kéo mình quị dần. Mình sẽ chóng già! Đấu trí, đấu lực, thoạt mới nghe có vẻ hách, có hùng khí. Nhưng theo tôi, những cái đó chính là nguyên nhân đẩy chúng ta xuống vực sâu, lao đao tinh thần, héo mòn thể xác. Phải chăng đó là cách mời mọc hung thần của tuổi xuân đến thăm sớm hơn trời định?
Tôi chọc quê: “Vậy thì chỉ có đi tu thôi”
Anh cười nhẹ: “Thế đấy. Nhưng cứ gì phải “đi tu” hay ở chùa, trong tu viện. Mình tu thân, tu tâm, cố rèn luyện tư tưởng, sửa đổi cung cách đối đãi tha nhân, biết tội nghiệp thương yêu người mà cũng chính là biết tội nghiệp thương yêu mình. Tránh chỉ trích, chê bai, so sánh. Thấy điều bất như ý thà cứ lờ đi còn hơn gân cổ bàn cãi để mất đi một người bạn. Xét thấy đối tượng là người có thể chung ý kiến với mình không, là người có nhiều tự ái không, lúc nào nên lựa lời khuyên nhủ. Tình người vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Mấy ai tịch cốc tu tiên hay sống đơn độc xa lánh nhân loại? Trong xã hội càng quen biết nhiều cũng dễ được thương yêu, dễ gặp may mắn mà cũng dễ đối đầu với bi lụy. Thế nào mà chẳng có lúc đụng chạm. Nhẫn nhịn - không dễ đâu. Nhưng làm được điều này mình thấy hãnh diên cho bản thân. Nóng nẩy, thô lỗ, cục cằn - phải cố sửa - cũng khó lắm. Nhưng sẽ được yên lòng khi mình chuyển hóa, thắng được những điều làm người khác phiền lòng. Tươi tắn, một nụ cười trên môi - chẳng phải ai cũng có - nếu không tập luyện. Được như vậy, chính bản thân sẽ tràn đầy hạnh phúc vì cảm thấy sự hiện diện của mình là món quà đáng quý cho kẻ khác, lòng ta sẽ được “an nhiên tự tại”.
Tôi hỏi tới: “Còn gì nữa không?”
Anh nghiêm chỉnh: “Còn nhiều… nhiều lắm. Đại loại thì thế. À! Tính tiếu lâm , có tinh thần khôi hài cũng cần để ngăn chặn hung thần tuổi xuân tránh đến gặp mình nữa. Chuyện gì trên đời cũng có thể kéo theo một chút cười. Dù là cười nụ, cười mím chi nhưng là cái cười sâu sắc, hiền hòa mà dễ thương. Nhưng mấy ai bẩm sinh đã sẵn duyên dáng, cuốn hút, làm người khác vui? Cái này phải học, đúng hơn, phải sống nhiều, phải đọc nhiều và có tâm hồn thứ tha.
Bạn ơi! Bạn có mê giàu sang phú quý không? Bạn có cật lực kiếm tiền không? Nếu có, nó là con dao hai lưỡi. Giầu có, danh vọng làm bạn mát mặt với thế gian, nhiều khi lấy được những tia nhìn thán phục, nhưng rất dễ lôi kéo sự chú ý của hung thần tuổi trẻ. Lao vào công việc nhiều, suy tư lắm chỉ đưa tới tâm hồn căng thẳng. Cố gắng làm sao cho vừa đủ sống. Mà biết thế nào là “vừa đủ”?! Nghĩ đi! Sự thư giãn, thoải mái không có thì làm sao chẳng chóng già nua? Dao, kéo, độn, cắt, vá, khâu, bơm, hút… sửa sắc đẹp với thời gian chỉ đưa tới tồi tệ hơn!
Bạn ơi! Người có tâm hồn thi nhân, lãng mạn, đa cảm, dễ bén nhậy, dễ hờn giỗi mà cũng dễ quên. Những người yêu chuộng cái đẹp, cái đẹp thu hút tuyệt diệu của vũ trụ, của thiên nhiên, cái đẹp lãng mạn của văn chương thi phú, cái đẹp đầy màu sắc sống động của các loại cầm thú và đương nhiên, cái đẹp của con người từ thể xác đến tâm hồn là những gì mà các bác sĩ sửa sắc đẹp tàn nhẫn thế mấy cũng không thể tạo những vết nhăn, những rãnh cầy, những cặp mắt đục ngầu với tia nhìn đờ đẫn trên mặt chúng ta được, Đấy là bửu bối khiến hung thần của tuổi xuân phải chào thua.
Mặc cảm tự tôn hay tự ti đều làm ta cằn cỗi. Tự tôn dễ đưa ta tới kiêu ngạo, coi rẻ người khác. Như vậy sẽ vấp phải lòng đố kỵ của tha nhân và dễ bị xa lánh ghét bỏ. Tự ti sẽ đưa ta tới cử chỉ khúm núm, tính sợ hãi. Như vậy sẽ vấp phải sự khinh thường, lạnh nhạt của người đời. Chúng ta, ít nhiều ai cũng mang mặc cảm. Thôi thì, ráng tập dần, loại bỏ mặc cảm từ từ để bản thân nhẹ nhàng, thoải mái, tự nhiên khi tiếp xúc với đời. À! Tôi thường tránh gồng mình, tránh vẻ kẻ cả để lấy “oai”, để “hù” thiên hạ!
Điểm quan yếu là có thể lịch sự, tử tế, dễ thương với bất cứ ai như với những người ta thương yêu không? Tình mến trọng của tha nhân cho ta cũng như sự thuơng yêu của ta với nhân loại sẽ làm ta thấy vui vẻ, thấy sung sướng, thấy mình hữu ích, thấy mình đáng giá hơn lên. Đó là chân hạnh phúc. Đó là tình người. Tình người chính là vũ khí tự vệ chống lại hung thần của tuổi trẻ, bạn ạ!
Lối sống trong tĩnh lặng, thanh bình, thân ái, nhân hậu, khiêm nhường, nhã nhặn dễ mang Hạnh Phúc tới hơn là suốt đời chỉ đeo đuổi sự thành công và quên đi sức khoẻ của chính mình. Kinh nghiệm đã mở mắt cho tôi thấy như thế.
Nhưng trên hết, điều mà ta không thể đoán biết, trù liệu là Thiên Định. Làm đủ mọi cách nhưng “cái già xồng xộc nó thì theo sau” thì đó-Dieu seul le sait (chỉ có Trời biết) số mệnh của ta Trời định cho như thế. Đây cũng là hậu quả của những việc ta đã và đang làm. Có phải là nghiệp chăng?
Cảm ơn bạn. Tôi đã hiểu tại sao chúng ta cùng tuổi, đời
sống tương đương, gia cảnh không chênh lệch nhiều mà trông bên ngoài tôi
già hơn bạn đến hai chục tuổi, cả một thế hệ! Hung thần của tuổi xuân
xa lánh bạn. Mừng cho bạn!
Đáng mừng nhưng… sợ rằng cũng không được lâu đâu! Trông bề ngoài có vẻ trẻ trung yêu đời thế nhưng thật sự nội tạng của tôi cũng… kém rồi, chẳng hơn những người cùng trang lứa. Trời chưa cho cái bên trong vì trên đời này làm gì có sự toàn hảo!
Thời gian không chừa một ai đâu, bạn ạ!
Đáng mừng nhưng… sợ rằng cũng không được lâu đâu! Trông bề ngoài có vẻ trẻ trung yêu đời thế nhưng thật sự nội tạng của tôi cũng… kém rồi, chẳng hơn những người cùng trang lứa. Trời chưa cho cái bên trong vì trên đời này làm gì có sự toàn hảo!
Thời gian không chừa một ai đâu, bạn ạ!
NGUYỄN LÂN
Cựu Giảng Nghiệm Viên Parasitology-Đại Học Y Dược Sài Gòn
Cựu Giáo Sư Vạn Vật chương trình Tú Tài-Nữ Trung Học Gia Long Sài Gòn
(Để tặng cựu nữ sinh Gia Long Nhã Lan, xướng ngôn viên
LSR và HVTV của Little Saigon Nam California, người đã gợi ý cho bài
viết này)
Bài viết rất ý nghĩa
Trả lờiXóa