Radio FM974:Yemen: Chuyện Đời Của Những Đứa Trẻ Bị Bắt Cầm Súng Làm Lính

Radio FM974 - Melbourne

Chuyện Thế Giới Trong Tuần

Thứ Hai 12/02/2018

 

    Younis, thằng con trai mười ba tuổi, tập bắn súng khi còn là một đứa con nít mà theo nó, đó là chuyện bình thường, khi trở thành một người lính, Younis mới khám phá ra rằng, còn làm nhiều việc khác hơn là chỉ có dùng súng. Hơn một năm trước, Younis bị loạn quân Houthi cưỡng bức cầm súng ra tuyến đầu mặt trận của cuộc nội chiến Yemen.

    Ngồi bên cạnh bà mẹ và đám em tám đứa vây quanh, Younis cho biết, chuyện nhìn thấy người chết bên cạnh mình là việc thường gặp, nó bùi ngùi nhớ lại những kinh nghiệm kinh hoàng đã trải qua trong khoảng thời gian bị bắt làm lính và các vết thương do đạn gây ra ở đôi chân gầy guộc vẫn còn in hằn một màu da nám đen không thể nào quên được, trong lúc đó bạn của Younis, đứa thì bị trúng đạn ở đầu đứa thì ở ngực, nó hoảng sợ lên, rồi khi trúng mình, nó nghĩ sẽ chết nhưng may mắn còn sống, tới giờ phút này nó vẫn còn cái cảm giác sợ hãi đó. Trong trận mưa pháo, chân nó bị thương khi đang ở tại mặt trận, đám bạn, cũng là những người lính trẻ con như nó, khóc sướt mướt, Younis nằm kế bên cũng khóc theo, nó không còn nghĩ tới thứ gì khác nữa, ngay cả tên con thú mà nó thích nhất.

   Từ tháng ba 2015 LHQ xác định được con số chính xác trẻ con bị bắt làm lính ngoài mặt trận ở Yemen là 2369 nhưng LHQ tin rằng con số đó thật sự chắc cao hơn. Nhân viên của phe chính quyền được Tây phương hậu thuẩn ở phía nam Yemen cho rằng có hơn 6000 lính trẻ con trên khắp nước và nghi ngại có độ khoảng 20 ngàn đứa trẻ cần sự trợ giúp để phục hồi đời sống bình thường, cuộc chiến Yemen xãy ra từ 2014, khi nhóm loạn quân Houthis, được Ba Tư hỗ trợ chiếm thủ đô Sanaa và một số thành phố khác, đánh nhau với phe liên minh có Saudi Arabia dẫn đầu, phe này hậu thuẩn cho nhóm chính quyền được quốc tế công nhận của Abdu Rabu Hadi, phần lớn là dùng phi cơ oanh tạc, phong tỏa các hải cảng cũng như đường bộ đường biển. Cuộc chiến đã gây ra hơn 8600 người chết và gần 50 ngàn bị thương tật kể từ tháng ba 2015, quốc gia này đang đối diện với cơn dịch dịch tả lớn nhất trên thế giới trong lịch sử hiện đại.

   Khi nói đến việc tuyển mộ hay bắt trẻ em làm lính, phe loạn quân Houthis là phe làm chuyện này nhiều nhất, theo bản tường trình của LHQ năm rồi, Houthis có 359 trong số 517 vụ đem trẻ con cầm súng làm lính trong năm 2016, trong khi đó có 57 đứa trẻ bị bắt làm lính cho nhóm thân chính quyền Yemen, có tên gọi là “Kháng chiến quần chúng” được quân đội Yemen tiếp tay, có 56 đứa trẻ torng hàng ngủ nhóm Al Qaeda. Phát ngôn nhân của nhóm Houthis bác bỏ lời cáo buộc của bản tường trình này, họ nói rằng, Houthis chống đối việc bắt trẻ con làm lính và lảnh tụ tối cao của họ, Abdul Malik al-Houthi vẫn tiếp tục ra lệnh không được dùng trẻ con ở chiến trường, sở dỉ có việc này chỉ vì quân lính của Houthis, trong lúc đó, không có hiểu biết về nguyên tắc chỉ huy, nên họ thường đem mấy đứa con trai của họ theo ra mặt trận, cấp chỉ huy bắt buộc những đứa con họ phải trở về nhà, và đã cho về hơn hàng trăm đứa, họ đang tiếp tục làm như vậy.

   Younis và gia đình của nó là những người theo phe lực lượng “Kháng chiến quần chúng” thân chính quyền, khi quân Houthis đến Amran, phía bắc Sanaa muốn bắt ba nó, Younis đã trèo lên nóc nhà lấy súng tiểu liên bắn chống lại, nó cứ bắn liên tục cho ba mình có đủ thời giờ trốn thoát. Trẻ con như Younis có thể thấy lác đác đâu đó, vai mang súng đi tới đi lui trên con đường đất đầy bụi dẫn tới những làng mạc hay thị trấn Yemen, theo LHQ, đám lính trẻ con Yemen có đứa vừa lên 11 tuổi, cũng theo LHQ, đám lính trẻ con này còn được bố trí canh gác các nút chận, chốt kiểm soát các cao ốc hay đi tuần tiểu trong vùng và khuân vác súng đạn. Tại một trung tâm phục hồi đời sống do Saudi Arabia lập nên cho các nhóm lính trẻ con trốn được ở thành phố sa mạc Marib, trong lớp học mà phần lớn là lính trẻ con của phe Houthis, giờ là bạn cùng lớp của Younis, từng đứa một kể lại chuyện của mình ở chiến trường.

   Saleh vẻ lại hình một chiếc xe vận tải nhỏ mui trần có chất súng phóng hỏa tiển Katyusha trên tờ giấy tập, nó chỉ hình người tài xế trong xe bảo đó là nó, được 13 tuổi, có nhiệm vụ chở súng ra mặt trận cho quân Houthis. Naji cũng 13, bị đưa ra mặt trận, làm công việc kéo xác lính Houthis chết, có một ngày nào đó, khi kéo một cái xác nặng, nó ngừng lại nghỉ thở, nhìn ra là xác của chú mình, nó ngồi bệt xuống khóc ngất mà không biết phải làm gì, nó không thể tiếp tục kéo thêm nữa. Trên sân chơi đám lính trẻ con bu quanh cái máy chụp hình được dựng trên cái trục đứng ba chân, cười với nhau chỉ chỏ, bảo cái này giống hệt dàn phóng hỏa tiển mà bọn nó từng đặt, từng khiêng tới khiêng lui ngoài mặt trận cũng như đã bắn mấy lần, rồi một hai đứa trong đám tên Bahseer và Abdullah, đến bên cạnh cái máy chụp hình cho biết, khả năng bắn súng phóng hỏa tiển được xem là một phần của tiêu chẩn chấm điểm cho lên cấp bậc sau thời hạn ba năm làm lính, trước đó thì hai đứa chỉ làm đưa tin và nấu nước trà cho quân lính Houthis, thêm vào đó, Bahseer ra dấu nói, với cây súng Katyusha, nó thì nạp đạn vào, Abdullah kép cò bắn, nhóm chỉ huy Houthis bảo bọn nó, phài bắn đám “bất trung thành” ở phía bên kia tuyến đầu mặt trận, một ngày bị trục trặc, đạn hỏa tiển đi ngược trúng ngay chân phải của Abdullah, gia đình Abdullah xem như là dịp may, mang nó ra khỏi chiến trận.

   Bahseer vừa cười ngặt nghẽo vừa quàng tay ôm lấy vai Abdullah, hai đứa cảm thấy hảnh diện về cái tình bạn kéo dài từ bao lâu nay, nhất là từ những ngày chưa có chiến tranh, mối tình bạn này dường như hiện là động lực mang lại sự hồi phục tuổi thơ mà cả hai đã mất đi một cách đau buồn. Basheer thổi lớn cái bong bóng màu đỏ, thả bay lên cao, một lần nữa ôm cứng Abdullah nhỏ to gì đó. Quân Houthis dựa vào trẻ con vì sự ngây thơ và dễ sai bảo của nó, họ có thể dụ cho chơi với vũ khí vì sự tò mò, cho tiền hay ngay cả thức ăn nước uống, theo bản tường trình của tổ chức Ân xá Quốc tế năm 2017, quân Houthis hứa hẹn cho tiền gia đình nào có con làm lính, hay tiền trợ cấp hàng tháng từ 80 tới 120 đô la nếu con chết, rồi in hình tưởng niệm người lính trẻ con chết đó, dán khắp nơi.  Theo LHQ, việc tuyển mộ lính trẻ con về phía quân “kháng chiến quần chúng” cũng khá đông vì hứa hẹn số lợi tức trả cho gia đình, đứng trước tình trạng nghèo đói ngày càng nhiều thêm và sự sụp đổ gần như hoàn toàn của hệ thống giáo dục ở Yemen hiện nay, việc tuyển mộ trẻ con làm lính xem ra dễ dàng hơn, theo cơ quan UNICEF, người ta ước lượng có khoảng 2 triệu trẻ em bỏ học ở Yemen, trong lúc chiến trận đang còn kéo dài hơn 1600 ngôi trường đã bị hư hại một phần hay hoàn toàn bị sụp nát.

   Loạn quân Houthis đồng thời chọn trẻ em theo tuổi tác cho đi học các lớp học về hồi giáo và dạy chúng nó ca hát, hô hào các bài hay các khẩu hiệu ca tụng thánh chiến, khủng bố..., sau khi xong khóa học, quân Houthis phát súng cho trẻ em để tập bắn, sẳn sàng ra mặt trận. Tại trung tâm phục hồi đời sống này, đám trẻ cũng kể lại kinh nghiệm của mình, làm thế nào tránh ra khỏi tuyến đầu chiến đấu, với Younis thì, trốn được là sau khi bị thương hay làm công việc tản thương, và Younis trốn chạy khỏi hàng ngủ quân Houthis khi vết thương nó vừa mới bình phục tại bệnh viện. Younis tìm đến Marib, một thị trấn nằm ngoài vùng kiểm soát của loạn quân Houthis, trốn tránh gặp lính họ cũng như lính các nhóm võ trang khác trên đường, tại thị trấn sa mạc này Younis đoàn tụ với gia đình, đang tỵ nạn ở đây trong một căn nhà gạch cũ. Dân số thị trấn Marib tăng lên nhanh chóng, từ 400 ngàn lên hơn 1 triệu 8 người trong vòng hai năm qua, đa số là những người chạy thoát các vùng bị quân Houthis chiếm đóng.

   Hồi phục lại đời sống bình thường của đám lính trẻ con như Younis không diễn ra dễ dàng, sự khủng hoảng tinh thần tuổi thơ vẫn chưa có tiến bộ giãm sút cho lắm, ác mộng vẫn hiện về, đôi khi tưởng như trong thực tế, có lần Younis nói, một đêm tại trường học, nó thấy bộ mặt của ai đó nhìn nó trên tường, đêm đó cứ nghĩ liên tục là có ai sẽ đến giết bạn nó ở phòng ngủ kế bên rồi đến giết mình, Younis khóa chặt cửa, trốn miệt trong phòng, lặng thinh nín thở. Younis không còn hút hay nhai lá Qat, một thứ lá có ảnh hưởng như ma túy, thường được dùng một cách phổ thông trong hàng ngủ quân lính Yemen.

   Mẹ Younis, bà Samira xem ra có phần nào vui mừng khi nói rằng, từ ngày trở lại nhà, Younis chững chạc và lễ phép lịch sự hơn trước, nhưng lại thường thức giấc lúc nửa đêm, la hét là bọn Houthis, đang tới bắt nó đi, bà phải đến vỗ về, làm cho Younis an tâm và bảo nó cùng bà cầu nguyện “con ở đây với mẹ không phải với bọn Houthis, chính thượng đế đã cứu con khỏi tay bọn nó và mang con về lại với gia đình này, mẹ con mình cám ơn ngài”.

   

Thuyên Huy

Monday 12.02.2018