Huấn luyện chó trong quân đội
GD&TĐ - Chó là loài vật đầu tiên
được con người thuần hóa. Điều gì buộc những người cổ đại chú ý đến chó
sói và họ đã làm thế nào để biến loài ăn thịt nguy hiểm thành một động
vật thuần dưỡng biết nghe lời?
Các trung tâm thuần hóa cổ
Việc thuần hóa chó đầu tiên được diễn ra ở đâu vẫn còn bỏ ngỏ. Trước đây người ta cho rằng đó là ở các trung tâm cổ tại Á Đông và Trung đông. Nhưng liên quan với những vật được tìm thấy sớm nhất về việc thuần dưỡng, các nhà khoa học từ trường Turku, dưới sự lãnh đạo của ông Olaf Talmann, đã xem xét lại quan điểm đã từng được phổ biến này.
Trên cơ sở của gen được lấy từ phần còn lại của những loài chó sói cổ, 18 con chó cổ đó đã được so sánh với gen của 148 loài động vật đương đại, trong đó có 49 con sói, 77 con chó và 4 chó sói. Qua phân tích gen đã cho thấy khả năng là loài chó nhà hiện nay đã đến từ châu Âu chứ không phải từ Ấn độ. Theo ý kiến của các nhà khoa học thì “họ hàng” của những con chó thời đương đại là một trong những nhóm chó sói châu Âu.
Sự thuần dưỡng
Người ta không biết chính xác sự thuần hóa đã diễn ra thế nào vì không còn những nguồn tin gốc, còn phần khảo cổ thì chỉ có những thông tin nghèo nàn.
Rõ ràng thời kỳ thuần hóa được bắt đầu cùng lúc với sự nuôi dưỡng. Đó còn không phải là chó thường mà là chó sói (chó rừng, cáo, linh cẩu, tùy thuộc vào khu vực môi trường sống), chúng tìm đến nơi ở của con người do bị hấp dẫn bởi mùi thực phẩm. Những con vật đã được dụ dỗ thường xuyên đi tới chỗ con người và sau đó không lâu thì con người cũng nhận ra được lợi ích ở "người hàng xóm" nguy hiểm này.
Con người bắt đầu bắt những con chó sói, dụ chúng ra khỏi hang. Khi chúng đã già đi và chết đi thì họ lại bắt những con mới. Ở một thời điểm nào đó thì phương pháp này đã không còn tiện lợi. Thứ nhất, không rõ là khi nào thì “chó” sẽ chết, thứ hai, lúc đầu cần tìm những con sói mới, còn sau đó thì nuôi chúng lớn và việc dạy chúng không phải là nhanh chóng.
Từ đây đã nảy sinh ý tưởng làm cho chúng sinh sản. Trong gia đình bắt đầu có nuôi một số con chó, điều này đảm bảo sự thay đổi các thế hệ được diễn ra không ngừng.
Như đã biết, loài động vật được sinh ra trong những điều kiện của thiên nhiên nên không thể tránh khỏi những bản năng tự nhiên. Những thế hệ gần nhất của chúng cũng vậy. Không rõ rằng có bao nhiêu thế hệ mà chó sói trở thành chó nhà. Chắc chắn rằng điều đó không mất đi qua một thế kỷ.
Tuy nhiên, ngày nay quá trình thuần hóa diễn ra nhanh hơn nhiều bởi con người đã tích lũy được nhiều kiến thức những công nghệ tiên tiến làm cho việc lựa chọn trở nên đơn giản hơn. Theo kinh nghiệm trong quá trình thuần hóa loài cáo, viện sỹ D.K Belyaev trong suốt 25 năm, chỉ có một lựa chọn là đủ để một con cáo trở thành thân thiện đối với con người.
Cũng phải nói thêm rằng không phải bất cứ loài vật được thuần hóa nào cũng trở thành vật nuôi nhà. Lịch sử đã biết nhiều thí dụ về việc thuần hóa những loài động vật kỳ lạ nhất: từ những loài mèo ăn thịt lớn cho đến loài cá sấu. Một số nhà khoa học cho rằng những người nguyên thủy có ý định và đã thuần hóa ngay cả những con vật khổng lồ. Nhưng vì những lý do khác nhau, không phải tất cả chúng đều trở thành những người bạn đồng hành thường xuyên của con người.
Vì sao loài chó lại sủa?
Hoàn toàn không phải các loài vật từng là tổ tiên của loài chó đều sủa. Những con chó sói, như ta biết, thích tru hơn. Theo ý kiến của một số huấn luyện viên dạy chó, vào những thời điểm thuần hóa đầu tiên, con người đã nhìn nhận loài chó như một “tín hiệu sống”, vì thế mà bên cạnh quá trình chọn lọc đã để cho chúng dần có khả năng biết sủa chứ không phải là hú.
Việc thuần hóa chó đầu tiên được diễn ra ở đâu vẫn còn bỏ ngỏ. Trước đây người ta cho rằng đó là ở các trung tâm cổ tại Á Đông và Trung đông. Nhưng liên quan với những vật được tìm thấy sớm nhất về việc thuần dưỡng, các nhà khoa học từ trường Turku, dưới sự lãnh đạo của ông Olaf Talmann, đã xem xét lại quan điểm đã từng được phổ biến này.
Trên cơ sở của gen được lấy từ phần còn lại của những loài chó sói cổ, 18 con chó cổ đó đã được so sánh với gen của 148 loài động vật đương đại, trong đó có 49 con sói, 77 con chó và 4 chó sói. Qua phân tích gen đã cho thấy khả năng là loài chó nhà hiện nay đã đến từ châu Âu chứ không phải từ Ấn độ. Theo ý kiến của các nhà khoa học thì “họ hàng” của những con chó thời đương đại là một trong những nhóm chó sói châu Âu.
 |
Người ta không biết chính xác sự thuần hóa đã diễn ra thế nào vì không còn những nguồn tin gốc, còn phần khảo cổ thì chỉ có những thông tin nghèo nàn.
Rõ ràng thời kỳ thuần hóa được bắt đầu cùng lúc với sự nuôi dưỡng. Đó còn không phải là chó thường mà là chó sói (chó rừng, cáo, linh cẩu, tùy thuộc vào khu vực môi trường sống), chúng tìm đến nơi ở của con người do bị hấp dẫn bởi mùi thực phẩm. Những con vật đã được dụ dỗ thường xuyên đi tới chỗ con người và sau đó không lâu thì con người cũng nhận ra được lợi ích ở "người hàng xóm" nguy hiểm này.
Con người bắt đầu bắt những con chó sói, dụ chúng ra khỏi hang. Khi chúng đã già đi và chết đi thì họ lại bắt những con mới. Ở một thời điểm nào đó thì phương pháp này đã không còn tiện lợi. Thứ nhất, không rõ là khi nào thì “chó” sẽ chết, thứ hai, lúc đầu cần tìm những con sói mới, còn sau đó thì nuôi chúng lớn và việc dạy chúng không phải là nhanh chóng.
Từ đây đã nảy sinh ý tưởng làm cho chúng sinh sản. Trong gia đình bắt đầu có nuôi một số con chó, điều này đảm bảo sự thay đổi các thế hệ được diễn ra không ngừng.
Như đã biết, loài động vật được sinh ra trong những điều kiện của thiên nhiên nên không thể tránh khỏi những bản năng tự nhiên. Những thế hệ gần nhất của chúng cũng vậy. Không rõ rằng có bao nhiêu thế hệ mà chó sói trở thành chó nhà. Chắc chắn rằng điều đó không mất đi qua một thế kỷ.
Tuy nhiên, ngày nay quá trình thuần hóa diễn ra nhanh hơn nhiều bởi con người đã tích lũy được nhiều kiến thức những công nghệ tiên tiến làm cho việc lựa chọn trở nên đơn giản hơn. Theo kinh nghiệm trong quá trình thuần hóa loài cáo, viện sỹ D.K Belyaev trong suốt 25 năm, chỉ có một lựa chọn là đủ để một con cáo trở thành thân thiện đối với con người.
Cũng phải nói thêm rằng không phải bất cứ loài vật được thuần hóa nào cũng trở thành vật nuôi nhà. Lịch sử đã biết nhiều thí dụ về việc thuần hóa những loài động vật kỳ lạ nhất: từ những loài mèo ăn thịt lớn cho đến loài cá sấu. Một số nhà khoa học cho rằng những người nguyên thủy có ý định và đã thuần hóa ngay cả những con vật khổng lồ. Nhưng vì những lý do khác nhau, không phải tất cả chúng đều trở thành những người bạn đồng hành thường xuyên của con người.
 |
| Huấn luyện chó thời hiện đại |
Hoàn toàn không phải các loài vật từng là tổ tiên của loài chó đều sủa. Những con chó sói, như ta biết, thích tru hơn. Theo ý kiến của một số huấn luyện viên dạy chó, vào những thời điểm thuần hóa đầu tiên, con người đã nhìn nhận loài chó như một “tín hiệu sống”, vì thế mà bên cạnh quá trình chọn lọc đã để cho chúng dần có khả năng biết sủa chứ không phải là hú.
Chó là loại trung thành nhất
Trả lờiXóa