Colombia vừa bầu cho một cựu du kích quân Gustavo Petro lên làm tổng thống, người có lập trường thiên tả đầu tiên lãnh đạo một quốc gia ở Nam Mỹ. Petro đạt được 50,47% số phiếu trong lần bỏ phiếu vòng hai, thắng cưu thị trưởng Bucaramanga và cũng là một đại doanh nhân giàu có, Petro sẽ tuyên thệ nhậm chức vào tháng 7 năm nay và phải đối mặt với một loạt thách thức khá lớn, không chỉ với những bất đồng chính sách về bất công, vật giá sinh hoạt gia tăng cao độ.
Sự thắng cử của Petro hôm Chủ nhật vừa qua được đánh dấu như là một “cơn sóng dữ đổi chiều” ở Colombia, một nước chưa bap giờ có một người tổng thống thiên tả trước đây rồi tiếp theo đó là các chiến thắng tương tự của cánh tả ở Peru, Chile và Honduras. Trong bài diễn văn mừng thắng cử, Petro lên tiếng kêu gọi một sự đoàn kết và nối vòng tay với mọi tố chức, nhóm phái được xem là có ảnh hưởng lớn, ngay cả các nhóm mà ông đã chỉ trích mạnh mẽ, những ai đối lập sẽ được chào đón tại dinh tổng thống, cùng nhau bàn thảo những vấn nạn của đất nước Colombia hiện tại. Từ chính quyền này, tức chính quyền của Pedro, là một sự bắt đầu mà ở đó, không có áp chế, không có cáo buộc chính trị mà chỉ có tôn trọng và đối thoại.
Pedro tuyên bố, ông sẽ lắng nghe, không chỉ từ những ai đã từng võ trang nhưng cũng từ đa số nông dân, các nhóm sắc tộc, phụ nữ và giới trẻ. Tổng thống bảo thủ mãn nhiệm, Ivan Duque, chúc mừng Pedro không lâu sau khi kết quả bầu cử được loan báo và đối thủ của Pedro, ông Hernandez cũng nhanh chóng chấp nhận thua cuộc, đa số người dân đã chọn, ông chấp nhận kết quả này và chân thành hy vọng đó là lợi ích của mọi người. Ngoại trưởng Mỹ, Antony Blinken, chúc mừng người dân Colombia đã làm cho tiếng nói của mình được nghe trong một cuộc bầu cử tổng thống công bằng và tự do này, Hoa Kỳ chuẩn bị hợp tác với tân tổng thống Pedro để xiết chặt mối bang giao Colombia – Mỹ vững mạnh thêm và đưa cả hai quốc gia đi tới một tương lai tốt đẹp hơn.
Tổng thống Mễ Tây Cơ, Andre Lopez Obrador, gọi chiến thắng của một cựu du kích quân Pedro là một chiến thắng lịch sử, những người bảo thủ Colombia đã luôn luôn cực đoan và khó cảm thông. Với anh Andres Barrero, một cử tri ủng hộ Pedro nói rằng, lịch sử Colombia đã bị phá lệ kể từ khi nước này trở thành một nước công hòa và độc lập 200 năm trước, không có gì giống như sự việc này đã xảy ra. Anh ta rất vui với kết quả cuộc bầu một tổng thống mới, nó hoàn toàn đánh dấu một sự thay đổi mà người dân Colombia đang nghĩ tới, mặc dù chỉ có một phần nào đó. Luis Celis, một người đang làm việc cho nhóm “hòa bình và hòa giải”, một nhóm nghiên cứu chính sách Colombia cho biết, kết quả này là một thời điểm mới cho Colombia, hiện đang có quá nhiều vấn đề trở ngại chờ đợi để vượt qua, một sự cải cách thật sự, một nền kinh tế cần có dịch vụ giúp cho người dân, thuế má công bằng hơn, thoát khỏi nghèo đói và chấm dứt mọi bạo động chết chóc.
Với đối thủ thua cuộc của Pedro, Hernandez, trong mùa tranh cử, không thể trốn khỏi phần lớn các vụ xì – căn -đan mà ông ta dính vào, Hernandez từng xem Hitler là một người có đầu óc vĩ đại và thu hình với đám người mẫu trên du thuyền ở Miami, ông từ chối tham gia vào bất cứ một buổi tranh luận nào trước ngày người dân đi bỏ phiếu. Trong bản phát thảo chương trình làm việc của tân tổng thống Pedro, sẽ có mục duyệt lại và hoàn tất diễn tiến thương thảo về con đường hòa giải hòa bình với loạn quân cánh tả Farc, được ký kết năm 2016 và chấm dứt chính thức cuộc nội chiến hơn 50 thập niên qua, làm cho 260 ngàn người chết và tản cư mất nhà cửa của hơn 7 triệu người dân.
Chuyện nhức đầu khác cho Pedro sẽ là đối mặt với nước láng giềng Venezuela, vốn lộn xộn, về các vấn đề chính trị, xã hội và khủng hoảng kinh tế trong nhiều năm, Pedro đã từng cổ động mạnh mẽ việc tái lập bang giao với người lãnh đạo Venezuelan Nicolas Maduro, phản đối chính sách cô lập của chính phủ Duque tiền nhiệm. Pedro cũng làm cho giới đầu tư lo ngại khi tuyên bố sẽ đưa quốc gia Colombia ra khỏi chuyện khai thác nhiên liệu hóa thạch. Cuộc bầu cử lần này, ngày Chủ nhật vừa qua, giới quan sát viên cho rằng cuộc đua sẽ còn lại giữa những ứng cử viên bên ngoài mạng lưới giai cấp chinh trị và kết quả đã cho thấy, các ứng cử viên chính trị gia truyền thống đã bị loại ngay từ vòng đầu.
Pedro, đã trải qua 12 năm tuổi trẻ trong hàng ngủ cấp bậc của nhóm quân du kích ngoại thành, trung thành với lý tưởng cách mạng từ Gabriel Marquez “Một trăm năm của cô đơn”. Sau đó, ông trở thành một thị trưởng cấp tiến của thành phố Bogota, thủ đô Colombia và thượng nghị sĩ của quốc hội nước này. Ông ra tranh cử tổng thống hai lần nhưng đều thất bại, không thắng nổi bức tường bảo thủ của Colombia trong gần hai thế kỷ trước đây xoay quanh ngôi vị tổng thống Colombia. Hành trình từ một du kích quân của Mặt trận du kích M 19 đến dinh tổng thống ở Bogota, cũng bao gồm một lần bị bắt vì mang vũ khí khi còn nhỏ, cũng cho biết đã sống sót sau các lần bị tra tấn. Phong trào M19 giải giới năm 1990, nhiều người trong nhóm này đã ký tên trong bản hiến pháp hiện hành của Colombia, một số khác bị giết chết, bao gồm Carlos Pizzaro, ứng cử viên tổng thống của họ.
Pedro có tầm nhìn hoàn toàn khác biệt chỉ vì ông tập trung chú ý vào những người dân không được bảo vệ nhiều nhất của nước này, bao gồm người sống bên lề ngoại biên của các thành phố lớn ở Colombia cũng như người da đen và các cộng đồng sắc tộc thiểu số. Phó tổng thống của Pedro là bà, Francia Marquez, người đàn bà da đen đầu tiên giữ chức vụ này, là người đàn bà không chồng, một con và người tranh đấu cho nhân quyền từ Colombia cho tới vùng đảo quốc Thái Bình Dương, được trao giải thưởng quý giá Goldman về môi trường năm 2018.
Mặc dù được gọi là hào quang chiến thắng, nhưng nhiệm kỳ của Pedro chắc chắn sẽ gặp phải thách thức mạnh mẽ, không chỉ ông ta chỉ nhận được 50.47% số phiếu bầu, cho ông một mệnh lệnh mỏng manh mà ông còn phải đối mặt với một sự ngờ vực khá đáng kể từ các thành phần trọng yếu khác của quốc gia, người ta nhìn ông dưới nhản quan, xem ông tương đương với các phong trào loạn quân du kích và thiên tả cực đoan trong nhiều vùng miền. Cũng thêm chương trình làm việc của Pedro gồm cả phải đối phó với diễn tiến hòa bình, xem ra dễ vở với quân du kích Farc “the Revolutionary Armed Forces of Colombia”, qua thỏa ước đã ký năm 2016.
Sụ thỏa thuận này đã dậm chân tại chỗ dưới thời chính quyền tiền nhiệm của tổng thống Ivan Duque, người bị buộc lỗi là cố tình làm chậm tiến trình thương thảo. Lực lượng Farc chưa chịu giải giới và các nhóm loạn quân khác như ELN (National Liberation Army) vẫn tiếp tục hoạt động tại các vùng nông thôn và thu lợi nhuận từ các vụ buôn bán ma túy, buôn lậu.
Theo ông Adam Isacson, giám đốc văn phòng Quan sát Quốc phòng Mỹ châu La tinh của Hoa Thịnh Đốn, thì, trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua, ứng cử viên nào hứa trước nhất và đưa ra nhiều chi tiết sẽ làm để hoàn tất thỏa ước 2016 là người đã được bầu lên, một yếu tố chinh yếu trong kế hoạch của mình là tăng cường việc điều hành chính quyền hữu hiệu hơn và chú trọng tới những dịch vụ căn bản cần thiết tại các vùng nông thôn vốn bị lơ là, nơi các nhóm, loạn quân và vận chuyển buôn bán ma túy vẫn còn hoạt động và một loạt các cam kết trong thỏa ước hòa bình, hầu hết phiếu bầu cho ông Pedro là từ những đơn vị bầu cử bất ổn trong chiều dài lịch sử này. Trước mặt ông Pedro, con đường ổn định tương lai Colombia trước hiện tình này xem ra là con đường nhiều chông gai hơn là con số phiếu bầu chiến thắng trong cuộc bầu cử hôm Chủ nhật.
Thuyên Huy
Theo The Guardian UK và Edinson Bolaños từ Bogotá.
* Thông tin đăng lại bài viết của KANGAROO VIET Úc Châu.
bài rất hay
Trả lờiXóa