TRÁI GÒN - Pham Hòa

Khoảng tháng 3,4 năm 1946,gia đình tôi từ Kongphongcham (Cambogde ) di tản về Tây Ninh để tránh nạn "cap duồng" 

Hành lý mang theo gồm những cần xé rất to,đan bằng tre già,xông khói nên rất chắc chắn ,trong đó bà nội tôi để 2 bàn máy may (đạp chân tốt nhất hồi đó ),1 bồ đầy vải vóc các loại và 1 bồ sách vở của ba tôi mà lúc biết đọc tôi nhớ đó là những tuần báo :Tiểu Thuyết Thứ Bảy  vài cuốn truyện...

Gia đình tôi trú ngụ nhiều nơi trong vùng Tây Ninh :Thị xả,Trường đua..rồi Ba tôi biệt tích trong một chuyến đi Saigon ?

Nhà tôi về cửa số 4-Tòa Thánh Tây Ninh nhờ 1 bà cụ ở đây cho đất cất nhà,tiệm may mở lại do ông Năm HV.Khiêm,đi theo bà tôi từ Kongpongcham về

Môt thời gian sau cả nhà dời ra cửa số 7 ngoại ô mướn nhà  mở  tiệm may vì nơi nầy rất đông người hơn

Nghề may xưa chỉ đắt khách vào dip gần Tết rồi thôi ,khoảng tháng hai , ba là ế dài ,lúc đó gia đình tôi sống qua ngày được là nhờ mấy cây gòn.

Đây là loại cây rất dễ moc,

.Lúc đó trong xóm, nhà còn lưa thưa,gòn moc và lớn bên hông nhà,phía trươc,phía sau .nhiều nhà bà con nói không có trồng chỉ là hột từ cây rớt xuống thành cây mới

Cây cho trái và đến mùa nắng: ra giêng,hai..trái khô nứt,bông bay lung tung cũng gây khó chịu

Lúc đó má tôi đi xin hoặc mua trái gòn già,đem về phơi khô rồi  bẻ vỏ ngoài trái gòn làm củi chụm,phần ruột bỏ vào  2 cần xé .

má dùng một cây trúc  dài hơn thước ở 1 đầu gắn 2 đoạn trúc dài khoảng hơn tấc buộc với nhau thành hình chử thập.

Má và bà nội dùng cây trúc đó bỏ vào cần xế trái  gòn để tách hột ra,hột sẽ rơi xuống đáy cần xé còn bông nổi lên trên..lâu lâu lại lấy bông bỏ vào 1 cái túi giấy khác.đem  cân  từng  1 ký thì dùng dây chuối khô buộc lại và đem bán

Công việc làm toàn bằng tay,rât cực nhưng tiền kiếm được cũng thừa đong gạo.

Mùa mưa đến thì công việc tạm ngừng

Mấy năm sau,đất chật người đông,cây gòn bị đốn dần và để dồn gối nệm,người ta dùng vải vun thừa từ các xí nghiệp may xay vụn rồi bán ký giá rẻ cho bà con làm gối nệm

 Mấy năm sau giá  trái gòn cao vì nhiều nhà đốn bỏ trồng cây khác, nhà tôi ko còn mua được  trái gòn nhiều để xoay tách bông nửa chỉ  xoay số ít hơn để  bán cho vài khách hàng  có tiền và cẩn thận hơn vì bà con nói  ngủ gối  dồn vải vụn xay nát  mất vệ sinh....

Ngày nay ,bà con mình xài nệm gối   từ cao su chế biên sạch sẽ và tiện lợi hơn

Viết để nhớ về thời từ 1950-60 - PH

Cây nầy  dùng để xoay,tách riêng hột gòn và bông