Chuyện Thế Giới Trong Tuần
Thứ Hai 25.06.2018
Lúc tới chùa lần đầu khi còn là một đứa nhỏ vừa lên ba, Nozipho Mpapane, 15 tuổi nhớ lại, cứ nghĩ hàng trăm bức tượng nhỏ trắng lắp trên tường là những con búp bê mà mình có thể chơi với nó nhưng được người lớn bảo đó là các tượng Phật, người là đấng tối cao niềm tin của mình.
Giờ đã hơn chín năm qua, cô đọc kinh Phật mỗi ngày cùng với hàng trăm đứa trẻ khác tại trung tâm chăm sóc Amitofo ở phía nam Swaziland, tuổi từ 3 tới 19, đám trẻ đến đây là những đứa con mồ côi hay gia đình cha mẹ quá nghèo, ở đây bọn nó được dạy về Phật pháp, tiếng Trung hoa và tập võ thuật Thiếu Lâm Tự. Trung tâm Amitofo do một hòa thượng người Đài Loan lập nên năm 2011, nơi nầy gián tiếp được xem là điểm nối kết, liên hệ bang giao giữa Đài Loan và vương quốc Swaziland, một quốc gia bé tí nằm lọt giữa Mozambique và Nam Phi. Cố dùng tiếng Trung hoa, tuy không trôi chảy nhưng theo lời của cô Mpapane, sau khi Đài Loan và Swaziland trở thành bạn với nhau, chuyện này có lợi rất nhiều cho dân chúng, nhất là hiện nay trẻ em có thể đi học tử tế. Mối bang giao giữa hai bên, vốn đã có từ hơn 50 năm qua, giờ xem ra đang chịu nhiều áp lực trước những sự việc xảy ra ở Phi châu và các nơi khác trên thế giới, một số lớn quốc gia đã cắt đứt quan hệ với Đài Loan, thiết lập bang giao với đối thủ chính trị của họ là Trung cộng, vương quốc Swaziland hiện là quốc gia cuối cùng mà Trung cộng chưa chiêu dụ được.
Qua nhiều thập niên, cả hai Trung cộng và Đài Loan đều ra sức tranh giành ảnh hưởng của mình trong trận chiến ngoại giao trên khắp thế giới, hể có quốc gia nào có bang giao chính thức với Trung cộng thì coi như Đài Loan mất đi quốc gia đó, sự lựa chọn theo cái mà Bắc Kinh tuyên bố “nguyên tắc một Trung Hoa”, dùng phương thức dụ dỗ, tặng dữ, viện trợ không lời và áp lực ngoại giao, Bắc Kinh đã thành công, như vết tằm ăn dâu, lần lượt từng nước một đã theo phe Trung cộng, và hiện tại xem như Trung cộng thắng cuộc. Hôm 24 tháng 5, Burkina Faso là nước đồng ý thiết lập bang giao chính thức với Trung cộng, như vậy chỉ còn lại vương quốc Swaziland hay còn gọi là “vương quốc của eSwatini” là quốc gia cuối cùng ở châu Phi có bang giao với Đài Loan mà Bắc Kinh chưa dụ về họ được, nhưng chắc họ sẽ làm được và sẽ xảy ra bao lâu nữa chỉ là vấn đề thời gian thôi.
Xem ra nếu chỉ còn có vỏn vẹn một người đại sứ Đài Loan duy nhất ở châu Phi cảm thấy áp lực này thì chắc rằng ông ta sẽ không biểu lộ ra ngoài cho người ta thấy, đại sứ Đài Loan, Thomas Chen, cho biết mỗi đêm ông chỉ ngủ được vài phút, đó là những gì ông có thể nghĩ tới lúc này về tình bang giao của Đài Loan và Swaziland. Chen ngồi lặng yên trong phòng khách của tòa đại sứ cộng hòa Trung hoa hay Đài Loan như thế giới biết tới, ở giữa thành phố Mbabane, chỉ cái tên gọi Đài Loan thôi cũng đủ làm Bắc kinh giận dữ. Chen đã là người trong ngành ngoại giao nhiều năm khi làm việc cho tổ chức chính quyền bán chính thức của Đài Loan ở Hoa kỳ dưới tên “văn phòng quốc tế và văn hóa Taipei”, một văn phòng không phải là tòa đại sứ nhưng đảm trách công việc của một tòa đại sứ, Chen cười nhạt nói rằng, đây là chỗ duy nhất mà ông được người ta gọi hai tiếng “thưa ngài”.
Tháng tư, bà Tsai Ing-wen, tổng thống Đài Loan đã đến thăm chính thức vương quốc bé tí Swaziland, bà than phiền là, Trung cộng đã dùng phương thức “ngoại giao đô la” để dụ dỗ các nước có bang giao với Đài Loan thay đổi lập trường cam kết của họ nhưng ở Sawziland, Đài Loan cũng tung tiền ra theo cách của mình. Một bệnh viện mới đang được xây trên ngọn dồi không xa tòa nhà tòa đại sứ bao nhiêu, dẫn điện đến các vùng nông thôn và cấp học bổng cho sinh viên người Swazi đi học ở Đài Loan, để đổi lại thì người Đài Loan chỉ muốn được nhìn nhận chính thức là “nước cộng hòa Trung Hoa”, theo Chen nếu muốn là một quốc gia có chủ quyền một cách quốc tế thì họ cần điều đó.
Nhưng làm thế nào một quốc gia như vương quốc Swaziland với dân số không quá 1 triệu 500 người vẫn còn “bình chân như vạc” trước sự càn tiến của một anh chàng không lồ 1 tỷ 400 triệu dân Trung cộng, dĩ nhiên ai cũng biết là Bắc Kinh có nhiều tiền và thừa tiền hơn Đài Bắc, câu trả lời cũng không khó lắm, nó nằm trên bức tường sau lưng đại sứ Chen, là tấm hình lộng trong cái khung bạc của vua xứ Swaziland, quốc vương Mswati III, vị vua quyền uy tuyệt đối, Chen gật gù cho biết, ông có thể diện kiến ông vua này bất cứ khi nào ông ta cảm thấy cần gặp, mối bang giao giữa Đài Loan với vương quốc Swaziland, hầu hết và phần lớn với một người, người đó là vua Mswati III (đệ tam).
Tuần rồi, buổi sáng ngày nắng đẹp, vua Mswati Đệ tam đến khánh thành một trung tâm lưu giữ dụng cụ thuốc men được xây lên và tài trợ tài chánh bởi Đài Loan, cũng như hầu hết các buổi lễ khác, ông ta thường đến bằng chiếc xe hơi đen, to lớn dài thậm thượt có tên là chiếc Maybach, tại một quốc gia mà gần hai phần ba dân chúng sống dưới mức nghèo khó, chiếc xa Maybach nửa triệu đô la xem ra cũng làm nhà vua ái ngại nên ra lệnh không cho phép báo chí hay quay phim hình ông ngồi bên trong xe, cho tới hôm nay, vua Mswati Đệ tam đã chính thức đến Đài Loan 16 lần, cũng trong tuần qua thêm chuyến tới Đài Bắc là lần thứ 17. Công ty người Đài Loan đang xây cất bệnh viện mới ở Mbabane cũng là công ty xây cho vương quốc Swaziland một cái phi trường mới mang tên vua Mswati.
Phi trường quốc tế cũng mang tên vua Mswati nằm trên vùng nông thôn ngoại ô đông Swaziland, cách thủ đô chừng hơn một giờ lái xe, phi đạo của nó được Đài Loan làm có chiều dài đủ để một trong những phi cơ dân sự lớn nhất trên thế giới đáp. Vua Mswati mua một chiếc Airbus A 340-400 từ hảng hàng không Đài Loan “China Airlines” hàng trăm triệu và gởi qua Hamburg, Đức quốc trùng tu lại, ông ta đã dùng chiếc này cùng đoàn tùy tùng 80 người bay đến Đài Bắc ngày thứ năm vừa rồi.
Đêm đại sứ Thomas Chen có thể ngủ yên nhưng có thể ông cũng sẽ giữ cho một trong hai con mắt phải mở rộng, chuyện Trung cộng đang tìm cách thiết lập bang giao với Swaziland là chuyện không làm sao ông ăn ngon ngủ yên mỗi khi nghĩ tới. Người xử lý thường vụ thủ tướng Swaziland, ông Paul Dlamini, khi được hỏi, có thể nào ông từ chối nhận cú gọi điện thoại từ bộ ngoại giao Trung cộng không, ông chần chừ pha một chút ngần ngại nói rằng, rất khó mà từ bỏ Đài Loan nhưng vì mục tiêu phát triển quốc gia, nước ông có thể sẽ xét tới, phát triển là một năng động cần thiết và Swaziland không phải là một đất nước sống cô lập.
Trung cộng gần đây đã đưa ra quyết định, hứa hẹn cam kết sẽ việc trợ giúp các nước châu Phi số tiền 60 tỷ đô la, đây là một trò chơi lớn mà Bắc Kinh muốn phải thắng, nhưng thủ tướng Dlamini nhanh chóng làm rõ vấn đề ngay “chuyện này, có hay không là tùy vào quốc vương Mswati Đệ Tam của chúng tôi”.
Thuyên Huy
Monday 25.06.18
Nội dung bài viết rất hay, xin cảm ơn
Trả lờiXóa