Bạn
đã bao giờ dành thời gian để nhìn ngắm tủ quần áo của mình và tự hỏi:
Quần áo có ý nghĩa với con người như thế nào? Nó là vật để bảo vệ cơ thể
người khỏi những tác động bên ngoài, hay là cách để chúng ta thể hiện
cái tôi và thu hút những ánh nhìn? Bạn hẳn có câu trả lời của riêng
mình, và người Roumani cũng vậy. Với họ, trang phục là một phần của tâm
hồn.
Tính cộng đồng nằm trọn vẹn trong những đường thêu
Bạn sẽ dễ dàng nhận ra trang phục truyền thống của người dân Roumani
thông qua những đường nét thêu tỉ mỉ, rực rỡ rất đặc trưng trên nền áo
trắng. Đối với người dân ở đây, loại trang phục truyền thống này có một
vai trò đặc biệt quan trọng. Nó là một trong những niềm tự hào lớn nhất
của người dân nơi đây.
Roumani là một trong những quốc gia duy nhất trên thế giới mà người dân
vẫn mặc trang phục truyền thống trong cuộc sống hàng ngày. Xưa kia,
người dân Roumani mặc những bộ trang phục đẹp đẽ này quanh năm, kể cả
khi họ đi làm hoặc trong các dịp sinh hoạt cộng đồng. Đặc điểm để phân
biệt trang phục thường ngày và lễ hội chính là các họa tiết thêu. Trang
phục cho những dịp trọng đại sẽ được thêu nhiều họa tiết công phu và tỉ
mỉ hơn. Tuy nhiên, nhìn chung trang phục truyền thống luôn khiến con
người cảm thấy vui tươi và hài hòa với cảnh quan của thiên nhiên rộng
lớn xung quanh.
Người Roumani có 8 dân tộc lớn. Mỗi dân tộc lại có những quy luật riêng
để sáng tạo nên những trang phục truyền thống của mình. Họ lấy cảm hứng
từ nơi mình sinh sống. Màu sắc của các họa tiết thêu đều được lấy tạo ra
sao cho hài hòa nhất với phong cảnh của nơi họ sinh sống. Đó là lý do
tại sao trang phục dân tộc của người Roumani lại rất đa dạng. Nhìn trang
phục, người ta dễ dàng nhận biết chúng thuộc về vùng đất nào.
Nhưng hay hơn cả, sự đa dạng của trang phục truyền thống này luôn nằm
trong sự thống nhất và hòa điệu của cả quốc gia. Điều này có thể do cấu
trúc và tinh thần của trang phục mang lại. Một bộ trang phục cổ truyền
của người Roumani thường bao gồm một áo sơ mi trắng đặc biệt.
Người đàn ông sẽ mặc sơ mi với loại quần được gọi là “iţari”, trong khi
đó, những người phụ nữ sẽ vận những chiếc váy “fota”. Cách phục trang
này cơ bản này được thống nhất trên toàn bộ đất nước. Thú vị nhất, trang
phục của dân tộc nào cũng mang đầy đủ sắc màu của quốc kỳ Roumani (vàng
nghệ, xanh dương và đỏ).
Bên cạnh đó, những trang phục truyền tải trọn vẹn lối sống truyền thống
của người Roumani: với khát khao khám phá cái đẹp, sáng tạo nhưng không
rời xa sự tu dưỡng nội tâm và trân quý những phẩm hạnh của con người. Họ
quý trọng đất đai, lòng dũng cảm, khát vọng tự do.
Vậy ra, trang phục đối với những người Roumani xưa không phải dùng để
thể hiện phong cách và cái tôi cá nhân. Nó giữ vai trò là biểu hiện
những giá trị của cả cộng đồng đang cùng nhau chung sống. Tuy nhiên vẻ
đẹp của mỗi cá nhân đều được coi trọng, các bộ trang phục thường ngày
đều được sáng tạo sao cho phù hợp nhất với tính cách của những người
mặc. Bởi những vẻ đẹp riêng đều góp một phần làm nên cái đẹp của cả cộng
đồng.
Quần áo là kết tinh của tâm hồn đẹp và đôi bàn tay khéo
Xưa kia, người dân Roumani sống trong những cộng đồng tự cung tự cấp.
Người phụ nữ không bao giờ mua quần áo, họ luôn tự dệ vải may những bộ
đồ đẹp đẽ này. Những loại vải được sử dụng chủ yếu trong các trang phục
này đều được dệt hoàn toàn từ những sợi tự nhiên. Trong đó linen và lin
là hai loại vải quen thuộc với người Việt. Thêm vào đó, người Roumani
cũng sáng tạo ra những loại vải lụa của riêng mình.
Các cô gái Roumani truyền thống sẽ không thể kết hôn khi chưa thành thục
những kỹ năng may vá, đan lát và thêu thùa để tự may đồ cho bản thân và
gia đình. Các cô gái trẻ sẽ không học may quần áo, thêu thùa, đan lát ở
trường học hay trong sách vở.
Người Roumani ạy cho các cô gái trẻ những kỹ năng này trong gia đình. Nó
như một “tài sản tinh thần” quý giá mà những phụ nữ lớn tuổi trao tặng
lại cho con, cháu gái mình. Những người phụ nữ trẻ sẽ học được trọn vẹn
cách làm việc chăm chỉ, khéo léo, nhẫn nại và chu đáo từ bà và mẹ của
mình. Thông thường người Roumani mất từ 1 đến 2 năm để hoàn thành một bộ
đồ truyền thống hoàn chỉnh.
Những bộ trang phục truyền thống đích thực của Roumani sẽ truyền tải một
ý nhị của tình cảm cũng như biểu hiện về tầng lớp của người sở hữu.
Trang phục truyền thống sẽ phát triển cùng với những Roumani, cùng họ
trải qua những thời điểm quan trọng nhất của cuộc đời, trong những giây
phút hạnh phúc nhất cũng như khi đau khổ đến với gia đình hay cả cộng
đồng.
Sức mạnh trường tồn vì có đức tin
Không chỉ dừng lại ở sự kheó léo của đôi tay, sự ý nhị của tâm lý và
tinh thần dân tộc, những bộ trang phục truyền thống của người Roumani
còn chứa đựng trong đó một yếu tố tinh thần vô cùng quan trọng: Đức
tin.
Người Roumani được biết đến ở châu Âu là những người có lòng tin sâu sắc
vào Chúa – Đấng tạo hóa tạo ra vạn vật và con người. Người Roumani vì
thế coi việc tạo ra một bộ quần áo truyền thống là một hành trình rất
thiêng liêng. Trước khi bắt đầu may vá, sáng tạo một bộ đồ, những người
phụ nữ luôn thực hiện nghi lễ cầu nguyện của dòng Chính thống giáo đông
phương (Orthodoxy).
Những chi tiết thêu trên trang phục cũng mang rất nhiều ý nghĩa liên
quan tới đức tin. Người Roumani cũng vì thế luôn tin tưởng chắc chắn
rằng những chi tiết trang trí trên quần áo của họ có vai trò chống lại
những sức mạnh, thế lực xấu, đem lại may măn và sức khỏe cho người mặc.
Những khoảng thời gian phải đối mặt với thiên nhiên khắc nghiệt, chiến
tranh hay mất tự do cũng không làm trang phục cổ truyền của người
Roumani biến đổi phải chăng chính là nhờ vào đức tin mạnh mẽ này.
Trong khi ở các quốc gia châu Âu khác, trang phục truyền thống chỉ còn
tồn tại ở các bảo tàng, các lễ hội phục dựng thì ở Roumani, những trang
phục này ít nhiều vẫn giữ được vị trí của nó trong đời sống xã hội. Giai
đoạn công nghiệp mới phát triển, người Roumani khuyến khích các nhà may
công nghiệp sản xuất nhưng vẫn rất tôn trọng và cố gắng giữ một vị trí
cho đồ truyền thống.
Đến ngày nay, các loại quần áo Tây âu đơn giản đã chiếm vị trí chủ đạo
trong xã hội. Tuy nhiên, ở rất nhiều vùng đất, những người già vẫn mặc
trang phục truyền thống thường ngày, như một cách để lưu giữ lối sống và
những giá trị truyền thống cho con cháu.
Ở một số vùng khác, các thanh niên vẫn mặc trang phục truyền thống vào dịp cuối tuần.
Không chỉ có vậy, trang phục truyền thống của Roumani còn làm siêu lòng
rất nhiều nhà tạo mẫu và nhà mốt nổi tiếng trên thế giới. Họ đã góp một
phần không nhỏ vào việc quảng bá cũng như khẳng định giá trị thẩm mỹ
trường tồn của trang phục cổ truyền Roumani. Hiện tại, người dân nước
này cũng có xu hướng quay trở về với những trang phục cổ truyền của dân
tộc mình.
Hy Văn
Nội dung bài viết rất hay, xin cảm ơn
Trả lờiXóa