Radio FM 974 – Melbourne Ukraine: Những Người Đàn Bà Sinh Con Mướn Cho Người

 Chuyện Thế Giới Trong Tuần

Thứ Hai 29/06/2020

        Trong hai gian phòng tiếp tân rộng của một nơi không hẳn là một khách sạn có tên gọi là “khách sạn Venice”, tại vùng ngoại ô thành phố Kyiv, hàng rào tường giăng kín kẽm gai bao quanh, thay vì ở khu bệnh viện hộ sản, những đứa trẻ mới sinh nằm trong những cái nôi, đặt nằm thẳng hàng, sát bên nhau, đứa thì khóc đứa thì ọa ọe đòi bú sửa, năm ba cô giữ trẻ đi lên đi xuống, nhìn nhau, không cười không nói. 

 Đó là những đứa trẻ mới vài ngày có khi là vài tuần, của cha mẹ người ngoại quốc, mướn các bà làm nghề “sinh con giùm” người Ukraine sinh ra, do trung tâm BioTexCom điều hành, một bệnh viện lớn nhất trên thế giới chuyên việc sinh nở. Những đứa trẻ này hiện chưa có ai tới nhận vì cha mẹ ruột đã không được phép tới Ukraine kể từ ngày nước này đóng cửa biên giới vì cơn đại dịch Wuhan. BioTexCom đã cho phổ biến một đoạn phim từ khách sạn Venice vào giữa tháng năm, đưa ra tình trạng tiến thối lưỡng nan khốn đốn cho cha mẹ muốn sinh con và việc giải tỏa bớt lệnh đóng cửa biên giới. Số phận của đám trẻ này đã xuất hiện trên các trang đầu của báo chí trên thế giới nhưng hơn một tháng qua, khoảng 50 em bé vẫn còn nằm nguyên trong khách sạn.

Mykola Kubela, thanh tra viên về trẻ con, nói rằng, phải cải sửa hệ thống này, khi ông miêu tả đó là một sự vi phạm quyền con người của trẻ con và dịch vụ sinh con mướn cho người ngoại quốc tại Ukraine nên ngăn cấm. Tuy nhiên, sự thiếu hụt của ngân sách, kinh tế sa sút, nơi số tiền lương tháng khoảng 300 đồng Euro và chịu đựng cuộc chiến với Nga sô cùng nhóm ly khai do Nga Sô yễm trợ, Ukraine có quá nhiều phụ nữ nghèo khó, đặc biệt tại các thị trấn nhỏ và vùng nông thôn, đang sắp hàng chờ tới phiên nhận sinh con mướn để lấy tiền, ngay cả biết rằng sức khỏe và tinh thần sẽ phải trả giá không ít. Tại Vinnytsia, một thành phố tây nam Kyiv, Liudmyla vẫn còn đang chờ nhận số tiền còn lại của tổng số tiền trả cho việc sinh một bé gái cho cặp vợ chồng người Đức vào tháng hai, bà liên lạc với văn phòng đại lý trung gian, không phải trung tâm BioTexCom, nơi này còn thiếu bà 6000 đồng Euro, họ cho biết không thể gởi tiền cho bà vì tình trạng phong tỏa. Mặc dù bà Liudmyla, nhận cấy tinh trùng ở Kyiv và suốt thời gian mang bầu bà sống ở Vinnytsia nhưng văn phòng đại lý bảo bà đi đến Ba Lan để sinh, để đứa nhỏ có thể làm giấy khai sinh ở đó, bệnh viện tại đây không biết bà đang sinh con mướn vì việc sinh con mướn bị cấm ngặt ở Ba Lan cũng như phần lớn ở các nước Âu châu.

Luidmyla, một người mẹ góa, phụ bán hàng, gặp khó khăn tài chánh nhiều năm trong việc tìm mua căn nhà khác, tốt hơn một phòng ngủ trong cư xá, cho bà và ba đứa con, nên năm 2017, bà tới một bệnh viện sinh con mướn và với số tiền công bà đã có thể mượn tiền mua nhà, ngay cả trong lúc này bà Luidmyla đã phải vào nằm phòng hồi sinh của bệnh viện vì kết quả không tốt trong thời thai nghén nhưng vẫn quyết định là sẽ sinh con mướn lần nữa để lấy tiền trả dứt tiền nhà đã mua. Không có con số thống kê chính thức nhưng người ta ước tính hiện có khoảng vài ngàn đứa trẻ được những người đàn bà sinh mướn sinh ra tại Ukraine mỗi năm, 80% số trẻ em này là con của người ngoại quốc, họ chọn Ukraine vì ở đây thủ tục hợp pháp và giá rẻ. Sergii Antonov, một luật sư về thụ thai cho biết các đại lý dịch vụ này đôi khi sắp xếp cho sinh nở ở nước ngoài vì điều này có thể làm cho thủ tục đăng bộ khai sinh dễ dàng hơn.

Giá của một vụ sinh con mướn ở Ukraine bắt đầu từ 25 ngàn đồng Euro, người mẹ mang bầu mướn nhận ít nhất 10 ngàn, qua đại lý, các bệnh viện cung cấp dịch vụ này đăng quảng cáo trên báo, trên các xe chở công cộng hay trên các trang mạng xã hội một cách công khai. Shulzhynska, một bà mẹ có hai con, làm nghề đẩy xe mua hàng cho các siêu thị, đến một bệnh viện sinh con mướn năm 2013 vì bà cần phải có tiền trả cho số tiền vay mượn của ngân hàng, chẳng những vậy, vì không có tiền nên bệnh viện này đã phải gởi tiền cho bà mua vé máy bay để tới Kyiv. Bà đồng ý sinh con mướn cho một cặp vợ chồng ngưới Ý và bào thai có tới bốn em, cha mẹ người Ý quyết định chỉ nhận một và số còn lại phải bị hủy bỏ, tháng 5 năm 2014, Shulzhynska sinh ra một bé gái, giao lại cho cha mẹ nó, bà nhận số tiền công 9 ngàn đồng Euro. Sáu tháng sau đó bà phải vào bệnh viện vì đau bao tử trầm trọng, bác sĩ khám ra bà bị ung thư tử cung, phải hơn một năm, nhờ lòng hảo tâm của người, bà có đủ số tiền trang trải cho việc giải phẩu, hiện bà không làm được gì cả, vì bác sĩ cho biết có thể phải cắt bỏ chân trái, vì đang bị ảnh hưởng bởi bệnh ung thư lan rộng ra.

Năm 2015, Shulzhynska nộp đơn kiện trung tâm BioTexCom vì đã gây ra tình trạng sức khỏe suy sụp của bà và hiện nội vụ đang được cơ quan điều tra hình sự tiến hành. Tại khách sạn Venice, Albert Tochilovsky, chủ nhân của BioTexCom, không phủ nhận có khiếm khuyết trong quá trình cấy và thụ thai năm 2011, vì đó đã dẫn đến một cuộc điều tra về việc đưa người nhập cảnh lậu. Cũng theo Tochilovsky, có ít nhất ba trường hợp mà cha mẹ ruột từ khước nhận con mướn sinh sau khi đứa bé sinh ra vì bệnh tật, trường hợp đáng kể nhất là em bé Bridget, con của một cặp vợ chồng người Mỹ, sinh năm 2016 và hiện đang sống tại cô nhi viện ở Zaporizhia, phía tây Ukraine, đó là một thảm nạn cho công ty ông ta.

Olga, 26 tuổi, đang sắp sinh cặp trẻ song sinh trai mướn cho vợ chồng người Trung Hoa vào cuối tháng này, để sinh nở cô đến thành phố Kyiv từ một thị trấn nhỏ miền đông bắc Ukraine cùng với đứa con trai nhỏ và chồng của mình, họ được người của BioTexCom sắp cho ở tại một căn trong dãy nhà nhỏ mới gần bệnh viện sản khoa không hơn trăm thước, cô cho biết hiện mọi chuyện tốt đẹp và vài lần cũng gặp ba người đàn bà sinh con mướn ở mấy căn nhà bên cạnh. Olga nói cô sẽ dùng số tiền công 17 ngàn tiền Euro mở một tiệm bán cà phê hay tiệm bán hoa ở quê mình, cô không ngần ngại thêm, cô không giết người, không trộm cắp, cô làm ra số tiền này một cách lương thiện, đứa con trai của cô ngồi kế bên, cười gọi tên hai đứa nhỏ sắp ra đời “Kirusha và Kirusha”.

Olga chỉ lo ngại một điều, liệu cha mẹ hai đứa nhỏ sẽ đến đây trước khi chúng nó được sinh ra hay không, nếu không, cô phải săn sóc tụi nó cho tới khi nào họ đến. Có nhiều người đàn bà sinh con mướn, nhiều khi phải lo cho các đứa trẻ tới vài tháng, cô nhớ lại, có trường hợp người mẹ đẻ mướn tình nguyện nhận đứa trẻ làm con nuôi sau khi cha mẹ ruột từ chối không nhận nó giờ phút cuối.



Thuyên HuyThứ Hai 29.06.20
Viết theo The Guardian

💀💀💀💀
Mời Xem CCTG ngày 22/6/2020 :Đông Hồi: Gái Mãi Dâm - Đại Dịch Wuhan - Cái Đói

Nói Chuyện Với Bàn Chân - BS Hồ Ngọc Minh

Người ta thường nói, “thà nói chuyện với đầu gối”, vì đầu gối không hề cãi lại, cho dù không ai biết, đầu gối có lắng nghe hay không. Ở đây, thay vì nói chuyện với đầu gối, tôi không chỉ nói chuyện về đôi bàn chân, mà theo tôi, ta cần phải tâm sự với đôi bàn chân mỗi ngày, vì lẽ, đôi bàn chân là bộ phận thân thể bị lợi dụng nhiều nhất, và bị lơ là nhiều nhất.

Này nhé, trong văn chương thơ phú, khi tả về sắc đẹp của người phụ nữ, từ trên xuống dưới, từ mái tóc, đôi mắt, mũi, môi, miệng, cho đến đôi bàn tay, cánh tay, và xa hơn nữa… là cặp đùi, hay bằng tiếng lóng, “chai dần”! Nhưng, không biết vì lý do gì, văn thi nhạc sĩ lại dừng ngang đôi bàn chân, ít khi nói tới. Không phải là không có, mà nếu có thì cứ xem đôi chân là phần ô dề, xấu xí nhất của thân thể.

Đó là ở Việt Nam, còn ở Mỹ, theo nghiên cứu có thật, trên 50% người Mỹ, khi tắm, không kỳ cọ hay thoa xà phòng đôi bàn chân!

Khi nói về sức khoẻ cũng thế, người ta lo chăm sóc những bộ phận khác của cơ thể, mà không nghĩ đến vai trò quan trọng của đôi bàn chân, chịu đựng hàng trăm, hàng ngàn tấn sức nặng, qua bao năm tháng, “đội trên đầu”, chuyên chở toàn bộ cơ thể, hay giúp khuân vác những vật nặng. Ấy thế mà nhiều người đã bỏ lơ mất tầm quan trọng của 42 bắp thịt, 26 đốt xương và 33 khớp xương bé nhỏ, chưa kể những mạch máu, những sợi gân, và những dây thần kinh được kết hợp rất khéo léo. Mỗi ngày, người ta nhồi nhét đôi bàn chân ấy vào những đôi giày, đi đứng và chạy nhảy, xem như chuyện tự nhiên. Chưa kể những đôi giày thật sang, thật mỹ miều nhưng lại thật chật hẹp, gò bó không khác gì tục bó chân của người Trung Hoa ngày xưa.

Tôi đã từng bị gãy xương bàn chân, phải băng bột và ngồi xe lăn để khám bệnh hay mổ xẻ. Tuy chỉ là thời gian ngắn nhưng đủ để cảm thông cho nỗi khổ của những người bị tật nguyền không còn đôi chân, hay bị liệt.

Mỗi khi nói đến bệnh tật của đôi chân, người ta chỉ nghĩ đến chuyện gãy xương bàn chân, trẹo mắc cá khớp xương chân, hay bong gân xương chân. Và, ngoài những bệnh trực tiếp đến đôi bàn chân như thấp khớp, bệnh gout, chai da, hay nấm móng chân… thật ra, nhiều dấu hiệu bệnh tật trong trong thể lại được biểu hiệu lên đôi bàn chân.

Theo Đông Y, một số huyệt mạch trên đôi bàn chân có thể liên hệ hay ảnh hưởng đến một số cơ phận nội tạng nào đó trong cơ thể. Bằng cách xoa nắn những huyệt mạch nầy, có thể làm ảnh hưởng đến sức khoẻ của các nội tạng. Chuyện ấy tôi không hiểu rõ, nhưng theo Tây Y, có nhiều sự tương quan giữa đôi bàn chân và các bệnh kinh niên khác trong thân thể.

1. Bệnh tiểu đường

Người bị bệnh tiểu đường thường có cảm giác như bị kim chích hay lửa đốt ở đầu ngón chân. Khi lượng đường trong máu tăng, những phân tử đường sẽ bám vào chung quanh những dây thần kinh. Hiện tượng “thắng đường”, hay “ngào đường” ảnh ưởng đến các tế bào dây thần kinh, tương tự như kho cá hay làm mứt khiến cho những dây thân kinh nầy không hoạt động bình thường. Vì thế những sự đau nhức xảy ra khi các dây thần kinh bị hư.

2. Bệnh suy tuyến giáp hay cường tuyến giáp

Tuyến giáp (thyroid), ở cần cổ, phía trước cuống họng, giúp điều hòa thân nhiệt và năng lượng trong cơ thể. Người bị suy tuyến giáp (hypothyroidism), dễ bị mệt, da khô, luôn cảm thấy lạnh, và bị trầm cảm (depression). Ngược lại người bị cường tuyến giáp (hyperthyroidism), dễ bị căng thẳng thần kinh, dễ ra mồ hôi, da mỏng, sợi tóc dễ gãy, và suy yếu bắp thịt. Những dấu hiệu tương ứng cũng hiện ra ở đôi bàn chân như làn da, và móng chân. Thí dụ, móng chân dễ bị rạn nứt, bàn chân luôn đẫm mồ hôi là dấu hiệu của cường tuyến giáp, còn khô da, chân bị nức nẻ là do suy tuyến giáp.

3. Thiếu hụt dinh dưỡng

Suy dinh dưỡng cũng biểu lộ trên đôi bàn chân. Thiếu calcium và vitamin D làm cho xương giòn dễ vỡ. Ngoài ra thiếu vitaminh B-12 hay thiếu chất khoáng magnesium cũng làm cho bàn chân bị tê hay đau nhức.

4. Các bệnh về thần kinh

Các chứng đau nhức xương cốt như đau lưng kinh niên làm cho bàn chân bị đau. Trẻ em bị đau bàn chân thường là do những bệnh về suy cơ bắp và thần kinh (neuromuscular diseases).

5. Suy thận

Bàn chân bị sưng phù do thận bị yếu. Nước không thể thải ra khỏi cơ thể sẽ bị ứ đọng xuống chân.

6. Bệnh về tim mạch

Suy tim hay cao huyết áp cũng làm cho bàn chân bị sưng phù. Nếu mạch máu bị nghẽn, lông trên ngón chân sẽ không mọc được.

7. Ung thư

Những dấu lỡ loét trên da mà không bị đau thường là dấu hiệu của ung thư da. Nếu trên móng chân có những lằn đen thường là dấu hiệu ung thư của những nơi khác trong cơ thể. Rất nhiều trường hợp ung thư phổi lại có dấu hiệu lở loét thể hiện trên đôi bàn chân.

Thế đó, đôi bàn chân đã đưa loài người ra khỏi Phi Châu từ mấy chục ngàn năm trước. Cũng đôi bàn chân ấy ông cha ta đã băng Hoành Sơn, vượt Trường Sơn, Nam tiến, và, cũng những đôi chân ấy, đưa dòng máu Việt đi khắp năm châu. Làm sao lại đành quên?

Theo tôi, bàn chân đáng được nâng niu và chuyện trò hơn là đầu gối. Lần sau, mỗi khi nhìn xuống dưới… nên nhìn xa hơn một tí, bạn nhé.

BS Hồ Ngọc Minh

(Từ Cảnh chuyển)

8 bí ẩn khoa học chưa có lời giải thích

Trái đất ra đời từ khi nào, đến nay chưa có nhà khoa học nào dám khẳng định một cách chắc chắn. Nhưng chúng ta có thể chắc chắn rằng, địa cầu này đã trải qua một lịch sử rất lâu dài; và trong tháng năm dài đằng đẵng ấy, có rất nhiều bí ẩn của quá khứ mà đến tận bây giờ chúng ta vẫn chưa thể tìm ra.

1. Khu phức hợp đền thờ Saksaywaman, ở Peru

Công trình kiến trúc này hoàn hảo tới mức chúng được hoàn thành mà không cần sử dụng một giọt vữa nào. Trong một số trường hợp, bạn thậm chí không thể chèn một mảnh giấy vào giữa các viên đá. Mỗi khối đá còn sở hữu một bề mặt mịn và các góc bo tròn. Công trình này đã được xây dựng như thế nào? Không ai biết.

2. Cổng mặt trời ở Bolivia

Cổng mặt trời được tìm thấy ở Tiwanaku – một thành phố cổ kính và bí ẩn ở Bolivia. Nó là một cổng vòm bằng đá hoặc cả một khối đá khổng lồ. Một số nhà khảo cổ học tin rằng đó là trung tâm của một đế chế khổng lồ từng tồn tại trong thiên niên kỷ thứ nhất sau Công nguyên. Không ai có ý tưởng gì về ý nghĩa của các hình chạm khắc trên cổng. Chúng có thể có một số ý nghĩa về chiêm tinh hoặc thiên văn, không ai dám chắc

3. Hang Longyou, Trung Quốc

Những hang động này là một hệ thống quần thể hang động nhân tạo lớn bằng sa thạch, được tạo ra bằng bàn tay con người. Và một công việc khó khăn như vậy sẽ cần sự tham gia của hàng ngàn người. Tuy nhiên, không có một chút tin tức nào đề cập đến các hang động này, hoặc các phương pháp được sử dụng để xây dựng chúng, ở bất cứ nơi nào trong các ghi chép lịch sử.

4. Obelisk (Bút đá tháp) dang dở ở Ai Cập

Người Ai Cập cổ đại thường đặt một cặp obelisk tại lối vào các đền thờ linh thiêng. Theo quan niệm của họ, nó có sự liên kết chặt chẽ với Thần Mặt trời. Nhưng một phần của chiếc obelisk này được khắc thẳng từ khối đá, bị bỏ lại trong tình trạng dang dở. Kích thước của nó chỉ đơn giản là rất khổng lồ, tới mức đáng kinh ngạc.

Không ai biết chính xác chúng được xây dựng như thế nào. Bởi đá granit rất cứng, với mức độ 6,5 trên thang đo Mohs (kim cương là độ 10). Nên để tạo hình cho đá granit, những người thợ thời đó cần một dụng cụ phải cứng hơn. Nhưng các kim loại có sẵn tại thời điểm đó đều quá mềm hoặc quá khó để sử dụng như một công cụ.

Rồi sau khi tạo hình xong thì tới việc di chuyển, làm sao họ có thể di chuyển một cây cột nặng 100 tấn từ mỏ đá đến địa điểm cần thiết. Có rất nhiều giả thuyết đã được đặt ra, nhưng không ai biết chính xác họ đã làm như thế nào.

5. Thành phố dưới nước Yonaguni, Nhật Bản

Khu phức hợp cổ xưa này được phát hiện tình cờ bởi huấn luyện viên lặn Kihachiro Aratake. Thành phố dưới nước này đã làm bối rối tất cả các lý thuyết khoa học. Tảng đá nơi mà nó được chạm khắc đã chìm dưới nước khoảng 10.000 năm trước – rất lâu trước cả khi các kim tự tháp Ai Cập được dựng lên.

Một số nhà khảo cổ học tin rằng trong thời kỳ nguyên thủy này, con người vẫn chui rúc trong các hang động và sống nhờ rễ ăn được chứ không phải bị săn bắn. Và họ chắc chắn không thể dựng lên các thành phố đá như thế này.

6. Mohenjo-daro (Vùng đất của người chết), ở Pakistan

Bí mật về sự sụp đổ của thành phố này đã khiến các chuyên gia bối rối trong nhiều thập kỷ. Năm 1922, nhà khảo cổ học người Ấn Độ RD Banerji đã phát hiện ra những tàn tích cổ xưa trên một trong những hòn đảo trên sông Indus

Câu hỏi đặt ra là thành phố vĩ đại này đã bị phá hủy như thế nào? Điều gì đã xảy ra với cư dân của nó? Nhiều cuộc khai quật đã không đưa ra bất kỳ câu trả lời nào.

7. Đường hầm thời đồ đá

Việc phát hiện ra một mạng lưới đường hầm ngầm rộng lớn, trải dài khắp châu Âu từ Scotland đến Thổ Nhĩ Kỳ, cho thấy các cộng đồng thời đồ đá không chỉ đơn giản là những người chỉ biết săn bắn hái lượm. Nhưng mục đích thực sự của các đường hầm vẫn còn là một bí ẩn.

Một số nhà nghiên cứu tin rằng chúng được sử dụng như là hệ thống bảo vệ để chống lại kẻ săn mồi, trong khi những người khác tin rằng nó cung cấp một cách để đi du lịch xung quanh an toàn, giúp người thời đó thoát khỏi sự khắc nghiệt của thời tiết và các cuộc xung đột.

8. Những quả cầu đá khổng lồ ở Costa Rica

Những tạo vật bằng đá bí ẩn này không chỉ hấp dẫn vì hình dạng hình cầu hoàn hảo của chúng, mà còn vì nguồn gốc và mục đích sử dụng chưa ai biết. Chúng được phát hiện vào những năm 1930 bởi các công nhân dọn rừng ở một đồn điền chuối. Truyền thuyết địa phương cho rằng những quả cầu bí ẩn này chứa vàng bên trong. Nhưng thực sự thì hóa ra chúng trống rỗng.

Ảnh chụp màn hình: khoahoc.tv)

Trần Phong (DKN)

TÌNH THU- Thơ Xướng Họa (Đức Hạnh và Các Thi Hửu )

TÌNH THU
[Thuận nghịch đọc]

Tươi cười nở mộng thắm tình vương
Hỡi đóa hồng! Yêu quý tỏ tường
Đồi trải lá vàng khai ngõ hướng
Cuội vời hoa bướm dệt ngàn hương
Mời thu rủ bạn hòa thi hứng
Tới Nguyệt trao duyên tặng đóa hường
Đời cảnh ngất ngây hồn mãi vướng
Khơi tình nghĩa đượm gửi nàng thương

Thương nàng gửi đượm nghĩa tình khơi
Vướng mãi hồn, ngây ngất cảnh đời
Hường đóa tặng, duyên trao Nguyệt tới
Hứng thi hòa, bạn rủ thu mời
Hương ngàn dệt, bướm hoa vời Cuội
Hướng ngõ khai, vàng lá trải đồi
Tường tỏ, quý yêu hồng đóa hỡi
Vương tình thắm mộng nở cười tươi.

Đức Hạnh
25 06 2020

BÀI HỌA

  1/ TÌNH VƯƠNG

[Thuận nghịch đọc]

Tươi thắm nghĩa này dạ vấn vương
Khởi câu ngàn mộng ấm êm tường
Đồi xanh nắng trải lời đưa hướng
Lối đượm duyên thề tiếng phủ hương
Mời phú ngọt trao sờ sững tưởng
Tới bon bon nguyện nhủ âm hường
Đời lưu luyến thuở cùng duyên vướng
Khơi ý đậm dòng vạn bóng thương

Thương bóng vạn dòng đậm ý khơi
Vướng duyên cùng thuở luyến lưu đời
Hường âm nhủ nguyện bon bon tới
Tường sững sờ trao ngọt phú mời
Hương phủ tiếng thề duyên đượm lối
Hướng đưa lời trải nắng xanh đồi
Tường êm ấm mộng ngàn câu khởi
Vương vấn dạ này nghĩa thắm tươi.

Hằng Nga Trần
26 06 2020

2/ NGHĨA BẠN
[Thuận nghịch]
[Đáo họa: “Tình Vương” - Hằng Nga Trần]

Tươi hồng nghĩa bạn tỏ lòng vương
Lối hẹn nàng Nga mộng cảnh tường
Đồi núi vọng luôn hòa đẹp hướng
Suối ngàn vươn mãi nhớ ngời hương
Mời thu tứ trải khai thần tượng
Gửi nguyệt nguồn lưu nở cánh hường
Đời sống nghĩa nhân ngời lý tưởng
Khơi tình mến tặng quý người thương.

Thương người quý tặng mến tình khơi
Tưởng lý ngời nhân nghĩa sống đời
Hường cánh nở lưu nguồn nguyệt gửi
Tượng thần khai trải tứ thu mời
Hương ngời nhớ mãi vươn ngàn suối
Hướng đẹp hòa luôn vọng núi đồi
Tường cảnh mộng Nga nàng hẹn lối
Vương lòng tỏ bạn nghĩa hồng tươi.

Đức Hạnh – 26 06 2020

3/ BẾN XA

[Thuận nghịch đọc]

Tha thiết giọng hò mãi vấn vương!

Nắng nghiêng chiều ngả bóng in tường

Hoà duyên thắm nghĩa say nồng rượu

Khảy phím êm lời quyện ngát hương 

Qua lối đợi khen người dáng mảnh

Đón ai chờ diện áo hoa hường

Trà thơm dẫu quạnh lòng hiu hắt 

Xa bến đổ thuyền mạn nhớ thương!

Thương nhớ mạn thuyền đổ bến xa

Hắt hiu lòng quạnh dẫu thơm trà

Hường hoa áo diện chờ ai đón?

Mảnh dáng người khen đợi lối qua

Hương ngát quyện lời êm phím khảy

Rượu nồng say nghĩa thắm duyên hoà

Tường in bóng ngả chiều nghiêng nắng 

Vương vấn mãi hò giọng thiết tha!

 Như Thu 

26/06/2020

4/ THU YÊU
[Thuận nghịch đọc]

Tươi thắm mộng nàng mãi vấn vương
Nguyệt cô khoe áo trải ngang tường
Đồi thu bóng ngã ngời mây nước
Suối nhạc thơ hòa đẹp cảnh hương
Mời bạn tỏ vui lòng thả tứ
Ghé trăng đùa liễu vẽ trao hường
Đời yêu sống khẻo tâm tươi sáng
Khơi sóng biển tình đọng mến thương.

Thương mến đọng tình biển sóng khơi
Sáng tươi tâm khẻo sống yêu đời
Hường trao vẽ liễu đùa trăng ghé
Tứ thả lòng vui tỏ bạn mời
Hương cảnh đẹp, hòa thơ nhạc suối
Nước mây ngời, ngã bóng nương đồi
Tường ngang trải áo khoe cô Nguyệt.
Vương vấn mãi nàng mộng thắm tươi.

Hồng Xuyến
26 06 2020

 5/ THU SẦU
[Thuận nghịch độc]

Tươi đẹp suối ngàn cảnh vấn vương
Nguyệt Nga trăn trở lạnh bên tường
Đồi nương lá đổ mơ nguồn cội
Ngõ mộng hoa buồn nhớ cảnh hương
Mời Cuội mở lòng nghe sự thế
Tưởng trăng thương bến đợi non hường
Đời vui ước vọng trời tươi sáng
Khơi biển nhớ thuyền động…cảm thương!

Thương cảm động thuyền nhớ biển khơi
Sáng tươi trời vọng ước vui đời
Hường non, đợi bến thương trăng tưởng
Thế sự nghe lòng mở Cuội mời
Hương cảnh nhớ, buồn hoa mộng ngõ
Cội nguồn mơ, đổ lá nương đồi
Tường bên lạnh, trở trăn Nga Nguyệt
Vương vấn cảnh ngàn bóng đẹp tươi!

Anh Hân
Californie - 27 06 2020

Đức Hạnh Kính Đáp Họa Cùng Thi Hữu

 NHỚ THU

[Thuận nghịch đọc]

Tươi đẹp bóng Hằng mãi vấn vương
Dỗi Thu còn mộng thắm bên tường
Đồi sim lá đổi thêm ngời dáng
Mỗi cánh hoa tàn lại ngát hương
Mời Nguyệt xướng thơ nguồn tỏa hướng
Gởi duyên hòa nhạc suối khai hường
Đời trao ước vọng cùng vui hưởng…
Khơi dậy biển tình mãi nhớ thương.

Thương nhớ biển tình cảnh dậy khơi
Hưởng vui cùng vọng ước trao đời
Hường khai suối nhạc hòa duyên gởi
Hướng tỏa nguồn thơ xướng Nguyệt mời
Hương ngát lại tàn hoa cánh mỗi
Dáng ngời thêm đổi lá sim đồi
Tường bên thắm mộng còn Thu dỗi
Vương vấn mãi Hằng bóng đẹp tươi.

Đức Hạnh

Họa vận góp vui 

( Thuận Nghịch Độc )

7/ Nhớ Em

1)  Đọc Xuôi

Tha thiết nhớ em dạ vấn vương

Nắng vàng in bóng ngã xa tường

Hoa hồng thắm mộng tình men rượu

Bướm trắng tươi bông nhụy sắc hương

Qua ngõ đợi chờ ai dáng đẹp

Đón em mừng đỏ mặt môi hường

Trà thơm đãi khách vui trông ngóng

Xa bạn chạnh buồn thấy cảm thương

2)  Đọc Ngược

Thương cảm thấy buồn chạnh bạn xa

Ngóng trông vui khách đãi thơm trà

Hường môi mặt đỏ mừng em đón

Đẹp dáng ai chờ đợi ngõ qua

Hương sắc nhụy bông tươi trắng bướm

Rượu men tình mộng thắm hồng hoa

Tường xa ngã bóng in vàng nắng

Vương vấn dạ em nhớ thiết tha

Mai Xuân Thanh 

Ngày 27/06/2020

HỌA 8: THU VƯƠNG

Tươi tắn hoa nhìn đậm nghĩa vương,

Hởi đâu ai thấu hiểu tình tường.

Đồi cao một dạo cheo leo trốn,

Cuội vút vui đùa giỡn tạt hương.

Mời gió đón trăng tìm trí lý,

Tới bờ ngang ngộp choáng hoa hường.

Đời trao ngất chất buồn tuôn vướng,

Khơi dậy tim lòng đau nhói thương.

                          *

Thương nhói đau lòng tim dậy khơi,

Vướng tuôn buồn chất ngất trao đời.

Hường hoa choáng ngộp ngang bờ tới,

Lý trí tìm trăng đón gió mời.

Hương tạt giỡn đùa vui vút cuội,

Trốn leo cheo dạo một cao đồi.

Tường tình hiểu thấu ai đâu hởi,

Vương nghĩa đậm nhìn hoa tắn tươi.

HỒ NGUYỄN (03-7-2020)

🌹🌹 Mời xem Thơ Đức Hạnh :TÌNH DÂNG

🌺🌺🌺NHỮNG DẠNG THƠ ĐƯỜNG LUẬT ĐẶC BIỆT (FB Nguyễn Quốc Bình )

Buôn NÔ LỆ kiểu mới trong thời đại văn minh (Diễn Đàn Khai Phóng

Tác giả: Tôn Thất Thông, tháng 6.2020

Vừa mới giảm hạn chế tiếp xúc, ở Đức đã xảy ra nhiều ổ dịch Covid-19 trong các lò mổ thịt (abattoir) từ nam chí bắc. Trong lúc điều tra, các ký giả chuyên nghiệp phát hiện và đưa ra công luận một sự thực kinh hoàng khác, đáng quan tâm hơn cả Covid-19, ấy là điều kiện làm việc và sinh sống của công nhân mổ thịt, mà tuyệt đại đa số là lao động lương thấp đến từ các xứ nghèo ở Đông Âu. Vào thế kỷ 21, trong một đất nước giàu có bậc nhất châu Âu, mà vẫn tồn tại tình trạng sinh sống thiếu nhân phẩm như thế, nó nói lên điều gì?

Thợ Đông Âu trong các lò mổ thịt

(Nguồn tin lấy từ các báo online hàng ngày đáng tin cậy: Spiegel, Focus, Zeit, Welt, NZZ, Tagesschau, Heute).

Chỉ hai tuần sau khi lệnh giãn cách được nới lỏng, hàng loạt lò mổ thịt ở Đức trở thành những ổ dịch gây chấn động: Thí dụ Westfleisch ở Coesfeld với 250 ca nhiễm, Vion ở Bad Bramstedt với 110, Müller Fleisch ở Birkenfeld với 300, nhiều xí nghiệp thuộc tập đoàn Wiesenhof với 525 ca nhiễm v.v… và chấn động nhất gần đây là công ty Tönnies ở Rheda, ngoại thành Gütersloh với 1553 ca dương tính (ngày 23.6), đấy là chưa kể còn 2000 nhân viên chưa thử xong.

Tönnies là lò mổ thịt lớn nhất của Đức, chiếm 30% công suất sản xuất thịt toàn quốc, mỗi năm mổ hơn 18 triệu con lợn. Tönnies có tổng cộng 6500 nhân viên, đại đa số thợ đến từ Đông Âu, đặc biệt là trong phân đoạn giết lợn, xẻ và phân loại thịt. Những nhóm thợ đông nhất bao gồm 2500 người từ Romania, 1500 từ Ba Lan, 500 từ Bulgaria. Tổng số thợ Đông Âu chiếm hết 80% toàn bộ nhân viên công ty. Khổ thay, họ không phải là nhân viên ăn lương của Tönnies, mà được những công ty môi giới lao động gởi đến làm việc theo thời vụ và theo nhu cầu của Tönnies. Họ làm việc dưới những hợp đồng hết sức tồi tệ với các môi giới lao động. Nhiều người không hề có một hợp đồng nào trong tay.

Trong công ty Tönnies, những người thợ này chịu áp lực của điều kiện làm việc rất khắc nghiệt, nhiệt độ từ 6 đến 10˚C, đứng ngồi san sát, làm việc không ngừng nghỉ để theo kịp dây chuyền sản xuất nhanh, lệnh của công ty môi giới là: không ai được phép nghỉ bệnh. Ít khi họ làm việc dưới 10 giờ trong ngày, có lúc lên đến 15, 16 giờ. Tất nhiên, họ đều ghi vào bảng giờ làm việc, nhưng cuối tháng ít người nhận được tiền phụ trội nào. Tình trạng tồi tệ đó cũng không lạ gì đối với chính quyền. Báo cáo tổng kết năm 2019 của bang NRW „Tổng khảo sát: Lao động công bằng trong ngành thịt“ cho chúng ta một bức tranh ảm đạm, thiếu nhân phẩm trong ngành công nghiệp này. 85% các công ty mổ thịt được khảo sát đều bộc lộ tình trạng tồi tệ khắp nơi. [Tải báo cáo ở đây để xem: https://www.dnevnik.bg/file/4033147.pdf].

Nhưng đấy chỉ là bề mặt nổi. Tảng băng chìm chưa ai làm báo cáo mới là bức tranh khủng khiếp hơn. Mặc dù về mặt chính thức, người thợ được hưởng lương tối thiểu theo luật định, nhưng những cáo già môi giới có đủ mánh khóe để qua mặt luật pháp. Ngoài ra, họ đòi thợ Đông Âu đủ mọi thứ chi phí: phí môi giới được trừ vào lương hàng tháng, tiền thuê nhà, phí chuyên chở đến chỗ làm, phí áo quần bảo hộ lao động, và người thợ … phải mua của người môi giới một tấm đệm để có chỗ ngủ. Tất cả đều theo một bảng giá trên trời dưới biển. Thí dụ: mỗi người thợ phải mua tấm đệm hạng bét với giá 300€ (giá thị trường: 100€).

Tồi tệ nhất là tình trạng ăn ngủ của người thợ. Một nữ ký giả đã khóc òa khi vào khảo sát phòng ngủ của 8 người thợ người Romania. Đó là căn phòng 20 mét vuông chỉ có một cửa sổ, với 8 tấm đệm cá nhân xếp san sát bên nhau, diện tích còn lại là đường đi chỉ đủ cho một người. Căn phòng nồng nặc một mùi hôi thối khó biết từ đâu: mùi thịt bám hàng ngày vào áo quần, mùi mồ hôi của 8 con người lao động lực lưỡng, mùi ẩm mốc từ vách tường, mùi thối từ các tấm đệm lâu ngày không được tẩy rửa. Mỗi người thợ phải trả tiền chỗ ngủ như thế cho công ty môi giới lao động 300€ mỗi tháng, tức họ thu được 2400€ tiền thuê mỗi tháng. Để so sánh: với một căn phòng trung lưu trong khu phố trung bình ở Berlin, người thuê trả khoảng 8€ mỗi mét vuông, cộng thêm mọi thứ phụ phí, mỗi tháng cũng chỉ trên dưới 350€ với một căn phòng 20 mét vuông có trang bị vệ sinh đạt tiêu chuẩn.

Trong điều kiện làm việc sinh sống như thế, người thợ mổ thịt nhận lương ròng khoảng 900-1200€ mỗi tháng! Nhưng cũng dễ hiểu, tại sao họ chịu làm việc dưới điều kiện như thế: Đối với một vài nước Đông Âu, như người Romania, họ chỉ cần đi làm „thợ khách“ ba tháng là có thể nuôi gia đình một năm. Họ đã bỏ lại gia đình con cái ở quê nhà, sang xứ Đức làm việc cực khổ dưới điều kiện không khác gì nô lệ, làm những công việc mà người bản địa không muốn ngó ngàng tới. Họ bị các môi giới bóc lột tận xương, chỉ vì họ không biết ngôn ngữ và luật lệ địa phương. Ai hưởng lợi trong hệ thống nô lệ hiện đại này?

Chúng ta thử tính sổ xem: Trước hết là người chủ hãng. Họ luôn luôn có thợ lương thấp và không lo lắng gì về đình công bãi thị đòi tăng lương, không bị ràng buộc trong luật sa thải lao động: khi cần thợ thì ra biên giới đón về, khi ít việc thì có thể sa thải qua đêm; Thứ hai, người môi giới lao động. Số tiền chênh lệch giữa lương trả cho thợ và hóa đơn đưa công ty vốn rất cao khó lòng trưởng tượng, nhưng đó chỉ là một phần nhỏ. Tính hết tất cả những phí dịch vụ để „phục vụ“ cho thợ ngoại quốc, một người môi giới có thể thu được trên một triệu Euro với không quá 50 người thợ làm theo hợp đồng với các lò mổ. Mạng lưới môi giới này tổ chức không kém Mafia, hoạt động quốc tế đến từng làng quê hẻo lánh nhất của các nước nghèo. Sống với phương tiện hiện đại, nhưng họ vẫn mang trong người bản chất thú vật của người buôn nô lệ thế kỷ 15, 17. Thứ ba, chính quyền sở tại. Qua thợ rẻ tiền, nền kinh tế của Đức được vận hành tốt, bảo đảm GDP tăng lên không ngừng, xuất khẩu được gia tăng, thu được nhiều thuế. Cho nên, mặc dù biết rõ tình trạng tồi tệ trong các lò mổ thịt, họ vẫn làm ngơ, ngày nào tình trạng đó chưa bị phơi bày ra ánh sáng. Và thứ tư, người tiêu thụ đầu cuối như chúng ta cũng tham gia vào vở kịch ấy. Chính nhờ những người thợ Đông Âu, mà chúng ta có được thịt ngon với giá rẻ mạt. Làm sao chúng ta mua được thịt heo hạng nhất với giá 10€ mỗi kí lô, nếu không có những người thợ rẻ tiền từ Đông Âu? Chúng ta đều hưởng lợi trên sự bóc lột lao động và trên điều kiện sống thiếu nhân phẩm của thợ mổ thịt.

Cũng may là Covid-19 đã soi sáng phần nào mặt trái của xã hội chúng ta đang sống.

Ôn lại lịch sử hậu chiến

Về tình trạng tồi tệ thiếu nhân phẩm của thợ ngoại quốc tại Đức, chúng ta đã biết từ giai đoạn phục hưng kinh tế hậu chiến. Thuở đó trong thập niên 1960, Tây Đức còn nghèo, đang trên đường cải thiện cuốc sống vật chất, thu nhập đầu người chỉ mới 5000 DM mỗi năm (bây giờ: 40.000€ hay 80.000 DM). Chính mấy triệu thợ ngoại quốc đã góp phần đáng kể vào việc nâng cao phồn vinh của Tây Đức. Các lãnh đạo chính trị không ngớt lời ca ngợi sự đóng góp của họ vào nền kinh tế, nhưng sau hậu trường, đời sống của họ cũng hết sức tồi tệ thiếu nhân phẩm. Xin trích dẫn vài trang trong cuốn „Thần kỳ kinh tế Tây Đức giai đoạn 1949-1969“ để độc giả có hình dung và so sánh với thời hiện đại (xem thêm sách bên dưới, trang 124-140).

Một triệu con người này trong thị trường lao động Đức đã góp phần làm cho nền sản xuất chúng ta tiếp tục đi lên, vật giá chúng ta ổn định và vị trí của chúng ta trên thị trường thế giới được củng cố. Vai trò của những người thợ khách[1] trên thị trường lao động trong những năm tới chắc chắn sẽ còn quan trọng hơn.

Bộ trưởng lao động Theodor Blank, năm 1964.     

Những người thợ ngoại quốc này là ai, nguồn gốc thế nào, đến Đức với động cơ gì? Dorte Huneke tóm tắt như sau về những người thợ ngoại quốc gốc Thổ Nhĩ Kỳ[2]: „Điểm giống nhau là họ có một hộ chiếu Thổ và một hợp đồng lao động. Ngoài ra thì khác nhau nhiều hơn là giống nhau. Họ đủ loại: đàn ông, phụ nữ, người Thổ gốc Kurds, Zirkan, Laze[3], Hy Lạp, Armenia; họ là tín đồ Cơ Đốc, Do Thái, Hồi giáo giòng Shia, Sunni, Alevi; họ là nông dân, ngư dân, người cộng sản, kẻ quốc gia, đủ loại già trẻ. Hầu hết đều thiếu học, nhiều người không biết chữ. Quan trọng nhất là một thân hình vạm vỡ và không bệnh tật. Hàng triệu người nộp đơn xin đi mặc dù chỉ một phần tư được chấp nhận. Họ ra đi để trốn nạn thất nghiệp tại quê nhà, một đất nước nghèo đói về kinh tế, ngột ngạt về chính trị. Có người hy vọng có cơ hội sống cuộc đời độc lập ra khỏi tù túng của truyền thống gia đình, hoặc hy vọng được theo đại học ở châu Âu. Người khác thì đơn giản trốn chạy nghèo đói, áp bức, hay bị truy lùng vì chính trị. […] Người ta nghe đồn đãi rằng ở đó đất đá cũng bằng vàng hoặc những huyền thoại tương tự về Tây Đức. […] Không ai nghĩ rằng họ sẽ sống lâu dài tại đây. Họ đi làm trong xí nghiệp chỉ để kiếm tiền giúp gia đình, hoặc mua sắm máy móc trữ sẵn trong kho đợi ngày về nước. Vui chơi giải trí là chuyện xa xỉ. Nhiều người thấy không cần học tiếng Đức. Thế mà cuối cùng đa số đều ở lại lâu dài, thế hệ này nối tiếp thế hệ khác. […] Đến nay trong đầu thế kỷ 21 thì người gốc Thổ thuộc một trong những nhóm thành đạt nhất trong giới làm phim, bác sĩ, doanh nhân. Họ điều khiển chương trình truyền hình Đức, họ là cầu thủ đội bóng quốc gia, họ thành lập sân khấu kịch nghệ, họ đoạt giải thưởng văn chương, họ thành công trong khoa học, họ đại diện cho nước Đức trong quốc hội châu Âu. Đi tiên phong dọn đường cho những thành đạt đó là thế hệ ’thợ khách’ của thập niên 1960“.

Trong vòng vài năm sau hiệp ước đầu tiên với Ý, việc tuyển dụng thợ ngoại quốc còn được tiến hành thận trọng để rút kinh nghiệm; vả lại, công đoàn và giới truyền thông cũng thường lên tiếng chống đối. Bước ngoặc trong thị trường lao động Đức năm 1960 làm thay đổi mọi chuyện. Lần đầu tiên sau chiến tranh, số người thất nghiệp (270.000 người) ít hơn số công ăn việc làm đăng ký tại sở tìm việc (645.000). Cũng là lần đầu tiên nạn thất nghiệp xuống dưới 1%.

Đấy là biểu hiện của toàn dụng lao động lần đầu xuất hiện và còn kéo dài suốt một thập niên. Không ai còn nghi ngờ về tình trạng thiếu hụt lao động cần phải lấp đầy để phục vụ kinh tế.

Trước tình trạng đó, mọi cuộc tranh luận nên hay không nên tuyển dụng lao động ngoại quốc trở thành thừa thãi. Quá hiển nhiên là phải có lao động ngoại quốc mới bảo đảm phát triển kinh tế và nâng cao phồn vinh cho dân Đức. Cũng quá hiển nhiên là phải kiếm gấp một số lượng lớn lao động ngoại quốc mới bảo đảm tốc độ phát triển và bù trừ cho những giảm sút lao động nói trên. Nhật báo Thế Giới (Die Welt) viết năm 1964: „Để phát triển và mở rộng nền kinh tế quốc gia, lao động ngoại quốc vô cùng quan trọng – đúng thế, phải nói là họ không thể thiếu được. […] Những ngành mới phát sinh và những ngành phát triển cực nhanh hoàn toàn phụ thuộc vào sự tăng trưởng lao động ngoại quốc, khi mà tính cơ động của lao động bản xứ không đủ cao để đáp ứng nhu cầu[4]“.

Các hiệp hội công nghiệp cũng thừa nhận rằng yếu tố cơ động là ưu điểm tuyệt đối của lao động ngoại quốc. Các hợp đồng lao động đều rất ngắn hạn. Khi hết hạn hợp đồng một năm mà xí nghiệp không cần nữa thì người lao động ngoại quốc phải cuốn gói về quê[5], công đoàn không quan tâm can thiệp. Một thời gian sau, khi sản xuất đòi hỏi thêm hàng ngàn lao động, xí nghiệp có thể có ngay trong vòng một thời gian ngắn, hoặc tuyển dụng lại người thợ cũ đã quen việc. Đối với người thợ Đức được luật lao động bảo vệ, chuyện như thế khó lòng xảy ra. Người lao động ngoại quốc vì thế được xem như một lực lượng lao động trừ bị, đóng vai trò rất quan trọng trong giai đoạn tái cấu trúc kinh tế, giai đoạn mà sự tăng giảm và chuyển dịch lao động xảy ra rất nhanh.

Ngày 10.9.1964, người thợ thứ một triệu, Armando Rodrigues de Sá từ Bồ Đào Nha, đến Cologne và đối diện bất ngờ với cuộc đón tiếp long trọng mà có lẽ trong đời anh ta không bao giờ thấy. Quà tặng là chiếc xe gắn máy do thị trưởng thành phố Cologne trao tặng tận tay tại nhà ga khi chiếc tàu vừa cập bến. Cũng trong ngày này, bộ trưởng lao động Theodor Blank phát biểu khá đầy đủ về tầm quan trọng đặc biệt của lao động ngoại quốc trong nền kinh tế hậu chiến CHLB Đức.

Ngoài mối lợi lớn lao về kinh tế mà chúng ta dễ dàng nhận thấy qua các thống kê, còn có những mối lợi phi vật chất cũng vô cùng quan trọng cho chính trị, xã hội và ngoại giao Đức. […] Ngoài ra như Bộ trưởng Theodor Blank phát biểu năm 1964: Việc tuyển dụng lao động ngoại quốc đã làm cho việc hợp nhất châu Âu, sự hòa hợp giữa những con người thuộc nhiều nguồn gốc và văn hóa khác nhau trở thành hiện thực.

Lời ca ngợi sự đóng góp của lao động ngoại quốc thập niên 1960 cho nước Đức không hề thiếu. Chúng ta có thể nghe từ những bài diễn văn của các chính trị gia cao cấp, cả báo chí truyền thông cũng không hề tiếc lời khen. Nhưng để tương xứng với những lời khen ngợi công khai đó, chính phủ đương thời không có nỗ lực đầy đủ để hỗ trợ những người mới đến, giúp họ tránh được những thua thiệt trong nghề nghiệp và xã hội, nhất là giúp họ có một cuộc sống đầy đủ nhân phẩm trong một quốc gia văn minh.

Cựu Thủ tướng Helmut Schmidt trả lời trong cuộc phỏng vấn năm 2011: „Người Đức không nhận thức hết những khó khăn nào để hòa nhập người ngoại quốc. Chúng ta không hề có một một hỗ trợ nào cho sự hòa nhập ấy. Cho đến bây giờ cũng thế. Vì thế tôi tự phê phán mình. Và phê phán những người khác. Chúng ta không làm tốt việc ấy. […] Ở trên cùng các cấp bậc chính trị vẫn còn thiếu ý thức và kiến thức về vấn đề này[6]“. Trở lại những thua thiệt của lao động ngoại quốc thời hậu chiến, chúng ta có thể nêu lên vài thí dụ:

1) Về điều kiện làm việc: Chúng ta không ngạc nhiên khi thấy các nghiên cứu về thị trường lao động đều có chung một kết luận: Đa số thợ ngoại quốc trong những năm cuối thập niên 1960 đều làm việc ở những vị trí thấp trong các lĩnh vực nặng nhọc nhất[7] như hầm mỏ, kỹ nghệ nặng, lắp ráp dây chuyền, xây dựng hoặc… hốt rác thành phố. Lý do được cắt nghĩa như sau[8]: Tình hình phát triển kinh tế mạnh mẽ trong những năm cuối thập niên 1950 đưa đến hậu quả là tình trạng toàn dụng lao động dần dần đạt mức tối ưu[9]. Tình trạng đó cho phép người đi làm có nhiều khả năng chọn lựa về ngành nghề, nơi làm việc cũng như lương tiền. Trong lúc thợ ngoại quốc bị ràng buộc bởi giấy phép lao động [ở một thành phố nhất định, có lúc chỉ trong một xí nghiệp nhất định], thì người Đức hưởng nhiều lợi thế hơn, họ có thể chọn lựa chỗ làm tốt hơn, ngành nghề nhẹ nhàng hơn, hoặc đã thăng tiến lên những vị trí cao hơn. Vì thế trong những năm đầu mới đến, lao động ngoại quốc làm việc tương đối cực nhọc, phải làm những công việc ở tầng thấp nhất trong công nghiệp mà người Đức không thích đảm nhận.

2) Công đoàn: Sự đối xử bất công với thợ ngoại quốc cũng nói lên mặt trái của các công đoàn. Mặc dù công đoàn vốn từ lâu có truyền thống đoàn kết với công nhân bị áp bức, nhưng trong lĩnh vực này thì truyền thống đoàn kết ấy dường như không vượt qua khỏi ranh giới chủng tộc. Qua cuộc đình công tháng 8.1973 tại hãng FORD ở Cologne „một vấn đề lớn bộc lộ rõ là, theo nhận xét của nhiều thợ Thổ Nhĩ Kỳ thì quyền lợi của họ đối với xí nghiệp không được hội đồng công nhân viên bảo vệ đúng mức, mặc dù 90% thợ Thổ Nhĩ Kỳ đều là thành viên của công đoàn[10]. Điều này xuất phát từ thực tế là đơn xin gia nhập công đoàn luôn luôn được kèm theo hợp đồng lao động. Người thợ chỉ việc ký cho xong chuyện. […] Sau khi luật bầu cử hội đồng công nhân viên được ban hành năm 1972, thợ ngoại quốc có quyền ứng cử, nhưng thực tế là 98% thành phần hội đồng đều là người Đức. Có trường hợp một ứng viên người Thổ ở hãng FORD được bầu với 31% số phiếu, cuối cùng cũng không được công nhận“[11].

3) Nhà ở: Đây là vết nhơ tồi tệ nhất trong việc đối xử với thợ ngoại quốc. Trong hợp đồng tuyển dụng có ghi rõ giới chủ nhân phải giải quyết chỗ ở đàng hoàng cho thợ khách, nhưng không quy định rõ rệt chất lượng cho nên các thợ khách phải sống trong những điều kiện hết sức tồi tệ. Hầm tránh bom thời chiến không phải là ngoại lệ, doanh trại quân đội Quốc Xã để lại đã là cao cấp lắm, bên trong nội thất thì hầu như không có gì. Nhiều người phải ra thuê nhà ở ngoài sau một thời gian.

Nhà tư nhân cho thuê thì thế nào? Chúng ta hãy đọc nhật báo Thương Mại (Handelsblatt) tháng 2.1967 về một cuộc khám xét[12]: „Trong một căn phòng chưa tới 15 mét vuông có sáu thợ khách người Thổ và Hy Lạp. Giường chồng kê sát nhau không đủ lối đi. Ở giữa phòng, bên dưới bóng đèn treo lủng lẳng là chiếc bàn được che phủ bởi những tờ nhật báo thay cho khăn trải bàn. Thật vô ích để đi tìm một tấm màn che cửa sổ, nói gì tới một bức tranh treo tường. […] Kiếm không ra chữ để diễn tả phòng vệ sinh. […] Ở một căn nhà khác: Ngay cả trong hầm nhà cũng có sáu người Bắc Phi trong một căn phòng bé tí. Phòng vệ sinh thì bẩn thỉu và hẹp đến độ không quay người được. […] Mỗi phòng loại đó, chủ nhà đòi 480 DM[13]“.

Các chủ nhà tư nhân thu tiền thợ khách gấp mười giá thị trường với điều kiện sống rất thiếu nhân phẩm. Họ đã làm giàu bằng cách lợi dụng hoàn cảnh khó khăn của người thợ khách. Tất nhiên đó chỉ là số rất ít, nhưng sự tồn tại loại người đó trong một xã hội văn minh nói lên điều gì?

Thợ ngoại quốc thì sống như thế, trong lúc CHLB Đức đã xây dựng một chương trình chung cư xã hội tuyệt vời, đã ban hành đạo luật nhà thuê thật ngặt nghèo để bảo vệ người đi thuê. Nhưng họ thả lỏng cho giới chủ nhân tiết kiệm tiền trên nhân phẩm người thợ. Họ thả lỏng cho giới chủ nhà tham lam đối xử với các thợ khách không bằng gia súc. Trên quê hương của Kant, của Max Weber, của Dahrendorf, những bộ óc tuyệt vời luôn luôn lấy nhân phẩm con người làm trung tâm điểm cho mọi tư tưởng, thế mà chính phủ có thể làm ngơ trước điều kiện sống tồi tệ của những người thợ khách đã có công tạo thêm phồn vinh cho xã hội. Đấy có phải là vết nhơ lịch sử mà giới lãnh đạo cao cấp thời đó phải nhận lãnh trách nhiệm? Có phải Thủ tướng Angela Merkel muốn rửa sạch vết nhơ đó khi gần đây mở cửa biên giới đón một triệu người nhập cư? Chỉ Angela Merkel mới có thể trả lời câu hỏi đó. [Chấm dứt đoạn trích dẫn sách].

Hậu chiến và hậu Covid: có gì khác nhau?

Giữa thợ Thổ Nhĩ Kỳ thập niên 1960 và thợ Đông Âu thế kỷ 21, điều kiện sinh sống đều tồi tệ và thiếu nhân phẩm không khác nhau. Tuy nhiên, Tây Đức thuở đó còn khó khăn, mọi người đều phải vật lộn với miếng cơm manh áo, có mấy ai quan tâm đến điều kiện sinh sống của những người „thợ khách“? Nhưng trong thế kỷ 21 hiện đại này, tri thức và đạo đức con người đã tăng lên vượt bực, thế mà vẫn còn kiếp sống nô lệ đằng sau hậu trường xã hội, đó chẳng phải là một sự sỉ nhục cho lương tâm loài người hay sao?

Xin cám ơn Covid. Nếu không có những ổ dịch trong các lò mổ thịt, có lẽ hiếm có ký giả nào chịu khó khảo sát một vấn đề ít người quan tâm. Nhưng nhờ lương tâm nghề nghiệp của các ký giả có lòng, họ đã đánh thức lương tâm người tiêu thụ Đức trước điều kiện sống tồi tệ của người thợ Đông Âu. Nếu những nhóm Mafia môi giới lao động vẫn giữ tính tàn bạo không kém người buôn nô lệ thế kỷ 17, thì người dân Đức dường như được thức tỉnh ít nhiều. Trên TV người ta ghi nhận một ý thức mới trong giới tiêu thụ. Họ sẵn sàng mua thịt với giá cao hơn, nếu qua đó, lương tiền thợ mổ thịt được nâng cao và súc vật được nuôi và xử lý nhân đạo hơn, tức là một loại thuế trên giá mua thịt. Chút ít như thế vẫn còn hơn không. Ít ra, bằng con đường phản đối ôn hòa, họ đã gây được sức ép lên giới lãnh đạo chính trị.

Sức ép từ người dân đã có tác dụng với tin vui hôm nay: chính phủ Đức sẽ bàn thảo để đưa ra đạo luật cải cách ngành mổ thịt. Chúng ta hãy chờ xem điều gì sẽ được thông qua, nhưng ít nhất là vài chuyện đã rõ ràng: Chính phủ sẽ cấm môi giới lao động làm mướn, các lò mổ thịt phải thu nhận nhân viên trực tiếp, chịu mọi ràng buộc của luật lao động hiện hành và bảo hiểm xã hội; tiền lương tối thiểu sẽ tăng lên; công ty mổ thịt phải chịu trách nhiệm về sức khỏe và điều kiện sinh sống của thợ ngoại quốc.

Hy vọng rằng, kiếp sống nô lệ cuối cùng sẽ từ từ biến mất trên đất nước này. Thật nực cười, con vi-rút Covid nhỏ xíu cũng lay chuyển được một bộ máy hành chính rườm rà, cải thiện được tình trạng tồi tệ vốn dĩ vẫn tồn tại hơn nửa thế kỷ nay.

Hy vọng xã hội hậu Covid sẽ không còn giống xã hội trước đây vài tháng.

Tôn Thất Thông, tháng 6.2020

Xem thêm:

Những bài đã đăng về Covid-19 trên DĐKP.

Những bài cùng tác giả về các chủ đề khác

Tài liệu tham khảo

1. Abelshauser, Werner.Lịch sử kinh tế Đức từ 1945 đến ngày hôm nay. Deutsche Wirtschaftsgeschichte von 1945 bis zur Gegenwart.
   ISBN 978-38-3890-204-3.
2. Dahrendorf, RalfXã hội và dân chủ ở Đức. Gesellschaft und Demokratie in Deutschland. R. Piper Verlag 1965
3. Foerster, LenaQuê hương mới bên bờ sông Rhein? Neue Heimat am Rhein?
   APUZ Nr. 1-3/2017 (Aus Politik und Zeitgeschichte)
4. Hardach, KarlLịch sử kinh tế Đức trong thế kỷ 20. Wirtschaftsgeschichte Deutschlands im 20. Jahrhundert. ISBN 3-525-33380-3
5. Herbert, UlrichLịch sử lao động ngoại quốc tại Đức từ 1880-1980.
   Geschichte der Ausländerbeschäftigung in Deutschland.
   ISBN 3-8012-3019-8
6. Huneke, DorteTừ nơi lạ trở về quê hương. Von der Fremde zur Heimat.
   de – Bundeszentrale für Politische Bildung
7. NZZ Neue Zürcher Zeitung, 27.6.2020: Schlachthöfe in Deutschland: Warum ohne Osteuropäische nichts geht (Lò mổ thịt ở Đức: Tại sao không hoạt động được nếu thiếu thợ Đông Âu).

Ghi chú

[1] Thợ khách: dịch nguyên gốc Gastarbeiter, chữ thường dùng để nói lên ý nghĩa là họ đến một thời gian ngắn và trở về nước, như một người khách. Thuật ngữ Gastarbeiter bị phê phán nên sau 1972, người ta dùng thuật ngữ „Ausländische Arbeitsnehmer – Lao động ngoại quốc“ hoặc „Arbeitsmigrant – Nhập cư lao động“

[2] Xem tài liệu D. Huneke

[3] Zirkan là dân thiểu số vùng Caucasus, Laze ở vùng Bosnia-Herzogevina

[4] Xem tài liệu U. Herbert trang 209

[5] Nhiều thợ ngoại quốc được xí nghiệp xin gia hạn để ở lại, mỗi lần một năm. Có người được kéo dài 10 năm, như thế là có điều kiện để có giấy phép cư trú dài hạn. Đấy là trường hợp của đa số người Thổ. Riêng người Ý và Tây Ban Nha thì hơn 90% về nước sau vài năm làm việc.

[6] Xem ZEIT Online ngày 20.10.2011 – Die Furcht des Helmut Schmidt

[7] Xin xem tuyệt tác của Günter Wallraff – Ganz Unten (Dưới đáy xã hội). Đấy là một phóng sự công phu, trung thực về những người ’thợ khách’. Sách này đã được dịch sang tiếng Việt Nam.

[8] Xem tài liệu L. Foerster

[9] Xem Thống kê thất nghiệp, lương và vật giá.

[10] Phí hội viên cũng rất cao: 1% lương đối với người đi làm nguyên ngày.

[11] Xem tài liệu L. Foerster

[12] Xem tài liệu U. Herbert trang 214-216

[13] Để độc giả so sánh: Tôi du học Tây Đức năm 1969, ở trong một phòng cư xá sinh viên đầy đủ nội thất, bếp, tủ lạnh, phòng tắm v.v… mỗi tháng trả 60 DM (đổi qua Euro là 30€).