Thứ Bảy, 15 tháng 6, 2019

CÔNG CHA VÀ LỊCH SỬ NGÀY FATHER’S DAY

Ngày Father’s Day của thế giới:
       Ngun gc ngày Father’s Day ca thế gii đã có rt lâu t hàng ngàn năm nay, nhưng không được ph biến rng rãi. Theo đó, ngày vinh danh cha xut phát t truyn k v mt đa con tên là Elmesu. Elmesu rt thương cha, mun cho cha có nhiu sc khe và sng lâu nên đã khc li chúc tng trên miếng th kim loi. Và khi biêt được câu chuyn ny, người ta bt chước theo và lan truyn đi các nơi, nhưng ngày tháng k nim khác nhau nên không được ph biến rng rãi.

  • Father's Day - When is Father's Day in 2018

1-     Ngày Father’s Day tại Hoa Kỳ:
        Ngày l vinh danh người cha được xem là l chánh thc và được t chc trng th ti Hoa Kỳ cùng mt s nước khác xut phát t câu chuyn ca Sonora Louise Smart Dodd t vùng Spokane, Washington. Cô Sonora đưa đ ngh phi có ngày l vinh danh cho người cha, kèm theo sau ngày Mother’s Day trng đi dành cho nhng người m mi công bng.
       Sonora nói: Ti sao ch có vinh danh người m, mà không vinh danh người cha? Lúc đó cô đã 27 tui. Cm nghĩ trên xut phát t tình thương ca cô đi vi người cha rut ca mình là ông William Jackson Smart, là mt cu chiến binh Hoa Kỳ. M cô mt sm lúc cô mi 16 tui. Cha cô đã phi mt mình làm vic cc nhoc, ngày đêm bo bc nuôi nng dy d cô và 4 anh ch em cô trong gia đình vi tình thương bao la, vĩ đi như người m vy. Vì thế, cô Sonora tranh đu quyết lit, đòi hi phi có ngày l vinh danh nhng người cha.
       Vi s h tr tích cc ca Anna Javis, Hi Ministerial và Hi Nhng Người Thanh Niên Tr Công giáo (YMCA), cui cùng thành ph Spokane ca Washington, nơi cô sinh sng đã chp thun và cho t chc ngày vinh danh cha (Father’s Day) đầu tiên vào ngày 19-6-1910.
         Lúc đu còn do d nhưng v sau khp nơi ti khác Hoa Kỳ cũng theo gương Spokane tha nhn ngày vinh danh người cha.
        Tng Thng Woodrow Wilson chp nhn ý kiến này vào năm 1916. Sau đó, Tng Thng Calvin Coolidge cũng đng ý cho con cái được vinh danh người cha thân yêu ca mình, lúc đu là t nguyn, ri sau tr thành lut bt buc.
        Đến năm 1966, Tng Thng Lyndon Johnson đã ký đo lut ban hành chính thc tuyên bố: Ngày Father’s Day, ngày vinh danh những người cha, được tổ chức long trọng vào Ngày Chủ Nhựt lần thứ ba của Tháng Sáu hàng năm (the Third Sunday of June). Năm 1972, đo lut ny cũng được Tng Thng Richard Nixon mnh m xác đnh li.
         Người sáng lp ra ngày Father’s Day là Sonora Smart Dodd đã được vinh danh trong ngày l quc tế trng th t chc vào năm 1974 ti Spokane.
         Cô Sonora mt năm 1978, th 96 tui.
         Cũng theo các tài liu khác v ngun gc ngày Father’s Day:
         - T chc ti West Virginia năm 1908 đ vinh danh Charles Clayton.
         - US Lion Club vinh danh người sáng lp tên Harry Meek vào tháng 6, nhân dp này cũng vinh danh các người cha.
         - Vài quc gia, nhiu nhà th Thiên Chúa cũng có t chc ngày l ging như Father’s Day đ vinh danh Thánh Josepth vào ngày 19 tháng Ba (March 19). Đó là các nước:
        - Italy (Festa del papa).
        - Portugal (Dia do Pai)
        - Spain (Dia del Padre).
        - Croatia.
        - Bolivia
        - Honduras.
        - Liechtenstein.
        - Mozambique.
        - Andorra.
        - Angola
         Ngày Father’s Day (The Third Sunday of June) hàng năm ti Hoa Kỳ đã lan truyn sang các nước khác như Australia, Belgium, Brazil, Pháp, Đc, Nht, New Zealand, Na Uy, n Đ và ngay c Vit Nam nhưng không ging cùng ngày.
         Nhiu nước, vào ngày Father’s Day, con cái t chc l chúc mng, gi thiêp cho cha, chng nhng cho người cha rut mà còn cho ông ni, ông ngoi, cu, bác, cha kế, cha nuôi hay người thay cha nuôi nng, dy d mình na.
         Năm nay (2019), ngày Father’s Day xảy ra vào CHỦ NHỰT (16-6-2019).
         Như vy, tính t ngày L Father’s Day đu tiên (1910) đến nay L dành cho Cha đã có lch s 109 năm.
         Ti Vit Nam và các nước Á Đông, công ơn người cha đã được vinh danh và nhc nh luôn trong nếp sng văn hóa. Tam Cang, Ngũ Thường là lut bt buc mi người trong xã hi phi nh mà noi theo mi đúng đo lý làm con người. Trong Tam Cang, có:
-          Quân Thn cang (Nghĩa Vua Tôi).
-          Ph T Cang (Nghĩa Cha Con).
-          Phu Thê cang (Nghĩa V Chng)
        Tình cha con cao trng ch sau vua. Công ơn cha m cao như tri bin.  Ca dao có câu:
Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa m như nước trong ngun chy ra.
Mt lòng th m, kính cha,
Cho tròn ch hiếu mi là đo con.
Hay:
Đi khp thế gian không ai tt bng m,
Gánh n
ng cuc đi không ai kh bng cha.
Hay:
Nước bin mêng mông không đong đy tình m,
Mây tr
i lng lng không ph kín tình cha.
Còn na:
T
n to sm hôm m nuôi con khôn ln,
Mang c
tm thân gy cha che ch đi con.
       Nhưng ti sao ví công cha như núi Thái Sơn, còn m li như nước trong ngun chy ra? Suy nghĩ qua so sánh, ta thy ngôn ng Vit tht dt dào, thm thía biết là bao! C hai công ơn thì ln lao như nhau. Nhưng công cha thì cao vng như ngn núi, vì công khó b ra vi sc cc kh như xây núi vi sườn vóc cng ci, cao vi. V li, công khó nhưng li nghiêm khc vũng như núi cao ngăn chn khó khăn cho đi con.
Đường xa heo hút dm ngàn,
Đ
i cha vt v gian nan thác ghnh.
Nhi
u khi cuộc sống bấp bênh, 
N
o nào cha đến cũng lênh đênh thuyn…
        Còn m thì luôn du dàng, mát rượi như dòng nước trong mát, luôn an i, xoa du cho con.
        Còn vô s nhng ca dao, thi phú nói v công ơn ca người cha không sao k hết. Nhân dp ny, xin kính tng hai bài thơ nói v người cha:
              “DAD”
He never looks for praises
He never one to boast
He just goes on quietly
For those he loves the most.
His dreams are seldom spoken.
His wants are very few,
And most of the time his worries,
Will go unspoken too
He’s there…A firm foundation
Through all our storms of life
A sturdy hand to hold to
In times of stress and strife
A true friend we can turn to
When times are good of bad
One of our greatest blessings,
The man that we call DAD!
Karen K. Boyer
HỌA Ý: CHA YÊU
Đi chng mong tìm tiếng ngi khen,
Đi không t ph chng khoe chen.
Người bước âm thm không tiếng đng,
Đến vi người.. thương thm thiết bên.

Ao ước ca người rt nh nhoi,
Quan tâm ít nói chng đua đòi.
Đôi tay dũng cm luôn gìn gi,
Khn cp bt hòa xóa….chn vui!

Người luôn chân thc sut vì tôi,
Mun gi trao cho sut c đi.
Phúc đc cho tôi mà có được,
Người tôi ln gi tiếng: “CHA ơi!”
HỒ NGUYỄN (14-6-18)
"A FATHER MEANS”
"Father means so many things
An understanding heart
A source of strength and of support
Right from the very start.
A constant readiness to help
In a kind and thoughtful way.
With encouragement and forgiveness
No matter what comes your way.
A special generosity and always affection, too
A Father means so many things,
When he's a man like you .."
By Author Unknown
HỌA Ý: NGHĨA CHỮ “CHA”
Ch CHA vn nghĩa lm tình thâm,
T trái tim yêu đượm thm ngm.
Sc mnh ngun sâu luôn tr lc,
Chân tình t thu mi khơi dn.
                         *
Vn sn thương yêu tay ch che,
Phương châm chn sn chng e dè.
Khuyên can tha th luôn là li,
Cha chng điu gì ngăn trở, đe.

Khoan dung xóa li cũng t cha,
“Cha” nghĩa bao la vn thu mà!
Ngàn ch có nêu không din được,
Khi ta thm thía trn tình cha..!
HỒ NGUYỄN (14-6-18)
Và:
Cho con được tm thân an,
Nuôi con khôn l
n không màng khó khăn,
Cho con manh áo c
ơm ăn,
Đem l
i dy d ân cn khuyên lơn,
Ơn cha như núi Thái Sơn,
Nh
ư vùng bin c không sn vì con,
Trong đ
i lên núi xung non,
Ơn cha bát ngát vn còn hôm nay.
                      Hay:
                        Cha là núi c trên cao,
                        Cho con s
i đá đi vào trn gian.
                        Cha là nghiêm kh
c vô vàn,
                        Cho con chân c
ng đá mm trường chinh.
                        Cha là cây c
t đu đình,
                        Cho con đ
ng vng mt mình vng chân.
                        Còn na:
                       Mi ln con đi xa
                        Là lòng Ba th
t li
                        M
i ln con kh di
                        Trái tim Ba qu
n đau.
                        Làm Cha s
ướng gì đâu
                        Chăm lo t
ng hơi th
                        T
ngày đu chp chng

                        Đ
ến khi con thành người.
                        Bây gi
con khôn ln
                        Đâu còn là tr
con
                        Sao Ba v
n lo toan
                        Lo hoài không ng
ơi ngh……
                       
Thêm một điều nữa:
                        Công cha như núi Thái sơn,
                        Thái sơn vng chc chng sn chng lay.
                        Lúc nh con ta b vai,
                        Khôn ln chng có mt ai thế phn.
                        Thi gian cha đã yếu dn,
                        Vn đưa thân tr đ đn cho con!                                    
                                                              *
HỒ XƯA: Sưu tầm và dịch từ nguồn: “Society for Confluence (SCFI)
                  National Father’s Day Committee New York City 1926.
                  Tài liệu của Quốc Hội Hoa Kỳ chấp thuận năm 1956 và tái xác nhận vào năm 1966 về ngày “Father’s Day”.
                                        ____________________________________

1 nhận xét:

Tạp Ghi và Phiếm Luận: Những Thành Ngữ THÔNG DỤNG, LẠ TAI mà LÝ THÚ (Dỗ Chiêu Đức)

  Tạp Ghi và Phiếm Luận :                Những Thành Ngữ THÔNG DỤNG, LẠ TAI mà LÝ THÚ                                       Ăn x ổi  ở th ì,...