Góc Đường Thi :
Đới Thúc Luân 戴叔倫
Đới Thúc Luân 戴叔倫 (732-789) Thi nhân đời Đường, tự là Ấu Công 幼公
hay Thứ Công 次公. Người đất Kim Đàn thuộc Nhuận Châu (tỉnh Giang Tô ngày
nay). Lúc còn trẻ bái danh sĩ Tiêu Dĩnh Sĩ 蕭穎士 (717-768) làm thầy. Đậu Tiến sĩ năm Trinh Nguyên đời Đường Đức Tông (785). Ông
từng giữ các chức vụ Huyện lệnh Tân Thành, Huyện lệnh Đông Dương, Thứ
sử Vũ Châu và Dung Quản Kinh Lược Sứ. Về già dâng biểu từ quan xin làm
đạo sĩ. Thơ của ông thường tả đời sống ẩn dật an nhàn. Bài thơ dưới đây
được làm lúc ông đã về già đang giữ chức Thứ Sử Vũ Châu, trên đường về
đón Tết đã trọ tại dịch quán Thạch Đầu.
除夜宿石頭驛 TRỪ DẠ TÚC THẠCH ĐẦU DỊCH
旅館誰相問, Lữ quán thùy tương vấn,
寒燈獨可親。 Hàn đăng độc khả thân.
一年將盡夜, Nhất niên tương tận dạ,
萬里未歸人。 Vạn lý vị quy nhân.
寥落悲前事, Liêu lạc bi tiền sự,
支離笑此身。 Chi li tiếu thử thân.
愁顏與衰鬢, Sầu nhan dữ suy mấn,
明日又逢春。 Minh nhật hựu phùng xuân.
戴叔倫 Đới Thúc Luân
* Chú thích :
- Thạch Đầu Dịch 石頭驛 : DỊCH là Dịch Quán 驛館 là nhà trọ của các quan
chức vãng lai. THẠCH ĐẦU DỊCH là Quán dịch Thạch Đầu; còn gọi là Thạch
Kiều Quán 石橋館, ở huyện Tân Kiến của tỉnh Giang Tây.
- Tương Tận 將盡 : là Sắp hết; sắp chấm dứt.
- Liêu Lạc 寥落 : là Thưa thớt, lạnh lẽo; Ở đây chỉ buồn bã lẻ loi.
- Chi Ly 支離 : là Phân tán, rời xa.
- Sầu Nhan 愁顏 : là Dung nhan âu sầu, chỉ gương mặt buồn bã.
- Suy Mấn 衰鬢 : là Tóc mai đã bạc và thưa, ý chỉ đã tàn tạ.
* Nghĩa bài thơ :
TRỌ LẠI THẠCH ĐẦU DỊCH ĐÊM GIAO THỪA
Trong lữ quán nầy ai là người han hỏi đến ta đây; Ta chỉ có thể
thân thiết với ngọn đèn lạnh lẽo cô độc nầy mà thôi. Đêm nay là đêm sắp
hết của một năm dài, mà người ở ngoài muôn dặm như ta vẫn chưa được về
nhà. Nhìn lại chuyện đời lẻ loi buồn tẻ của những năm qua, cười cho tấm
thân ta phải lưu ly trôi nổi cho đến tận bây giờ. Với dung nhan âu sầu
và mớ tóc mai dã dượi nầy thì ngày mai lại phải gặp lại nàng xuân nữa
rồi !
Tâm sự của Đới Thúc Luân cũng là tâm sự chung của những người xa
quê hương ngoài vạn dặm trong lúc năm cùng tháng tận, nhìn lại những
tháng năm phiêu bạt nổi trôi mà cảm thương cho thân phận tha hương đất
khách của mình phải đón xuân nơi quán trọ xa xôi lạnh lẽo chỉ có một
thân một mình.
* Diễn Nôm :
TRỪ DẠ TÚC THẠCH ĐẦU DỊCH
Lữ quán ai người han hỏi,
Thân nhau đèn lạnh đơn côi.
Một năm đêm tàn sắp hết,
Muôn dặm người còn nổi trôi.
Nhạt nhẽo buồn bao chuyện cũ,
Lênh đênh cười tấm thân tôi.
Dung nhan tóc mai dã dượi,
Mai ngày lại đón xuân rồi !
Lục bát :
Lữ quán ai hỏi ta đây,
Không người thân thiết lạnh đầy đèn côi.
Đêm tàn năm cũng tàn thôi,
Riêng người muôn dặm xa xôi chưa về.
nhạt nhòa chuyện cũ não nề,
Nổi trôi cười tấm thân tê tái sầu.
Dung nhan tiều tụy tóc râu,
Mai nầy lại phải ngày đầu đón xuân !
Đỗ Chiêu Đức diễn Nôm
Hẹn bài dịch tới !
杜紹德
Đỗ Chiêu Đức
Bản Dịch của Lộc Bắc
Trọ Thạch Đầu đêm giao thừa 1- Quán trọ ai han hỏi! Chỉ đèn kết bạn thân Một năm đêm sắp hết Vạn dặm quê chưa gần Chuyện cũ buồn hiu hắt Bôn ba diễu bản thân Mặt buồn, thưa thớt tóc Mai sớm lại mừng xuân! 2- Nào ai quán trọ hỏi han! Đèn hiu hắt bóng, bạn thân cận kề Cuối năm, đêm hết, Tết về Người nơi vạn dặm xa quê nhớ nhà Chuyện xưa tan tác xót xa Thương mình, cười nhạt bôn ba cuối trời Mặt sầu tóc bạc rụng rơi Ngày mai sáng sớm lại mời đón xuân! Lộc Bắc Jan23
| ||||||||||||||
bài rất hay
Trả lờiXóa