MỠ MÁU TỐT VÀ XẤU **- BS.Trần Minh Thiệu

MỠ MÁU TỐT VÀ XẤU ***

CÁC BẠN ĐI KHÁM SỨC KHỎE ĐỊNH KỲ, CẦM TỜ XÉT NGHIỆM TRÊN TAY THẤY CHỈ SỐ XANH ĐỎ ĐEN, IN ĐẬM IN NHẠT PHẦN XÉT NGHIỆM MỠ MÁU RỒI NGHE BS TƯ VẤN MỠ MÁU TỐT XẤU NHÌ NHẰNG KHÔNG HIỂU GÌ THÌ XIN ĐỌC DƯỚI DÙM. BS CÓ RẤT ÍT THỜI GIAN GIẢI THÍCH CHO BẠN MÀ BẠN LẠI CHƯA CÓ KIẾN THỨC VỀ VẤN ĐỀ NÀY , ĐÂM RA KÊU BS KHÓ CHỊU...

CHỊU KHÓ ĐỌC CHÚT NHÉ, BÀI HƠI DÀI...

 

Phân loại mỡ máu

Có hai loại cholesterol chính là lipoprotein tỷ trọng cao (High Density Lipoprotein - HDL), hay cholesterol "tốt", và lipoprotein tỷ trọng thấp (Low Density Lipoprotein - LDL), hay cholesterol "xấu".

Phân biệt mỡ máu tốt và mỡ máu xấu

Cơ thể cần có một lượng cholesterol nhất định để đảm bảo hoạt động sống của các cơ quan trong cơ thể. Nhưng:

Khi cholesterol tỉ trọng thấp (Low Density Lipoprotein - LDL hay cholesterol "xấu") tăng cao vượt ngưỡng cho phép sẽ gây ra một loạt những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Nếu có quá nhiều LDL cholesterol trong máu, nó sẽ tích tụ trong thành mạch máu, khiến mạch máu bị hẹp và trở nên xơ cứng. Tích tụ LDL cholesterol làm giảm lưu lượng máu và có thể làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ.

Ngược lại cholesterol tỉ trọng cao (High Density Lipoprotein - HDL hay cholesterol "tốt") nếu giảm xuống dưới mức cho phép sẽ không bảo vệ được cơ thể trước nguy cơ tim mạch và nhiều căn bệnh nguy hiểm khác. Bởi vai trò của HDL cholesterol là đưa LDL cholesterol từ máu đến gan để giáng hóa và phân hủy như chất cặn bã. HDL cholesterol được gọi là cholesterol tốt vì nó làm giảm mức cholesterol trong máu.

 

Chỉ số mỡ máu lý tưởng

Cholesterol được đo bằng miligam trên mỗi decilít (mg/dL). Các hướng dẫn về mức cholesterol khỏe mạnh như sau:

- Cholesterol toàn phần dưới 200 mg/dL (<5,2 mmol/l)

- Cholesterol LDL dưới 100 mg/dL (<2,6 mmol/l)

- Cholesterol HDL trên 60 mg/dL (1,5 mmol/l)

 

Mỗi độ tuổi, mỗi đối tượng có thể có các mốc tiêu chuẩn khác nhau. Hãy trao đổi với bác sĩ về trường hợp của mình để biết chính xác mình cần điều chỉnh các chỉ số như thế nào cho phù hợp.

Tỷ số cholesterol toàn phần/HDL cholesterol

Tỷ số cholesterol toàn phần/HDL cholesterol sẽ biết được liệu cơ thể có đang đủ cholesterol tốt và có đang bị cholesterol xấu phạm hay không? Nó được tính bằng cách chia chỉ số cholesterol toàn phần cho chỉ số HDL. Lý tưởng nhất, tỷ số này phải dưới 4. Con số này càng thấp thì mức cholesterol của người đó càng lành mạnh.

Cholesterol toàn phần thường dao động, vì vậy có thể cần làm nhiều xét nghiệm máu để đánh giá chính xác. Chỉ số này có thể thay đổi theo bữa ăn, vì vậy đôi khi xét nghiệm máu sẽ được thực hiện vào buổi sáng trước khi ăn sáng.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng tỷ số cholesterol toàn phần/HDL cholesterol là dấu hiệu chính xác hơn về nguy cơ mắc bệnh tim so với chỉ số LDL cholesterol đơn thuần.

Các nguyên nhân khiến cholesterol tỉ trọng thấp tăng cao

Các nguyên nhân khiến cholesterol tỉ trọng thấp tăng cao bao gồm:

- Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa: Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa và chất béo hydro hóa có thể làm tăng mức LDL cholesterol.

- Ít vận động: Không tập thể dục đủ có thể dẫn đến tăng cân, có liên quan đến tăng cholesterol.

- Béo phì: Những người thừa cân có nguy cơ cao bị tăng cholesterol.

- Hút thuốc lá: Một chất trong thuốc lá làm giảm mức cholesterol HDL và làm hỏng lớp niêm mạc mạch máu, tăng nguy cơ xơ cứng động mạch.

- Bệnh nội khoa: Một số bệnh có thể ảnh hưởng đến cholesterol LDL bao gồm đái tháo đường type 2, nhược giáp, bệnh thận hoặc gan, và nghiện rượu.

- Mãn kinh: Đối với một số phụ nữ, cholesterol có thể tăng sau khi mãn kinh.

- Di truyền: Tăng cholesterol máu gia đình (Familial Hypercholesterolemia - FH) là một thể bệnh cholesterol cao di truyền khiến người bệnh có nguy cơ mắc bệnh tim sớm.

 

Cách giảm cholesterol tỉ trọng thấp

Những thay đổi lối sống sau đây có thể giúp giảm LDL cholesterol:

- Duy trì cân nặng hợp lý giúp cơ thể khỏe mạnh

- Tập thể dục thường xuyên

- Bỏ thuốc lá

- Sử dụng liệu pháp statin khi được kê đơn

- Bổ sung niacin (vitamin B-3)

- Tránh ăn chất béo bão hòa và chất béo trans. Tránh bánh ngọt, bánh quy. Tránh thực phẩm chế biến sẵn. Tránh đồ ăn chiên rán.

- Thay đổi nguồn chất béo: Thay chất béo bão hòa bằng dầu hạt thực vật và chất béo không bão hòa chuỗi đơn từ dầu ô liu, quả bơ và dầu canola.

- Tăng lượng chất xơ: Chế độ ăn nhiều chất xơ được cho là tốt cho chỉ số cholesterol toàn phần trong máu. Chất xơ hòa tan được tìm thấy trong các loại trái cây, rau và yến mạch đặc biệt có lợi