Thứ Tư, 29 tháng 3, 2023

NHỮNG THỨ HỘT ĐÁNG “BÁT GẠO”- Ngữ Yên

(Ai cũng công nhận mùi mít rất thơm. Chớ không như mùi sầu riêng có kẻ bảo thơm có người bảo thúi. Nên mới có thành ngữ “thơm như múi mít” để sánh với những thứ mà người ta muốn “vầng trăng và sáu xu” một chút. Nhưng hột mít lại có chuyện, cụ thể là hột mít lùi tro.)
 
Cũng một trái mít mà múi mít được lên voi còn hột mít có vẻ xuống chó. Bởi vậy mới xảy ra vụ điều tra hãn hữu khi trong bọn trẻ ngồi chơi có kẻ “xì hơi” mà trong các phim Hàn Quốc, người xì thường nói “xin lỗi” trước khi thực hiện. Lúc đó một đứa trong bọn được cử ra làm “thám tử” trong khi hát một bài đồng dao. Vừa hát ở mỗi chữ trong bài nó chỉ vào một đứa. Chữ cuối cùng của bài hát rơi vào đứa nào, thủ phạm chính là đứa đó:
"Xù xì xục xịch
Hột mít lùi tro
Ăn no té địt
Thằng cha nào địt
Hãy nói cho nghe
Thằng cha này… ĐỊT!"
 
Chuyện ăn hột mít lùi tro hay thứ gì lùi tro cũng là một cái thú. Nào là khoai lang, khoai mì lùi tro. Nào là ốc bươu lùi tro. Hồi nhỏ ở quê, ba cái thứ ăn vặt đó sao mà ngon. Còn hột mít mà nhiều, nhưng dân quê xưa nay vẫn luộc ăn hoặc ghé vào nồi cơm sau khi ăn hết “thịt” mít. Tinh bột hột mít cũng đâu khác gì cơm.
Nhiều người lắc đầu bảo rằng làm gì có chuyện hột mít ăn no té địt. Nhưng mãi sau này tôi mới biết trong tinh bột của hột mít có chứa 30% tinh bột đề kháng. Không như các loại tinh bột thông thường, loại tinh bột này chống lại việc tiêu hóa của ruột non nên có tên là đề kháng. Ăn vào, sau khi bao tử xử lý, nó sẽ đi thẳng vào ruột già như các chất xơ. Các chuyên gia biểu chuyện không qua trung gian ấy tốt cho việc tiêu hóa. Nó giúp cho khuẩn ruột già phát triển. Còn chuyện nó ảnh hưởng tới việc “xì hơi” để trở thành đối tượng bị điều tra không thì tôi không biết. Vị nào không an tâm khi ăn hột mít thì nhờ chuyên gia tư vấn.
 
Trong khi hột mít bị xem là một loại rác thải sinh học ở các nhà máy chế biến mít, bị người dân thành thị lớn vất vào thùng rác, nhiều xứ ở Đông Nam Á này xem đó một thứ nguyên liệu chế biến nhiều món.
Ăn mít xong dân Nam Ấn đem phơi hột mít vài giờ đồng hồ cho dễ lột vỏ. Họ cắt mỗi hột ra làm hai hoặc bốn, và lớp vỏ trắng bong ra. Đem luộc cho mềm sau khi rửa sạch. Dùng bột hạt đậu gà, nước dừa tạo thành một dạng bột nhão mềm. Bắc chảo dầu lên xào cà ri, gừng, ớt, hành tây cho tới khi hành ngả vàng nâu. Rồi rang hột mít. Cho bột nhão và nước vừa ngập hột mít, nấu cho tới khi váng dầu nổi lên mặt. Đọc tới đó là bạn đã nghe tức nước miếng,
Đó là chưa kể hột mít luộc, hột mít nướng, hột mít cháy tỏi, hột mít ngào đường, hột mít rang muối làm món ăn vặt, hột mít nấu chè ngoài ra còn chế biến thành sữa hột mít rất giàu vitamin... Nghĩa là lâu nay ta lãng phí một cái ngon mà ta không hay.
 
Nhiều người ăn sầu riêng xong, cho hột vào sọt rác. Là họ đã bỏ qua những lợi ích mà cái hột ấy vốn được trời ban. Ngoài tinh bột nhiều do cái hột thiệt to, nó còn giàu kẽm, một thứ chất cần thiết cho cơ thể. So với hột mít, hột sầu riêng luộc ăn bùi hơn. Bạn đã ăn qua khoai tây chiên, sa kê chiên, thời hãy thử lấy hột sầu riêng lột vỏ xắt miếng ra chiên thử coi mùi vị nó như thế nào. Chế biến hột mít như thế nào thì cũng có thể chế biến hột sầu riêng y như vậy. Người ta cũng dùng bột từ hột sầu riêng làm bánh y như ta làm với bột gạo. Dân Sri Lanka còn cho rằng nước ngâm từ hột sầu riêng là một loại viagra. Cái này ai có nhu cầu thì cứ thử xem. Trong khi có người bảo không nên ăn sống hột sầu riêng vì nó có thể gây ngộ độc.
 
Món hột sầu riêng đang bị đe dọa, vì Đại học Quốc gia Singapore phát hiện ra nó được dùng làm chất ổn định trong thực phẩm vừa rẻ tiền vừa hiệu quả cao. Bạn đang còn cơ hội nhờ ở Việt Nam chưa trường viện nào nghiên cứu.
 
Một loại hột sang chảnh hơn cả là hột điều. Lâu nay, ta thường xem hột điều rang như một thứ ăn vặt. Dùng thay thế chất béo và tạo hương cho hột đậu phộng. Dùng trộn gỏi. Mấy ai biết hột điều được chế biến hàng chục món xịn xò. Một thời ở nội trú bơ đậu phộng của Mỹ là “đấng cứu tinh” cho những bữa cơm toàn cá vụn kho nát nhừ của tôi. Má tôi cứ tính một tam cá nguyệt tôi vào trường 90 ngày, bà mua cho tôi khoảng 60 hộp. Hộp bơ này có thể bỏ lọt trong cái lon sữa bò bằng thiếc mà con nít nhà nghèo hay dùng làm lồng đèn trung thu và cao chừng hai phân. Một hộp ăn nhín nhín được ba bữa cơm. Thứ hàng “cứu hộ” miễn chia sẻ dầu cho ai có xin. Hột điều mà làm bơ có thể nói là “ông nội” của bơ đậu phộng. Lại dễ làm nữa. Chỉ cần có cái máy chế biến thực phẩm (food processor) và cả hột điều nữa là OK.
 
Hột điều còn là thứ hảo hảo của người thuần chay: kem hột điều không thua gì kem sữa bò. Sinh nhật mà không có bánh tây thì không vui, bánh tây mà không có kem để bắt hoa hòe hoa sói thì không đẹp, kém ngon. Hột điều cũng là thứ thay thế phó mát Parmesan khi làm xốt trộn với mì Ý. Món Pesto Pasta này được ca ngợi ầm ầm, mà làm chẳng lấy gì công phu. Chỉ cần cho hột điều, nước tương miso, tỏi, lá é tươi, nước cốt chanh và dầu ô liu vào máy chế biến quậy cho đến lúc tất cả sền sệt là “tới luôn bác tài” bữa mì chay.
Hộp điều mà dập bánh cốm thì có nước bánh cốm là nàng Cám ớt ơi là ớt, bánh điều là nàng Tấm xinh đẹp mà độc địa nhờ nghề làm mắm thịt người luôn được Bụt hỗ trợ.
 
(Tg Ngữ Yên)

MikeVo chuyển

 

1 nhận xét:

Trường thi Hương Nam Định, kỳ thi năm Tân Mão [1891]

  Trường thi Hương Nam Định, kỳ thi năm Tân Mão [1891], các thí sinh đang lều chõng đi thi, một cụ làm bài xong ra ngoài ngồi, còn các cụ kh...