Thứ Tư, 16 tháng 8, 2023

CHÁY LỚN Ở HAWAI

Mỹ: Hawaii Bắt Đầu Mở Cuộc Điều Tra “Thảm Họa Thiên Nhiên Thiệt Hại Tài Sản, Nhân Mạng Lớn Nhất Trong Lịch Sử Tiểu Bang”

(Hình: Cháy rừng thiêu rụi nhiều khu dân cư trên đảo Maui, Hawaii, Hoa Kỳ, ngày 11/8/2023.)

-Ít nhất có trên 80 người chết trên đảo Maui ở quần đảo Hawaii trong vụ cháy được coi như là “ngày tận thế!”. Ngày 11/8/2023, chưởng lý Hawaii Anne Lopez mở điều tra về quy trình giải quyết trận hỏa hoạn sau khi còi báo động không được kích hoạt, người dân không nhận được thông tin cảnh báo.

Số người chết trong vụ hỏa hoạn cao hơn cả con số 61 người chết trong trận sóng thần năm 1960 ở đảo Hawaii. Trên đài CNN, thống đốc Hawaii Josh Green cho biết “chắc chắn số nạn nhân sẽ còn cao hơn”. Đặc phái viên viên đài France 24 Wassim Cornet tường trình từ Lahaina:

“Không hề quá khi nói đến cảnh ngày tận thế: Vài trăm, hàng ngàn ngôi nhà và cửa hàng không còn gì cả. Những hình ảnh như vậy lặp đi lặp lại hết phố này sang phố khác, suốt vài cây số. Mỗi người kể lại câu chuyện của họ: họ thoát khỏi ngọn lửa như thế nào, họ chạy trốn hôm đó như nào với độc bộ quần áo trên người và không mang theo gì khác.

Có rất nhiều cảnh thương đau. Nhiều gia đình bới trong ngôi nhà đổ nát xem có thể tìm được đồ vật hoặc chút kỷ vật chưa bị cháy. Rồi chờ đợi, lo ngại vì không có điện và điện thoại. Rất nhiều người không có tin tức của người thân hoặc hàng xóm và không biết họ thoát được thảm họa không. Hiện giờ lại thêm một mối lo khác bởi vì rất nhiều ngôi nhà không bị cháy đã bị ăn trộm trong những giờ qua. Cho nên chính quyền phải ban hành lệnh giới nghiêm: Từ giờ cấm di chuyển ở thành phố Lahaina từ 10 giờ tối đến 6 giờ sáng hôm sau.

Một cuộc điều tra về giải quyết khủng hoảng đã được mở. Chúng ta biết là Hoa Kỳ đi đầu về hệ thống báo động cho dân. Tất cả các điện thoại di động phát ra một kiểu âm thanh chói tai, ví dụ khi xảy ra một vụ bắt cóc hoặc một cơn lốc xoáy trong khu vực hoặc như trong trường hợp này là hỏa hoạn. Nhưng không có bất kỳ cảnh báo nào, hay lệnh di tản được đưa ra hôm 8/8 lúc xảy ra hỏa hoạn. Vì thế rất nhiều người dân chỉ trích chính quyền đã phản ứng chậm trễ và họ đã bị bỏ rơi!

Về phía chính quyền, họ giải thích là lúc đó lính cứu hỏa đang bận dập một vụ cháy lớn hơn. Và dù sao thì lửa cũng đã phá hủy các trạm ăng-ten truyền thông nên không gửi được thông tin báo động”.

 2./ Thiệt Hại Nhân Mạng Kỷ Lục! Số Chết Trong Vụ Cháy Rừng ở Maui Tăng Lên Gần Con Số Trăm! Đã Tới 93 Người và Còn Tiếp Tục Tăng Cao!

(Hình: Bức ảnh do Sở Tài nguyên và Đất đai Hawaii cung cấp cho thấy các khu vực bị cháy ở Lahaina trên đảo Maui, Hawaii, ngày 11/8/2023, sau một trận cháy rừng.)

-Hôm 12/8/2023, số người chết trong vụ cháy rừng ở Maui đã tăng lên ít nhất 93 nạn nhân, khiến nó trở thành vụ cháy rừng gây chết chóc nhất ở Hoa Kỳ trong hơn một thế kỷ, và con số này có thể sẽ tăng lên trong những ngày tới khi các đội tìm kiếm cùng với chó nghiệp vụ tiếp tục tìm kiếm các đống đổ nát ở Lahaina.

Quy mô thiệt hại trở nên rõ ràng hơn, 4 ngày sau khi một ngọn lửa lan nhanh thiêu rụi thị trấn nghỉ mát lịch sử, phá hủy các tòa nhà và xe hơi.

Theo Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA), chi phí để xây dựng lại Lahaina ước tính khoảng 5,5 tỉ Mỹ kim. Hơn 2.200 công trình bị hư hại hoặc bị phá hủy và hơn 850 hectare bị đốt cháy.

Thống đốc Hawaii, ông Josh Green đã cảnh báo trong một cuộc họp báo vào chiều 12/8 rằng số người chết sẽ tiếp tục tăng lên khi nhiều nạn nhân được phát giác.

Cảnh sát trưởng địa hạt Maui John Pelletier cho biết rằng những chú khuyển được huấn luyện để phát giác thi thể chỉ mới tìm 3% diện tích tìm kiếm.

Các viên chức tuyên bố sẽ xem xét lại các hệ thống thông báo khẩn cấp của tiểu bang sau khi một số cư dân đặt câu hỏi về việc cảnh báo họ trước khi ngọn lửa bao trùm ngôi nhà của họ. Một số buộc phải bỏ chạy xuống Thái Bình Dương để trốn thoát ngọn lửa.

Còi báo động đặt xung quanh đảo - nhằm cảnh báo về các thảm họa thiên nhiên sắp xảy ra - không bao giờ vang lên, đồng thời tình trạng mất điện và sóng điện thoại di động trên diện rộng đã cản trở các hình thức cảnh báo khác.

Tổng Chưởng lý của tiểu bang, Anne Lopez, cho biết rằng bà đang tiến hành đánh giá việc ra quyết định trước và trong khi xảy ra vụ cháy, trong khi ông Green nói với CNN rằng ông đã cho phép việc xem xét lại phản ứng khẩn cấp.

Các viên chức đã cho rằng một loạt các yếu tố - bao gồm trục trặc mạng lưới thông tin liên lạc, gió giật lên đến 130 cây số một giờ từ một cơn bão ngoài khơi và một đám cháy rừng riêng biệt cách đó hàng chục dặm – đã khiến cho việc phối hợp trong thời gian thực với cơ quan quản lý tình trạng khẩn cấp, vốn thường đưa ra các cảnh báo và lệnh di tản, trở nên gần như không thể.

3./ Trả lời những câu hỏi: Cháy rừng ở Hawaii bắt đầu như thế nào và đã hủy diệt những gì? 

-Cháy rừng trên đảo Maui và Đảo Lớn của Hawaii đã giết chết gần hàng trăm người, buộc hàng ngàn cư dân và khách du lịch phải sơ tán, đồng thời tàn phá thành phố nghỉ mát lịch sử Lahaina. Dưới đây là một số câu hỏi và câu trả lời chính về thảm họa.

Cháy rừng bắt đầu xảy ra khi nào?

Thảm họa bắt đầu vào tối thứ Ba khi ba ngọn lửa bùng phát ở Maui, cắt đứt phía tây của hòn đảo và bùng phát ở Đảo Lớn ở Hawaii. Sau đó ngọn lửa lan nhanh, đặc biệt tại Maui, và trở thành con quái vật tàn phá mọi thứ trên đường đi.

(Hình: Phần lớn thành phố du lịch Lahaina ở phía tây đảo Maui, Hawaii, đã bị phá hủy khi cháy rừng lan nhanh)

Trước tốc độ ập đến nhanh khủng khiếp của cơn bão lửa, một số người đã phải nhảy xuống biển để tìm đường sống và được lực lượng bảo vệ bờ biển giải cứu. Ít nhất vài chục người bị thương, bỏng và ngạt khói, hàng nghìn người phải sơ tán khỏi Mauri ngay trong ngày thứ Ba.

Các đội cứu hộ sau đó tiếp tục nỗ lực sơ tán người dân và du khách, tìm kiếm những người sống sót trong tuyệt vọng khi đám cháy gây ra sự tàn phá trên diện rộng, đặc biệt là tại thành phố du lịch Lahaina, nơi gần như đã bị phá hủy hoàn toàn.

Lahaina, một thành phố nghỉ mát ven biển với khoảng 13.000 người ở phía tây bắc Maui, từng là trung tâm săn bắt cá voi và là thủ đô của Vương quốc Hawaii xưa. hiện thu hút 2 triệu khách du lịch mỗi năm. Nhưng giờ, theo báo Honolulu Star-Advertiser cho biết, khoảng 271 công trình tại Lahaina đã bị phá hủy hoặc hư hại.

Hỏa hoạn cũng đã thiêu rụi xung quanh Kihei, một thành phố ven biển ở Nam Maui, và phá hủy một phần của Kula, một khu dân cư ở trung tâm miền núi của hòn đảo, cũng như cháy xém nhiều phần của Đảo Lớn.

Thống đốc Hawaii, Josh Green, mô tả đám cháy là "có thể là thảm họa thiên nhiên tàn phá lớn nhất!" trong lịch sử tiểu bang. Ông nói: “Những gì chúng ta đã chứng kiến thật là thảm khốc. Toàn bộ mức độ tàn phá của Lahaina sẽ khiến bạn bị sốc. Cứ như bị thả bom!”.

Đến thứ Năm, ít nhất 53 người được xác nhận đã chết trong trận cháy rừng kinh hoàng nhất lịch sử nước Mỹ kể từ vụ cháy Camp ở California khiến 85 người thiệt mạng vào năm 2018. Các quan chức Hawii cảnh báo rằng số người chết có thể sẽ tiếp tục tăng, dự kiến sẽ vượt qua trận sóng thần năm 1960 khiến 61 người thiệt mạng.

Lửa đã bùng lên ra sao?

Nguyên nhân chính xác của vụ hỏa hoạn vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, Cơ quan khí tượng Mỹ đã đưa ra cảnh báo cho Quần đảo Hawaii về gió lớn và thời tiết khô hạn - điều kiện chín muồi cho cháy rừng. Theo Cục Lâm nghiệp Mỹ, gần 85% các vụ cháy rừng ở nước này là do con người gây ra. Nguyên nhân tự nhiên bao gồm sét và hoạt động núi lửa. Quần đảo Hawaii có sáu ngọn núi lửa đang hoạt động, trong đó có một ngọn ở Maui.

Không rõ núi lửa có tạo ra đám cháy nào trong số những đám cháy dẫn tới trận hỏa hoạn kinh hoàng hay không. Nhưng theo báo New York Times, tình trạng hạn hán ngày càng tồi tệ trong những tuần gần đây có lẽ cũng góp phần gây ra đám cháy. Gần 16% diện tích Maui bị hạn hán nghiêm trọng vào thứ Ba, tăng từ khoảng 5% vào tuần trước, theo Cơ quan Giám sát Hạn hán Hoa Kỳ.

Từ một đám cháy nhỏ, quan chức cho biết gió từ cơn bão Dora, xuất hiện cách quần đảo Hawaii ở Thái Bình Dương hàng trăm dặm về phía tây nam, đã thổi bùng ngọn lửa trên khắp tiểu bang này. Ngoài Dora, một hệ thống áp suất thấp ở phía tây gần Nhật Bản cũng góp phần tạo ra gió lớn kéo dài.

Thảm thực vật khô của Hawaii cũng là một yếu tố góp phần gây ra hỏa hoạn. Sự lan rộng của các loại cỏ không phải bản địa dễ bắt lửa như cỏ Guinea ở các khu vực đất nông nghiệp và rừng trước đây đã làm tăng nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của đám cháy.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Thống kê của báo New York Times cho hay, diện tích bị cháy hàng năm do cháy rừng ở Hawaii đã tăng gấp bốn lần trong những thập kỷ gần đây. Các nhà khí hậu học giải thích, lượng mưa giảm và nhiệt độ tăng khiến các hòn đảo dễ bị cháy hơn.

Các loại cỏ xâm lấn rất dễ bắt lửa đã lấn át thảm thực vật bản địa ở một số khu vực và biến đổi khí hậu đã làm trầm trọng thêm tình trạng khô và nóng ở bang này, cho phép cháy rừng lan nhanh hơn.

Hiện tại tiểu bang này đã thoát khỏi tình trạng nguy hiểm ngay lập tức, khi cơn bão Dora đang di chuyển ra xa hơn. Cơ quan khí hậu quốc gia Mỹ cho biết gió sẽ chậm lại vào thứ Năm và duy trì như vậy vào đầu tuần tới.

Trong khi các quan chức tập trung vào các hoạt động cứu giúp khẩn cấp và bảo vệ tài sản, một cuộc điều tra về nguyên nhân chính xác của thảm họa sẽ sớm bắt đầu. Nhưng lúc này, Adam Weintraub, phát ngôn viên của Cơ quan Quản lý tình trạng khẩn cấp Hawaii, cho biết: “Hiện chúng tôi vẫn đang trong tình trạng chú ý bảo toàn mạng sống”.

4./ Chuyến nghỉ mát mùa Hè kinh hoàng ở Maui của một gia đình gốc Việt! không thể nào quên!

-Không thể tưởng tượng được! Một gia đình phải ngụp lặn dưới biển hàng giờ đồng hồ để tránh lửa trước khi được cứu, sẽ là ký ức kinh hoàng của một chuyến nghỉ hè không thể nào quên được, đài BBC đã thuật lại câu chuyện nhà họ Đặng ở tiểu bang Kansas.

Hôm Thứ Ba, 8 Tháng Tám, Tee Đặng đang ngồi trong chiếc xe mướn với 3 con tuổi 5, 13, và 20, cùng chồng trên đường Front Street ở Lahaina thì thấy lửa càng lúc càng tiến gần về phía họ.

Vài chiếc xe xung quanh họ bắt lửa. Đó là lúc họ quyết định phải gom thức ăn, nước uống, và điện thoại chạy về phía biển.

Những người quanh đó cũng đang chạy nhanh về cùng hướng biển, kể cả một người phụ nữ cao niên được giúp xuống nước.

Ban đầu, gia đình họ Đặng ở mé gần bờ. Càng về chiều, thủy triều dâng lên, sóng đánh mạnh đẩy bà Tee vào bức tường đá lởm chởm của hải cảng, làm chân bà bị cứa khá nặng.

Thế rồi hàng dài những chiếc xe trên đường Front Street – “ít nhất 50 chiếc,” bà Tee kể – bắt đầu nổ. Cả nhà phải ra xa bờ để tránh những miểng vụn văng tứ tung khắp nơi.

Gia đình họ Đặng ngâm mình trong nước biển gần 4 giờ đồng hồ, bà Tee cho biết.

Gia đình gần như tuyệt vọng! Có lúc, một người con của họ ngất đi dưới nước!

Một nhân viên cứu hỏa cứu cả nhà lên bờ, chỉ đường cho họ ra khỏi những con đường đang bừng cháy.

Người lính cứu hỏa nói với nhóm 15 người mà ông dẫn đường: “Tôi không biết chúng ta có thoát chết hay không. Xin cứ làm theo những gì tôi bảo. Nếu tôi kêu nhảy, thì nhảy. Nếu tôi kêu chạy, thì chạy,” bà Tee nhớ lại.

Cả nhà họ Đặng đều bị phỏng!

Sau khi đến được nơi tạm trú là trường học Maui Prep School, gia đình lại phải dời chỗ thêm 2 lần nữa, kể cả một lần vì nơi tạm trú bị hỏa hoạn đe dọa.

Cuối cùng, gia đình họ Đặng cũng tới được phi trường Maui.

Cùng với hàng chục ngàn du khách khác, cả nhà rời khỏi đảo bằng máy bay, về lại nhà ở Kansas. Hú hồn!

 

(Hình: Những chiếc xe cháy đen chỉ còn trơ khung thép nằm la liệt tại Lahaina, đảo Maui, Hawaii)

1 nhận xét:

NHỚ MỘT NGƯỜI - Thơ Songquang và Bài Họa Của Các Thi Hửu

Ảnh của Đào Anh Dũng NHỚ MỘT NGƯỜI Ta có mối tình mãi khắc sâu Bóng hình người ấy, mối duyên đầu Có khi thương mến khôn tìm được Lắm lúc u h...