Chuyện Thế Giới Trong Tuần
Thứ Hai 05/04/2021
Một lần nữa, ông Netanyahu, thủ tướng đương nhiệm Do Thái lại dẫn đầu trong cuộc tổng tuyển cử vừa qua nhưng những rạn nứt và bất đồng từ các nhóm đảng phái thiểu số vẫn còn là trở ngại quá lớn cho việc thành lập chính phủ mới. Tại thời điểm chấm dứt của một lần bầu cử nữa, lần thứ tư trong vòng bốn năm, Do Thái vẫn không thể hóa giải các bất ổn chính trị đã kéo dài từ nhiều năm qua.
Điều này có nghĩa là, sẽ có nhiều tuần lễ nhức đầu, dậm chân tai chỗ trong việc thương thảo cho một chính phủ liên minh giữa các đảng phái, dù đã tung ra bao nhiêu hứa hẹn, không đồng ý thỏa hiệp thành lập một chính quyền với một đảng nào, đặc biệt là với người lãnh tụ của một đảng lâu năm nhất, ông Binnyamin Netanyahu. Nếu vậy, hậu quả của việc này sẽ làm người dân Do Thái mệt mỏi và chán nản hơn nữa khi mà lần bầu cử thứ năm có thể sẽ xảy ra vào trước năm nay. Cuộc vận động cử tri lần này dường như được xem là một cuộc trưng cầu dân ý nữa về thủ tướng Netanyahu, hiện đang còn kẹt trong phiên xử tội tham nhủng và đối mặt với các vụ biểu tình đông đảo chống ông ta.
Như dựa lưng vào tường, Netanyahu đã có thể tự tin với sự ủng hộ của số cử tri mình nhờ vào kết quả dẫn đầu thế giới về chương trình chích ngừa dịch Vũ Hán Covid cũng như thành quả ngoại giao đạt được trong việc thiết lập bang giao với các nước khối Á Rập và Hồi giáo qua thỏa ước “Agraham Accords”. Liên minh cánh phải và đảng phái tôn giáo ủng hộ Netanyahu chiếm được 52 ghế trong số 120 ghế của Knesset (quốc hội) trong lần bầu cử tuần này nhưng không đủ đa số 61 ghế, để tự lập chính phủ. Với con số 30 ghế của đảng mình, đảng Likud của Netanyahu vẫn duy trì tư thế đảng có số ghế lớn nhất trong quốc hội Do Thái, trở ngại chính cho đảng Likud là, nhóm nhỏ, tuy nhỏ nhưng lại là yếu tố chính cho Netanyahu trong việc thương thảo, là đảng cực hữu kỳ thị Otzma Yehudit (Jewish power) và đảng chống đồng tình luyến ái (anti – LGBTQI faction Noam).
Naftali Bennet, lãnh tụ đảng quốc gia tôn giáo Yamina (Cực Hữu), từ chối cho biết ủng hộ hay bác bỏ Netanyahu, tuy nhiên, ông ta đã nhiều lần có liên kết với Netanyahu khi hứa sẽ không tham gia một chính phủ đứng đầu bởi chính trị gia phái trung hữu Yair Lapid, người dẫn đầu phe chống khối Netnyahu (anti – Bibi Block). Nhóm chống Netanyahu chiếm 57 ghế nhưng không đủ để truất phế vị thế thủ tướng của Netanyahu, hơn nữa, không có một lãnh tụ đảng phái đơn lẻ nào được xem là người có thể thách thức ông ta và các nhóm này có khuynh hướng cố hữu có các chính sách trái ngược với chính phủ hiện tại. Khối này bao gồm đảng lớn thứ nhì trong quốc hội Knesset là Yesh Atid (There is a future) đứng đầu là Lapid, với 17 ghế, bên cạnh đó có nhiều đảng phái nhỏ, cánh hữu, cánh tả và trung hữu trong khối này, mỗi nhóm chia nhau giữa 6 hay 8 ghế.
Câu chuyện đáng nói tới của cuộc bầu cử này là sự nghiêng lệch cán cân trong nhóm các đảng phái Do Thái – Á Rập, ai sẽ trở thành “chuột sa hủ nếp” trong màn tranh giành chính trị này. Ở mặt này, vì sự chia rẽ nội bộ và con số cử tri giữa sắc dân gốc Á Rập, thành ra nhóm này chỉ chiếm được vài ghế dân biểu của quốc hội, thủ phạm gây ra sự tình này là lãnh tụ của đảng Á Rập bảo thủ, United Arab List Ra’am, ông Mansour Abbas, người đã nhảy ra tranh cử với tư cách đảng độc lập, tách khỏi danh sách nhóm liên minh các đảng gốc Á Rập, kết quả, nhóm này chỉ giữ lại được 6 ghế trong số 15 mà họ có lần trước. Tuy vậy dù chỉ có 4 ghế nhưng đảng Ra’am, từ một đêm, không ai nói tới bổng trở thành những ngôi sao sáng mà cả hai đảng lớn, Lao động và Likud đều nhất quyết o bế cho bằng được.
Đảng Ra’am giờ đã là “lá bài chủ” trong việc quyết định sự hình thành chính phủ Do thái mới. Chủ trương của họ tập trung vào những vấn đề quan trọng của người dân Do Thái gốc Á Rập như, tội hình sự, bạo động và sự thiếu hụt ngân quỷ tài trợ thay vì những vấn đề người Palestinian. Thủ lãnh Abbas nói rằng, ông sẽ gia nhập một chính phủ Zionist hay ít nhất là ủng hộ nó từ thế đứng bên ngoài ngay cả khi Netanyahu làm thủ tướng, nếu những đòi hỏi của ông về thay đổi luật lệ và thêm tài trợ ngân quỷ cho các hội đồng thành phố Á Rập được thỏa mản. Tuy nhiên, Abbas xem ra có vẻ gần gũi hơn với nhóm chống Netanyahu, nhóm “anti – Bibi block” một khi đảng Ra’am và đảng cực phải Otzma Yehudit đã từng chống nhau trong thỏa thuận hai đảng liên minh.
Trong nước, người dân Do Thái muốn có một chính quyền, sẽ chú trọng tới sự căng thẳng về các vấn đề xã hội hiện tại, thí dụ như tình trạng đối kháng giữa khuynh hướng khác biệt trong đạo giáo và những khiếm khuyết về chính sách hướng dẫn mới nhất về nạn dịch Vũ Hán. Về mặt đối ngoại, đa số người dân đòi hỏi một chính quyền ổn định tại Jerusalem sau hai năm bất ổn. Tổng thống Hoa Kỳ hiện nay, Joe Biden có thể thích ai đó khác hơn là Netanyahu, có lẽ do từ những bất đồng giữa cựu tổng thống Obama và Netanyahu trong thời kỳ ông là phó Tổng thống, tuy nhiên mối bang giao đồng minh giữa Do Thái và Hoa Kỳ vẫn còn tốt đẹp mặc cho có những khác biệt cá nhân. Người Palestinian bày tỏ thái độ hờ hững, không thích thú gì sau cuộc bầu cử và ít hy vọng lắm về một sự thay đổi nào đó của Do Thái đối với họ.
Palestine sẽ có một cuộc bầu cử quốc hôi và tổng thống năm nay, kết quả có thể ảnh hưởng lên ngôi vị của ông Mahmoud Abbas, năm nay 86 tuổi, tổng thống lâu đời, các cuộc bầu cử này có cơ may làm cho nhóm Hamas, nhóm đối lập với ông Abbas, đang kiểm soát phần đất dãy Gaza và bị Do Thái và nhiều quốc gia phương Tây xem là tổ chức khủng bố, có thêm quyền lực. Cuộc bầu cử ở Ba Tư vào tháng Sáu dường như đã được quyết định trước, tổng thống tới đây chắc chắn sẽ là một người theo chủ nghĩa cực đoan và thân cận với lực lượng Vệ binh Cách mạng Ba Tư. Tham vọng có vũ khí nguyên tử hạch nhân sẽ tiếp tục ngự trị đe dọa tình hình trong vùng.
Với các sự kiện này, thái độ có chính sách khiêu khích của Do Thái do thủ tướng Netanyahu đề ra, không cho phép Ba Tư có vũ khí nguyên tử trong tay và chận đứng mộng bành trướng quyền lực khắp vùng Trung đông của Ba Tư cũng sẽ tiếp tục, không cần biết ai sẽ là người lãnh đạo lần này ở Jerusalem.
Thuyên Huy
Thứ hai 05.04.21
*Theo Asia times &The Conversation.
Bất ổn chính trị rất nguy hiểm
Trả lờiXóa