Họa Thơ " Qua Đèo Ngang " của Bà Huyện Thanh Quan

Qua Đèo Ngang

 

Bước tới đèo Ngang bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá lá chen hoa .

Lom khom dưới núi tiều vài chú,

Lác đác bên sông chợ mấy nhà .

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc ,

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia .

Dừng chân ngoảnh lại trời non nước,

Một mảnh tình riêng ta với ta .

                           Bà Huyện Thanh Quan   

Đọc lại mấy vần thơ của người xưa, cảm cựu chạnh lòng, nên cũng xin góp với các bạn vài vần để gọi là "Nhân cảnh ngày hôm nay mà nhớ lại cảnh của người ngày xưa", và góp tiếng thở dài cùng non nước.

Phụng hoạ nguyên vận

Đèo ngang, người trước, buỗi chiều tà,

Có đá, có cây, có cả hoa !

Dưới núi, nay đâu tiều mấy chú ?

Bên sông, cũng vắng rợ vài nhà !

Xót xa, đau nỗi lòng hoài quốc,

Cám cảnh, buồn thay kẻ báo gia.

Đọc sách, cảm thông người lớp cũ,

Tình riêng chung mảnh, Bà và Ta.

                         Danh Hữu

(*) Nguyên bản là : Rợ mấy nhà. Từ Rợ ngày xưa dùng để chỉ người bản xứ như từ Indigène, nó không mang nghĩa xấu, các nhà làm sách giáo khoa đã chữa ra : Chợ mấy nhà, làm hỏng đi tính thống nhất của bài thơ. Nơi có một nhà chợ cũng đã gọi là đông đúc, nếu có tới mấy nhà chợ thì thành ra nơi phồn hoa mất rồi ! Đâu còn là nơi vắng vẻ nữa.

Bà Huyện Thanh Quan nhũ danh là Nguyễn Thị Hinh, có chồng là tri huyện huyện Thanh Quan, Lưu Nguyên Ôn (1804-1847). Dưới triều vua Tự Đức, bà được vời vào cung, mở lớp Cung trung giáo tập, để dạy các cung phi, công chúa. Sở dĩ cái tên của bà gắn liền với tên Huyện của chồng bà cai quản, là vì có lần chồng bà đi vắng, có một phụ nữ đến đệ đơn xin li dị vì có ông chồng quá hung dữ. Bà thấy tội nghiệp nên không đợi chồng về, đã phê vào đơn 2 câu thơ hàm ý khuyên nàng nên bước đi bước nữa. Người chồng bị vợ bỏ liền khiếu nại lên quan trên cấp khiền chồng bà mất chức. Thấy vậy, dân gian đã đem tên Huyện gắn vào tên bà, như một cách biểu lộ gián tiếp : Huyện đó mãi mãi là của bà, không ai có thể dứt nó ra được.

Thơ bà còn lại không nhiều. Phải chăng là Huyện Thanh Quan đã để lại nhiều dấu ấn cho bà, khiến bà luôn nhớ đến nó, mà nên những bài thơ của bà đều mang tính chất hoài cổ ? Chừng mà có thể lắm !

Danh Hữu

Vịnh Cầu Mỹ Thuận

    (tá vận Vịnh Đèo Ngang)

 

Mỹ Thuận dừng chân nắng sắp tà

Một vùng cây trái chẳng còn hoa

Thuyền ai lạc lỏng đi tìm bến

Lữ khách bơ vơ thấy nhớ nhà

Nào bởi hẹn thề non với nước

Không vì vướng bận quốc cùng gia

Chỉ sợ đồng khô và biển chết

Màu xanh rồi sẽ tách rời ta.

                           Quên Đi

CHIỀU BÊN CẦU

Họa nương vận

Ta đến thăm em lúc nắng tà

Chợ thời đóng cửa chẳng còn hoa

Quán ăn có vẻ hơi thưa khách

Lối xóm dường cũng vắng nhà

Biết hỏi ai đây khi loạn nước,

Sao thăm bạn nhỉ lúc oan gia?

Đành thôi cầu khỉ ngồi xem xiệc

Tâm sự riêng tây ta với ta.

Thái Huy,7-17-16

Bài Họa:

         Khắc Khoải 

                   (3)

 

Cứ buồn rười rượi mỗi chiều tà,

Đồng cảm cây vườn cũng rũ hoa .

Vận nước oan khiên hờn sóng gió,

Người dân ai oán hận nhà nhà .

Gươm thiêng Hưng Đạo hồn sông núi ,

Ngọn lửa Diên Hồng khí quốc gia .

Tuổi hạc, Bà ơi ! sầu đất khách,

Ai người chia sẻ cõi lòng ta ?

               Mailoc

           Cali 7-17-2016

BÀI HỌA : TÌM EM

Chạy đến thôn trang dưới nắng tà,

Vườn cây thưa thớt, héo hồng hoa.

TÌm em chẳng thấy đâu hình bóng,

Kiếm bạn không ai biết chỉ nhà.

Khát nước môi khô nghe tiếng quốc,

Thèm cơm bếp lạnh vắng thông gia.

Ngồi trông mỏi mắt người trong mộng,

Tâm sự niềm riêng khổ quá ta !

Mai Xuân Thanh

BẾN ĐÒ NGANG

Đò ngang tới bến buổi chiều tà,

Chợ búa gì đâu chẳng có hoa.

Cuốc bẩm nông phu lo chạy gạo,

Cày sâu thiếu phụ hết cơm nhà.

Nắng mưa chồng vợ đôi chim quốc,

Gió bão hai thân một nóc gia...

Tội nghiệp làm sao đời lận đận !

Kẻ còn người mất nghĩ thương... ta !.

Mai Xuân Thanh.

HỌA: ĐÈO NGANG LẼ BÓNG   

           Đèo Ngang ngã xế ánh chiều tà,

           Chen chúc quây quần đá với hoa.

Vài chú tiều phu khom dốc núi,

           Một sông vắng nhỏ mấy căn nhà.

Đau lòng thắt thẻo hồn vong quốc,

Khắc khoãi u sầu phận cách gia.

Lẩn thẩn buồn mây lơ lửng cuộn,

Gió than da diết xót thân ta.

              
 HỒ NGUYỄN (18-7-2016).

CON ĐƯỜNG ĐỊNH MỆNH

Tàu đến rồi đi dưới nắng tà

Con đường thảm nhựa nở đầy hoa

Sân ga hội tụ bao điều ước

Đoạn tuyến dần gom vạn mái nhà

Nhũng lạm khơi mào cơn thoái hóa

Tham tàn biến loạn chuỗi nguy gia

Sai lầm diễn lớp tuồng trơ tráo

Một mảnh tình ai xót với ta!

Nguyễn Đắc Thắng.

ĐƯỜNG LÊN ĐÀ LẠT

Đèo lên Đà Lạt ánh dương tà,

Uốn khúc quanh co, xứ lắm hoa.

Sơn cước mang gùi đi đất đá,

Cao nguyên tay nãi đến thang nhà.

Đồng bào thiểu số,  đôi chim quốc,

Dân tộc người kinh,  mấy nóc gia.

Tâm trạng xưa nay chung lý tưởng,

Quê cha đất tổ mãi lòng ta !.

Mai Xuân Thanh

Ảnh 1 :  1 góc đèo Ngang xưa và nay ./
Ảnh 2 : Cầu Mỷ Thuận và bến phà xưa