Hành trình tìm kiếm Cibola, 7 thành phố Vàng ở Tân Thế Giới

Ảnh minh họa một thành phố vàng. (Ảnh: Internet)

Vào thế kỷ 15, Kỷ nguyên Khám phá đã bắt đầu ở Châu Âu. Hai đế quốc hàng hải là Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã đi tiên phong khi tài trợ cho các chuyến thám hiểm đường biển dọc theo các đại dương trên thế giới.

Việc tái phát hiện Tân Thế Giới, việc khám phá bờ biển Tây Phi, và việc phát hiện tuyến đường biển đến phương Đông đã mang đến những của cải to lớn cho hai đế chế hàng hải còn non trẻ. Bên cạnh cơn khát thám hiểm là giấc mộng tìm vàng, nên khi các truyền thuyết địa phương đề cập đến Cibola, Bảy thành phố Vàng, một động lực không thể tránh khỏi đã thôi thúc các chinh tướng (conquistador) thích phiêu lưu phát động các chuyến thám hiểm hòng tìm kiếm thành phố bí ẩn.

Truyền thuyết về Cibola, Bảy thành phố Vàng, có thể bắt nguồn từ một truyền thuyết lâu đời hơn về vận mệnh của Don Rodrigo xứ Tây Ban Nha khi ông để vương quốc của mình rơi vào tay người Hồi giáo trong thế kỷ 8 TCN. Truyện kể rằng nhà vua đã mang theo bảy vị giám mục cùng một số tùy tùng dong buồm đến một hòn đảo tên là Antilia. Trên đảo, mỗi vị giám mục đã cho xây dựng một thành phố, trong khi đoàn tàu và các công cụ định hướng bị thiêu hủy để ngăn chặn mọi người quay trở về Tây Ban Nha.

Bản  Ban đồ Bắc Mỹ của Henry Chatelain trong ấn bản năm 1720 của Atlas Historique, một tác phẩm có sức ảnh hưởng sâu rộng của ông. Tấm bản đồ này có đề cập đến Quivra (Quivira), nằm chính ngay phía tây bang Mississippi, và Cibola ở bang New Mexico. Cả Quivra và Cibola đều nằm trong số “Bảy thành phố Vàng” được những nhà thám hiểm Tây Ban Nha thời kỳ đầu tìm kiếm ở Bắc Mỹ. (Ảnh: Wikimedia)

Truyền thuyết này đã được khơi dậy vào những năm 1530, khi bốn người sống sót trong chuyến thám hiểm Narváez xấu số gắng gượng trở lại Tân Tây Ban Nha. Chuyến thám hiểm này, vốn bắt đầu vào năm 1527, có mục đích thuộc địa hóa bang Florida (Mỹ). Năm 1528, khi đang dong buồm từ Mexico đến Florida, thủy thủ đoàn đã bị đắm tàu gần bờ biển bang Texas. Những người sống sót đã bị thổ dân bản địa bắt giữ. Sau bốn năm bị giam cầm, những người này đã chạy trốn, và trong bốn năm kế tiếp, họ đã đi lang thang trên vùng đất ngày nay là miền nam Hoa Kỳ. Sau này khi họ chạm trán với quân đội Tây Ban Nha tại Sinaloa ở khu vực ngày nay là Mexico, chỉ bốn người còn sót lại, trong số 600 người lúc ban đầu. Sau những năm tháng rong ruổi bất định, đoàn người đã tiếp xúc với rất nhiều bộ lạc thổ dân, và một trong những truyền thuyết họ được nghe kể là về bảy thành phố chất đầy vàng, được cho là nằm đâu đó trên sa mạc Sonoran.

Theo truyền thuyết, bảy thành phố vàng có thể nằm ở đâu đó trên sa mạc Sonoran, bang Arizona, Mỹ. (Ảnh: BigStockPhoto)

Năm 1539, Antonio de Mendoza, Phó vương của Tân Tây Ban Nha, đã gửi một trong những người sống sót, một nô lệ người Bắc Phi tên là Esteban de Dorantes, và một tu sĩ theo dòng Thánh Francis xứ Assisi, Marcos de Niza, trên một hành trình tìm kiếm Bảy thành phố Vàng. Trong chuyến hành trình này, Esteban được cho là đã bị sát hại khi chạm trán với người Zuni bản địa, trong khi cha Marcos lên đường trở lại thành phố Mexico, nơi ông báo cáo đã nhìn thấy một trong những thành phố Cibola từ phía xa. Tuy nhiên, ông không tiến vào thành phố, vì lo sợ sẽ phải chịu chung số phận như Esteban.

Bức họa miêu tả chinh tướng Francisco Vázquez de Coronado cùng đoàn quân của ông trong hành trình tìm kiếm thành phố vàng Cibola. Tranh của họa sĩ Frederic Remington. (Ảnh: Wikimedia)

Tin vào câu chuyện của vị cha xứ, Phó vương đã quyết định tổ chức một cuộc tìm kiếm với quy mô lớn hơn vào năm kế tiếp, lần này dưới sự dẫn đầu của chinh tướng Francisco Vázquez de Coronado. Do đó, vào tháng 2/1940, chinh tướng Coronado đã dẫn 350 binh lính Tây Ban Nha và khoảng 900 đến 1300 quân đồng minh bản địa hướng lên phía bắc để tìm kiếm Bảy thành phố Vàng. Cuộc hành trình này, kéo dài trong khoảng 2 năm, là một thất bại toàn diện. Thay vì tìm thấy những thành phố vĩ đại với các bức tường được làm bằng vàng, tướng Coronado và người của ông chỉ tìm thấy các ngôi làng khiêm tốn của người bản địa với các bức tường được làm bằng gạch không nung. Do đó, rất nhiều người, bao gồm chính tướng Coronado, đã bị phá sản khi đoàn thám hiểm tay trắng trở về thành phố Mexico.

Chân dung minh họa Chinh tướng Francisco Vázquez de Coronado, người phát động một cuộc thám hiểm tìm kiếm Bảy thành phố Vàng. (Ảnh: Wikimedia)

Tuy tướng Coronado và người của ông đã thất bại trong hành trình tìm kiếm Bảy thành phố vàng, nhưng họ đã không trở về tay trắng. Chuyến hành trình của họ đã dẫn họ qua các bang Arizona, New Mexico, Texas và Kansas, những vùng đất được tướng Coronado tuyên bố chủ quyền cho Tây Ban Nha, từ đó ngăn cản các thế lực Châu Âu khác nhăm nhe thuộc địa hóa vùng đất ở phía Tây Nam Hoa Kỳ.

Bản đồ chuyến hành trình Coronado. Dẫn đầu bởi chinh tướng Francisco Vásquez de Coronado, từ năm 1540 đến 1542. (Ảnh: Wikimedia)

Dù sao, tướng Coronado đã trở về gặp chính phủ đang phẫn nộ vì ông không thể mang về kho báu như đã hứa. Tướng Coronado đã không bao giờ tổ chức thêm một chuyến thám hiểm nào khác cho đến khi qua đời, tin rằng mình đã thất bại một cách đáng hổ thẹn.

Trong chuyên mục Khoa học huyền bí, Đại Kỷ Nguyên khám phá các nghiên cứu và các sự kiện có liên quan tới các hiện tượng và giả thuyết đang thách đố hiểu biết của chúng ta hiện nay. Chúng tôi sẽ đào sâu vào những ý tưỏng có thể kích thích trí tưởng tượng và mở ra những khả năng mới. Hãy chia sẻ với chúng tôi suy nghĩ của bạn về những chủ đề có thể gây nhiều tranh cãi trong phần bình luận bên dưới.

Tác giả: Ḏḥwty, Ancient Origins.
Đăng tải với sự cho phép. Đọc bản gốc ở đây.
Quý Khải biên dịch