Mời bạn xem một bài thơ về Vịnh Hạ Long của Bà Hồ Xuân Hương, trích trong tập thơ Lưu Hương ký của Bà.
*
Nhập An Bang
(Tới An Bang, Hồ Xuân Hương)
Lãng tích phong trần vị nhạ cương,
Phiêu linh thư kiếm nhập An Bang.
Cừ lô thiên địa tâm thiên lý,
Oa giốc sơn hà nhãn nhất soang (song).
Thi giá cảm vân sơn quỷ khấp,
Sầu thành liêu giả tửu binh hàng.
Hứng hàm dục tá Tinh châu tiễn,
Tiễn thử kỳ phong thuỷ bán giang.
*
Bản chữ Hán Ngân Triều soạn:
入 安 邦
浪 跡 風 塵 未 迓 繮
漂零書劍入安 邦
渠爐天地 心千里
蝸角山河 眼一雙
詩價感雲 山鬼泣
愁城僚者 酒兵降
興含欲借 倂州剪
剪此 其風水 半間
*
Lãng tích: 浪 跡,dấu chân đi lang thang.
phong trần: 風 塵,gió bụi, nỗi khó nhọc gian nan khi đi đường.
nhạ: 迓,đón rước nhau.
Cương: 繮, dây cương ngựa.
Phiêu linh: 漂零,lênh đênh, vất vả, khổ sở.
Cừ lô: 渠爐, cái lò lớn.
Oa giốc (giác): 蝸角, cái sừng của con ốc sên.
Oa giốc sơn hà
Sách Trang Tử viết: trong cùng sừng con sên có những quốc gia có tên là Xúc và Man.
Hàng: 降,chịu phục tùng, chấp nhận.
Hứng hàm: 興含Lưu hứng, nhân hứng
dục tá: 欲借,muốn mượn
Tinh châu tiễn,: 倂州剪, cái kéoTinh Châu.
Tinh châu tiễn
Thơ Đỗ Phủ đề tranh sơn thuỷ của Vương Tế có câu: "Sao lấy được chiếc kéo sắc châu Tinh, Cắt lấy Ngô Trung nửa sông núi".
*
Ngân Triều dịch
Đi lang thang, gian nan chưa có ai rước dây cương ngựa, (đón rước).
Lênh đênh vất vả, mang sách và kiếm đến An Bang.
Đây là cái lò lớn của đất trời, rộng, (tâm) hàng ngàn dặm,
Núi sông, lô nhô như sừng ốc, có mắt một đôi.
Nguồn thi hứng về mây núi, làm cho quỷ khốc, thần sầu, tuyệt vời
Khi buồn, cùng bè bạn như những lính men mượn chén rượu,đối ẩm.
Nhân hứng muốn mượn chiếc kéo Tinh Châu,
Xén ngay phân nửa núi sông ngoạn mục nầy vậy.
*
Bản dịch của Bùi Hạnh Cẩn
Gió bụi lông bông bước vẫn tràn,
Lênh đênh gươm sách tới An Bang.
Sừng sên sông núi đôi con mắt,
Quán trọ càn khôn dạ dặm ngàn.
Thơ tứ dám rằng ma núi khóc,
Thành sầu đành mượn lính men hàng.
Say toan nhờ kéo châu Tinh cắt,
Non nước xinh này cắt nửa gang.
*
Ngân Triều diễn thơ:
Vất vả gian nan chưa kẻ rước
Lênh đênh thư kiếm đến An Bang.
Đất trời lò lớn, quanh(tâm) ngàn dặm,
Sông núi, lô nhô mắt một hàng.
Thi hứng bao la, thi quỷ khốc,
Phá sầu tri kỷ, tửu miên man…
Nhân hứng toan nhờ Tinh Châu kéo,
Xén ngay ngoạn mục núi sông gian.
*
Có thuyết cho rằng bài này không phải của Hồ Xuân Hương. An Bang là tên xa xưa của Hoa Phong, tức Nghiêu Phong hay Hạ Long ngày nay.
*
Nguồn: Hồ Xuân Hương thơ chữ Hán - chữ Nôm & giai thoại, Bùi Hạnh Cẩn, NXB Văn hoá - Thông tin, 1999
*
Ảnh minh họa:
Đất trời lò lớn, quanh(tâm) ngàn dặm,
Sông núi, lô nhô mắt một hàng.
*
Nhập An Bang
(Tới An Bang, Hồ Xuân Hương)
Lãng tích phong trần vị nhạ cương,
Phiêu linh thư kiếm nhập An Bang.
Cừ lô thiên địa tâm thiên lý,
Oa giốc sơn hà nhãn nhất soang (song).
Thi giá cảm vân sơn quỷ khấp,
Sầu thành liêu giả tửu binh hàng.
Hứng hàm dục tá Tinh châu tiễn,
Tiễn thử kỳ phong thuỷ bán giang.
*
Bản chữ Hán Ngân Triều soạn:
入 安 邦
浪 跡 風 塵 未 迓 繮
漂零書劍入安 邦
渠爐天地 心千里
蝸角山河 眼一雙
詩價感雲 山鬼泣
愁城僚者 酒兵降
興含欲借 倂州剪
剪此 其風水 半間
*
Lãng tích: 浪 跡,dấu chân đi lang thang.
phong trần: 風 塵,gió bụi, nỗi khó nhọc gian nan khi đi đường.
nhạ: 迓,đón rước nhau.
Cương: 繮, dây cương ngựa.
Phiêu linh: 漂零,lênh đênh, vất vả, khổ sở.
Cừ lô: 渠爐, cái lò lớn.
Oa giốc (giác): 蝸角, cái sừng của con ốc sên.
Oa giốc sơn hà
Sách Trang Tử viết: trong cùng sừng con sên có những quốc gia có tên là Xúc và Man.
Hàng: 降,chịu phục tùng, chấp nhận.
Hứng hàm: 興含Lưu hứng, nhân hứng
dục tá: 欲借,muốn mượn
Tinh châu tiễn,: 倂州剪, cái kéoTinh Châu.
Tinh châu tiễn
Thơ Đỗ Phủ đề tranh sơn thuỷ của Vương Tế có câu: "Sao lấy được chiếc kéo sắc châu Tinh, Cắt lấy Ngô Trung nửa sông núi".
*
Ngân Triều dịch
Đi lang thang, gian nan chưa có ai rước dây cương ngựa, (đón rước).
Lênh đênh vất vả, mang sách và kiếm đến An Bang.
Đây là cái lò lớn của đất trời, rộng, (tâm) hàng ngàn dặm,
Núi sông, lô nhô như sừng ốc, có mắt một đôi.
Nguồn thi hứng về mây núi, làm cho quỷ khốc, thần sầu, tuyệt vời
Khi buồn, cùng bè bạn như những lính men mượn chén rượu,đối ẩm.
Nhân hứng muốn mượn chiếc kéo Tinh Châu,
Xén ngay phân nửa núi sông ngoạn mục nầy vậy.
*
Bản dịch của Bùi Hạnh Cẩn
Gió bụi lông bông bước vẫn tràn,
Lênh đênh gươm sách tới An Bang.
Sừng sên sông núi đôi con mắt,
Quán trọ càn khôn dạ dặm ngàn.
Thơ tứ dám rằng ma núi khóc,
Thành sầu đành mượn lính men hàng.
Say toan nhờ kéo châu Tinh cắt,
Non nước xinh này cắt nửa gang.
*
Ngân Triều diễn thơ:
Vất vả gian nan chưa kẻ rước
Lênh đênh thư kiếm đến An Bang.
Đất trời lò lớn, quanh(tâm) ngàn dặm,
Sông núi, lô nhô mắt một hàng.
Thi hứng bao la, thi quỷ khốc,
Phá sầu tri kỷ, tửu miên man…
Nhân hứng toan nhờ Tinh Châu kéo,
Xén ngay ngoạn mục núi sông gian.
*
Có thuyết cho rằng bài này không phải của Hồ Xuân Hương. An Bang là tên xa xưa của Hoa Phong, tức Nghiêu Phong hay Hạ Long ngày nay.
*
Nguồn: Hồ Xuân Hương thơ chữ Hán - chữ Nôm & giai thoại, Bùi Hạnh Cẩn, NXB Văn hoá - Thông tin, 1999
*
Ảnh minh họa:
Đất trời lò lớn, quanh(tâm) ngàn dặm,
Sông núi, lô nhô mắt một hàng.
bài rất hay
Trả lờiXóa