Thâm hụt tài khoản vãng lai là gì?

Posted on 13/08/2017 by HongLoan

Nguồn: “What is a current-account deficit”, The Economist, 07/04/2017
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Và liệu nó có phải là một nguyên nhân để lo lắng hay không?

Các nhà kinh tế học thường lo lắng về thâm hụt tài khoản vãng lai của một quốc gia. Mức thâm hụt này của Thổ Nhĩ Kỳ là khoảng 4% GDP. Năm ngoái, thâm hụt của nước Anh chiếm khoảng 4,5% GDP. Mỹ cũng phải chịu mức thâm hụt tài khoản vãng lai lớn trong nhiều năm. Điều này có ý nghĩa gì, và liệu mọi người có nên lo lắng về nó?
Theo nghĩa đơn giản nhất, một quốc gia có thâm hụt tài khoản vãng lai là người vay ròng từ nước ngoài. Hãy nghĩ về nó như một thước đo dòng chảy tài sản của một quốc gia từ người cư trú (trong nước) sang người không cư trú (tức người nước ngoài). Ví dụ, nếu nước Anh đang có thâm hụt tài khoản vãng lai, có nghĩa là những người không phải là công dânAnh đang tích lũy tài sản của Anh quốc. Thâm hụt thường xuất hiện khi một quốc gia nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu (nghĩa là đang có thâm hụt thương mại). Nhưng nó cũng có thể nảy sinh khi lợi nhuận của các nhà đầu tư nước ngoài trên các tài sản mà họ nắm giữ trong nền kinh tế trong nước vượt quá lợi nhuận mà các nhà đầu tư trong nước nắm giữ ở các nền kinh tế nước ngoài.
Thâm hụt tài khoản vãng lai không nhất thiết là một điều xấu. Lý do chính khiến Anh quốc có thâm hụt tài khoản vãng lai lớn trong những năm gần đây là do các khoản đầu tư ra nước ngoài, phần lớn ở châu Âu, đã mang lại kết quả xấu (hầu như không có gì đáng ngạc nhiên khi kinh tế châu Âu yếu đi trong những năm gần đây). Vì vậy, dòng thu nhập từ đầu tư quay về Anh trở nên thấp. Tuy nhiên, các nhà đầu tư nước ngoài ở Anh đã đạt được lợi nhuận khá tốt. Với việc Anh quốc nhìn chung là một nơi ổn định và được điều hành tốt, không có gì đáng ngạc nhiên khi các nhà đầu tư nước ngoài chọn đầu tư tiền vào Anh hàng năm. Các khoản đầu tư của họ làm tăng giá trị đồng bảng, và do đó cho phép người Anh được sử dụng hàng nhập khẩu rẻ hơn. Tiền vốn của họ cũng có thể được đặt vào mục đích sử dụng tốt, dưới hình thức đầu tư.
Tuy nhiên, thâm hụt lớn là một điều nguy hiểm. Nếu các nhà đầu tư quyết định rằng họ không thích bối cảnh của một quốc gia, họ có thể từ chối tài trợ thâm hụt, khiến tiền tệ sụt giảm. (Điều đáng lo lắng là chính điều này có thể xảy ra với Anh, nếu nó tuột ra khỏi cuốn sách vàng của các nhà đầu tư.) Và để bù đắp thâm hụt tài khoản vãng lai có thể cần phải bán tài sản, như các nhà máy và các công ty, điều có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho tiềm năng sản xuất của nền kinh tế. Vì vậy, mặc dù thâm hụt tài khoản vãng lai lớn không nhất thiết phải là hồi chuông báo động, nhưng cũng là điều đáng lưu tâm