Biến tế bào gây bệnh thành tế bào khỏe mạnh
Dân trí Các nhà nghiên cứu dẫn đầu bởi giáo sư chuyên khoa Phẫu thuật Holger Willenbring, Đại học California, San Francisco (UCSF), Hoa Kỳ vừa chế tạo thành công một thứ "vũ khí" có khả năng vô hiệu hóa thực thể xâm lược gây hại là các tế bào gan gây bệnh và thậm chí là biến chúng trở thành những tế bào khỏe mạnh.
Hiện nay, trên thế giới, công nghệ y
sinh học mà điển hình là kỹ thuật y học đã đạt được những bước tiến
đáng kể, trong đó, việc ghép bộ phận cơ thể được coi là một cơ hội và
cũng đồng thời là một thách thức. Nắm được thực tế đó, nhóm nghiên cứu
UCSF đã chuyển hướng sang nghiên cứu và thực hiện một phương pháp chiến
lược đặc biệt nhằm điều trị chống xơ hóa. Đây được coi là tin vui và
cũng là niềm hy vọng đối với các bệnh nhân mắc bệnh xơ gan.
Xơ gan là căn bệnh nguy hiểm thường gặp,
được đặc trưng bởi sự thay thế mô gan bằng mô xơ, sẹo,… Ở bệnh nhân xơ
gan, do ảnh hưởng từ các chất độc hại có trong rượu hoặc do nhiễm vi rút
viêm gan siêu vi C, các tế bào gan khỏe mạnh không kịp tái tạo, chúng
chết dần đi, tạo thành những mô xơ trong gan, dẫn đến tình trạng xơ hóa
lan tỏa trong nhu mô gan và làm đảo lộn cấu trúc của gan, suy giảm chức
năng gan. Khi đó, các tế bào nguyên sợi hay còn gọi là myofibroblast -
một phần của các mô xung quanh các tế bào ung thư sẽ được đưa vào bên
trong cơ thể người bệnh nhằm thay thế và lấp đầy những khoảng trống để
lại khi những tế bào gan khỏe mạnh chết đi. Loại tế bào đặc biệt này có
khả năng nhận diện các loại vi rút và vi khuẩn có hại khi các mầm bệnh
này xâm nhập vào cơ thể.
Một phần của gan chuột cho thấy
bệnh gan màu đỏ đang được chuyển đổi thành các tế bào gan mới lành mạnh
trong màu xanh lá cây (Ảnh: Willenbring Lab/UCSF)
Do gan của bệnh nhân xơ gan có chứa các
tế bào sợi nên đặc biệt thích ứng với việc cấy ghép tế bào myofibroblast
có khả năng giúp gan tự phục hồi chức năng. Vì vậy, nhóm chuyên gia đã
sử dụng một loại vi rút nhằm vận chuyển một loạt các protein quy định
chức năng điều tiết gen tới các tế bào myofibroblasts khiến chúng biến
đổi trở lại thành các tế bào gan khỏe mạnh. Vi rút này có khả năng tiêu
diệt các myofibroblast, vì vậy, nó đóng vai trò như một hệ thống phân
phối hiệu quả đặc biệt và được ví như một chiếc xe tải vận chuyển vi
rút.
Phương pháp mới của nhóm nghiên cứu được đánh giá là có khả năng chữa lành gan “từ trong ra ngoài”.
Trong các thử nghiệm, nhóm nghiên cứu đã
quan sát và nhận thấy rằng số lượng tế bào myofibroblasts biến đổi
thành các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể chuột mắc bệnh xơ gan là chưa
đến 1%. Tuy nhiên, không nhất thiết phải cần đến số lượng lớn tế bào này
mới có thể cải thiện được chức năng gan. Trong thực tế, một lá gan vẫn
có thể hoạt động tốt trong khi chỉ cần lượng tế bào nguyên sợi
myofibroblasts chiếm tỉ lệ 80%. Khi các mô xơ trong gan hình thành và
phát triển nhanh, rắc rối mới xảy ra. Do đó, có thể nhận thấy kỹ thuật
mới trong điều trị xơ gan có tác dụng loại bỏ các mô bị tổn thương ở mức
độ vừa phải, đồng thời, giúp kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.
Nhóm nghiên cứu khẳng định họ đã thành
công trong việc áp dụng có hiệu quả kỹ thuật mới trên tế bào gan người.
Tuy nhiên, họ cũng nhấn mạnh rằng cần thiết phải thực hiện thềm nhiều
nghiên cứu sâu rộng nữa trước khi tiến hành thử nghiệm trên cơ thể
người.
Willenbring cho biết: Một khi nghiên cứu
đã phát triển đến mức độ đó, nhiều khả năng nó sẽ đóng vai trò là một
phương pháp điều trị mang tính hỗ trợ hơn là phương pháp chữa lành bệnh
xo gan. Cấy ghép gan vẫn là phương thuốc và giải pháp tốt nhất trong
điều trị bệnh xơ gan. Tuy phương pháp mới có thể giúp tăng cường chức
năng gan ở mức độ chỉ một vài phần trăm, nhưng nó cũng mang đến hy vọng
hồi phục chức năng gan cũng như giúp kéo dài tuổi thọ cho những bệnh
nhân xơ gan.
Báo cáo kết quả nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Cell Stem Cell.
P.K.L-NASATI (Theo Gizmag)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét