Nhiều nước châu Âu chỉ trích BRI cản trở thương mại tự do và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp Trung Quốc
Người đứng đầu Ngân hàng Phát triển châu
Á (ADB) hôm 3-5 cảnh báo các khoản vay thiếu bền vững cho các dự án hạ
tầng thông qua sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc có
thể khiến nhiều quốc gia mắc kẹt trong bẫy nợ.
Nợ chồng nợ
Đánh giá BRI của Bắc Kinh là một chương
trình mấu chốt để kết nối các khu vực và mở rộng hội nhập cũng như hợp
tác xuyên suốt châu Á, Chủ tịch ADB Takehiko Nakao cho biết tổ chức này
sẽ hợp tác với nền kinh tế số hai thế giới khi thích hợp. Tuy nhiên, ông
nhấn mạnh sự cẩn trọng đối với việc vay nợ quá đà để khỏa lấp những
khoảng trống hạ tầng. “Nếu các nước vay mượn quá nhiều để phát triển hạ
tầng mà không xem xét nghiêm túc tính khả thi và khả năng sinh lợi thì
vấn đề trả nợ sẽ vấp phải nhiều rắc rối hơn” – ông Nakao nói trong cuộc
họp báo nhân cuộc họp thường niên lần thứ 51 của ADB tại trụ sở ở thủ đô
Manila – Philippines.
Lời cảnh báo của lãnh đạo ADB cũng đồng
điệu với những lo ngại của Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)
Christine Lagarde về các chính sách tài chính rủi ro. Hồi tháng 4, người
đứng đầu của IMF nói tại một hội nghị ở Trung Quốc rằng BRI có thể mang
lại gánh nặng nợ nần lớn hơn cho những quốc gia đang bị nợ công bủa
vây. “Những nước có mức nợ công cao cần thận trọng với điều khoản vay
tiền. Điều đó sẽ bảo vệ cả Trung Quốc và các nước đối tác khỏi những
thỏa thuận có thể gây ra khó khăn tài chính trong tương lai” – bà
Lagarde khuyên.
BRI được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận
Bình công bố năm 2013 nhằm phát triển các cơ sở hạ tầng trị giá 8.000 tỉ
USD dọc các tuyến đường thương mại giữa châu Á và châu Âu. Theo báo cáo
hồi tháng 3 của Trung tâm Phát triển Toàn cầu (CGD, trụ sở ở thủ đô
Washington – Mỹ), 23 nước đối mặt nguy cơ cao về nợ nần xuất phát từ
BRI. Trong số này, 8 quốc gia thuộc diện đáng lo ngại gồm Pakistan,
Djibouti, Maldives, Lào, Mông Cổ, Montenegro, Tajikistan và Kyrgyzstan.
Châu Âu lo ngại
Theo báo cáo của CGD, nguy cơ nợ cao một
phần là do các vấn đề trong cách Trung Quốc giải quyết nợ trong quá
khứ. “Không như các nước chủ nợ hàng đầu khác trên thế giới, Trung Quốc
đã không ký kết một bộ luật ràng buộc để tránh cho vay không bền vững và
giải quyết các vấn đề nợ phát sinh” – CGD nhấn mạnh.
Giới chuyên gia đã không ít lần cảnh báo
các nước nhỏ láng giềng về cơn ác mộng nợ nần mà họ phải đối mặt từ
giấc mộng toàn cầu của Trung Quốc. Trong khi đó, các nền kinh tế phát
triển của châu Âu cũng phản ứng BRI, vốn bị cáo buộc là bất công. Báo Handelsblatt của
Đức hôm 20-4 đưa tin 27/28 đại sứ các nước Liên minh châu Âu (EU) tại
Bắc Kinh, trừ Hungary, đã ký vào văn kiện chỉ trích BRI cản trở thương
mại tự do và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp Trung Quốc.
Quan ngại của châu Âu về ảnh hưởng ngày
càng tăng của Bắc Kinh tại lục địa này có thể phủ bóng hội nghị thượng
đỉnh Trung Quốc – EU, dự kiến diễn ra vào tháng 7. Dù hai bên có quan hệ
thương mại và đầu tư mạnh mẽ nhưng EU không ngại chỉ trích vai trò của
Trung Quốc tại các nước thành viên như Hy Lạp, Hungary và CH Czech cũng
như thái độ của Bắc Kinh về sở hữu trí tuệ.
Theo chuyên gia Jan Weidenfeld của Viện
Nghiên cứu Trung Quốc Mercator (Đức), nhiều nước đã tỉnh ngộ sau những
hy vọng ban đầu rằng BRI có thể đổ tiền vào những dự án hạ tầng mới. Thế
nhưng, Bắc Kinh thực ra chỉ dán nhãn lại một số dự án hiện tại thành
một phần của BRI. “Có rất nhiều hứa hẹn đầu tư và cấp vốn và rất ít
trong số đó thực sự mang đến kết quả” – ông Weidenfeld chỉ rõ.
THU HẰNG
Nguồn: Người Lao Động
Với Trung Quốc luôn phải đề phòng
Trả lờiXóa