Vào những năm 1965-1968 tôi phụ trách lớp dậy Việt ngữ cho sinh viên Hankuk University of Foreign Studies và CIA Đại Hàn. Tôi dùng cuốn Speak Vietnamese của giáo sư Nguyễn Đình Hòa, và Ban giám đôc trường Đại Học Hankuk mượn cuốn sách này, tháo tung ra và in ra nhiều copies phát cho hơn 60 sinh viên và nhóm CIA Đại Hàn theo học Ban Việt Ngữ này.
Ngoài ra các sách
giáo khoa hay các loại sách và đĩa
hát của các quốc gia khác đều được Đại Hàn in ra rất nhiều
mà không cần tôn trọng
tác quyền. Các phái đoàn VNCH khi đến ĐH đều tìm mua sách và đĩa hát in lậu này đem về VN.
Thập
niên 60, Hàn Quốc là 1 trong những nước nghèo đói nhất châu Á.
Năm
1968, người Hàn quyết định thay đổi giáo dục bằng cách bê
nguyên sách giáo khoa
của người Nhật về dịch sang tiếng Hàn và giảng dạy, ngoại trừ
các môn xã hội
như địa lý, lịch sử và văn học. Lúc đó cũng có nhiều người chỉ
trích vì tính sĩ
diện của người Hàn Quốc rất cao, lẽ nào lại không tự soạn được
một bộ sách giáo
khoa. Nhưng họ vẫn quyết tâm thực hiện, vì để có chương trình
giáo dục đó, người
Nhật đã mất cả trăm năm cải biên từ cách đào tạo của giáo dục
phương Tây phù hợp
với đặc trưng châu Á, bắt đầu từ thời Minh Trị Thiên Hoàng.
Để
rút ngắn thời gian, chẳng có cách nào ngoài việc lấy kinh
nghiệm của người
khác, để còn lo việc khác nữa. Vì Hàn Quốc muốn trở thành một
bản sao mới của
Nhật, nền kinh tế dựa trên lòng tự hào dân tộc, tính kỷ luật
và đạo đức của
toàn thể xã hội.
Đúng
20 năm, đến 1988, Hàn Quốc đăng cai Olympic Seoul, cả thế giới
không ai tin vào
mắt mình khi thấy kỳ tích bên bờ sông Hàn lại khủng khiếp như
thế. Ô-tô, xe
máy, dệt nhuộm, hoá chất, đóng tàu, điện tử, bánh kẹo...bên
Nhật có cái gì thì
bên này có cái đó, dù dân số chỉ bằng 1/3. Không ai biết trong
20 năm đó, cả
dân tộc Hàn Quốc đã nắm chặt tay với quyết tâm thoát nghèo như
thế nào.
Trên
tivi chỉ có 2 chương trình là "dạy làm người" và "dạy làm
ăn", từ cái văn minh nhỏ xíu như nụ cười của một nhân viên bán
hàng, đến
cách quản lý chi phí của một quán cà phê, đến cách tạo dựng
một nhà máy.
Từ
một dân tộc "xin việc", tức các doanh nghiệp nước ngoài đến
đặt nhà
máy tại Hàn và thuê lao động Hàn, Hàn Quốc bắt đầu khan hiếm
lao động và trở
thành dân tộc đi "cho việc", tức xây dựng các nhà máy ở nước
ngoài và
hàng triệu người Trung Quốc, Thái Lan, Philippines đứng xếp
hàng xin các ông chủ
Hàn Quốc cho họ việc làm. Hàn Quốc đã thành công trong việc
tiếp nối Nhật Bản
thành dân tộc đi cho việc người khác.
Năm
1988, pháo hoa thắp sáng 2 bờ sông Hàn, người Hàn Quốc ôm nhau
và cười trong nước
mắt, hơn 100 quốc gia giàu có nhất trên thế giới miễn visa cho
họ, Hàn Quốc giờ
đây đã bước chân vào nhóm 24 quốc gia thịnh vượng nhất loài
người.
Nhưng
thách thức mới lại xuất hiện, vì bây giờ không phải là Nhật
Bản nữa, mà là Hồng
Kông và Singapore, 2 cực hút nam châm của cả châu Á về tài
chính, thương mại và
giải trí. Phim Hồng Kông tràn ngập thị trường và không có đối
thủ.
Người
Hàn tuyển chọn ngay 2000 sinh viên ưu tú nhất, cử sang
Holywood, điên cuồng học
hành, từ đạo diễn, diễn viên, phục trang đạo cụ ...4 năm sau
tốt nghiệp, năm
1992, những bộ phim Hàn Quốc đầu tiên ra đời như Cảm xúc, mối
tình đầu, hoa
cúc..với một thế hệ diễn viên đẹp từng milimet và hợp nhãn
người châu Á.
Ngành
làm phim phối hợp với ngành thời trang, mỹ phẩm và hàng tiêu
dùng, bắt đầu xâm
nhập vào các thị trường.
Đại
sứ quán Hàn Quốc tại các nước có nhiệm vụ dịch thuật ra tiếng
địa phương và tặng
không cho các đài truyền hình, tạo ra làn sóng Hanluy nổi
tiếng. Người Nhật
điên cuồng, người Trung Quốc điên đảo, các nước Đông Nam Á thì
chỉ biết ụ pa
ơi, ụ pa hỡi. Phim Hồng Công bị đá văng ra khỏi thị trường cho
thuê băng đĩa.
Năm
1988, ngoài 2000 người đi Holywood để xây dựng công nghiệp
điện ảnh, ngần ấy
người được cử đi Milan và Paris để học về thời trang, mỹ phẩm.
Các
tập đoàn như xe Kia, Samsung, Hyundai còn thuê cả ê-kip thiết
kế của các hãng
xe Đức như Mercedes, BMW làm việc cho họ, với tham vọng xuất
khẩu xe sang Mỹ và
châu Âu.
Muốn
bán cho Tây thì bao bì nhãn mác phải có óc thẩm mỹ của Tây,
chứ kiểu" tròn
tròn xinh xinh" của dân châu Á, tụi Tây không thích, không bán
được.
Có
những năm, những mẫu xe của Hyundai bán chạy nhất ở Bắc Mỹ và
châu Âu. Người Mỹ
bắt đầu nhìn người Hàn với ánh mắt khác, ngưỡng mộ và ngạc
nhiên, thích thú.
Ngoài
ra, những sinh viên giỏi toán nhất được hướng theo ngành tài
chính ở các đại học
lớn ở Mỹ, với tham vọng Seoul thành một London, New York.
Các
quỹ đầu tư ra đời, tự tìm kiếm các nhà máy mới khởi nghiệp be
bé để rót tiền
vào, tham gia vào quản trị. Không chỉ trích, chỉ góp sức góp
trí để xây dựng.
Một
người Hàn giàu có là cả dân tộc Hàn giàu.
Hệ
thống bán lẻ Lotte phải có nghĩa vụ mang hàng hoá Hàn đi khắp
nơi.
Ông
lớn Samsung bắt đầu tuyển dụng những sinh viên giỏi nhất châu
Á về cho học bổng
thạc sĩ miễn phí với điều kiện tốt nghiệp xong phải mấy năm
phục vụ cho họ.
Họ
gom trí tuệ của cả châu Á để chinh phục thị trường điện thoại
thông minh và máy
tính bảng, cạnh tranh đối đầu với Apple, đối đầu với cả một
tập thể trí tuệ
thung lũng Silicone, cứ như Airbus của châu Âu cạnh tranh với
Boeing vậy.
Người
Hàn Quốc, dù dân thường hay sếp lớn, tất tần tật mọi thứ họ
dùng phải Made in
Korea, dù lúc sản phẩm kém cỏi còn xấu xí và đầy lỗi của thập
niên bảy mươi hay
hiện đại tinh xảo như bây giờ.
Nếu
người tiêu dùng không ủng hộ sản phẩm nhem nhuốc của thời khởi
nghiệp, thì
doanh nghiệp còn tồn tại đâu mà có sản phẩm tinh xảo sau này?
Tony
nhớ lần đi Hàn đầu tiên, mùa thu năm 2005, bà chị ở VN cẩn
thận ghi tên mấy
nhãn hiệu mỹ phẩm ưa thích của chị ấy cho mình mua giùm.
Ở
cửa hàng mỹ phẩm, cô bán hàng mặc bộ váy veston đen, chạy như
bay lấy hết sản
phẩm này đến sản phẩm khác cho Tony xem, đều là của Hàn cả. Do
tiếng Anh không
nói tốt nên cô cứ giải thích bằng tiếng Hàn đến lúc giọng khàn
đặc.
Đến
lúc Tony lấy tay chỉ hộp phấn Lancom, thì cô thất vọng oà
khóc. Cô khóc vì cô
đã không thành công khi tình yêu nước của cô không thuyết phục
được khách hàng.
Tony
nhìn cô ấy sững sờ, lẽ nào chỉ là 1 cô gái bán hàng bình
thường mà có lòng yêu
đất nước mãnh liệt thế sao?
Tony
thôi bèn mua mấy hộp mỹ phẩm của Hàn, dù chẳng biết có tốt
không, vì kính phục
quá. Lúc Tony bước ra khỏi cửa hàng, ngoái lại vẫn thấy cổ gập
đầu cung kính.
Ngoài
phố, gió bắt đầu lạnh, từng tốp học sinh chạy tập thể dục rầm
rập trên vỉa hè,
những chiếc áo khoác thêu cờ quốc gia ở sau lưng.
Và
Tony biết, sau lưng của mỗi công dân luôn là tổ quốc.
FB Tony Buổi Sáng .
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét