Hà Văn Thùy
Từ đầu thế kỷ XXI, giới khoa học quốc tế, trong khi đồng thuận cao cho rằng, con người xuất hiện tại nơi duy nhất là châu Phi lại chia rẽ ở chỗ xác định con đường ra khỏi châu Phi của người tiền sử. Nhóm của J.Y. Chu Đại học Texas cho rằng “Con người từ châu Phi, qua cửa Hồng Hải sang bán đảo A Rập rồi theo ven biển Ấn Độ tới Đông Nam Á 60.000 năm trước.” Trong khi những “đại gia” di truyền khác là Cavalli-Sforza LL. của Max Planck Institute in Leipzig và Spencer Wells của Hội Địa lý quốc gia Hoa Kỳ tuyên bố: “Có con đường phương Nam 60.000 năm trước nhưng đợt di cư thứ hai xảy ra 45.000 năm trước, từ châu Phi qua Trung Đông tới Trung Á rồi tiến về phía Đông mới là quan trọng. Đợt di cư này đã làm nên hầu hết loài người ngoài châu Phi.”Do uy tín của những trung tâm nghiên cứu lớn nên, giả thuyết “con đường phương Bắc”được nhiều học giả ủng hộ… Là kẻ tay ngang đi vào khảo cứu lịch sử, chúng tôi rất bối rối trước “ngã ba đường” diệu vợi này. Nhưng rồi, từ tham khảo nhiều tài liệu khảo cổ học của khu vực, một phần cũng do linh cảm, thấy rằng, đang thời băng hà như vậy, con người không dại gì lao vào núi cao băng lạnh mà sẽ theo con đường ven biển, ấm áp, bằng phẳng và dễ kiếm thức ăn hơn. Vì vậy, mặc cho bị nhiều lần phản bác, chúng tôi vẫn kiên trì con đường phương Nam cho khảo cứu của mình. Thời gian đã chứng tỏ đó là sự lựa chọn đúng.
Nay nhân đọc công trình giá trị nghiên cứu về gen người châu Á của liên minh 90 nhà khoa học từ hơn chục nước châu Á, xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc.
***
Một nỗ lực khoa học quốc tế đã tiết lộ đặc tính di truyền đằng sau sự đa dạng sinh học của người châu Á.
Liên minh SNP Pan-Asian của Tổ chức bộ gen người (HUGO) đã thực hiện một nghiên cứu trên gần 2.000 người trên khắp lục địa. Phát hiện của họ ủng hộ giả thuyết rằng dân cư châu Á được hình thành chủ yếu thông qua một sự kiện di cư duy nhất từ phía Nam. Các nhà nghiên cứu đã công bố những phát hiện của họ trên tạp chí Science.
Họ đã tìm thấy sự tương đồng về di truyền giữa các quần thể trên khắp châu Á và sự gia tăng đa dạng di truyền từ các vĩ độ phía Bắc xuống phía Nam. Nhóm nghiên cứu đã sàng lọc các mẫu di truyền từ 73 quần thể châu Á để tìm ra hơn 50.000 đa hình đơn nucleotide (SNPs). Đây là các biến thể trong các đoạn của mã DNA, có thể được so sánh để tìm hiểu mức độ liên quan chặt chẽ giữa hai cá thể với nhau về mặt di truyền.
Đây là nghiên cứu đầu tiên đưa ra câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi về nguồn gốc của dân cư Đông Á. Shuhua Xu Học viện Khoa học Trung Quốc nói. Nghiên cứu cho thấy, như mong đợi, những cá nhân ở cùng khu vực hoặc có chung ngôn ngữ cũng có nhiều điểm chung về mặt di truyền. Nhưng nó cũng trả lời một câu hỏi về nguồn gốc dân cư châu Á. Nó cho thấy rằng dân cư lục địa có khả năng chủ yếu thông qua một sự kiện di cư duy nhất từ phía Nam.
Các tuyến di cư chính thức của người tiền sử châu Á
Giải thích sự đa dạng
Edison Liu từ Viện Di truyền Singapore, là thành viên hàng đầu của Liên minh. Ông giải thích rằng tuổi của dân cư có ảnh hưởng lớn hơn đến sự đa dạng di truyền so với quy mô dân số. “Có vẻ như từ dữ liệu của chúng tôi chứng tỏ rằng họ đã vào Đông Nam Á trước tiên – làm cho các quần thể này già hơn [và do đó đa dạng hơn],” ông nói. “[Nó tiếp tục] sau đó và có lẽ đi chậm hơn về phía Bắc, với sự đa dạng bị mất trên đường đi trong những dân số ‘trẻ hơn’ này. “Vì vậy, mặc dù dân cư Trung Quốc rất đông, nhưng nó có ít sự thay đổi hơn so với số lượng cá nhân ít hơn sống ở Đông Nam Á, bởi vì sự mở rộng của Trung Quốc xảy ra rất gần đây, theo sự phát triển của nông nghiệp lúa gạo – chỉ trong vòng 10.000 năm qua.”
Tiến sĩ Liu nói rằng “tin tốt” là dân cư khắp châu Á giống nhau về mặt di truyền. Kiến thức này sẽ hỗ trợ các nghiên cứu di truyền trong tương lai ở lục địa và giúp thiết kế các loại thuốc để điều trị các bệnh mà dân cư châu Á có thể có nguy cơ cao hơn. Và việc phát hiện ra di sản di truyền chung này, ông nói thêm, là một “thông điệp trấn an xã hội “, rằng “đã xóa bỏ sự phân biệt chủng tộc từ những hỗ trợ sinh học”. Điều này cung cấp một phần quan trọng khác cho câu đố ghép hình về sự đa dạng của con người toàn cầu. Peter Underhill, Đại học Stanford nói.
Shuhua Xu từ Học viện Khoa học Trung Quốc, thành viên của nhóm, nói rằng đây là “nghiên cứu toàn diện đầu tiên về đa dạng di truyền và lịch sử của dân cư châu Á”. “Đây là nghiên cứu đầu tiên đưa ra câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi về nguồn gốc của dân cư Đông Á”, tiến sĩ Xu nói thêm. Vincent Macaulay, một nhà di truyền học thống kê tại Đại học Glasgow ở Anh nói với tạp chí Science rằng nhóm nghiên cứu đã tạo ra “một bộ dữ liệu tuyệt vời”. Bằng chứng cho tuyến đường di cư ven biển phía Nam, ông nói dường như “rất mạnh”.
Liên minh có sự tham gia của 90 nhà khoa học từ 11 quốc gia bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines, Singapore, Đài Loan, Thái Lan và Mỹ. Peter Underhill, một nhà di truyền học từ Đại học Stanford, người không tham gia vào nghiên cứu này, nói rằng nó thể hiện sự đầu tư của một “lượng lớn thời gian, công sức và sự hợp tác giữa các tổ chức”.
Ông nói với BBC News: “Điều này cung cấp một phần quan trọng khác cho trò chơi ghép hình về sự đa dạng của con người toàn cầu.”
***
Như bạn đọc đã thấy. Bài báo trình bày hai điều quan trọng:
1. Con đường phương Nam làm nên chủ thể cư châu Á và
2. Người châu Á có chung bộ mã di truyền.
Như vậy là, công trình nghiên cứu lớn đầu tiên của các học giả hàng đầu châu Á đã ủng hộ đề xuất của chúng tôi từ hơn chục năm trước: Người tiền sử từ châu Phi tới Việt Nam sau đó người từ Việt Nam đi lên chiếm lĩnh Hoa lục, sinh ra người Trung Quốc. Do đó người Việt và người Hán cùng một chủng tộc! Toàn thể dân cư châu Á là hậu duệ của những người được sinh ra ở Việt Nam 70.000 năm trước. Điều này khẳng định sự đúng đắn trong các khám phá về cội nguồn và lịch sử của đân cư phương Đông cũng như dân tộc Việt Nam.
Sài Gòn, tháng Giêng 2019
Bài viết rất hay
Trả lờiXóa