ĐỨC LÝ GIÁO TÔNG ĐẠO CAO ĐÀI

                                               ĐỨC LÝ GIÁO TÔNG ĐẠO CAO ĐÀI

Vào đêm Noel năm 1925, Ngài giáng cơ xác nhận thân thế và ý chí của Ngài như sau:

Đường trào hạ thế hưởng tam quan,

Chẳng vị công danh chỉ hưởng nhàn. 

Ly rượu trăm thi đời vẫn nhắc, 

Tánh Tiên muôn kiếp vốn chưa tàn. 

Một bầu phong nguyệt say ngơ ngác,

Đầy túi thơ văn để chứa chan. 

Bồng đảo còn mơ khi múa bút, 

Tả lòng thế sự vẽ giang san. (LÝ THÁI BẠCH)

         Hầu hết những bài thi trong Thánh Ngôn Hiệp Tuyển đều làm theo thể Đường luật: Tứ tuyệt, Bát cú hay Thập thủ liên hoàn. Những Đạo hữu đọc Thánh thi lâu dần thành thói quen, rồi thuộc âm điệu, từng bước làm thơ rồi từng nhóm làm thi xướng họa kiểu người xưa. Trước yêu cầu hiện thực và bức thiết đó, năm 1950, ông Cao Đức Trọng tự Huyền Quang, Chánh Đức đứng ra thành lập ĐẠO ĐỨC VĂN ĐÀN, tập hợp các bạn thơ trong Đạo. Chẳng bao lâu ông liễu đạo.

         Đến năm 1957, nhà thơ Thuần Đức tức Nguyễn Trung Hậu phục hồi Đạo Đức Văn Đàn. Ông làm Trưởng Ban và ông Huỳnh Văn Đến tự Thông Quang làm Phó ban. Vì tuổi già sức yếu, nhà thơ Thuần Đức về Sài Gòn dưỡng bịnh.

         Sau đó, họp đại hội bầu Thân Dân, tức Trương Hữu Đức làm cố vấn Đạo Đức Văn Đàn và Thông Quang làm Trưởng ban, Phạm Mộc Bổn làm Phó Ban. Nhà thơ Thông Quang tập hợp các bài thơ hay in thành hai tập, tên gọi VĂN THI HIỆP TUYỂN, Đạo Đức Văn Đàn có thăng có trầm nhưng vẫn sống trong lòng những người yêu thơ Đường!

Ảnh hưởng thi thơ của Lý Bạch không chỉ trong Đạo mà cả trong nước và ngoài nước nữa. Các nhà thơ đời Tống như Tô Đông Pha, Lục Du... Ở Pháp, Gauthier, Beaudelaire là những người rất mực ca ngợi Lý Bạch. Ở Việt Nam, nhà thơ ảnh hưởng Lý Bạch sâu sắc nhất là Đặng Trần Côn. Nhất là bài TƯƠNG TIẾN TỬU của Lý Bạch ai mà không biết, Bài "Ngán đời" của Cao Bá Quát ảnh hưởng rõ nét hơn cả: "Gõ nhịp đọc mấy câu Tương Tiến Tửu".

         Thiên nhiên vốn là đề tài đặc hữu của thơ Đường. Nó có địa vị nổi bật trong thơ Lý Bạch như: Đường đi Thục khó, Nhìn thác nước Lư Sơn, Sáng ra đi từ thành Bạch Đế:

Sáng từ Bạch Đế giữa ngàn mây,

Muôn dặm Giang Lăng tới một ngày.

Tiếng vượn đôi bờ kêu không dứt,

Ngàn non thuyền nhẹ đã qua ngay.

        "Trong thơ Lý Bạch luôn xuất hiện bóng trăng. "Trăng" trong thơ ông có một ý nghĩa quan trọng là tượng trưng cho một cái gì đẹp, trong sáng mà nhà thơ hằng vươn tới.

"Lý Bạch vốn sớm chịu ảnh hưởng của học thuyết Lão Trang, đạo giáo và tư tưởng du hiệp. Sự va chạm với hiện thực càng làm cho nhà thơ say mê những điều đó... Trong học thuyết Lão Trang cũng như Đạo giáo, có một ít nhân tố mà kẻ sĩ ngày xưa thường lợi dụng để tỏ sự bất mãn của mình : Chủ trương sống tự do và thuận theo thiên nhiên, sự coi thường công danh phú quý, coi thường luật pháp khắc khe".

Tư tưởng du hiệp của Lý Bạch đã tạo nên một thế quân bình giữa đạo Nho và Lão "vừa thỏa mãn yêu cầu nhập thế của Đạo Nho, vừa thỏa mãn yêu cầu phóng khoáng của Đạo Lão. Thế nên, Lý Bạch trở nên vị Giáo Tông của Đạo Cao Đài vừa nhập thế (Phổ độ) vừa xuất thế (Vô vi) là điều thuận lý.

        "Trong nhiều tác phẩm của Lý Bạch, đặc biệt là những tác phẩm có quan hệ đến việc uống rượu, cầu tiên. Tinh thần lãng mạng tích cực của ông luôn luôn che khuất nhân tố tiêu cực và bắn ra những tia tư tưởng đem sức cổ vũ lại cho chúng ta"

        Tiêu biểu cho hai khía cạnh uống rượu và cầu tiên là những bài thơ Tương Tiến tửu, Mộng du Thiên Mụ ngâm lưu biệt, Tây thượng Liên Hoa sơn. Bài Tương tiến Tửu, nội dung tư tưởng khá phức tạp. Trước tiên là một triết lý về đời người. Lý Bạch thấy rõ muôn vật trong đời đều biến hóa không ngừng. Thời thanh xuân con người cũng vì đó mà trôi nhanh và không bao giờ trở lại. Lý Bạch viết: "Hoàng hà chi thủy thiên thượng lai bôn lưu đáo hải bất phục hồi!". Nghĩa là: Nước sông Hoàng từ trời rơi xuống, chảy nhanh ra bể chẳng quay về. Đó là nhà thơ thừa kế tư tưởng Lão Trang.

        Tóm lại, nghiên cứu tổng thể Thánh Ngôn của Đức Lý và tiểu sử của Ngài, ta thấy toát lên hai khía cạnh tư tưởng xuất thế và nhập thế lẫn lộn. Cuộc sống ảnh hưởng Lão Trang, còn xử thế Ngài ảnh hưởng Nho gia, đôi lúc trừng trị kẻ xảo quyệt. Vì vậy, do nhu cầu của hoàn cảnh, do ý nguyện của nhân sanh vừa phổ độ (nhập thế) vừa vô vi (xuất thế), Đức Chí Tôn đã phán truyền cho Đức Lý Thái Bạch Nhứt Trấn Oai Nghiêm kiêm Giáo Tông Đạo Cao Đài không phân biệt phe phái nào. Thật là một quyết định vô cùng sáng suốt, vô tiền khoáng hậu trong lịch sử tôn giáo nhân loại.

         Những điều trên còn cho ta thấy, Ngôi Giáo Tông của Đạo Cao Đài thể hiện "Thiên Nhân hợp nhất". Đức Lý là vô vi (hồn), Ngài Lê văn Trung là hữu hình (xác). Tổng hợp lại âm dương tương hiệp. Vô vi và phổ độ song hành trên con đường hoằng khai Đại Đạo. Hai mặt bổ túc cho nhau, giải thích cho nhau vì chung mối Đạo Trời.        

        Vào Noel 1925, Đức Lý Thái Bạch có giáng cơ cho một bài THI, tóm lược tiểu sử của Đức Ngài như sau:

LÝ BẠCH (Noel 1925)

Đường trào hạ thế hưởng Tam quan,

Chẳng vị công danh chỉ hưởng nhàn.

Ly rượu trăm thi lời vẫn nhắc,

Tánh Tiên muôn kiếp vốn chưa tàn.

Một bầu phong nguyệt say ngơ ngáo,

Đầy túi thi văn đổ chứa chan.

Bồng đảo còn mơ khi bút múa,

Tả lòng thế sự vẽ giang san.

                                         (TNHT)

          Đức Lý Thái Bạch còn giáng cơ cho biết quyền hành của Đức Ngài mà Đức Chí Tôn giao cho trong Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ như sau:

Ánh Thái Cực biến sanh Thái Bạch,

Hiện Kim Tinh trọng trách Linh Tiêu.

Quyền năng vưng thuở Thiên triều,

Càn Khôn Thế giới dắt dìu Tinh Quân.

                          *

Tinh Quân thọ sắc thuở Phong Thần,

Cho đến Đường triều mới biến thân.

Thái Bạch Kim Tinh đang trị thế,

Trường Canh Trích Tử đến thăm trần.

Động Đình thi rượu đong muôn đấu,

Bồng Đảo câu Tiên nắm một cân.

Vâng lịnh Ngọc Hư nay xuống thế,

Tam Kỳ độ rỗi các nguyên nhân. 

                 (LÝ THÁI BẠCH)        

         Vào ngày 03-8-1926, trong đàn cơ tại nhà Ngài Đầu Sư Thái Thơ Thanh, Đức Chí Tôn có tiết lộ cho biết rằng khi Đức Ngài định giao chức Giáo Tông ĐĐTKPĐ cho ông Ngô văn Chiêu nhưng Ngài Ngô không nhận vì muốn theo phái tịnh luyện. Đức Chí Tôn liền giao cho Đức Lý Thái Bạch, Nhứt Trấn Oai Nghiêm kiêm nhiệm chức Giáo Tông trong dịp lễ Khai Đạo tại chùa Gò Kén Tây Ninh.

       Đức Lý là vị Giáo Tông vô hình nên khi điều khiển phần hữu hình phải thông qua cơ bút nơi Hiệp Thiên Đài. Sau năm Khai Đạo, nhà cầm quyền Pháp gây rất nhiều khó khăn cho cơ Đạo nên ngày mùng 3 tháng 10 năm Canh Ngọ (DL: 22-11-1930), Đức Lý Giáo Tông ban quyền cho Ngài Đầu Sư Thượng Trung Nhựt (Lê văn Trung) cầm quyền Giáo Tông hữu hình tại thế để điều khiển nền Đạo ứng phó kịp thời mọi tình huống xãy ra cho Đạo do nhà cầm quyền thực dân Pháp gây ra.

        Như vậy, lúc đó chức vụ Giáo Tông được chia ra làm hai:

-         Phần vô vi thiêng liêng do Đức Lý Giáo Tông nắm giữ.

-         Phần hữu hình tại thế do Ngài Lê văn Trung nắm giữ. Do đó, trong Đạo Cao Đài, gọi Ngài Lê văn Trung là Quyền Giáo Tông.

       Trong đàn cơ ngày 12 tháng 9 năm 1927, Đức Lý Giáo Tông có dạy Ngài Đầu Sư Thượng Trung Nhựt như sau:

        “Thượng Trung Nhựt,

        Hiền hữu có mang trách nhiệm lớn lao của Đại Từ Bi đặng phổ thông điều đình mối Đạo, hiệp với Hội Thánh mà trù nghĩ suy tính cách thức hành động về bước đường của Chư Thiên phong và Đạo hữu trong buổi nầy. Phải lấy nét thẳng đường ngay do nơi tâm thành mà hành sự tạc thù, sợ chinh lòng mà để nét bất bình cho cả chư Đạo hữu. Mỗi việc hành động đều do nơi Đức Từ Bi sắp đặt sẳn rồi, duy có để cho chư Hiền hữu bước lần mà đi tới.

        Những Đạo hữu nào không vì hạnh đức mà chung hiệp nhau lo hành Chánh giáo, thì đã có Thần, Thánh lãnh lịnh biên ghi vào sổ công quả, đợi ngày chung qui đặng đem vào cân Thiên điều mà phán đoán. Hiền hữu cũng nên giữ lời Thánh Giáo của Đức Từ Bi, hễ ai biết phục theo Luật định của Hội Thánh công đồng, thì đặng phép dâng sớ cho Lão định đoạt. Nhiều kẻ lại tư lịnh, muốn mở riêng đường khác, đặng dìu nhơn sanh vào lối quanh co. Hại thay! Mà cũng tiếc thay! Căn xưa quả trước chẳng chịu lo đền bồi, lại tự dẫn mình vào nơi hang thẳm, sau kết cuộc ra thế nào sẽ thấy”

           (Đức Lý, TNHT/Q2/trg 149-150)

         Lời dạy trên của Đức Lý Giáo Tông buộc tất cả Chức sắc, Chức việc, tín đồ của Đạo Cao Đài cần phải ghi tâm, khắc cốt tuân giữ noi theo suốt trọn con đường lập công bồi đức để sớm trở về cùng Thầy Mẹ và không hổ thẹn khi gặp lại Đức Lý nơi cõi Thiêng liêng Hằng sống.

        Đại lễ vía Đức Lý Giáo Tông Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ được tổ chức nào ngày 18 tháng Tám Âm Lịch hàng năm tại Tòa Thánh Tây Ninh và tất cả các Thánh Thất trong và ngoài nước.

       Năm nay, Lễ Vía Đức Lý Giáo Tông là:

                           Ngày Chúa nhựt (18-8-Bính Thân; DL: 18-9-2016)

Hồ Xưa sưu tầm, trích lục tài liệu và bổ túc lại___________________________