Thứ Năm, 29 tháng 9, 2016

Cây Đèn "Măng Xông" - P.Hoa

Thằng con út mình hồ hởi đem về 1 cây đèn măng xông...
Nhìn cái đèn biết đây là món đồ cũ  lớn hơn tuổi nó..,mình bổng nhớ cái thời cách nay khoãng  gần 60 mươi năm ,lúc mới vào lớp đệ thất trường trường TH.Tây Ninh, vào thâp niên 50 ) thế kỷ trước
Nhà mình ở  cửa số 7, ngoại ô Tòa thánh Tây ninh Xóm nhỏ với mấy chục nóc nhà,tranh,lá,ngói  và 1 cái chợ chồm hổm  chỉ họp buổi sáng .Mọi người ở đây tối tối xài đèn dầu leo lét,có nhà dùng cây đèn Hoa kỳ,nólớn,sáng hơn,nhưng lại gần rất nóng và dỉ nhiên tốn dầu nhiều hơn.
 Sau đó chú Ba Hửu bán tạp hóa trong dãy phố đối diện chợ chồm hổm  mua       từ Saigon về một cây đèn măng xông. Cửa tiệm của chú sáng lên,buổi tối cũng bán thêm được hàng nhờ cây đèn nầy nhưng mà đèn sáng làm tụi con nít tò mò đưng nhìn trước tiệm ,thỉnh thõang con chú Ba phải chạy chạy ra đuổi tụi nó đi chỗ khác
Gia đình mình cũng mướn nhà ở dãy phố đó,cách tiệm chú Ba mấy căn
Mẹ mình làm chủ 1 tiệm may nhỏ,có 2 cái máy may đạp bằng chân hiệu Singer.
Gần Tết,khách hàng đặt may quần áo rất đông mà  ngày  thường không có vì bà con xung quanh xóm đó rất nghèo,mọi thứ mua sắm đồ mới đều dồn vào dip Tết
Mẹ mình,có khi phải thức rất khuya để may,làm khuy nút  nhưng không  kịp giao hàng.Mẹ ao ước có cây đèn
May thay có 1 người quen đi Saigon và mua dùm một cây  "măng xông".
Cây đèn nầy đốt bằng dầu hôi. (dầu hỏa) có 2 phần :Bầu và  ngọn đèn -   có kiến bao chung quanh
Đổ dầu vào cái bầu  phía  dưới cho gần đầy rồi bơm bằng ống bơm gắn trong bình đèn.Dầu từ từ chảy  lên 1 ống  trên đầu đèn rồi dẩn  xuống   măng xông (manchon). Châm  1 mồi lửa vào măng xông - (giống như 1 cái túi nhỏ,màu trắng,có lẽ dệt bằng 1 thứ lụa đặ biệt) ,măng xông phình ra,đèn từ từ tỏa sáng    ánh  sáng   không được rõ như đèn neon bây giờ  nhưng nó có thể kéo dài  2,3 tiếng đồng hồ .Nếu thấy  ánh sáng bị mờ,lu thì phải bơm tiếp hoặc châm dầu .Đèn được móc treo giữa nhà nên cũng không nóng lắm,cái chụp  đèn làm ánh sáng  tỏa xuống phía dưới.
Đổ dầu  vào bình đèn thì dung 1 cái phểu nhỏ và bơm dầu cũng phải có "kỷ thuật"...Đôi khi làm ko đúng đèn cháy đùng lên,khói đen bay mù , ko khéo gây hỏa họan nhưng mà mẹ mình làm rất tốt chưa bị gì,lâu lâu măng xông bị hỏng ,nó bị thủng,đụng vào tan   như bột thì  ra thì ra chợ TN hoặc Long Hoa mua cái mới về thay
Khi đèn đốt lên,  1 vài bà con hàng xóm cũng tụ đến,chuyện trò vui vẻ.
Trong những năm tháng khó khăn ở vùng quê nghèo,không có điện,cây đèn nầy  đã là 1 công cụ  tuyệt vời,nhờ nó mà minh được học bài dể dàng vì nó sáng và ko nóng như cây đèn dầu
Nhờ cây đèn "măng xông" ,mẹ mình đã may kịp thời các quần áo bà con xung quanh  cho kịp Tết, và có tiền để chi dụng cho gia đình nhỏ của  mình : 2 mẹ con và bà nội
Cây đèn chấm dứt sứ mang của nó 2 năm sau đó  khi trong xóm có một người đi Saigon và đem máy phát điện cũng chạy bằng dầu hôi về mắc đèn neon  cho bà con, tới khõang 7 giờ tôi,điện tỏa sang mọi nhà đến 11 giờ thì tắt,dỉ nhiên bà con phải trả tiền nhưng dùng tiện lợi hơn...
Bây giờ,ko có dịp đến vùng sâu,vùng xa xôi,ko biết có ai còn dùng loại đèn nầy ko ? Có lẽ khó vì cái măng xông,vật dễ hư nhất trong cây đèn.
Mẹ mình cũng ra người thiên cổ,không kịp hưởng những tiện ích của công nghệ mới nhưng bài học về sự chịu khổ,chiu khó của một người phụ nũ nhà quê,bình dân ,trong những tháng ngày vất vả,cố gắng nuôi con ăn học đã để lại  cho con cháu những bài học cao quí.
Rồi những khuôn mặt những  bạn bè,người thân quen trong xóm nghèo cũ,những ánh mắt sáng lên khi lần đầu nhìn thấy cây đèn,cuộc sống trải qua rất nhiều xáo trộn,bây giờ  họ trôi dạt ở phương nào ? Cầu mong sao mọi người luôn gặp những niềm vui trong  thế giới đầy những phức tạp bụi bặm nầy

Đây là hình mình lấy trên mạng.
Mời xem để nhớ về một thời....


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

"Giáng sinh về bên xóm đạo Tha La" in trên báo Tây Ninh - thứ bảy 21.12.2024

  Trong tiết trời se lạnh, từ trung tâm thị xã Trảng Bàng vào đến xóm đạo Tha La (phường An Hòa) dọc hai bên đường rực rỡ những hang đá mừng...