FM 974 : Phi Luật Tân: Thêm Một Cái Chết Vô Tội Chưa Đủ Cho Cái Gọi Là Trận Chiến Bài Trừ Ma Túy

Chuyện Thế Giới Trong Tuần

Thứ Hai 28/08/2017

    Vụ bắn chết Kian Lloyd Santos, một em học sinh trung học trong tuần qua, đã cho thấy cái gọi là chiến thuật bất hợp pháp và dã man mà lực lượng cảnh sát Phi Luật Tân đã dùng trong việc thi hành lệnh bài trừ ma túy của tổng thống Rodrio Duerte.

    Hàng trăm người dân đã can đảm xuống đường biểu tình giữa cơn mưa trút như thác nước hôm 21 tháng 8, trên đường phố thủ đô Manila phản đối hành động của chính quyền. Kian Lloyd Santos, bị cảnh sát bắn chết ngày 16 tháng 8 trong vụ càn quét người xài ma túy ở một khu ngoại ô thành phố Caloocan, cảnh sát cho rằng, em Santos đã bắn trả họ trên đường bỏ chạy, làm cho họ phải phản ứng tự vệ nên xảy ra cái chết. Hình ảnh thu từ máy thu hình an ninh gắn gần nơi xảy ra sự việc, cho thấy hoàn toàn khác hẳn với những gì cảnh sát tuyên bố, trong hình, hai cảnh sát chìm mặc thường phục kéo lê một thiếu niên, người thiếu niên này được xác nhận là em Santos, đến một góc phố nơi mà sau đó người ta tìm thấy em nằm chết vì vết thương do đạn bắn. Hai nhân chứng đàn bà công khai lên tiếng, Santos đã van xin cảnh sát tha cho em, tuy nhiên một trong hai viên cảnh sát này đã đưa cho em khẩu súng lục, bảo em bóp cò, em từ chối, và được họ bảo chạy đi. Sau đó không lâu, hai nhân chứng này nghe tiếng súng nổ, xác em Santos được tìm thấy trên tay trái còn cầm cây súng lục 45 ly, mặc dù cha em quả quyết em luôn luôn sử dụng tay phải, và hai bịch nhỏ “shabu” (hay am-phê-ta-min viên) trên thân người nhưng cha em và hai nhân chứng nhất định cho rằng, em đã bị cảnh sát dàn cảnh và bắn chết.

    Kết quả khám nghiệm tử thi hôm 20 tháng 8, tiết lộ nạn nhân chết vì bị ba phát súng bắn vào phía sau đầu và tai trái khi nạn nhân té nằm sấp xuống đất, vị trí không đúng như cảnh sát khai báo là nạn nhân bắn họ trước. Santos là một trong cái danh sách kỷ lục hơn 90 người tình nghi xài ma túy bị bắn chết chỉ trong hai đêm tuần qua trong chiến dịch càn quét ma túy ở nội ô Manila, mà cảnh sát cho rằng, họ bị bắn vì mưu toan chống trả lệnh bắt giữ nhưng trường hợp của em Santos đã thật sư gây hoang mang trong dân chúng hoặc là vì em còn quá nhỏ, xem ra vô tội hoặc sự tàn bạo của cảnh sát đúng như những gì máy thu hình an ninh cho thấy. Những gì gia đình em Santos nói ra trong buổi phỏng vấn với báo chí làm cho người ta có lý do phẩn nộ trước hành động “máu lạnh” của cảnh sát, Santos là một đứa trẻ tốt, hàng ngày dù bận rộn phụ giúp ở tiệm buôn bán nhỏ của cha, cũng ráng có thời giờ lo việc học, buồn thay, ước mơ của Santos là ước mơ trở thành nhân viên cảnh sát một ngày nào đó.

    Mẹ của Santos đang làm công việc ở đợ ở Saudi Arabia, đã phải quỳ xuống van xin chủ nhân cho phép bà được trở về Phi Luật Tân lo việc chôn cất con, chỉ huy trưởng cảnh sát thủ đô Manila, nhìn nhận, Santos không có tên trong danh sách những người tình nghi xài ma túy. Im lặng bấy lâu nay, dường như quá đủ, giáo hội Thiên chúa Phi Luật Tân đã phải lên tiếng, giám mục thành phố Caloocan, Pablo David lên án chuyện giết người, miêu tả nó “rõ ràng là một sự lạm quyền trắng trợn của chính quyền”, sau đó, ông đã long trọng làm buổi lễ cầu nguyện cho em Santos, giám mục David ghi chú trong cuộc họp của hội đồng giám mục Thiên chúa giáo Phi rằng, “người ta có thể sẽ ngạc nhiên khi tìm thấy tên mình trên danh sách tình nghi xài ma túy trong những ngày này, bất cứ ai cũng có thể có tên”. Đồng thời, tổng giám mục Socrates Villegas của địa phận Pangasinan loan báo, nhà thờ trong vùng này sẽ cho vọng chuông 15 phút mỗi đêm trong vòng ba tháng tới như là lời kêu gọi hãy ngừng ngay sự giết người.

    Phó tổng thống Phi, Leni Robredo đến thăm nơi Santos chết và an ủi cha mẹ em, hứa sẽ giúp gia đình trả chi phí về luật pháp qua cơ quan trợ giúp luật pháp miễn phí, để họ có thể đưa vụ này ra tòa án, đồng thời ủy viên nhân quyền cũng loan báo hôm 20 tháng 8 là, họ sẽ cho mở cuộc điều tra riêng để tìm ra sự thật. Cuộc biểu tình ngày 21 tháng 8 xãy ra trùng hợp với ngày tưởng niệm ông Beningno Aquino, lãnh tụ đối lập bị ám sát, con trai ông, tổng thống tiền nhiệm đã tránh né không bình luận gì về chính phủ của Duterte nhưng mạnh mẽ chỉ trích hành động của cảnh sát với cái chết của Delos Santos. Cũng trong bối cảnh này, một cách ẩn danh, một nhóm sĩ quan của quân đội Phi và cảnh sát gọi tên Phong Trào ái quốc và Dân chủ, phổ biến một bản văn hôm 21 tháng 8, kêu gọi lật đổ tổng thống Duterte vì “đã phản bội lòng tin của dân chúng”, họ buộc tội hủ hóa trong quân đội và cảnh sát qua việc tặng thưởng tiền bạc cho các vụ giết người dùng ma túy nhưng lại bảo vệ đám đầu nậu cung cấp.

    Quân đội Phi tuyên bố ngày hôm sau, họ ủng hộ tổng thống Duterte trong cương vị đứng đầu quốc gia, Phong trào Ái Quốc Và Dân Chủ nói rõ tên phó thị trưởng Paolo Duterte, con trai của tổng thống Duterte là ông này đã dự phần vào việc chiếm giữ số thuốc “shabu” có trị giá gần 6.54 tỷ tiền Phi, để trả lời sự cáo buộc, tổng thống Duterte thách thức Phong trào này đưa ra bằng chứng, nếu đúng sự thật ông sẽ từ chức ngay, một trong số các tấm biểu ngữ mà người ta đọc được trong hàng ngủ những người biểu tình là “người bình thường xài chút nhỏ ma túy bị giết, con cá lớn nuốt trọn thì đi qua trót lọt”.

    Tại thượng viện Phi, 17 thượng nghị sĩ phe Duterte ký tên vào một nghị quyết ngày 20 tháng 8, lên án việc em Santos bị giết và đòi hỏi một cuộc điều tra về các vụ giết người do một ủy ban độc lập ngày 24 tháng 8. Cùng lúc, lực lượng cảnh sát quốc gia dưới quyền tướng Ronaldo Rosa, tránh né trả lời những cáo buộc giết người xãy ra, tướng Rosa, hôm cuối tuần lên tiếng cho rằng, em Santos là người giao hàng ma túy cho cha và chú của nó, hai người này được láng giềng gọi là môi giới buôn bán, gia đình Santos cực lực bác bỏ các điều buộc tội này. Họ bảo tướng Rosa nên đích thân tới tận khu vực này và mở cuộc điều tra, cha Santos nói thêm, ông sẳn sàng cho bác sĩ thử nghiệm máu để chứng minh mình vô tội.

    Tổng thống Duterte đêm thứ hai tuyên bố rằng, ông sẽ không tha thứ cho bất cứ một cảnh sát viên nào có dính líu tới vụ giết em Santos nếu họ bị tòa án kết tội, ông đã xem đoạn phim trên truyền hình và đồng ý phải điều tra rõ ràng, nếu thật như vậy, đám cảnh sát sẽ ngồi tù. Điều này được ghi nhận là trái ngược với những gì Duterte nói trước đây, ông thề bảo vệ cảnh sát tối đa trong trận chiến bài trừ ma túy do ông chủ xướng, ông còn nói thêm, nếu người tình nghi không có súng thì cảnh sát cứ đưa súng cho họ.

    Lời hứa của Duterte, ra lệnh cho mở cuộc điều tra cặn kẽ về cái chết của em Santos và đe dọa sẽ trừng phạt nặng nề những cảnh sát viên có liên quan tới vụ này, nhiều người thấy “lời thề” này chỉ là một kế sách làm giảm bớt mức độ ngày càng căng thẳng về các vụ giết người, có thể có cơ may bùng nổ lớn nhưng nó không làm cho cuộc chiến bài trừ ma túy của Duterte kết thúc như ông ta muốn.

*Tin mới nhất, ba cảnh sát viên dính líu tới vụ bắn chết em Kian Santos đã bị bắt giam.

Thuyên Huy

Monday 28.08.2017