Mất trí nhớ là bệnh đáng sợ nhất trong tất cả các bệnh của con người.
Có 2 loại bệnh mất trí nhớ: Alzheime, Dementia
Loại nặng là Alzheimer. Hoàn toàn mất hẳn trí nhớ, như trường hợp Tổng Thống Reagan (kéo dài 10 năm mới chết).
Loại nhẹ gọi là Dementia lúc nhớ lúc quên, như trường hợp nhà Bác Học Albert Einstein.
Cho tới bây giờ khoa học cũng vẫn chưa tìm ra phương pháp phòng ngừa hay chữa trị. Chỉ biết khi trời kêu ai nấy dạ.
Các bác sĩ thì khuyên bắt đầu óc làm việc chút chút mỗi ngày, cũng là một cách tập thể dục cho cái đầu (não) của mình vậy thôi.
Đọc
sách, viết bài, viết thư… cũng là một cách tập thể dục đầu. Tức là bắt
cái não của mình không được “nhàn cư vi bất thiện” rảnh quá rồi nghĩ
chuyện linh tinh than mây khóc gió.
Hoặc như Mỹ nói “use it or lose it” Ngọc kia chẳng dũa chẳng mài, cũng thành vô dụng, cũng hoài ngọc đi.
Mặc
dù bệnh mất trí nhớ không làm tổn thương tới thân xác bệnh nhân như các
bệnh nhiễm trùng, hay bệnh ung thư tàn phá cơ thể rất nhanh.
Không ảnh
hưởng tới physical, vì chỉ có não không còn làm việc, chứ tim gan phèo
phổi vẫn bình thường. Bệnh nhân vẫn có thể sống rất lâu, nếu không muốn
nói là thọ.
Không tổn thương về thể chất (của bệnh nhân), nhưng tổn thương rất nặng về tinh thần cho người chăm sóc.
Biết bao câu chuyện não lòng khi có người thân bị bệnh mất trí. Nhất là khi người ấy lại là ông bà cha mẹ của mình.
Trong các triệu chứng của bệnh mất trí nhớ nhẹ Dementia
(lúc khởi đầu) có một triệu chứng đã làm tổn thương tới tình cảm gia
đình. Đó là người bệnh lúc nào cũng nghi ngờ bị mất cắp tiền bạc hay nữ
trang của mình.
Họ có thể
nói (y như thật) người này người kia đã lấy cắp của họ. Nếu chỉ có một
người chăm sóc người bệnh (ông bà cha mẹ), thì ráng giữ bình tĩnh bỏ
ngoài tai, coi như không chấp. Nhưng khổ nỗi vì cuộc sống khó khăn, rất
nhiều người ở VN, sau khi lập gia đình vẫn phải ở chung theo kiểu ngũ
đại đồng đường. Cháu dâu con dâu, cháu rể con rể là người không cùng máu
mủ hay bị hàm oan.
Có
một điều không hiểu nổi, đó là họ có thể không nhận được tất cả mọi
người. Nhưng bà mẹ chồng vẫn biết đây là thằng con yêu quí của mình. Bà
đợi con đi làm về, để than thở bị bỏ đói cả ngày. Còn ai ở nhà cả ngày
với bà, ngoài người vợ của mình, tức là con dâu của bà. Oan Thị Kính làm
sao giải bày, nuốt bồ hòn làm ngọt. Nếu gặp người chồng vũ phu không có
từ tâm hiểu biết, thì chuyện gì sẽ xảy ra?
Từ đó xảy ra biết bao thảm cảnh gia đình, từ xô xát cãi vã, có khi đưa đến chia tay.
Ngoại trừ đổ thừa bị mất đồ, không nhớ đã ăn cơm hay chưa. Những người bị Alzheimer,
dù không còn minh mẫn, nhưng họ vẫn có thể nhận ra những người vô cùng
đặc biệt với họ. Bà Nancy bảo rằng ông Tổng Thống Reagan quên hết tất cả
mọi người, chỉ còn nhớ duy nhất một mình bà. Ít ra cũng còn có một
người để cho ông nghe lời.
Căn
bệnh mất trí còn nguy hiểm hơn cả bệnh điên. Vì bệnh điên tuy vậy vẫn
có thuốc chữa hay chế ngự. Khi người điên nổi cơn người ta cho uống
thuốc, cơn điên sẽ bị chế ngự. Sau đó người ta cho chạy điện vô não. Sau
một thời gian thì não của người bệnh trở lại bình thường. Đó là do não
bị xáo trộn vì một nguyên nhân gì đó, chứ không có hư hại. Trái lại ở
bệnh Alzheimer và bệnh Dementia não đã bị thoái hóa, bị hư hại. Đó là lý do tại sao chưa có cách phòng ngừa và chữa trị.
Chăm sóc cho người bệnh lãng trí là một điều vô cùng khó khăn.
Một con vật bình thường như con chó con mèo, dù không nói được, nhưng
chúng vẫn nhận ra và nghe lời người nuôi dưỡng nó. Bởi vì chúng vẫn còn
bộ não. Trong khi người bị lãng trí, chúng ta sẽ cảm thấy đau lòng khi
một cụ già bị nhốt trong chuồng, hay bị xích tay xích chân.
Những
hình ảnh đó không thể dùng cho con người. Nhưng chúng ta phải làm sao,
khi người bị lãng trí gây ra đủ thứ vấn nạn, làm đảo lộn cuộc sống của
những người trong nhà. Giữa đạo đức và hạnh phúc, chúng ta sẽ chọn bên
nào.
Chỉ có
thánh hay bồ tát mới giữ cho mình khỏi nổi cơn điên khi bị buộc tội oan
ức. Cũng chỉ có thánh mới giữ cho mình được bình tĩnh, khi mỗi ngày thấy
đủ thứ xáo trộn xảy ra trong căn nhà của mình.
Ông bà cha mẹ là những người ta phải tương kính theo đạo làm con.
Nhưng
khi làm sao giữ được vẹn toàn, khi ông bà cha mẹ bị mất trí. Một bệnh
nhân trong thân xác của người trưởng thượng. Có nhiều cô con dâu đã phải
gào lên nói dối như cuội, khi nói về bà mẹ chồng. Hoặc khi không còn
bình tĩnh họ có thể buộc tội điên điên khùng khùng. Thật tình họ không
muốn mang tiếng hỗn láo, chẳng qua cơn giun xéo mãi cũng quằn! Khó có ai
giữ cho mình sống trọn đạo làm con.
Bản
thân tôi có cha mẹ bị Dementia, nghĩa là những gì các cụ nói cần phải
xét lại, thế mà cũng vẫn bị lừa đều đều. Lần nào cũng vì sốt ruột khi
nghe bố gọi với giọng thều thào “có gì ăn không, bố đói quá”. Lúc ông
đang ở trong rehab gần nhà, cổ tay luôn luôn đeo một cái vòng có ghi số
điện thoại của tôi, để bất kỳ có chuyện gì xảy ra, ai cũng có thể gọi
ngay cho con cháu.
Hôm
đó bố tôi ra dấu cho có người giúp. Đầu tiên một giọng nữ gọi, bảo ông
muốn nói chuyện với cô. Nghe bố nói muốn ăn cháo (kiểu VN), dạ dạ thưa
thưa, cuống quýt đi hâm cháo. Chưa được 10 phút, lại nghe điện thoại
gọi, lần này là giọng nam, lại dạ dạ thưa thưa con mang vào ngay. Chạy
hộc tốc tới (rehab chỉ cách nhà có 10), tôi chưng hửng, vì bố tôi đang
ngồi trước mặt mâm cơm của nhà thương, còn y nguyên.
Không
hiểu tại sao người bị lãng trí, lại “thông minh” đến thế. Không biết
tiếng Anh, nhưng bố tôi biết ngoắc một cô y tá nhờ gọi dùm. Sau đó lại
nhờ một người y tá khác (đàn ông) gọi tiếp. Nói chuyện bằng tiếng Việt
nên họ không hiểu mình nói gì. Từ đó có kinh nghiệm, tôi không quýnh
quáng, mà hỏi lại caregiver. Tuy vậy cũng vẫn chạy vào thăm, nếu không
ông cụ sẽ giận hờn bỏ ăn. Người ta nói khi già, người ta sẽ trở thành
con nít (chướng). Họ sẽ bướng bỉnh khó chiều, nếu thành con nít ngoan
thì đâu có chuyện gì xảy ra.
Một triệu
chứng kinh khủng cho người chăm sóc người bị mất trí, đó là họ không
còn phân biệt được đúng sai, họ có thể ăn ngay phân của họ, nghĩa là
chúng ta không thể rời mắt khỏi họ. Điều này đã làm đau lòng con cái vô
cùng.
Có nhiều
gia đình khi đi làm, họ phải khoá cầu dao điện, nếu nấu bằng bếp điện.
Vì các cụ già khi muốn ăn bánh mì, họ đút luôn cả ổ bánh vào lò nướng,
vẫn còn giấy gói và dây thun cột. Có người còn tinh nghịch đốt cả thảm
lót nhà.
Nói chung
là khi trong nhà có người bị bệnh mất trí, thì ngay cả người chăm sóc
cũng mệt nhoài, vì mắt phải luôn luôn ngó chừng. Đôi khi ngay cả người
lành cũng không ngờ được những phản ứng bất thường của bệnh nhân.
Bà Nancy
vợ của Tổng Thống Reagan chăm sóc ông bị bệnh Alzheimer (nặng) suốt 10
năm trời. Không thể dùng một chữ nào khác hơn chữ “ độc ác” để diễn tả
bệnh này. Thông minh hóm hỉnh, tài giỏi, ăn mặc luôn luôn lịch sự. Tất
cả không còn nữa, bà Nancy chẳng còn cho ai nhìn thấy ông trong bộ dạng
thê thảm thiểu não, quần áo xộc xệch, bộ mặt ngây ngô, không còn ra hình
dáng của một chính khách được ngưỡng mộ ngày nào. Thôi thì hãy để mọi
người coi như ông đã chết.
Biết
bao câu chuyện đau lòng của người thân, khi có ông bà cha mẹ bị bệnh
mất trí nhớ. Dù cho bạn có thông minh như nhà Bác Học Albert Einstein
cũng vẫn mắc bệnh như thường. Dù cho bạn có học cao hay giàu có đến đâu,
bạn cũng vẫn nghẹn ngào khi thấy người thân yêu của mình tàn tạ hay có
những hành động làm đau nhói con tim. Điều này có thể hiểu được tại sao
có nhiều người bình thường đã đem nhốt người bệnh vào những cái cũi như
cũi chó. Họ quá nghèo khổ, phải lo bươn chải cho miếng cơm manh áo. Họ
phải làm liều, dù thật sự trong lòng họ không muốn. Gặp thời thế thế
thời phải thế. Cái khó bó cái khôn. Ở trong chăn mới biết chăn có rận.
Một cô gái thượng (ở VN) bị xích trong rừng vì mất trí cả mấy năm trời, cho tới khi được một Linh Mục giải cứu mang về nhà thờ.
Không thể
nào kể siết về những hoàn cảnh thương tâm của những người bị căn bệnh
độc ác này. Hành hạ bệnh nhân thì ít (vì họ không còn nhận thức), nhưng
hành hạ gia đình người bệnh thì nhiều.
Cách đây
20 năm, có một thanh niên ở phía Đông Bắc Mỹ, đã bỏ cha già bị bệnh mất
trí vào lò sưởi đốt. Vì anh ta là con một, lương không trả nổi cho
nursing home (hạng bét 200dollar/ ngày).
Người
không mất trí chăm sóc cho người bệnh, cũng mất trí luôn, đó là trường
hợp của anh này. Những khó khăn đã dồn họ đến chân tường tuyệt vọng.
Một ngày nào đó rồi chúng ta cũng sẽ già, như lời Phật dạy “Sinh trụ hoại diệt, hoàng hôn tàn để nhường chỗ cho bình minh ló dạng”.
(source from NNC.net)
PHANNGUYÊN LUÂN..thực hiện
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Tạp Ghi và Phiếm Luận: Những Thành Ngữ THÔNG DỤNG, LẠ TAI mà LÝ THÚ (Dỗ Chiêu Đức)
Tạp Ghi và Phiếm Luận : Những Thành Ngữ THÔNG DỤNG, LẠ TAI mà LÝ THÚ Ăn x ổi ở th ì,...
-
CON MỂN VÀ ĐIỀM BÁO KHÔNG MAY MẮN Con thú rừng có tên “ Mển ” hay“ Mang” , còn gọi là hoẵng , kỉ , là mộ...
-
Năm nào cũng vậy, do thức dậy sớm đi chợ sớm, nên má là người đầu tiên mở ngày ba mươi Tết ra. Không biết có phải số má cực, vía má cực kh...
-
Bối cảnh lịch sử: Nguyễn Du (chữ Hán: 阮攸; sinh ngày 3 tháng 1 năm 1766–1820), tên tự Tố Như (素如), hiệu Thanh Hiên (清軒), biệt hiệu Hồ...
bệnh gì cũng khổ
Trả lờiXóa